Η προδοσία της Κύπρου

Του Άντη Ροδίτη*

Με όλη τη μετριοφροσύνη που μπορώ να μαζέψω, οι ενδείξεις είναι ότι είμαι ο μόνος Κύπριος και ο μόνος Έλληνας που έχει μελετήσει τόσο πολύ για τόσο καιρό την περίοδο Δεκεμβρίου 1963 έως Αυγούστου 1964.

Δεν αποκλείω να υπάρχουν πράγματα που να μην τα ξέρω, αλλά τα κρίνω δευτερεύοντα βάσει των όλων που ξέρω και δεν αποκλείω να υπάρχουν και πράγματα που να μην μπορώ να τα υποψιαστώ. Πάντως, απευθύνομαι γραπτώς προς πολλούς παντοιοτρόπως ενδιαφερομένους εδώ και περισσότερο από μια πενταετία και δεν είδα κανέναν να απαντά τεκμηριωμένα ή να λέει «ε, όχι κύριε, εγώ βρήκα αυτό το έγγραφο που διαψεύδει εκείνο ή εκείνα τα δικά σου πάνω στα οποία βασίζεις τους ισχυρισμούς σου».

Πηγαινοέρχονται, λοιπόν, οι επέτειοι, 44 χρόνια τώρα και οι πάντες αναμασούν κι επαναλαμβάνουν τα γεγονότα, τις μαρτυρίες, τα ντοκουμέντα του 1974. Θα έλεγα ότι οι πάντες βολεύονται με όλ’ αυτά και ψάχνουν μόνο για ακόμα περισσότερες αποδείξεις για την μεγάλη προδοσία του 74.

Υπήρξε προδοσία το 1974. Την έζησα και προσωπικά όταν το απόγευμα της  Δευτέρας 22 Ιουλίου 1974 ευρισκόμενος με την πυροβολαρχία 184 κάτω και δίπλα στο κέντρο Μακεδονίτισσας, υπό τις διαταγές του ταγματάρχη Σεβασλίδη από τη Θεσσαλονίκη, πήραμε διαταγή από τον ασύρματο να πάψουμε να βάλλουμε προς Κιόνελι και άλλους στόχους στις 16.00 διότι θα άρχιζε εκεχειρία. Όταν έγινε 16.00 κι έπαψαν τα πυροβόλα, τότε ακριβώς εκδηλώθηκε η μεγαλύτερη αεροπορική επίθεση των Τούρκων εναντίον του αεροδρομίου Λευκωσίας. Καμιά δεκαριά βομβαρδιστικά-καταδιωκτικά σχημάτισαν κύκλο από πάνω μας κι ένα-ένα κατέβαιναν κι άφηναν τις βόμβες τους στην περιοχή του αεροδρομίου Λευκωσίας. Σε κάποια στιγμή ένα από αυτά άφησε μια βόμβα, την είδαμε να πέφτει ασημιά και αναποδογυριζόμενη, μεγάλη σαν βαρέλι, ακριβώς μπροστά μας και σκάζοντας σχημάτισε καπνό δεξιά και αριστερά ώσπου έφτανε το βλέμμα μας κι ένα μανιτάρι πανύψηλο στο κέντρο.

Εμείς είχαμε σταματήσει να βάλλουμε τόσο με τα πυροβόλα όσο και με τα αντι-αεροπορικά πολυβόλα. Τηρούσαμε την εκεχειρία, επειδή υπήρχε προδοσία.

Πού, όμως, και ποιες ήταν οι ρίζες της; Δεν επρόκειτο για κεραυνό εν αιθρία. Είχαν συμβεί πολλά στα 14 χρόνια από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το κυριότερο ήταν ο τ/κυπριακός στασιασμός και ο αυτο-εγκλωβισμός των τ/κυπρίων σε θύλακες. Ακολούθησε η με την άδεια του ΝΑΤΟ (κανείς δεν το θυμάται αυτό, ούτε το διερευνά) εδραίωση μιας ελληνικής μεραρχίας στρατού στην Κύπρο. Εξαπολύθηκε αμέσως μια αναίσχυντη προπαγάνδα εναντίον της, που έλεγε πως ο σκοπός της ήταν η διχοτόμηση της Κύπρου. Προς τούτο υπάρχουν οι μαρτυρίες Αμερικανών επισήμων από την Λευκωσία προς την Κυβέρνησή τους, που διαβεβαιώνουν ότι μόνο για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα θα πολεμούσε η Μεραρχία και για τίποτε άλλο. Υπάρχουν επίσης οι μαρτυρίες και τα έγγραφα των επαφών του πρωθυπουργού της Ελλάδας με τους Αμερικανούς επισήμους, που ούτε κατά διάνοια αφήνουν υποψίες για τέτοιες προθέσεις. Παρ’ όλ’ αυτά κάποιοι συνέχιζαν να διαδίδουν τα αίσχιστα σε βάρος της ελληνικής Μεραρχίας. Υπάρχουν τα έγγραφα και οι μαρτυρίες που αποδεικνύουν και αυτή την προδοσία.

