«Η Εκκλησία και ο ρόλος που διαδραμάτισε στην Ελληνική Επανάσταση»
Η Εκκλησίας και ο ρόλος της στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 είναι το θέμα της διαδικτυακής εκδήλωσης του Πανεπιστημίου Κύπρου, που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη, 7 Απριλίου 2021 στις 18:30, στο πλαίσιο της σειράς ομιλιών και συζητήσεων με τίτλο «1821-2021: 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση».
Η εκδήλωση περιλαμβάνει ομιλίες του Ερευνητή Α΄ και Διευθυντή του Κέντρου Ερεύνης Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, Χαρίτωνα Καρανάσιου, με θέμα «Εκκλησία και παιδεία από την Άλωση στην Επανάσταση», του Καθηγητή Βαλκανικής και Ύστερης Οθωμανικής Ιστορίας στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Δημήτρη Σταματόπουλου, με θέμα «Η ελληνική επανάσταση και οι μετασχηματισμοί του ρωμέικου μιλλέτ στη δεκαετία 1821-1830» και του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου και Καθηγητή Εκκλησιαστικής Ιστορίας στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ανδρέα Νανάκη, με θέμα «Από την εθναρχούσα Εκκλησία στα έθνη των Βαλκανίων».
Ο κ. Καρανάσιος αναφέρει σχετικά με το θέμα που θα αναπτύξει στην ομιλία του τα εξής:
«Μετά την Άλωση του 1453 το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αναλαμβάνοντας εθναρχικό ρόλο στο πλαίσιο της διοίκησης του οθωμανοκρατούμενου Νέου Ελληνισμού. μερίμνησε για την οργάνωση της Παιδείας από τις αρχές του 17ου αιώνα και εξής, συνεπικουρούμενη από τις ελληνικές κοινότητες και από εύπορους εμπόρους. Κατά την προεπαναστατική περίοδο όμως σημειώθηκε διάσταση μεταξύ των διαφορετικών απόψεων περί της εξέλιξης του Γένους, που επηρέασε τη λειτουργία των σχολείων και κατ’ επέκταση την οργάνωση της Επανάστασης».
Στην εισήγησή του ο κ. Σταματόπουλος θα επικεντρωθεί στις θεσμικές αλλαγές και τους μετασχηματισμούς που επέφερε η Ελληνική Επανάσταση στη
διοικητική λειτουργία του Ρωμέικου μιλλέτ αλλά κυρίως στους πολιτικούς συσχετισμούς που την καθόριζαν. Συνεπώς θα επιμείνει σε μια σύγκριση των προεπαναστατικών με τις μεταεπαναστατικές συνθήκες που επικράτησαν στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και πως ο ορθόδοξος κλήρος αντιμετώπισε το πρόβλημα της πρώτης απόσχισης ποιμνίου εξαιτίας της ανάδυσης εθνικών κινημάτων στο εσωτερικό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Ανδρέας παρουσιάζει την κεντρική ιδέα της ομιλίας του ως εξής: «Με τη νέα πολιτική ηγεσία υπό τον σουλτάνο, μετά το 1453, η Κωνσταντινούπολη θα εξακολουθήσει να είναι πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας έως το 1923, η όποια διαλύεται και αναδύεται το σύγχρονο τουρκικό εθνικό κράτος.
Ήδη, όμως, κατά την κρίση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στη διάρκεια του 19ου και του 20ου αιώνα, διαμορφώθηκαν τα έθνη-κράτη, Ελληνικό, Σερβικό, Ρουμανικό, Βουλγαρικό και Αλβανικό και οι αντίστοιχες εθνικές Ορθόδοξες Εκκλησίες, χάρη στην πνευματική και πολιτιστική παρακαταθήκη, που με αγώνες, θυσίες και αγωνίες διαφύλαξε το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, η καρδιά και το κέντρο της εθναρχούσας Εκκλησίας και της εθναρχίας, καθ᾽ όλη τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».
Οι ομιλίες θα πραγματοποιηθούν μέσω της πλατφόρμας «zoom» με παράλληλη αναμετάδοση από το κανάλι του Πανεπιστημίου Κύπρου στο Youtube.
Η εγγραφή στην πλατφόρμα zoom γίνεται μέσω του συνδέσμου:
https://ucy.zoom.us/meeting/register/tJMud-Gsrz4uE9Cqs4mHXTMl_Ktd74X7-wli.
Για την παρακολούθηση μέσω youtube ακολουθήστε τον σύνδεσμο:
https://www.youtube.com/channel/UCrOshwASe6sTmzr0VaOopyg
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων είναι διαθέσιμο στον ακόλουθο σύνδεσμο:
*Στην φωτογραφία επάνω “Ο απαγχονισμός του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε’” , έργο του αείμνηστου λαϊκού ζωγράφου Χατζημιχαήλ Θεόφιλου
