Η πολεμική της Μόσχας εναντίον του Οικουμενικού Πατριάρχου

 Απάντηση στον Επίσκοπο Βίκτωρα της εν Ουκρανία Ρωσικής Εκκλησίας

Του Ιερομονάχου Νικήτα Παντοκρατορινού*

Πολλές δημοσιεύσεις και συκοφαντίες κατά του Οικουμενικού Πατριάρχου κυκλοφορούν τελευταία, οι οποίες είναι γεμάτες αρνητισμό, και οι συντάκτες τους προσπαθούν να βρουν σε οποιαδήποτε λέξη του Πατριάρχη έστω και το παραμικρό στοιχείο για να τον κατηγορήσουν για αίρεση ή οποιαδήποτε άλλη αμαρτία. Όλα αυτά θυμίζουν τους Φαρισαίους και τους Γραμματείς, που από φθόνο ακολουθούσαν συνεχώς τον Σωτήρα και προσπαθούσαν να Τον διαφθείρουν ή να πιαστούν από κάποια λέξη Του, για να Τον κατηγορήσουν και να Τον σκοτώσουν. Όπως εκείνοι, υπό το πρόσχημα του Νόμου, ζήτησαν τον θάνατο του Ιησού με τον ίδιο νόμο, αποκαλώντας τον αιρετικό, έτσι και οι συντάκτες αυτών των δημοσιευμάτων, κρυμμένοι πίσω από δήθεν κανόνες, απαιτούν την απομάκρυνση του Οικουμενικού Πατριάρχη με τον ίδιο κανόνα και την κατηγορία της αίρεσης.

Οι Γιαχωβάδες και γενικότερα όλοι οι αιρετικοί ακολουθούν το ίδιο σύστημα. Λαμβάνουν μεμονωμένα κάποιες λέξεις ή προτάσεις από ένα κείμενο ή έναν λόγο και γράφουν ολόκληρες πραμάτειες ή θεωρίες πάνω σε αυτά τα μεμονωμένα λόγια χωρίς όμως να έχουν καμία απολύτως σχέση με την αλήθεια.

Έτσι κινήθηκε και ο Επίσκοπος Μπαρισέφσκ κ. Βίκτωρας της Ρωσικής Εκκλησίας στην Ουκρανία. Βγάζει τα συμπεράσματά του αυτοβούλως, σχολιάζοντας μόνο την έκφραση «σκασίλα μου» που χρησιμοποίησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Αψηφώντας όλα τα άλλα που είπε σε σχέση με αυτό. Το χειρότερο είναι ότι Ελληνικές ιστοσελίδες φίλα προσκείμενες στην Ρωσική Εκκλησία, μετέφρασαν το κείμενο του Επισκόπου Βίκτωρα στα Ελληνικά, μέσω του οποίου γίνεται ουσιαστικά μια εξήγηση του τι σημαίνει «σκασίλα μου». Δηλαδή ένας Ρωσόφωνος εξηγεί σε Έλληνες αναγνώστες τι σημαίνει αυτή η έκφραση.

Ας δούμε λοιπόν τι είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης: «Και γιατί να μην την κάνουμε; (ενν. αυτοκέφαλη την Εκκλησία της Ουκρανίας).

Όπως κάναμε αυτοκέφαλη την Ρωσία, την Σερβία, την Ελλάδα, Βουλγαρία, Αλβανία, Πολωνία, Ρουμανία, και είναι αποκλειστικό προνόμιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου να δίνει τις Αυτοκεφαλίες. Όλες αυτές οι Εκκλησίες που απαρίθμησα, έγιναν αυτοκέφαλες από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο κενώνει, αδειάζει τον εαυτό του διότι δίνει εδάφη της δικαιοδοσίας του για να γίνουν αυτοκέφαλες, ανεξάρτητες Εκκλησίες. Λοιπόν γιατί να μη γινόταν το ίδιο και με την Ουκρανία με τα 40-50 εκατομμύρια κατοίκους; Θέλησαν όχι τώρα αλλά και πολύ παλαιότερα, και τώρα ακόμη εντονότερα επιθύμησαν οι Ουκρανοί αδελφοί  μας να έχουν την δική τους Εκκλησία, την τοπική, αν επιτρέπετε, την εθνική και να μην υπάγονται στην Μόσχα, να μην εξαρτώνται από την Μόσχα, να μην καταδυναστεύονται από την Μόσχα. Το κάναμε με αίσθημα ευθύνης έναντι της ιστορίας και έναντι της Ουκρανίας και των κατοίκων της.»

