Η Έκθεση Moneyval, το “ξέπλυμα βρώμικου χρήματος από ΜΚΟ” και η βρώμα ψεμάτων που δεν ξεπλένεται

Της Μερόπης Τσιμίλη*

Η παραποίηση της αλήθειας από τους κυβερνώντες έχει γίνει προσφιλής τους μέθοδος στην προσπάθειά τους για χειραγώγηση της κοινωνίας. Το άρθρο αυτό ασχολείται με την παραποίηση της Έκθεσης Moneyval του Συμβουλίου της Ευρώπης μέσα από την κατά Νουρή “ερμηνεία” της με τη σύμπραξη συγκεκριμένης ομάδας ΜΜΕ.

Φέτος, στις 12 του Φεβράρη, το Συμβούλιο της Ευρώπης έδωσε στη δημοσιότητα την έκθεση Moneyval για την Κύπρο (Δεκέμβριος 2019), τιτλοφορώντας την περίληψή της στο Newsroom του ως: “Anti-money laundering and counter-terrorist financing measures, Cyprus – Fifth Round Mutual Evaluation Report” – “Η Κύπρος θα πρέπει να καταπολεμήσει πιο επιθετικά το ξέπλυμα χρήματος που παράγεται εκτός της χώρας από εγκληματικές δραστηριότητες”. Την ίδια μέρα (όπως μας θυμίζει στις 18 Ιουλίου η Κορίνα Δημητρίου), ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε “Βαθειά ικανοποίηση στην κυβέρνηση από την έκθεση της Επιτροπής MONEYVAL του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία παράλληλα, δηλώνει δικαιωμένη από τα μέτρα που έλαβε τα τελευταία χρόνια, για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας”, προσθέτοντας ότι “ευτυχώς που υπάρχουν και τρίτοι αντικειμενικοί κριτές στο εξωτερικό” και κατηγορώντας την αντιπολίτευση για “δημιουργία νοσηρού κλίματος“.

Στις 03.03.2020, και ώρα 17:20, κάτω από τον τίτλο “Δημόσια τοποθέτηση του Γενικού Ελεγκτή για τις χρηματοδοτήσεις των ΜΚΟ“, το SigmaLive δημοσίευσε απάντηση του Γ. Ελεγκτή σε  ερώτηση που του απευθύνθηκε μέσω facebook κατά πόσον είναι στα δικά του καθήκοντα να ελέγχει “τα έσοδα των ΜΚΟ, πού ξοδεύονται και από πού ακριβώς προέρχονται” και στην οποία προστίθετο πως “το πράγμα έχει πάρει τεράστιες οικονομικές, πολιτικές, και κοινωνικές διαστάσεις“. Στην απάντησή του (στο facebook) ο Γ. Ελεγκτής “εξήγησε το νομικό καθεστώς των χορηγιών προς τις ΜΚΟ και έδωσε την σχετική πληροφόρηση, παραθέτοντας τους σχετικούς συνδέσμους” (απόσπασμα από το ίδιο δημοσίευμα). Έδωσε δηλαδή μια ξεκάθαρη απάντηση για το νομικό πλαίσιο που διέπει τις ΜΚΟ και τον έλεγχό τους, χωρίς καθόλου να αναφερθεί στο σχόλιο για υποτιθέμενες “τεράστιες οικονομικές, πολιτικές, και κοινωνικές διαστάσεις“.

Πλην όμως, το SigmaLive, στην εισαγωγή του δημοσιεύματος όπου επανάλαβε τον τίτλο του, τον διάνθισε ως “Δημόσια τοποθέτηση για το καυτό θέμα των χρηματοδοτήσεων των Μη-Κυβερνητικών Οργανώσεων έκανε ο Γενικός Ελεγκτής…“, για να υποβάλει στον αναγνώστη ότι ο Γ. Ελεγκτής εκτιμά το θέμα ως “καυτό”. Ωστόσο, δεν απέφυγε να αυτοεκτεθεί προσθέτοντας πως “Το θέμα των ΜΚΟ και του ρόλου που παίζουν ορισμένες εξ αυτών επανήλθε στον δημόσιο διάλογο μετά την εμπρηστική τοποθέτηση του Δώρου Πολυκάρπου, Εκτελεστικού Διευθυντή της ΜΚΟ «Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό», γνωστής ως ΚΙΣΑ, αλλά και με τις πρόσφατες εξελίξεις με το μεταναστευτικό και το μερικό κλείσιμο ορισμένων οδοφραγμάτων“. Γράφει επίσης πως η εφημερίδα «Σημερινή», σε έρευνά της με τίτλο “Ο λαβύρινθος της μετανάστευσης και ο τουρκικός Μινώταυρος”, “ασχολήθηκε με το τρίγωνο λαθρομετανάστευσης – ΜΚΟ – Τουρκίας” και πως “Οι ΜΚΟ βρέθηκαν και πάλι στο προσκήνιο με αφορμή τα επεισόδια στο οδόφραγμα της Λήδρας, αφού με κοινή τους ανακοίνωση ζητούν άμεση την απελευθέρωση διαδηλωτή που φέρεται να επιτέθηκε σε εθνοφρουρό”.

