Η κρίσιμη διετία (2019-20) για την Τουρκία
ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΑΝΑΛΥΤΗ EROL MUTERCIMLER
Του Αλέκου Παπαδόπουλου
Αναγνωρισμένη πλέον η ικανότητα του να προβλέπει το μέλλον. Δεν είναι μέντιουμ. Δεν είναι μάντης. Ούτε και ισχυρίσθηκε ποτέ του ότι μπορεί και επικοινωνεί με πνεύματα ή άλλες μυστηριώδεις δυνάμεις. Κατορθώνει εντούτοις να προλέγει τι θα συμβεί αύριο. Μεθαύριο. Στην ευρύτερη χρονική έννοια. Και είναι γεγονός ότι η αναμφισβήτητη αυτή ικανότητα του, του προσδίδει ιδιαίτερο κύρος ως στρατηγικού πολιτικού αναλυτή και σχολιαστή.
Για τον Erol Mütercimler (Ερόλ Μουτερτζιμλέρ) ο λόγος. Τον Τούρκο διανοούμενο ανώτερης μόρφωσης, ακαδημαϊκό, που γεννήθηκε στην παραμεθόριο πόλη Καρς το 1954. Γιός ενός καλλιεργημένου δημοδιδάσκαλου, που μιλούσε 5 γλώσσες, εξ ου και το επώνυμο του ,που στα τουρκικά σημαίνει μεταφραστής. Εκ πατρός βέρου Κεμαλιστή υπηρέτησε επί 16 χρόνια στο Πολεμικό Ναυτικό. Ως πλωτάρχης , διετέλεσε αργότερα καθηγητής στη Σχολή Αξιωματικών του Ναυτικού και στη συνέχεια Διευθυντής του Ναυτικού Μουσείου. Τερματίζει όμως πρόωρα τη σταδιοδρομία του στις Ένοπλες Δυνάμεις και αναχωρεί, με σκοπό την εγκατάσταση εκεί, για την Αυστραλία, όπου και διαπρέπει στα ΜΜΕ ως προγραμματιστής στον κρατικό ραδιοσταθμό SBS και ως συνεργάτης της εφημερίδος “Australia New”, στην οποία αρθρογραφεί καθημερινά.
Αποδεδειγμένος όμως ως ανήσυχο πνεύμα, επιστρέφει σύντομα στην πατρίδα του και αρχίζει να αρθρογραφεί σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά. Διατελεί προγραμματιστής και διευθυντής του κρατικού ραδιοσταθμού TRT. Συνεργάζεται με τηλεοπτικά κανάλια. Παρουσιάζει πολλά ντοκιμαντέρ δικής του έμπνευσης και παραγωγής. Διδάσκει στην ΑΣΟΕΕ και στα Πανεπιστήμια “Doğuş” και “Υeditepe” μαθήματα της ειδικότητας του. To 2008 συλλαμβάνεται, στο πλαίσιο της πολύκροτης και μυστηριώδους υπόθεσης “Ergenekon”, που άλλοι μεν αποδίδουν στο βαθύ κράτος και άλλοι στον ξένο παράγοντα. Tην 5η Αυγούστου του 2013 καταδικάζεται σε φυλάκιση 8 χρόνων και 9 μηνών, ελλείψει εν τούτοις επαρκών ενοχοποιητικών στοιχείων, αθωώνεται στη συνέχεια και αποφυλακίζεται σύντομα, όχι όμως ως αθώος αλλά με την σφραγίδα του ύποπτου. Αργότερα, αναπόδεικτα πάλι, σε μια εποχή που ο ιδρυτής του δεν καταδιώκονταν ως τρομοκράτης , συσχετίζεται με το κίνημα του Γκιουλέν. Ακόμη και τώρα όμως γράφεται , ότι παλαιότερα είχε επιχειρήσει να συνδέσει την ηγεσία του πολιτικού κόμματος “Βατάν” με τον καταζητούμενο σήμερα αυτοεξόριστο ιμάμη Φετχουλλάχ.
