Κίσινγκερ και Κύπρος : Μια μελέτη για την ανομία

Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος στην κηδεία του ομογενή ευπατρίδη

Kissinger and Cyprus
A Study in Lawlessness
Συγγραφέας: Gene Rossides
Εκδοση: American Hellenic Institute Foundation, 2014, σελ 250

Βιβλιοκριτική του ΑΧΙΛΛΕΑ ΠΑΠΑΡΣΕΝΟΥ*

O Κρίστοφερ Χίτσενς στο βιβλίο του « Η δίκη του Χένρι Κίσινγκερ» (2001) ζήτησε τη δίωξη του πρώην Αμερικανoύ υπουργού εξωτερικών ως υπεύθυνου για εγκλήματα πολέμου που διεπράχθησαν στην Ινδοκίνα, Κύπρο, Μπαγκλαντές , Χιλή και Ανατολικό Τιμόρ.

Τώρα μία νέα καταδίκη «του μάγου της διπλωματίας» για συνέργεια στην κυπριακή τραγωδία στοιχειοθετείται στο βιβλίο «Κίσινγκερ και Κύπρος: μια μελέτη στην ανομία», που έγραψε o Ευγένιος Ρωσσίδης (Eugene Rossides) , πρώην υφυπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Νίξον ( 1969-1973) και ιδρυτής του Ελληνοαμερικανικού Ινστιτούτου ( ΑΗΙ) στην Ουάσιγκτον to 1974.

O Ρωσσίδης δεν αφήνει το Κυπριακό να ξεχασθεί. Μαχητικός και ασυμβίβαστος υπενθυμίζει ακατάπαυστα επί 40 χρόνια στους κυνικούς θιασώτες της realpolitik και της ισχύος των όπλων, που του καταλογίζουν ανεδαφικές θέσεις μη ανταποκρινόμενες στη γεωπολιτική πραγματικότητα, ότι η αμερικανική εξωτερική πολιτική, για να διατηρεί το ηθικό πλεονέκτημα και την αξιοπιστία της, πρέπει να εδράζεται στο σεβασμό του κράτους δικαίου , των αμερικανικών νόμων και του διεθνούς δικαίου και ότι τα μακροχρόνια συμφέροντα της Αμερικής εξυπηρετούνται αποτελεσματικότερα με την προσήλωση σ’ αυτές τις αρχές.

Ο ίδιος επιμένει ότι η ουσία του Κυπριακού προβλήματος δεν είναι η σύγκρουση δύο εθνικών ομάδων, όπως ισχυριζόταν ο Κίσινγκερ , αλλά η εισβολή και στρατιωτική κατοχή ενός ανεξάρτητου κράτους , που η διεθνής κοινότητα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ έχει την ηθική υποχρέωση και συμφέρον να ακυρώσει.
Το βιβλίο δεν επιχειρεί μία ιστορική αναδρομή του Κυπριακού και των διπλωματικών χειρισμών για την επίλυση του, αλλά επικεντρώνεται στο μοιραίο ρόλο του Χένρι Κίσινγκερ, του νομπελίστα ειρήνης το 1973, που κρατούσε τα ηνία της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, όταν ο Λευκός Οίκος το καλοκαίρι του 1974 είχε παραλύσει από το σκάνδαλο του Γουοτεργκέιτ, που προκάλεσε την παραίτηση του προέδρου Νίξον την 9η Αυγούστου.

Βασιζόμενος σε ντοκουμέντα, προσωπικές μαρτυρίες και άρθρα της εποχής ο συγγραφέας δεν αφήνει καμιά αμφιβολία για την καίρια ευθύνη του Κίσινγκερ, αφού με την επιρροή που η Ουάσιγκτον διέθετε τότε στην Αθήνα και στην Άγκυρα, αυτός θα μπορούσε να είχε αποτρέψει την κυπριακή τραγωδία, όπως ο προέδρος Τζόνσον είχε ακυρώσει με αποφασιστικότητα μία άλλη τουρκική στρατιωτική επέμβαση στην Κύπρο το 1964, όπως ο πρόεδρος Μπους ο πρεσβύτερος ανέτρεψε την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ το 1990, όπως ο πρόεδρος Αιζενχάουερ αντιτάχθηκε στην εισβολή της Αιγύπτου από τη Γαλλία, Βρετανία και Ισραήλ το 1956 .

Παρότι διαφορετικού μεγέθους αμερικανικά συμφέροντα διακυβεύονταν σ’αυτές τις διεθνείς κρίσεις, με τους ολέθριους χειρισμούς του στην κυπριακή κρίση ο Κίσινγκερ ζημίωσε τελικά αντί να διαφυλάξει τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή.

Καταγράφοντας τις πράξεις και παραλείψεις του Κίσινγκερ την επίμαχη περίοδο, τον κατηγορεί ότι ενώ γνώριζε για τα σχέδια του δικτάτορα Ιωαννίδη να ανατρέψει τον «ανεπιθύμητο» πρόεδρο Μακάριο, ενθάρρυνε το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, που άνοιξε την Κερκόπορτα στους Τούρκους, μη πράττοντας τίποτε για να το αποτρέψει ούτε καταδικάζοντας το δημόσια, παρά τις αντίθετες εισηγήσεις του αρμοδίου για την Κύπρο στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τόμας Μπόγιατ.
Στη συνέχεια η φιλοτουρκική προκατάληψη του στο μήνα που μεσολάβησε μεταξύ του χουντικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής σε δύο φάσεις ,από 20 Ιουλίου έως 14-16 Αυγούστου, ενθάρρυνε την τουρκική επιθετικότητα και επέτρεψε την παγίωση της στρατιωτικής κατοχής του 37.3% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αργότερα στο όνομα της προστασίας της νότιας πτέρυγας του ΝΑΤΟ αντιτάχθηκε και υπονόμευσε το εμπάργκο αμερικανικών όπλων , που το Κογκρέσο, με την κινητοποίηση της ομογένειας, επέβαλε κατά της Τουρκίας το Δεκέμβριο του 1974 , λόγω της παραβίασης αμερικανικών νόμων, γιά να αρθεί τελικά επί προεδρίας Κάρτερ τον Αύγουστο 1978.

