Γράμματα από την Ουκρανία

Μαρτυρίες στο ΑΠΕ-ΜΠΕ από τον πόλεμο

Του Ηλία Παλιαλέξη

Πέτρο: «Η φρίκη έχει ποτίσει τη ζωή μας»

«Στη Χερσώνα δεν υπάρχει τίποτα πέρα από θάνατο, αίμα, κατεστραμμένα στρατιωτικά οχήματα και ερείπια. Η φρίκη έχει ποτίσει τη ζωή μας. Τις ζωές των απλών ανθρώπων. Φιλήσυχων ανθρώπων και εργατών. Ω! Πόση θλίψη και οδύνη μας έφεραν αυτές οι μέρες». Ο Πέτρο είναι 73 ετών και μαζί με τη σύζυγό του την Νίνα, ζούν από την πρώτη ημέρα την φρίκη του πολέμου στην Χερσώνα όπου και παραμένουν.

«Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί πόσο δύσκολο είναι να σου κόψουν τις καθημερινές σου υποχρεώσεις και συνήθειες και τις άμεσες ανθρώπινες ανάγκες υπό το καθεστώς του τρόμου και του θανάτου.

«Οι δουλειές μας σταμάτησαν. Η ζωή μας σταμάτησε. Οι περισσότερες βιομηχανίες, νοσοκομεία, τράπεζες, ταχυδρομεία και καταστήματα, αρτοποιεία, σταθμοί λεωφορείων και σιδηροδρομικοί σταθμοί – όλα έχουν σταματήσει να λειτουργούν. Ακόμη και οι αγορές έπαψαν να λειτουργούν.

Άνδρες και γυναίκες περνούμε πολύ χρόνο στην ουρά για φαγητό: ψωμί, λαχανικά, φάρμακα».

Όπως λέει ο Πέτρο επιβεβαιώνοντας την ακραία επισιτιστική και ανθρωπιστική κρίση στην οποία έχει περιέλθει η Ουκρανία: «Τα καταστήματα τροφίμων αδειάζουν, τα περισσότερα φάρμακα δεν είναι διαθέσιμα. Όσοι χρειάζονται νοσοκομειακή περίθαλψη δεν μπορούν να τη λάβουν, καθώς τα περισσότερα νοσοκομεία είναι κλειστά. Όλες οι επιχειρήσεις αδρανείς, οι πόροι μειώνονται και εξαφανίζονται και αυτό οδηγεί τους ανθρώπους σε μαύρη απαισιοδοξία και απελπισία».

«Πάνω από όλα αυτά: Οι εκκωφαντικές εκρήξεις βομβών και ρουκετών, το σφύριγμα σφαιρών και οι δυνατές εκρήξεις των οβίδων. Η ανάγκη να κρυφτείς σε καταφύγια ή όπου αλλού μπορείς για να σωθείς από τις βόμβες. Όλα αυτά κάνουν τη ζωή μας επικίνδυνη, μάταιη, μίζερη και ταπεινωτική».

«Η γνώση ότι η αιματηρή τραγωδία συνεχίζεται και ότι πολλοί άνθρωποι σκοτώνονται και τραυματίζονται κάνει τις καρδιές να αιμορραγούν και να συρρικνώνονται και το μυαλό μας να εξαντλείται από την αηδία, αλλά και από την απαισιόδοξη σκέψη ότι εμείς θα είμαστε οι επόμενοι».

«Πολλές οικογένειες έχουν χωριστεί. Πολλοί συμπολίτες μου έχουν εκτοπιστεί από τη χώρα. Πρόσφυγες σε Ανατολή και Δύση. Εγκαταλείπουν τα σπίτια και τις δουλειές τους, αφήνοντας φτωχούς και ανάπηρους να γνωρίσουν ίσως τη μοίρα των θυμάτων του πολέμου».

«Άνθρωποι με προβλήματα υγείας, αναγκάζονται να σταματήσουν τις θεραπείες τους. Οι άθλιες συντάξεις των μεγαλυτέρων δεν επαρκούν για σίτιση, καθώς οι τιμές ανέβηκαν απρόβλεπτα».