Ο Erol Mütercimler
Πολυγραφότατος. Έχει συγγράψει περισσότερα από 30 βιβλία. Κατά το πλείστον πολιτικού περιεχομένου, από τα οποία μάλιστα ορισμένα έχουν κάνει επανειλημμένες εκδόσεις . Άλλη μια απόδειξη του ανήσυχου πνεύματος του η διάκριση του σε μια επιτυχημένη κινηματογραφική παραγωγή ως συμπρωταγωνιστής της διάσημης ηθοποιού της Τουρκίας Türkan Şoray. Πάντοτε κομψός. ‘Αψογα ντυμένος. Και με το μαντηλάκι κατά κανόνα , στο τσεπάκι του αριστερού πέτου του εντυπωσιάζει τον κόσμο που τον παρακολουθεί και βέβαια ανυπομονεί να ακούσει τις προβλέψεις του σχεδόν κάθε βράδυ. Οι συνεντεύξεις του μεταδίδονται αποκλειστικά από τα διάφορα συνδρομητικά κανάλια της Τουρκίας. Καθότι τα άλλα κανάλια, υπό το νέο καθεστώς, επίσημα ή ανεπίσημα διατελούν υπό αυστηρό κρατικό έλεγχο. Έλεγχο που όπως φαίνεται ξεκάθαρα και από την πρόσφατο ταξιδιωτική οδηγία του Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας προς τους Γερμανούς πολίτες που επισκέπτονται την Τουρκία να αποφεύγουν να εκφράζονται επικριτικά για την κυβέρνηση της Άγκυρας και τον Τούρκο Πρόεδρο, ακόμη και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθώς υπήρξαν πολλές περιπτώσεις Γερμανών που συνελήφθησαν χωρίς να γνωρίζουν το λόγο. Είχε εν τούτοις μεγάλη απήχηση η εμφάνιση του προ ημερών σε εκπομπή και του φιλοκυβερνητικού καναλιού ” Habertürk” που υπό μορφή συνέντευξης πρόβαλε την προσωπικότητα, το έργο του, καθώς και τις απόψεις του επί όλων σχεδόν των θεμάτων που απασχολούν σήμερα την τουρκική δημοσία γνώμη. Μπορώ να συνεχίσω το ιδιαίτερα πλούσιο βιογραφικό σημείωμα του Ερόλ Μουτερτζιμλέρ. Θέμα μου όμως δεν είναι τόσο, το “ποιός” είναι, αλλά το “τι” προβλέπει ή μάλλον “τι” μαντεύει ειδικά για την Τουρκία.
Στο ενεργητικό του λοιπόν καταγράφεται η δήλωση του στο μέσον του 2016, ότι εντός του 2017 η ισοτιμία του δολαρίου θα φθάσει τις 4,5 λίρες Τουρκίας. Αργότερα τις 7-7,5 λίρες και αργότερα ίσως και τις 10 λίρες . Αυτός είχε προβλέψει, όπως και επαληθεύθηκε, ότι θα επιταχυνθούν οι εθνικές και προεδρικές εκλογές και θα διενεργηθούν εντός του 2018 και όχι του 2019, όπως έλεγε τότε ο Πρόεδρος Ερντογάν. Και πάλι δική του ήταν ή πρόβλεψη για την έκβαση των εκλογών καθώς και την επικράτηση του Ερντογάν. Σημειωτέον δε, ότι δεν απέφυγε να αναφερθεί προεκλογικά και στα ποσοστά όλων των υποψηφίων επαληθευθείς επίσης πλήρως.
Κατ΄αυτόν η οικονομική κρίση που διέρχεται σήμερα η Τουρκία είναι πολύ σοβαρότερη και εντελώς άσχετη με τις προηγούμενες κρίσεις. Εμφανίζεται δε πεπεισμένος ότι η κρισιμότερη περίοδος θα είναι αυτή της διετίας 2019-2020, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδίου που στοχεύει κυρίως στο διαμελισμό της Τουρκίας.
Κατά τον Μουτερτζιμλέρ, η αναταραχή της 15ης Ιουνίου του 2016 δεν ήταν μια απόπειρα πραξικοπήματος. Δε στόχευε στην ανατροπή της Κυβέρνησης ,αλλά εμφανέστατα ήταν μια πρόβα τζενεράλε ενός εμφυλίου πολέμου. Στην Τουρκία λέει, δεν νοείται πραξικόπημα ούτε και μπορεί να επιτύχει χωρίς τη συμμετοχή του Γεν. Επιτελάρχη και του Αρχηγού του πεζικού που ως γνωστό τούτη τη φορά απείχαν. Και επέτυχε η εν λόγω δοκιμή, αν λάβουμε υπόψη ότι εκείνη τη νύχτα ο οπλίτης έβαλε κατά οπλίτη, έβαλε κατά του αστυνόμου, ο αστυνόμος έβαλε κατά του οπλίτη, ο οπλίτης κατά του πολίτη και ο πολίτης κατά του οπλίτη και η όλη κατάσταση απεικόνιζε μια εμφύλιο σύρραξη σε μικρογραφία. Απέδειξε ότι το έδαφος είναι πλέον εκμεταλλεύσιμο.
