Κατάλοιπα αρχαίου λιμένα στο Dreamer’s Bay
Τα κατάλοιπα ενός αρχαίου λιμένα, λατομείου και άλλων εγκαταστάσεων έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι με τη λήξη της πέμπτης ανασκαφικής περιόδου του προγράμματος Ancient Akrotiri Project (AAP) στη θέση Ακρωτήρι-Νησιαρούιν (Dreamer’s Bay) στην Επαρχία Λεμεσού. Η αποστολή, κάτω από την εποπτεία του Καθηγητή Simon James, αποτελείτο από επαγγελματίες αρχαιολόγους και προπτυχιακούς φοιτητές από το Τμήμα Αρχαιολογίας και Αρχαίας Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Leicester, το Πανεπιστήμιο του Southampton, το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ερευνητικών περιόδων (2015-2018), ήρθαν στο φως τα κατάλοιπα παράκτιων οικοδομημάτων της Ρωμαϊκής περιόδου (2ος-4ος αι. μ.Χ) καθώς και συγκεντρώσεις μεταγενέστερης κεραμικής, ιδιαίτερα από αμφορείς της Υστερορωμαϊκής/ Παλαιοχριστιανικής περιόδου. Το 2018 πραγματοποιήθηκαν επίσης ενάλιες έρευνες στον κόλπο του Dreamer’s Bay, εντοπίζοντας ανάμεσα σε άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, ένα βυθισμένο τεχνητό κυματοθραύστη. Το 2018 πραγματοποιήθηκαν επίσης ενάλιες έρευνες στον κόλπο του Dreamer’s Bay, εντοπίζοντας ανάμεσα σε άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, ένα βυθισμένο τεχνητό κυματοθραύστη.
Τον Απρίλιο 2019 ολοκληρώθηκαν οι έρευνες στα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που βρίσκονται στην κορυφή του λόφου και τα οποία επιβλέπουν τα παράκτια οικοδομήματα από τον βορρά. Επίσης, πραγματοποιήθηκε επισκόπηση και δοκιμαστικές ανασκαφικές τομές στο μεγάλο συγκρότημα αρχαίων λατομείων σε απόκρημνα βράχια ύψους 40 μέτρων.
Το σύμπλεγμα οικοδομημάτων στην κορυφή του λόφου, βρίσκεται σε στρατηγικά καίριο σημείο προσφέροντας απρόσκοπτη θέα προς την ακρόπολη Κουρίου (περίπου 13 χλμ στα βόρεια), το ακρωτήριο Ζευγάρι στα δυτικά και γύρω μέχρι σχεδόν το ακρωτήριο της Γάτας στα ανατολικά, επιτρέποντας χρήση ως παρατηρητήριο ναυσιπλοϊκών διαδρομών, όσο και ως ορόσημο για την καθοδήγηση των πλοίων που θα πλησίαζαν από γειτονικές περιοχές. Τα πρώτα κατάλοιπα εντοπίστηκαν στον λόφο τη δεκαετία του 1980, και χρονολογήθηκαν στην ύστερη αρχαιότητα. Τα ευρήματα αυτά αποτέλεσαν και το έναυσμα για την έρευνα του προγράμματος AAP από το 2017 έως και το 2019 όταν και ολοκληρώθηκαν. Φέτος, η περιοχή υπό διερεύνηση επεκτάθηκε στις βόρειες και ανατολικές παρειές του συμπλέγματος, αφού το δυτικό άκρο είχε εντοπιστεί στις προηγούμενες ανασκαφικές περιόδους. Εντοπίστηκαν αρκετοί λίθινοι τοίχοι θεμελίωσης με ενδείξεις πολλαπλών οικοδομικών φάσεων, κάτι που επιβεβαιώνει τη μακρά χρήση του κτηρίου. Το βόρειο τμήμα του συμπλέγματος αποτελείται από παράλληλα διατεταγμένους τοίχους θεμελίωσης πάνω από τους οποίους στηρίζεται ένα ογκώδες ελλειψοειδές κτίσμα με πήλινο δάπεδο άγνωστης χρήσης.
Το σύμπλεγμα των λατομείων. Ακρωτήρι-Νησιαρούιν (Dreamer’s Bay)
Τα κεραμικά ευρήματα και νομίσματα δηλώνουν χρήση κατά τη βυζαντινή περίοδο, μέχρι τουλάχιστον τον 6ο αιώνα, αν και το ενδεχόμενο κατασκευής κατά τη ρωμαϊκή περίοδο δεν μπορεί να αποκλεισθεί.
Στο σύμπλεγμα των λατομείων η αποστολή επισκόπησε και κατέγραψε τις ενδείξεις απόσπασης ογκόλιθων κατά την αρχαιότητα, από τους οποίους λαξεύονταν τόσο οι τετραγωνισμένοι ογκόλιθοι για οικοδομική χρήση όσο και οι στρογγυλές μυλόπετρες. Πραγματοποιήθηκαν επίσης δοκιμαστικές τομές στα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που εντοπίστηκαν αρκετά διαβρωμένα στον ευρύτερο χώρο των λατομείων, των οποίων η επιφάνεια των τοίχων θα ήταν καλυμμένη με ασβεστοκονίαμα και απλή γραμμική διακόσμηση. Εντοπίστηκε επίσης τμήμα του υδραγωγείου που χρονολογήθηκε στη Ρωμαϊκή περίοδο (1ος-4ος αι. μ.Χ.).
Η φετινή ανασκαφική διερεύνηση αποκάλυψε περισσότερα στοιχεία για τον σύνθετο εμπορικό και βιομηχανικό ρόλο της περιοχής που διήρκησε αρκετούς αιώνες.
*Φωτογραφίες Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου
