Ιδιαίτερη συνάντηση Βαρθολομαίου- Λέοντα 14ου.-Εντός του έτους ο Ποντίφικας στην Νίκαια, όπου συγκλήθηκε η Α’  Οικουμενική Σύνοδος

Το δώρο της Εκκλησίας Κύπρου στον Λέοντα 14ο.

Ρώμη, Νίκος Τζωΐτης

Την πρώτη ιδιαίτερη συνάντηση τους στο Βατικανό είχαν σήμερα(19.5.2025) ο νέος Πάπας Λέων ο 14ος και ο  Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Με την συνάντηση αυτή ο Πάπας ξεκίνησε το σημερινό πρόγραμμα της εργασίας του.

Οι προκαθήμενοι της Ορθόδοξης και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αντάλλαξαν απόψεις για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.

Σύμφωνα με πληροφορίες μας ο Πάπας αποδέχτηκε την πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη να επισκεφτεί την Νίκαια , με την ευκαιρία της συμπλήρωσης φέτος 1700 χρόνων από την σύγκληση  της Α ́ Οικουμενικής Συνόδου . Υπάρχει μια σκέψη αυτή να συμπέσει με την μνήμη , 30 Νοεμβρίου, του Αποστόλου Ανδρέα , Θρονική εορτή της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες ο Πάπας απάντησε ότι η επίσκεψη του θα γίνει οπωσδήποτε εντός του 2025. Ωστόσο, η ακριβής ημερομηνία αφέθηκε να καθοριστεί προσεχώς. 

Στην συνέχεια ο Ποντίφικας στην αίθουσα Clementine δέχθηκε  τους εκπροσώπους άλλων Εκκλησιών , Θρησκειών και Κοινοτήτων, οι οποίοι παραβρέθηκαν χθες στην Ενθρόνιση του. Επίσης, ήταν παρόντες ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και η αντιπροσωπεία της Εκκλησίας Κύπρου αποτελούμενη από τους Μητροπολίτες  Κιτίου Νεκτάριο και Κωνσταντίας&Αμμοχώστου Βασίλειο. 

Οι Κύπριοι Αρχιερείς προσέφεραν στον Πάπα αργυρό δίσκο με ανάγλυφη την Κύπρο. Μιλώντας στην ομήγυρη ο Ποντίφικας αναφέρθηκε με συγκίνηση στο έργο του προκατόχου του, μακαριστού Πάπα Φραγκίσκου, ο οποίος προώθησε τόσο την οικουμενική πορεία, όσο και τον διαθρησκειακό διάλογο.

Ο Λέων 14ος υπογράμμισε: “Η εκλογή μου έγινε κατά τη διάρκεια του έτους της 1700ης επετείου της Α ́ Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας. Η Σύνοδος αυτή αποτελεί ορόσημο στη διαμόρφωση του Συμβόλου της Πίστεως, το οποίο συμμερίζονται όλες οι Εκκλησίες και οι Εκκλησιαστικές Κοινότητες. Ενώ βρισκόμαστε στο ταξίδι για την αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας μεταξύ όλων των χριστιανών, αναγνωρίζουμε ότι αυτή η ενότητα μπορεί να είναι μόνο ενότητα στην πίστη. Ως Επίσκοπος Ρώμης, θεωρώ ότι μία από τις προτεραιότητές μου είναι η επιδίωξη της αποκατάστασης της πλήρους και ορατής κοινωνίας μεταξύ όλων εκείνων που ομολογούν την ίδια πίστη στον Θεό Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα”.

Επίσης , σημείωσε ότι , γνωρίζοντας, επιπλέον, ότι η συνοδικότητα και ο οικουμενισμός συνδέονται στενά, “θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω για την πρόθεσή μου να συνεχίσω τη δέσμευση του Πάπα Φραγκίσκου για την προώθηση του συνοδικού χαρακτήρα της Καθολικής Εκκλησίας και την ανάπτυξη νέων και συγκεκριμένων μορφών για μια ακόμη ισχυρότερη συνοδικότητα στις οικουμενικές σχέσεις. Επίσης, διαβεβαίωσε ότι η ενότητα θα είναι πάντα ένα διαρκές μέλημά του.

*Παρατίθεται το πλήρες κείμενο της ομιλίας

“Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές,

Με μεγάλη χαρά απευθύνω τους εγκάρδιους χαιρετισμούς μου σε όλους εσάς, Εκπροσώπους άλλων Εκκλησιών και Εκκλησιαστικών Κοινοτήτων, καθώς και άλλων θρησκειών, που συμμετείχατε στον εναρκτήριο εορτασμό της διακονίας μου ως Επισκόπου Ρώμης και Διαδόχου του Πέτρου. Εκφράζω αδελφική στοργή προς τον Παναγιώτατο κ.κ. Βαρθολομαίο, τον Μακαριώτατο κ. Θεόφιλο Γ ́ και την Αυτού Αγιότητα κ. Mar Awa III, και στον καθένα από εσάς είμαι βαθύτατα ευγνώμων για την παρουσία και τις προσευχές σας, οι οποίες αποτελούν μεγάλη παρηγοριά και ενθάρρυνση.

Μία από τις ισχυρές ενσαρκώσεις του ποντιφικάτου του Πάπα Φραγκίσκου ήταν αυτή της παγκόσμιας αδελφοσύνης. Από αυτή την άποψη, το Άγιο Πνεύμα τον «παρότρυνε» πραγματικά να προχωρήσει με μεγάλα βήματα τις πρωτοβουλίες, που είχαν ήδη αναλάβει οι προηγούμενοι Ποντίφικες, ιδιαίτερα μετά τον Άγιο Ιωάννη XXIII. Ο Πάπας του Fratelli Tutti (“Αδελφοί Όλοι”) προώθησε τόσο την οικουμενική πορεία όσο και τον διαθρησκειακό διάλογο. Το έκανε πάνω απ’ όλα καλλιεργώντας τις διαπροσωπικές σχέσεις, με τέτοιο τρόπο ώστε, χωρίς να αφαιρεί τίποτα από τους εκκλησιαστικούς δεσμούς, το ανθρώπινο χαρακτηριστικό της συνάντησης να εκτιμάται πάντοτε. Είθε ο Θεός να μας βοηθήσει να εκτιμήσουμε τη μαρτυρία του!

Η εκλογή μου έγινε κατά τη διάρκεια του έτους της 1700ης επετείου της Α ́ Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας. Η Σύνοδος αυτή αποτελεί ορόσημο στη διαμόρφωση του Συμβόλου της Πίστεως, το οποίο συμμερίζονται όλες οι Εκκλησίες και οι Εκκλησιαστικές Κοινότητες. Ενώ βρισκόμαστε στο ταξίδι για την αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας μεταξύ όλων των χριστιανών, αναγνωρίζουμε ότι αυτή η ενότητα μπορεί να είναι μόνο ενότητα στην πίστη. Ως Επίσκοπος Ρώμης, θεωρώ ότι μία από τις προτεραιότητές μου είναι η επιδίωξη της αποκατάστασης της πλήρους και ορατής κοινωνίας μεταξύ όλων εκείνων που ομολογούν την ίδια πίστη στον Θεό Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.

Πράγματι, η ενότητα ήταν πάντα ένα διαρκές μέλημά μου, όπως μαρτυρεί το σύνθημα που επέλεξα για την επισκοπική μου διακονία: Στο Illo uno unum, μια έκφραση του Αγίου Αυγουστίνου της Ιππώνος. που μας θυμίζει πώς κι εμείς, αν και είμαστε πολλοί, «στον Ένα – δηλαδή στον Χριστό – είμαστε ένα» (Enarr. in Ps., 127, 3). Επιπλέον, η κοινωνία μας πραγματοποιείται στο βαθμό που συναντιόμαστε στον Κύριο Ιησού. Όσο πιο πιστοί και υπάκουοι είμαστε σε αυτόν, τόσο πιο ενωμένοι είμαστε μεταξύ μας. Εμείς, λοιπόν, οι χριστιανοί καλούμαστε όλοι να προσευχηθούμε και να εργαστούμε μαζί για να επιτύχουμε αυτόν τον στόχο, βήμα προς βήμα, που είναι και παραμένει το έργο του Αγίου Πνεύματος.

Γνωρίζοντας, επιπλέον, ότι η συνοδικότητα και ο οικουμενισμός συνδέονται στενά, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω για την πρόθεσή μου να συνεχίσω τη δέσμευση του Πάπα Φραγκίσκου για την προώθηση του συνοδικού χαρακτήρα της Καθολικής Εκκλησίας και την ανάπτυξη νέων και συγκεκριμένων μορφών για μια ακόμη ισχυρότερη συνοδικότητα στις οικουμενικές σχέσεις.

Η κοινή μας πορεία μπορεί και πρέπει επίσης να γίνει κατανοητή με την ευρεία έννοια της συμμετοχής όλων, με το πνεύμα της ανθρώπινης αδελφοσύνης που ανέφερα παραπάνω. Τώρα είναι η ώρα για διάλογο και οικοδόμηση γεφυρών. Είμαι, λοιπόν, ευτυχής και ευγνώμων για την παρουσία εκπροσώπων άλλων θρησκευτικών παραδόσεων, οι οποίοι συμμερίζονται την αναζήτηση του Θεού και το θέλημά του, που είναι πάντα και μόνο το θέλημα της αγάπης και της ζωής για τους άνδρες και τις γυναίκες και για όλα τα πλάσματα.

Είδατε τις αξιοσημείωτες προσπάθειες, που κατέβαλε ο Πάπας Φραγκίσκος υπέρ του διαθρησκειακού διαλόγου. Μέσα από τα λόγια και τις πράξεις του, άνοιξε νέους δρόμους συνάντησης, για να προωθήσει «την κουλτούρα του διαλόγου ως το μονοπάτι αμοιβαίας συνεργασίας ως κώδικα δεοντολογίας, αμοιβαίας κατανόησης και ως μέθοδος και πρότυπο» (A Document on Human Fraternity for World Peace and Living Together, Abu Dhabi, 4 February 2019).

Ευχαριστώ τη Διεύθυνση Διαθρησκειακού Διαλόγου για τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζει σε αυτό το υπομονετικό έργο ενθάρρυνσης συναντήσεων και συγκεκριμένων ανταλλαγών με στόχο την οικοδόμηση σχέσεων βασισμένων στην ανθρώπινη αδελφοσύνη.

Με έναν ιδιαίτερο τρόπο χαιρετώ τους Εβραίους και Μουσουλμάνους αδελφούς και αδελφές μας. Λόγω των εβραϊκών ριζών του Χριστιανισμού, όλοι οι Χριστιανοί έχουν μια ιδιαίτερη σχέση με τον Ιουδαϊσμό. Η συνοδική Διακήρυξη Nostra Aetate (αρ. 4) τονίζει το μεγαλείο της πνευματικής κληρονομιάς που μοιράζονται Χριστιανοί και Εβραίοι, ενθαρρύνοντας την αμοιβαία γνώση και εκτίμηση. Ο θεολογικός διάλογος μεταξύ Χριστιανών και Εβραίων παραμένει πάντα σημαντικός και κοντά στην καρδιά μου. Ακόμη και σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, που σημαδεύονται από συγκρούσεις και παρεξηγήσεις, είναι απαραίτητο να συνεχίσουμε τη δυναμική αυτού του πολύτιμου διαλόγου μας.

Οι σχέσεις μεταξύ της Καθολικής Εκκλησίας και των Μουσουλμάνων χαρακτηρίζονται από μια αυξανόμενη δέσμευση για διάλογο και αδελφοσύνη, που ενισχύεται από την εκτίμηση για αυτούς τους αδελφούς και τις αδελφές μας που «λατρεύουν τον Θεό, ο οποίος είναι ένας, ζωντανός και συντηρούμενος, ελεήμων και παντοδύναμος, ο Δημιουργός του ουρανού και της γης, ο οποίος έχει επίσης μιλήσει στην ανθρωπότητα» (ibid., 3). Αυτή η προσέγγιση, που βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και την ελευθερία συνείδησης, αποτελεί σταθερή βάση για την οικοδόμηση γεφυρών μεταξύ των κοινοτήτων μας.

Σε όλους εσάς, εκπροσώπους άλλων θρησκευτικών παραδόσεων, εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου για τη συμμετοχή σας σε αυτή τη συνάντηση και για τη συμβολή σας στην ειρήνη. Σε έναν κόσμο πληγωμένο από τη βία και τις συγκρούσεις, κάθε μία από τις κοινότητες, που εκπροσωπούνται εδώ φέρνει τη δική της συμβολή σοφίας, συμπόνιας και δέσμευσης για το καλό της ανθρωπότητας και τη διατήρηση του κοινού μας σπιτιού. Είμαι πεπεισμένος ότι, αν είμαστε σύμφωνοι, και απαλλαγμένοι από ιδεολογικές και πολιτικές εξαρτήσεις, μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί στο να λέμε «όχι» στον πόλεμο και «ναι» στην ειρήνη, «όχι» στην κούρσα των εξοπλισμών και «ναι» στον αφοπλισμό, «όχι» σε μια οικονομία που φτωχαίνει τους λαούς και τη Γη και «ναι» στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη.

Η μαρτυρία της αδελφότητάς μας, την οποία ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να δείξουμε με αποτελεσματικές χειρονομίες, θα συμβάλει ασφαλώς στην οικοδόμηση ενός πιο ειρηνικού κόσμου, κάτι που όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες καλής θέλησης επιθυμούν στις καρδιές τους.

Αγαπητοί φίλοι, σας ευχαριστώ και πάλι για την εγγύτητά σας. Ας ζητήσουμε την ευλογία του Θεού στην καρδιά μας: είθε η άπειρη καλοσύνη και σοφία του να μας βοηθήσει να ζήσουμε ως παιδιά του και ως αδελφοί και αδελφές μεταξύ μας, έτσι ώστε η ελπίδα να αυξηθεί στον κόσμο. Σας προσφέρω την εγκάρδια ευγνωμοσύνη μου”.