Λίγες ώρες αργότερα, στις 21:13 της 3ης Μαρτίου, το SigmaLive επανέρχεται με τίτλο “ΥΠΕΣ: Έλεγχος σε ΜΚΟ για ξέπλυμα & τρομοκρατία – Αμείλικτη η κυβέρνηση” για να αναφερθεί στο πώς ο Υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής, μιλώντας στις «Τομές στα Γεγονότα» του «Σίγμα», σχολίασε τις “δηλώσεις” του Γ. Ελεγκτή. Σύμφωνα με το δημοσίευμα (και το βίντεο που το συνοδεύει) ο ΥΠΕΣ είπε πως “σαφέστατα και μπορεί και θα συγυριστεί αυτό το περιβάλλον [ο έλεγχος των ΜΚΟ]” και ως πρώτο λόγο πρόβαλε την “κριτική που δέχθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία από οργανισμούς όπως είναι η Moneyval κατά τις τελευταίες αξιολογήσεις της, με συγκεκριμένη αναφορά στις ΜΚΟ”, για να συνεχίσει λέγοντας πως “υπάρχουν σαφέστατες υποδείξεις από την Moneyval πως θα πρέπει να υπάρξει ένας έλεγχος προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις και αυτός ο έλεγχος θα γίνει”, και να καταλήξει ως εξής: “επειδή ακριβώς υπάρχουν σαφέστατες υπόνοιες ότι μέσα από συγκεκριμένες οργανώσεις γίνεται διακίνηση ή ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, μέχρι και κάποιοι ενοχοποιούνται για θέματα τρομοκρατίας θέλω να σας πως ότι η κυβέρνηση θα είναι αμείλικτη στο συγκεκριμένο θέμα…”

Αξίζει να σημειωθεί πως το πρώτο δημοσίευμα της 3ης Μαρτίου λέει επίσης ότι “Ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής απάντησε στον κ. Πολυκάρπου με δηλώσεις του στην «Πρώτη Εκπομπή» του «Ράδιο Πρώτο», υποδεικνύοντας την ανάγκη ελέγχου των ΜΚΟ”. Ο σύνδεσμος ο οποίος παραπέμπει στις δηλώσεις Νουρή, οδηγεί σε άρθρο της 24ης Φεβρουαρίου 2020 με τίτλο “ΥΠΕΣ: Αιτητές ασύλου οι εμπλεκόμενοι στο φονικό Ρηγαίνης & σχέδιο Τουρκίας”. Δηλαδή, το SigmaLive συνδέει την “απάντηση” Νουρή προς Πολυκάρπου με φονικό και, διαβάζοντας το άρθρο, με “πληροφορίες που υπάρχουν για είσοδο στις ελεύθερες περιοχές μεταναστών από τα κατεχόμενα, με την καθοδήγηση διακινητών”, όπως επίσης με “κυκλώματα, στα κατεχόμενα και στις ελεύθερες περιοχές, που εκμεταλλεύονται αυτούς τους ανθρώπους για οικονομικό κέρδος μέσα από την διεκπεραίωση των διαδικασιών για αιτήσεις ασύλου”. Ακόμα, στην “απάντηση” γράφονται μεταξύ άλλων πως υπάρχει “απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον έλεγχο σωματείων και ΜΚΟ διότι μέσα από κάποια «μπορεί να γίνεται διακίνηση ή ξέπλυμα βρώμικου χρήματος” και, επίσης, “Ως Υπουργείο Εσωτερικών θα κάνουμε ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να ελέγξουμε ακριβώς αυτές τις διακινήσεις χρημάτων και προς τις ΜΚΟ και ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με τα θέματα της μετανάστευσης γιατί μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να ξέρουμε αν είναι υγιείς οι προθέσεις αυτών των οργανώσεων ή αν είναι καθαρά κερδοσκοπική η ύπαρξή τους”. Να προστεθεί εδώ πως στις 24 Φεβρουαρίου και ώρα 10:24 δημοσιεύτηκε ηλεκτρονικά “Έρευνα «Σημερινής»: Ο λαβύρινθος της μετανάστευσης και ο τουρκικός Μινώταυρος”, εξ αφορμής της οποίας, όπως μας πληροφορεί το ίδιο το SigmaLive, δόθηκε “νωρίς το πρωί” της ίδιας μέρας στην «Πρώτη Εκπομπή» του «Ράδιο Πρώτο» (και δημοσιεύτηκε ηλεκτρονικά στις 12:42) η “απάντηση” προς Πολυκάρπου!