Το βιβλίο περιγράφει επίσης σύντομα τη στρατηγική σημασία της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο, την αναξιοπιστία της Τουρκίας ως συμμάχου των ΗΠΑ και τις νέες προοπτικές που διανοίγονται στην περιοχή, μετά την ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κύπρου και τη συνεργασία Κύπρου , Ισραήλ και Ελλάδος.

Δηκτικές είναι οι πολιτικές γελοιογραφίες της εποχής απο τον Pat Oliphant, ενώ ειρωνεία προκαλούν στον αναγνώστη οι ανεκπλήρωτες προεκλογικές υποσχέσεις όλων των αμερικανών προεδρικών υποψηφίων, ρεπουμπλικάνων και δημοκρατικών, για την προτεραιότητα που θα έδιναν στη δίκαιη επίλυση του Κυπριακού.
Παρότι η πιθανότητα δίωξης του υπέργηρου Κίσινγκερ είναι πλέον μηδαμινή, για τον Ρωσσίδη, όπως και για τον Χίτσενς και τα θύματα της ανομίας στα οποία αφιερώνει το βιβλίο του,τα εγκλήματα στην Κύπρο δεν παραγράφονται και η απονομή της δικαιοσύνης θα συντελεσθεί , όταν τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής και οι έποικοι εγκαταλείψουν την Κύπρο. Η συμβολή των ΗΠΑ στην επίτευξη αυτού του σκοπού παραμένει καθοριστικής σημασίας.

*Ο Αχιλλέας Παπαρσένος υπηρέτησε ως προϊστάμενος του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας στην ελληνική πρεσβεία της   Ουάσιγκτον

ΠΗΓΗ :HellasJournal

*********************************************

Ο Ευγένιος Ρωσσίδης, ιδρυτής του Αμερικανοελληνικού Ινστιτούτου (AHI), ο οποίος υπήρξε ένας από τους πέντε πρωτεργάτες για τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού λόμπι στην Ουάσιγκτον, απεβίωσε την περασμένη βδομάδα ,  σε  ηλικία 92 ετών. 

Ο ενταφιασμός του έγινε χθες στο Glenwood Cemetery, Washington, DC. Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος ανέγνωσε την πιο κάτω ευχή:

Beloved Aphrodite and Children,
Brothers and Sisters in the Risen Christ,
Χριστὸς Ἀνέστη!
Christ is Risen!
As we gather here together today, a small yet devoted and loving συνοδεία to accompany this Lion of the Omogeneia to his final resting place, I cannot help but think of the thousands – and yes, tens of thousands around the world, who are joining their prayers, their respect, and their tributes to ours at this very moment in time.
Eugene Telemachus Rossides – ὂνομα και πράγμα as we say, the Name and the Reality.
A more εὐγενής ἂνθρωπος you could not find. Noble of heart, noble of soul, and noble in mind. He raised all those in his ever widening circles of influence to the very best that they could be. He inspired even as he led. And when he asked others to give to his noble cause, he gave of himself first.
But he was more than noble and an exemplar of altruism. He was a fighter, a warrior for truth and justice. He proved his willingness to enter into the arena of life early on at Columbia University, setting an athletic record that stands to this day.
But even more than the physical prowess and skill of his youth, he will always be remembered as the righteous hoplite who fought for Cyprus in its hour of need, and never, ever gave up the fight for justice.
In this, he was most true to his middle name, Telemachus, or in Greek, Τηλέμαχος, the “One who fights from afar.” He may have been an ocean and more away from the Homelands of Greece and Cyprus, but like the son of Odysseos for whom he was named, he traversed land and sea to fight for their cause.
Like Telemachus, he searched for his father-land, to bring it home to a state of fairness, equity, and human rights. His “Telemachy,” his Τηλεμάχεια was a lifelong pursuit of integrity, honor, and justice. All of us are better human beings because of his example.
Standing in the presence of his beloved wife, Aphrodite, and those closest to him who could be here today, I can only say that there will never be enough words, enough εγκώμια, enough tributes to express what the Omogeneia around the world feels as we say this fond farewell.
Gene’s life was long, productive, fruitful, and truly remarkable. His impact was extraordinary, far and above that of even the most exceptional of human beings. Because of this amazing life, our memories will remain full of his presence. And the sadness of this parting will ease with time, as we allow the healing love of God to remind us that if we possess someone in God, then we can truly never lose them. For we can never lose God.
Therefore, we say: Αἰωνία του ἡ μνήμη – Everlasting be his memory. His soul is in God’s hands, his memory is in God’s mind, and there he enjoys eternal rest in the mansions of the Saints and the tabernacles of the Righteous.
This Telemachus has found his Heavenly Father, and now the odyssey of his life goes on for eternity.
Χριστὸς Ἀνέστη!