Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής καλεί την Άγκυρα να επανεξετάσει την απόφαση για την Μονή της Χώρας
Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής καλεί την τουρκική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφαση μετατροπής της Μονής της Χώρας (σε τέμενος), αναφέρει σχετική ανακοίνωση , στην οποία τονίζεται ότι η επαναμετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας καθώς και άλλων μνημείων σε τεμένη, μπορούν να υπονομεύσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες καθώς και να επικυρώσουν την εργαλειοποίηση της θρησκείας. Στην ανακοίνωση σημειώνεται ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει να δείξει ενδιαφέρον για αυτές τις εξελίξεις. (ΦΩΤΟ ΕΠΑΝΩ: Η τοιχογραφία “Η εις Άδου Κάθοδος”-Ανάσταση- στην Μονή της Χώρας 14ος αιώνας)
Παρατίθεται το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης
” Μετά τον ένδοξο εορτασμό της Ανάστασης του Κυρίου μας την περασμένη Κυριακή, η καρδιά και το μυαλό μας στρέφονται στην ισχυρή Εικόνα αυτής της ιερής στιγμής στην ιστορία της σωτηρίας μας, στη Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη. Σε όλο τον κόσμο, ανά τους αιώνες αυτή η Ιερή Εικόνα, που βρίσκεται στο Παρεκκλήσι της Μονής, έχει εμπνεύσει εκατομμύρια ανθρώπων με την ελπίδα της Ανάστασης.
Η ίδια η εικόνα έχει αναπαραχθεί ξανά και ξανά για να αποτελέσει την υπέρτατη απεικόνιση της “Καθόδου στον Άδη” από τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, ακόμη και στον Άγιο Νικόλαο στο Σημείο Μηδέν, όπου η συντροφιά των λυτρωθέντων περιλαμβάνει τους Ήρωες εκείνης της μοιραίας ημέρας.
Με βαριά καρδιά επομένως, λάβαμε την είδηση από την επίσημη ανακοίνωση της τουρκικής κυβέρνησης για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας, ενός φάρου πολιτιστικής κληρονομιάς ανοιχτού σε όλους, από μουσείο σε τζαμί, όπου η λαμπρή αυτή αγιογραφία τώρα καλύπτεται για άγνωστο σκοπό.
Αυτή η απόφαση, που έρχεται μετά από την επανα-μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, αποτελεί παραφωνία στη συμφωνία του αμοιβαίου σεβασμού και κατανόησης μεταξύ των ανθρώπων όλων των θρησκειών.
Η λογική του “δικαίου της κατάκτησης” πάνω στο οποίο βασίστηκε η εκ νέου μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος τον Ιούλιο του 2020, υποδηλώνει μια οπισθοχώρηση του ανθρώπινου πολιτισμού, στα μεσαιωνικά πρότυπα. Επιπλέον, η πρακτική της προσευχής σε “κατακτηθέντα μνημεία” στον 21ο αιώνα, από έναν θρησκευτικό λειτουργό που κραδαίνει ξίφος, επαναφέρει το στοιχείο της βίας και το συνυφαίνει με το θρησκευτικό συναίσθημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Η Μονή της Χώρας, γνωστή για τα εκπληκτικά βυζαντινά ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες της, κατέχει μια μοναδική θέση στον τρόπο της ανθρώπινης έκφρασης. Το να βλέπουμε τώρα τους θησαυρούς της να μην είναι διαθέσιμοι σε κοινή θέα, είναι απώλεια όχι μόνο για τους Ορθόδοξους αδελφούς μας, αλλά για όλους τους ανθρώπους με πίστη που βρίσκουν ομορφιά και νόημα στην ιερή της τέχνη.
Είναι προνόμιο της τουρκικής κυβέρνησης να λαμβάνει αποφάσεις όπως κρίνει σκόπιμο. Ωστόσο, η Αγία Γραφή προσφέρει αυτή τη χρήσιμη συμβουλή: “«Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾽ οὐ πάντα συμφέρει», που σημαίνει ότι «όλα μπορεί να είναι δυνατά για μένα, αλλά δεν είναι όλα ωφέλιμα» (Α’ Κορινθίους 10:23). Η άμεση πολιτική σκοπιμότητα δεν θα πρέπει να κρύβει τη μακροπρόθεσμη ζημιά. Όλοι οι άνθρωποι με πίστη καλούνται να αναλάβουν μια κοινή ευθύνη, για να αποφευχθεί ο περιττός πόνος και ο διχασμός που προκαλούνται από τέτοιες αποφάσεις.
Καλούμε την τουρκική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφαση μετατροπής της Μονής της Χώρας (σε τέμενος), αναγνωρίζοντας τη βαρύτητα αυτής της ενέργειας και τις συνέπειές της, ειδικά από τη στιγμή που το παγκόσμιο κέντρο της Ορθοδοξίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη, και σε μια χώρα όπου πολλοί από τους πολίτες ανήκουν σε διαφορετικές θρησκείες και δόγματα.
H αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει να δείξει ενδιαφέρον για αυτές τις εξελίξεις. Πρώτον διότι αντιβαίνει σε μια από καιρό αναγνωρισμένη αρχή του πλήρους διαχωρισμού Εκκλησίας και Κράτους. Και δεύτερον, αυτές οι αποφάσεις της τουρκικής κυβέρνησης (η επαναμετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας καθώς και άλλων μνημείων), μπορούν να υπονομεύσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες καθώς και να επικυρώσουν την εργαλειοποίηση της θρησκείας”.