Αυτά συνέβηκαν στο τέλος Φεβρουαρίου και τις αρχές Μαρτίου. Είναι άκρως ενδιαφέρουσα (το λιγότερο) η ταχύτατη  εναλλαγή σκυτάλης μεταξύ Νουρή, SigmaLive, εφημερίδας “Σημερινή” και Ράδιο Πρώτο. Είναι επίσης άκρως ενδιαφέροντες και ιδιαίτερα προκλητικοί οι τίτλοι των δημοσιευμάτων, όπως και λέξεις-κλειδιά στα αποσπάσματα, που προς τούτο και έχω υπογραμμίσει. Λέξεις-κλειδιά για το τι στοχεύει η “σκυταλοδρομία”, και ποια ΜΚΟ – ξεκάθαρα και κυρίως την ΚΙΣΑ – είναι που στοχοποιούν, επιλεκτικά αλλά και τιμωρητικά, οι “σκυταλοδρόμοι”. Και ανάμεσα σε αυτές τις λέξεις-κλειδιά και στο κλίμα που επιχείρησαν να δημιουργήσουν, εμφανίζεται στις 3/3/2020 και μονολεκτική αναφορά στην έκθεση Moneyval. Θα την ξαναβρούμε, με τους ίδιους “σκυταλοδρόμους”, κάποιους μήνες μετά, στις 18/7/2020.  

Διαβάζουμε στο SigmaLive, 18/7/2020, κάτω από τον τίτλο “ΥΠΕΣ: Ενδείξεις ότι ΜΚΟ εμπλέκονται σε πιθανό ξέπλυμα βρώμικου χρήματος”: “Για τις αναφορές του ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων όπου υπέδειξε έγγραφο της Moneyval όπου καταγράφονται σοβαρές ενδείξεις ότι αριθμός Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων εμπλέκονται σε πιθανό ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και χρηματοδότηση τρομοκρατών αλλά και την αναγκαιότητα εφαρμογής της νομοθεσίας, μίλησε στις «Τομές στα Γεγονότα» ο υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής”, ο οποίος επίσης είπε πως “Δεν υπάρχουν αποδείξεις αλλά ενδείξεις που ετυμηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση που αναφέρει η Moneyval και αυτό είναι εναντίον της χώρας μας”, ενώ ταυτόχρονα συνέδεσε τις “ενδείξεις” με μη επικαιροποιημένα καταστατικά ΜΚΟ. 

Εδώ λοιπόν ο Νουρής το χοντραίνει το παιγνίδι, αφού φέρνει και στη Βουλή την “ερμηνεία” του, επιλέγοντας ωστόσο τη χρήση λέξεων όπως “ενδείξεις” και “πιθανόν” ίσως γιατί πιστεύει ότι έτσι δεν μένει εντελώς εκτεθειμένος. Ωστόσο, η Έκθεση πουθενά δεν αναφέρεται ούτε σε  “ενδείξεις για ΜΚΟ”, ούτε σε αμαρτωλά τρίγωνα “λαθρομετανάστευσης – ΜΚΟ – Τουρκίας”.