«Άθλια ζωή, σκληρά συναισθήματα, εχθρικά βλέμματα στις ουρές, ξεχασμένες προσδοκίες και όνειρα. Είμαστε σαν διαλυμένοι μηχανισμοί χωρίς ελπίδα και μέρος να μπορέσουμε να επισκευαστούμε».

Τί σκέφτεται; «Προσπαθώ να ζήσω. Δεν έχω καμία εξήγηση γιατί θα έπρεπε να συμβεί αυτό σε εμάς; Μήπως ο Κύριος μας εγκατέλειψε οριστικά»;

Βαλεντίνα: «Τρεις ημέρες κάτω από την σκάλα για να σωθούμε»

«Οι πρώτες βόμβες στην Ουκρανία έπεσαν στις 24 Φεβρουαρίου στις 4 π.μ. Εκείνη τη στιγμή ήμασταν στο Μπούτσα. Μας ξύπνησαν οι εκρήξεις. Σε κοντινή απόσταση, το αεροδρόμιο στο Χοστόμελ δέχτηκε επίθεση. Ένα ουκρανικό αεροπλάνο που ήταν σταθμευμένο εκεί καταστράφηκε από την έκρηξη. Υπομείναμε τις επιθέσεις και τα πυρά για τρεις ημέρες, κρυμμένοι έντρομοι κάτω από τη σκάλα του σπιτιού μας. Την τρίτη μέρα, όταν μάθαμε ότι το Μπούτσα επρόκειτο να καταληφθεί και ανακαλύψαμε ότι θα επιτεθούν στρατιώτες από την Τσετσενία, αποφασίσαμε να πάρουμε τα παιδιά από την πόλη».

«Σκεφτήκαμε να φύγουμε για μερικές μέρες μέχρι να ηρεμήσουν όλα. Περάσαμε τις πρώτες δύο ημέρες στη Βίνιτσα, αλλά ηχούσαν σειρήνες και εκρήξεις από βόμβες συνεχώς και προχωρήσαμε για το Λβιβ, όπου οι συγγενείς μάς πρόσφεραν δωρεάν καταφύγιο. Ζούμε εδώ τρεις εβδομάδες τώρα. Και δεν ξέρουμε πόσο ακόμα. Οι τιμές στα ενοίκια έχουν διπλασιαστεί. Η ενοικίαση ενός μικρού διαμερίσματος τώρα κοστίζει πάνω από 1000 ευρώ. Ωστόσο, αποφασίσαμε να μείνουμε στο Λβιβ, καθώς εδώ βρήκα ένα μέρος για να γεννήσω και μπορούμε να ζήσουμε δωρεάν. Συγκατοικούμε τέσσερις ενήλικες και δύο παιδιά μαζί, ενώ σε λίγο καιρό θα γεννήσω και το 3ο μου παιδί».

Αναστασία Ν.: «Δεν το είχα ποτέ φανταστεί»

«Από την πρώτη στιγμή το φρικτό αίσθημα του πολέμου ήρθε αμέσως – Τρομοκρατήθηκα. Ποτέ δεν είχα φανταστεί ότι θα μπορούσε να μας συμβεί κάτι τέτοιο. Ότι θα πρέπει να τρέξω για να κρυφτώ από τους βομβαρδισμούς για να σώσω τη ζωή τη δική μου και του αγέννητου παιδιού μου. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι συμβαίνει αυτό το κακό». Βουρκωμένη η Αναστασία 21 ετών – έγκυος στον όγδοο μήνα – πρόσφυγας, μιλάει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, αφού κατάφερε να φθάσει με πολύ κόπο και με κίνδυνο από την βομβαρδισμένη Χερσώνα στην Ελλάδα.