Kαι ενισχύει τη συγκεκριμένη άποψη του με το επιχείρημα ότι η απόπειρα διαμελισμού της Τουρκίας επαναλαμβάνεται κάθε 100 χρόνια. Ανατρέχει λοιπόν στο 1820, στο 1828, στο 1829. Στον πόλεμο της Ρωσίας με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ιδιαίτερα στους Κριμαϊκούς πολέμους. Στα σχέδια όπως υποστηρίζει της υποκίνησης των Αρμενίων, Κούρδων και Ασσυρίων , τα οποία όμως ουδέν απέδωσαν. Αφού δε υπογραμμίζει ότι το 1920 έθεταν και πάλι οι εχθροί σε εφαρμογή τα σχέδια διαμελισμού της χώρας, που ασφαλώς θα πετύχαιναν, αν δεν επενέβαινε ο Ατατούρκ, ο οποίος και αντέστρεψε τη ροή της ιστορίας καταλήγει, στο συμπέρασμα ότι κατά τη διετία 2019 – 2020 επίκειται η τρίτη απόπειρα σε συνδυασμό με την επιδιωκόμενη οικονομική κατάρρευση της χώρας και με εμφανή την πιθανότητα να μετατραπεί σε λίμνη αίματος.
Και δεν είμαι ο μόνος, συνεχίζει πάντοτε ο ίδιος, που προβλέπει τις συγκεκριμένες εξελίξεις. Επί δύο τώρα έτη κρούω καθημερινά τον κώδωνα του κινδύνου σε μια προσπάθεια αφύπνισης των ενδιαφερομένων. Η Κοντολίζα Ράϊς, Υπουργός Εξωτερικών το (2005 -2009) στην Κυβέρνηση του Τζώρτζ Μπούς σε άρθρο της την 7 Αυγούστου 2003 στην “Washington Post” ως σύμβουλος τότε Ανατολικών-Ευρωπαϊκών και Σοβιετικών Υποθέσεων, τονίζει ότι πρόκειται να αλλάξουν τα σύνορα 22 χωρών της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας. Βλέπουμε τις ανακατατάξεις σε όλη την περιοχή. Τι γίνεται στη Συρία. Τι έγινε στο Ιράκ. Τι γίνεται στην Υεμένη. Τι γίνεται στο Αφγανιστάν. Τι έγινε με τον Λίβανο. Τι επιδιώκεται να γίνει στο Ιράν.
Κατ΄αυτόν, η Τουρκία, όπου μάχεται, ουσιαστικά έχει ως αντίπαλο της τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Αφού δε τονίζει ο έμπειρος Τούρκος αναλυτής ότι το Κουρδιστάν θα ιδρυθεί τελικά σε μορφή τριών κρατιδίων και όχι ενός μεγάλου, όπως είχε προβλεφθεί αρχικά, ένα στο Ιράκ, ένα στη Συρία και ένα στην Τουρκία, υπενθυμίζει τα ανοικτά μέτωπα της Τουρκίας, στην Κύπρο, στο Κουρδικό, στο Ιράκ και στη Συρία και καταδικάζει με δριμύτητα το δόγμα του άλλοτε Πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου (28 Αυγούστου 2014-24 Μαϊου 2016), που παρότι απομακρύνθηκε προ ετών από το στενό περιβάλλον του Προέδρου Ερντογάν, τα σχέδια του παρέμειναν ως φαίνεται σε ισχύ.
Αυτές συνοπτικά είναι οι απόψεις του Μουτερτζιμλέρ, σχετικά με το άμεσο μέλλον της Τουρκίας, οικονομικό και πολιτικό, ενδιαφέρον όμως και το συμπέρασμα του ότι θα είναι δύσκολο να βγει η χώρα από τον βούρκο που οδηγήθηκε ακόμη και στα επόμενα τριάντα χρόνια.
*Τα ενυπόγραφα άρθρα απηχούν τις απόψεις του συγγραφέα.