Σε καμία από τις θέσεις και ερωτήσεις του Πατριάρχη δεν απαντάει ο Επίσκοπος Βίκτωρ. Αν είχε διαφορετική άποψη πάνω σε αυτά, λογικά θα την έλεγε.

Συνεχίζει λοιπόν ο Πατριάρχης: «Θύμωσαν και έκοψαν την κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, έβγαλαν το όνομά μου από τα δίπτυχα και δεν με μνημονεύουν, θα έλεγα σκασίλα μου. Εμείς εξακολουθούμε και μνημονεύουμε τον Πατριάρχη Κύριλλο όπως παλαιότερα. Και όταν με ρώτησε ο νέος Προκαθήμενος της Ουκρανίας, ο Επιφάνιος, εάν πρέπει να μνημονεύει τον Μόσχας, είπα βεβαίως να τον μνημονεύεις όπως θα μνημονεύεις και τους άλλους Προκαθημένους των ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.»

Ιδού λοιπόν το αληθινό νόημα της έκφρασης που όλοι (οι Έλληνες τουλάχιστον) καταλαβαίνουμε:  «Το ότι δεν μας μνημονεύουν από την Εκκλησία της Ρωσίας, έχει πολύ μικρή σημασία. Διότι στηριζόμενοι στην αλήθεια δεν μπορούμε να κάνουμε πίσω για τα συμφέροντα μιας Εκκλησίας που αγνωμονεί. Συνεχίζουμε να μνημονεύουμε τον Μόσχας, διότι αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η ενότητα. Αν το Πατριαρχείο Ρωσίας έχει θυμώσει που έχασε την επιρροή του στην Ουκρανία και δεν το ενδιαφέρει η ενότητα, σκασίλα μας. Εμείς συνεχίζουμε την κανονική τάξη της Μητρός Εκκλησίας, όπως μας υπαγορεύει η Ιερά Παράδοση και αγωνιζόμαστε για την ενότητα σε εκπλήρωση της έκκλησης του Χριστού «ἵνα πάντες ἓν ὦσιν». Και λέει ο Πατριάρχης σε συνέντευξή του: «Αυτό φυσικά, το ότι διηκόνησα και πάλιν την Αλήθεια, έθιγε τους γεωπολιτικούς και λοιπούς σχεδιασμούς των αδελφών μας (ενν. των Ρώσων) γι’ αυτό και αντέδρασαν με τέτοια σφοδρότητα». Οπότε έχει κάθε νόημα η έκφραση «σκασίλα μου». Μόνο ο αληθινός ομολογητής της πίστεως και της Ιεράς Παραδόσεως μπορεί να πει κάτι τέτοιο. Θυσιάζεται για την αλήθεια και την ενότητα χωρίς να υπολογίζει τα μεμονωμένα συμφέροντα μιας τοπικής Εκκλησίας, αλλά το συμφέρον της Μιας Αγίας Καθολικης και Απόστολικής Εκκλησίας. Όπως είπε ο ίδιος: «Τι ωφελήθηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο από την Αυτοκεφαλία της Ουκρανίας σε κοσμικό επίπεδο; Τι κέρδισε; Ύβρεις, σπιλώσεις, συκοφαντίες, ονειδισμό και ταπεινώσεις.» Πού είναι λοιπόν οι προσωπικές φιλοδοξίες που ο Επίσκοπος Βίκτωρ τον κατηγορεί χωρίς να εξηγεί;

 Ο Επίσκοπος Μπαρισέφσκ,  Βίκτωρας

Λέει ο Επίσκοπος Βίκτωρ: «Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δε χορήγησε τον Τόμο στηριζόμενος στους κανόνες της Εκκλησίας, αλλά στη λογική της έκφρασης που χρησιμοποίησε: «σκασίλα μου». Και συνεχίζει «Με άλλα λόγια, αν ρωτούσαμε τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο ποια είναι η στάση του έναντι στο γεγονός ότι το Σώμα του Χριστού υποφέρει εξαιτίας της διαίρεσης που προέκυψε με δική του υπαιτιότητα, τι θα απαντούσε;»