Υπάρχει η έκθεση Γκάλο Πλάζα του 1965, που ισχυρίζεται ότι κανείς ποτέ από την Κυπριακή Κυβέρνηση δεν του είπε πως ήταν επιθυμητή η Ένωση με την Ελλάδα, τη στιγμή που αυτό λεγόταν συνεχώς στον λαό από επίσημα χείλη! Ο ίδιος ο Πλάζα πίστευε ότι εκεί βρισκόταν η λύση. Γι’ αυτό είχε έρθει η Μεραρχία, επειδή Μακάριος και Παπανδρέου συμφωνούσαν σε κοινή γραμμή πραγματοποίησης των «εθνικών πόθων»! Πώς, πότε και σε τι άλλαξαν οι «εθνικοί πόθοι»; Υπάρχει η σοβαρή μαρτυρία του Ανδρέα Χριστοφίδη του 1982 γι’ αυτό. Πότε κανείς τη διερεύνησε;

Πάνω απ’ όλα υπάρχουν οι συνομιλίες της Γενεύης του Ιουλίου-Αυγούστου 1964, η διακηρυγμένη πρόθεση των Αμερικανών να λύσουν τελεσίδικα το Κυπριακό δια της ενώσεως Κύπρου-Ελλάδος προς όφελος του ΝΑΤΟ. Κανείς δεν αρνείται ότι η αρχική σκέψη ήταν να δοθεί αντάλλαγμα στην Τουρκία άλλο ελληνικό νησί ή/και βάση στην Κύπρο. Αυτό, όμως, άλλαξε παντελώς στη διάρκεια των συνομιλιών, υπέρ των ελληνικών συμφερόντων. Το αντάλλαγμα περιορίστηκε σε μόνο βάση κι εκείνη με ενοίκιο 50 χρόνων, κι από τις 20 Αυγούστου και μετά δεν γινόταν καθόλου λόγος για εδαφικές παραχωρήσεις στην Τουρκία με ή χωρίς ενοίκιο, παρά μόνο για εγγυήσεις προς τους Τ/κυπρίους. Ο ίδιος ο διαπραγματευτής, ένας κάθε άλλο παρά τυχαίος άνθρωπος, ο Ντην Άτσεσον, δήλωσε ξεκάθαρα στις 22 Αυγούστου 1964 ότι αν πραγματοποιήσουν τώρα οι Έλληνες την Ένωση θα μπορούν να πουν ότι είναι άνευ όρων (unconditional), όπως και θα είναι.

Οπότε, γιατί δεν έγινε η Ένωση το 64 για ν’ αποφευχθούν όσα αυτοκαταστροφικά ακολούθησαν; Γιατί δεν το συζητάς κανένας; Γίνεται πάντα λόγος για τα μεγάλα συμφέροντα. Λοιπόν, υπήρχαν και, κυρίως, υπάρχουν ακόμα τόσο μεγάλα συμφέροντα, που μας αυτο-περιορίζουν από το να συζητούμε τα πραγματικά μεγάλα θέματα. Επιβάλλουμε στους εαυτούς μας φίμωση. Αλλά τότε, πού παν όλες οι διακηρύξεις μας; Κι εφόσον υπερηφανευόμαστε για «κατακτήσεις» δημοκρατικών ελευθεριών που μόνοι μας προδίδουμε ακατάπαυστα, τότε δεν είναι εδώ που βρίσκεται η εξήγηση για τα συνεχόμενα «οικονομικά» σκάνδαλα της κλεψιάς, της παρανομίας, της αυτοσυντήρησης σε βάρος του συνόλου, της γενικής μας παρακμής;

Ας σκεφτούν ξανά οι δημοσιογράφοι, οι ιστορικοί, οι πολιτικοί, τα πομπώδη ύφη, τη σοβαροφάνεια που επιδεικνύουν, τις τραγικές ατάκες που εκφέρουν δημοσίως, τη στιγμή που ξέρουν καλά ότι δεν είναι σε θέση για λόγους άγνοιας, επιπολαιότητας, κοινής λαϊκής συναίνεσης (λαϊκισμού) ν’ αγγίξουν αληθινά τα δάχτυλα επί τον τύπον των ήλων για να ψάξουν το ιστορικό και τα αίτια της προδοσίας του 74, που αποτελούν τα ίδια μια πολύ μεγαλύτερη, αν όχι την αληθινή προδοσία που έφερε την προδοσία του 74.

Τέτοια τόλμη είναι που χρειάζεται για ν’ αντιμετωπισθεί σε άλλη πια βάση το αδιέξοδό μας ώστε να μπορούμε να πάρουμε αποφάσεις σωτηρίας ή τελειωτικού χαμού.

*Ο Άντης Ροδίτης γεννήθηκε στην Λευκωσία, το 1946. Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου και τηλεοπτική παραγωγή στην Αγγλία. Από το 1971 μέχρι το 1985 εργάστηκε ως Λειτουργός Προγραμμάτων στην κυπριακή τηλεόραση. Από το 1985 διατηρεί ιδιωτική εταιρία παραγωγής ταινιών στη Λευκωσία.
Έχει δημοσιεύσει διηγήματα, νουβέλες ( ανάμεσα τους είναι τα «Κουράγιο Πηνελόπη», Αρμός, «Δέκα χιλιάδες μέλισσες», Αρμός) και ποιήματα σε διάφορα κυπριακά περιοδικά και εφημερίδες.
Κράτησε επίσης στήλες χρονογραφημάτων σε εφημερίδες από το 1981 ως το 1986. Από το 1994 και εξής εξακολουθεί να αρθρογραφεί επί ποικίλων θεμάτων.
-Το άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του συγγραφέα.