Φίλοι της Ουκρανοί που την φιλοξενούν στην Αττική τη βοηθάνε να βρει γιατρούς, αλλά και όλα όσα χρειάζεται προκειμένου να γεννήσει με ασφάλεια τον επόμενο μήνα, αλλά και να αποκτήσει μία κανονικότητα στην καθημερινότητά της. Δεν είναι εύκολο. Ο άνδρας της επίσης 21 είναι πίσω στην Ουκρανία. Νεαρός επιχειρηματίας, στα πρώτα του βήματα, αναγκάστηκε να κλείσει την επιχείρησή του στην Χερσώνα, να εγκαταλείψει και αυτός την εστία του και να αποχωριστεί την νεαρή σύζυγό του.

«Ο αγαπημένος μου σύζυγος και πολλοί συγγενείς μου παρέμειναν στα κατεχόμενα στην Ουκρανία. Ανησυχώ πολύ γι’ αυτούς», λέει η Αναστασία Ν..

«Ο κόσμος στην Χερσώνα έμεινε χωρίς τρόφιμα, φάρμακα, χρήματα. Οι άνθρωποι σκοτώνονται καθημερινά – όλα είναι πολύ τρομακτικά. Νιώθω απόγνωση γιατί δεν είμαι με την οικογένειά μου αυτή τη στιγμή», αναφέρει χαρακτηριστικά η νεαρή πρόσφυγας, καθώς προσπαθεί να συγκρατήσει το συναίσθημά της.

Η συνονόματή της Αναστασία Κ. 39 ετών, μητέρα δύο παιδιών, που ζει και εργάζεται τα τελευταία τρία χρόνια στην Αττική τη φιλοξενεί.

Αναστασία Κ.: «Έτρεμα»

«Οι γονείς μου και ο αδερφός μου είναι ακόμα στην Ουκρανία. Την πρώτη εβδομάδα που ξέσπασε ο πόλεμος έτρεμα. Δεν μπορούσα να δουλέψω, δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Προσπαθούσα να είμαι σε επικοινωνία με την οικογένειά μου και να συντονίζω την αποστολή φαρμακευτικού υλικού και ειδών πρώτης ανάγκης», λέει η Αναστασία Κ., η οποία μένει τα τελευταία τρία χρόνια στην Αττική και φιλοξενεί την Αναστασία Ν. «Με ρωτάνε οι φίλοι μου: “Είσαι καλά; Είναι οι δικοί σου καλά;”. Δυστυχώς τους απαντάω “Όχι”. Ξέρω ότι όλοι τους έχουν γνήσιο ενδιαφέρον, αλλά δεν μπορούν να σηκώσουν ή να καταλάβουν το βάρος της απάντησής μου, αν και παίρνω μεγάλη δύναμη από τα δύο μου παιδιά και τους Έλληνες φίλους μου. Μεγαλύτερη δύναμη και θάρρος παίρνω όμως από το κουράγιο της νεαρής φίλης μου Αναστασίας, που μένουμε μαζί τον τελευταίο καιρό και η οποία σύντομα θα φέρει στον κόσμο το μωράκι της».

«Παίρνω πολύ θάρρος από την φίλη μου την Βαλεντίνα, πίσω στην πατρίδα, επίσης έγκυο, που κατάφερε να ξεφύγει από τους βομβαρδισμούς και τα πυροβόλα στο Μπούτσα και τώρα από το Λβιβ, με κίνδυνο της ζωής της, έχει βρει το κουράγιο να συντονίζει αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας στους ανθρώπους που έχουν μείνει πίσω στις κατεχόμενες περιοχές. Παίρνω θάρρος από τον αδελφό μου και τους γονείς μου την Νίνα και τον Πέτρο, που στέκονται όρθιοι μπροστά στον όλεθρο στην Χερσώνα. Είναι εξαιρετικές περιπτώσεις ανθρώπων, που αποδεικνύουν πόσο περήφανος και δυνατός είναι ο ουκρανικός λαός. Μέσα από αυτή την τραγωδία θα βγούμε δυνατοί. Θα τα καταφέρουμε. Θα απολαύσουμε ξανά εν ειρήνη τους ανθρώπους μας, την όμορφη φύση, τον καθαρό ουρανό και τα πράσινα λιβάδια της πατρίδας μου».