Όλη η διαδικασία χορήγησης της Αυτοκεφαλίας έγινε ακριβώς σύμφωνα με τους κανόνες και την Ιερά Παράδοση της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, όσο κι αν διαφωνεί ο Επίσκοπος.  Η διαίρεση δεν προέκυψε με υπαιτιότητα του Οικουμενικού Πατριάρχη, αλλά με την υπαιτιότητα της Εκκλησίας της Ρωσίας η οποία στηρίζει και συντηρεί τον διχασμό. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αντίθετα, ένωσε τρεις παρατάξεις που υπήρχαν στην Ουκρανία και επανειλημμένως καλεί όλους τους αντιφρονούντες σε ενότητα. Τελευταία πρόσκλησή του ήταν στην Θεία Λειτουργία που τέλεσε στο Κίεβο τον Αύγουστο, όπου προσκάλεσε  τους Ιεράρχες, τον κλήρο και τον λαό της Ουκρανίας που αρνούνται την κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, να αναθεωρήσουν την στάση τους και να συζητήσουν τα προβλήματα, τους λογισμούς και τις ανησυχίες τους, εντός των ορίων της αγιασμένης εκκλησιαστικής παραδόσεως. Σύμφωνα με τον Επίσκοπο Βίκτωρ, αυτός ο άνθρωπος (ενν. ο Οικουμενικός Πατριάρχης) δεν ενδιαφέρεται για την ενότητα. Αν δεν ενδιαφέρεται αυτός που προσκαλεί προς ενότητα, ποιός άραγε ενδιαφέρεται; Αυτός που δεν κάνει αποδεκτή την πρόσκληση; Αντίθετοι με το πνεύμα της ενότητας από το Πατριαρχείο Ρωσίας, συνεχώς αρνούνται. Και το παράδοξο είναι ότι διαμαρτύρονται που δεν συζητάει μαζί τους. Η πρόσκληση ισχύει. Όμως το ότι όλα θα συζητηθούν σύμφωνα με τους κανόνες και την εκκλησιαστική Παράδοση, αυτό τους φοβίζει. Διότι η Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας και οι κανόνες δεν μπορούν να αλλάξουν για τα συμφέροντα μιας τοπικής Εκκλησίας.

Συνεχίζει ο Επίσκοπος Βίκτωρ: «αν γενικεύσουμε τα λόγια του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, τι αποτέλεσμα θα έχουμε; Θα έχουμε να κάνουμε με μια φρικτή βλασφημία που δεν έχει τίποτε το κοινό με τον χριστιανισμό.» και «Όσο και ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος να προσπαθούσε να δείξει τη στάση του απέναντι στο μεγαλύτερο μέρος του ορθόδοξου κόσμου, βλέπουμε μόνο ένα πράγμα – έναν άνθρωπο πάσχοντα και πλανημένο, ο οποίος με τα λόγια και τις πράξεις του απομακρύνεται όλο και πιο πολύ από τον Χριστό…»

Την απάντηση σε αυτές τις κατηγορίες την είχε δώσει λίγες μέρες νωρίτερα ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης «Δεν με ενοχλούν τόσο οι προς το πρόσωπό μου συκοφαντίες, όσο η προσπάθεια απομείωσης των δικαίων του Κωνσταντινουπόλεως. Τα κατ’ εμέ, οφείλω να τα συγχωρώ, ως μαθητής Κυρίου Ιησού. Δεν θα παραιτηθώ, όμως, ποτέ και δεν θα εγκαταλείψω έως τελευταίας μου αναπνοής τα ζώπυρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου μας, με Αλήθεια και Αγάπη. Δεν απογοητεύομαι. Όλα θα γίνουν. Αργά ή γρήγορα η Αλήθεια λάμπει και υπερισχύει. Οι συκοφαντίες, όσο μεθοδευμένες και να είναι, εκπίπτουν, δεν αντέχουν στο φως και στον χρόνο.»

Σαν να διαβάζουμε τους βίους των Αγίων. Όλοι, τους συκοφαντούσαν και τους κατηγορούσαν αδίκως και αυτοί πάντα συγχωρούσαν τους αντιδίκους τους. Ποτέ όμως δεν πρόδιδαν την πίστη και την Παράδοση της Εκκλησίας, έχοντας ακράδαντη πίστη ότι ο Λόγος του Θεού αργά ή γρήγορα πάντοτε υπερισχύει.

Ας ρωτήσουμε και τον Επίσκοπο: «Αν ο Χριστός, που τους θέλει όλους σεσωσμένους και ενωμένους, πει στους ανθρώπους της Ρωσικής Εκκλησίας, «ελάτε να σας βάλω στον Παράδεισο, αλλά εκεί θα είναι και οι Ουκρανοί της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας», τι θα πουν άραγε; Ας ελπίσουμε να μην πουν «εμείς τέτοιον Παράδεισο δεν τον θέλουμε. Αυτούς ούτε εδώ δεν θέλουμε να τους βλέπουμε… και θα είμαστε και αιώνια μαζί;» Ευχόμαστε να μην πέσουν σε αυτό το έσχατο σημείο της πλάνης και αποκοπούν του Παραδείσου μόνοι τους, και ας ευχηθούμε ακόμα να αποδεχτούν, ως φίλοι της ενότητας των Εκκλησιών, την πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη για ενότητα.

*Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους