Η Ακαδημία βράβευσε την «Προκυμαία της Σμύρνης»

Το Λυκούργειο Βραβείο της Τάξης των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών δόθηκε για το έτος 2019 στην «Προκυμαία της Σμύρνης», του Γιώργου Πουλημένου και Αχιλλέα Χατζηκωνσταντίνου.
“Καθώς συμπληρώνουμε σαράντα χρόνια εκδοτικής παρουσίας, ένα ακόμα βιβλίο μας, η «Προκυμαία της Σμύρνης», έρχεται να προστεθεί στα ήδη βραβευμένα από την Ακαδημία Αθηνών. Η νέα αυτή διάκριση για εφέτος αποτελεί μια ξεχωριστή αναγνώριση της συνεισφοράς των Εκδόσεών μας στην ιστορική έρευνα, ειδικότερα δε, στην περίπτωση της «Προκυμαίας», στην ανάδειξη του μικρασιατικού ελληνισμού. Ταυτόχρονα μας ενθαρρύνει να συνεχίσουμε την πορεία μας στον χώρο του βιβλίου και του πολιτισμού με την ίδια αφοσίωση και ενθουσιασμό που χαρακτηρίζει την εκδοτική μας φιλοσοφία από το ξεκίνημά μας”, δήλωσε η κ. Ραχήλ Καπόν.

Στιγμιότυπο από την συνεδρίαση της Ακαδημίας Αθηνών κατά την οποία έγινε η βράβευση του βιβλίου.

Το δίτομο αυτό έργο παρουσιάζει με πρωτότυπο και εποπτικό τρόπο το «Και», την μήκους τριών και πλέον χιλιομέτρων Προκυμαία της Σμύρνης, ως ένα ενιαίο αρχιτεκτονικό, τοπογραφικό και ιστορικό σύνολο.
Το «Και» ήταν το συνώνυμο της προόδου, του κοσμοπολιτισμού και της ευμάρειας των κατοίκων της, κατά τα 47 χρόνια που μεσολάβησαν από την ολοκλήρωσή του τον Αύγουστο του 1875 μέχρι τον Σεπτέμβρη του 1922. Ακριβώς τότε όμως, η εικόνα αυτή έμελλε να αλλάξει βίαια, με την τραγική κατάληξη του ελληνοτουρκικού πολέμου, την ανακατάληψη της Σμύρνης από τον τουρκικό στρατό και τη μεγάλη πυρκαγιά που ακολούθησε. Μεγάλο μέρος των κτισμάτων της Προκυμαίας χάθηκε ανεπιστρεπτί και ό,τι είχε επιζήσει έπεσε μοιραία, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, θύμα της νέας ανοικοδόμησης της πόλης ως σύγχρονης Ιζμίρ.
Η παρούσα έκδοση αποτελεί τον καρπό πολυετούς έρευνας των συγγραφέων, οι οποίοι αξιοποίησαν το σύνολο των διαθέσιμων πηγών (βιβλιογραφία, τύπο, φωτογραφίες, χάρτες, εμπορικούς οδηγούς κ.ο.κ.) στην Ελλάδα και διεθνώς.
Μελετήθηκαν εκατοντάδες καρτ-ποστάλ και πανοράματα, όπου αποτυπώνονται τα μεγαλοπρεπή ιδιωτικά μέγαρα, θέατρα, καφέ, προξενεία, λέσχες και ξενοδοχεία του «Και», καθώς και η ζωηρή κίνηση του λιμανιού.
Πρόκειται για τις διαφορετικές πτυχές του δημόσιου και ιδιωτικού βίου της Σμύρνης, μιας σημαντικής πόλης-κόμβου που, αν και βρισκόταν στην Ανατολή, ανέπνεε για αιώνες τον αέρα της Δύσης.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ιστορία των ενοίκων του «Και», που αποτελούσαν μέλη μίας δυναμικής, πολυεθνικής κοινωνίας.

Από αριστερά προς δεξιά: Γ. Πουλημένος, Ρ. Καπόν , Αχ. Χατζηκωνσταντίνου, Μωϋσής Καπόν.
Με βάση τα παραπάνω, το καθένα από τα 200 και πλέον κτίσματα που καταγράφηκαν, μελετήθηκε και σχεδιάστηκε ξεχωριστά, ενώ με την χρήση ψηφιακής τεχνολογίας επιχειρήθηκε για πρώτη φορά μία συνολική ανασύσταση του παραλιακού μετώπου της Σμύρνης, που συμπληρώνεται με πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Μπορεί τα πάντα στη Σμύρνη να έχουν αλλάξει, όμως εκείνη συνεχίζει να επιζεί στη συλλογική μνήμη μέσα από τη μελέτη της ιστορίας της. Έναν νοερό περίπατο σε ένα εμβληματικό τμήμα της, το θρυλικό «Και», προσφέρει αυτό το βιβλίο, ζωντανεύοντας μέσα από τις σελίδες του την οριστικά χαμένη «χρυσή εποχή» της Σμύρνης.