Διευκρινίζοντας πρώτα ότι η συντομογραφία “ΜΚΟ” καθιερώθηκε να διαβάζεται ως Μη-Κυβερνητικές Οργανώσεις (NGO), ενώ η Έκθεση αναφέρεται στις Μη-Κερδοσκοπικές Οργανώσεις (ΝΡΟ: non profit organisations), εκείνο που όντως γράφει είναι ότι η κυβέρνηση ενημέρωσε τη MONEYVAL ότι άρχισε τον έλεγχο για να διερευνήσει κατά πόσο υπάρχει κίνδυνος να χρηματοδοτούνται (οι ΝΡΟ) από την τρομοκρατία, και περιγράφει τι έχει κάνει και τι δεν έχει κάνει η κυβέρνηση προς αυτή την κατεύθυνση και, πιο συγκεκριμένα, ότι ο μηχανισμός διερεύνησής τους που έστησε η Κυπριακή Δημοκρατία δεν σχετίζεται με τη διασφάλιση ότι δεν θα τυγχάνουν εκμετάλλευσης από την τρομοκρατία. Σημειωτέον, ότι στην περίληψη της Έκθεσης που δημοσιεύτηκε στο Newsroom του Συμβουλίου της Ευρώπης στις 12/2/2020, δεν υπάρχει ουδεμία αναφορά στις ΝΡΟ, τις οποίες, άλλωστε, η ίδια η Έκθεση εκτιμά ως χαμηλού κινδύνου.

Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι η Έκθεση παραθέτει ένα πίνακα με τα εξής στοιχεία για το είδος και τον αριθμό των ΝΡΟ στις οποίες αναφέρεται: 5831 φιλανθρωπικές, 4929 Ενώσεις (σωματεία, επιστημονικές και επαγγελματικές ενώσεις κ.α.), 406 Ιδρύματα και 382 μη-κερδοσκοπικές εταιρείες. Και από όλες αυτές τις 11548 ΝΡΟ, ο Νουρής και τα συμπράττοντα ΜΜΕ “διαβάζουν” ότι είναι ύποπτες οι ΜΚΟ που σχετίζονται με τα θέματα της μετανάστευσης και που μετείχαν σε επεισόδια στο οδόφραγμα της Λήδρας.

Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι η Έκθεση κινείται προς την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση των Νουρή-Sigmalive, καθώς επισημαίνει ότι “Η απουσία στοιχειοθετημένης προσέγγισης μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή ή την αποθάρρυνση νόμιμων δραστηριοτήτων των ΝΡΟ”. Αυτή η επισήμανση έχει επιμελώς αποκρυβεί και από τα ΜΜΕ και από την ίδια τη Βουλή, όπως έχουν αποκρυβεί και το ποιοι, κατά την Έκθεση, είναι οι ΤΟΜΕΙΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΑΠΟ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Ως τους πλέον επικίνδυνους η Έκθεση θεωρεί το πρόγραμμα πολιτογράφησης μέσω επενδύσεων και, συναφώς, τον τομέα των ακινήτων.

 Εκτιμά μάλιστα ότι η κυβέρνηση έχει υποτιμήσει τον εξ αυτών υψηλό κίνδυνο. Ακολουθούν τα καζίνο, επιχειρήσεις γνωστές ως Money Service Businesses, ο τραπεζικός τομέας, πάροχοι διοικητικών υπηρεσιών σε διεθνείς εταιρείες, δικηγόροι και εταιρείες που ασχολούνται με τις υπεράκτιες εταιρείες, εταιρείες με δικαιούχους εκτός Κύπρου που λειτουργούν μέσω αντιπροσώπων. Πρόκειται δηλαδή για τομείς τους οποίους από αρκετά ήδη χρόνια η κοινωνία θεωρεί ύποπτους.   

Το άρθρο καταδεικνύει συγκεκριμένες και επαναλαμβανόμενες “ερμηνείες” της Έκθεσης MONEYVAL που βρίθουν ψεμάτων, όπως και εξίσου σκόπιμη απόκρυψη της ουσίας της Έκθεσης.  Είναι βέβαιο ότι θα επανέλθει η ίδια κατάφωρη παραποίησή της μόλις οι κυβερνώντες το θεωρήσουν και πάλι βολικό. Ας ελπίσουμε ότι η Βουλή θα είναι τότε έτοιμη να την αντικρούσει και να εστιαστεί στο τι πραγματικά γράφει.

*Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους. 

• ΠΗΓΗ: Σοσοαλιστική ΕΚΦΡΑΣΗ