Γάζα: Χωρίς βοήθεια οι άμαχοι παρά την πίεση στο Ισραήλ – Οργή Ευρωπαίων

Τη στιγμή που ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου εξαπολύει νέα μεγάλη επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας και ο ΟΗΕ προειδοποιεί για λιμό, οι Δυτικοί σύμμαχοι καταδικάζουν τον πόλεμο με τον πιο σκληρό τρόπο από την έναρξή του.

Επιπλέον, η Ε.Ε. πρόκειται να επανεξετάσει τη συμφωνία σύνδεσης με το Ισραήλ, ενώ η Βρετανία ανακοίνωσε κυρώσεις και ανέστειλε τις εμπορικές διαπραγματεύσεις. 

Παρά την πίεση, πάντως, τα Ηνωμένα Εθνη ανακοίνωσαν ότι δεν έχει διανεμηθεί ακόμη βοήθεια στη Γάζα εξαιτίας εμποδίων που αντιμετώπισαν τα φορτηγά, τα οποία άρχισαν να διασχίζουν τα σύνορα και πάλι, για πρώτη φορά έπειτα από αποκλεισμό 11 εβδομάδων.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι 93 φορτηγά με βοήθεια εισήλθαν στη Γάζα χθες, Τρίτη, μεταφέροντας αλεύρι, παιδικές τροφές, ιατρικό εξοπλισμό και φάρμακα.

Αλλά ο ΟΗΕ διαβεβαίωσε πως, παρότι τα φορτηγά έφτασαν στην παλαιστινιακή πλευρά του περάσματος Κερέμ Σαλόμ, καμία βοήθεια δεν έχει διανεμηθεί μέχρι στιγμής.

Ο εκπρόσωπος του οργανισμού Στεφάν Ντουζαρίκ έκανε λόγο για «αρκετές ώρες αναμονής» μέχρι το Ισραήλ να επιτρέψει την πρόσβαση στην περιοχή, ενώ πρόσθεσε πως «δυστυχώς, δεν μπόρεσαν να φτάσουν αυτές οι προμήθειες στην αποθήκη» του οργανισμού.

Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε από την πλευρά του ότι «θα συνεχίσει να διευκολύνει την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα».

Σημειώνεται πως ο ΟΗΕ εκτιμά ότι απαιτούνται τουλάχιστον 600 φορτηγά την ημέρα για να αρχίσει η αντιμετώπιση της χρόνιας ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα.

Κρίσιμο 48ωρο για τους αμάχους

Η ένταση της πίεσης προς το Ισραήλ έρχεται σε μία εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για τους αμάχους. Ο επικεφαλής της ανθρωπιστικής βοήθειας του ΟΗΕ Τομ Φλέτσερ σε δηλώσεις του χθες, Τρίτη, προειδοποίησε ότι χιλιάδες μωρά θα πεθάνουν στη Γάζα αν το Ισραήλ δεν επιτρέψει αμέσως να εισέλθει βοήθεια.

«Υπάρχουν 14.000 μωρά που θα πεθάνουν μέσα στις επόμενες 48 ώρες αν δεν μπορέσουμε να τους προσφέρουμε βοήθεια», τόνισε ο Φλέτσερ.

Την περασμένη εβδομάδα, το υπουργείο Υγείας της Χαμάς ανέφερε ότι 57 παιδιά πέθαναν εξαιτίας του υποσιτισμού τις τελευταίες 11 εβδομάδες.

Το Ισραήλ συμφώνησε την Κυριακή να επιτρέψει την είσοδο «βασικής ποσότητας τροφίμων» στη Γάζα, όπου παγκόσμιοι εμπειρογνώμονες έχουν προειδοποιήσει για επικείμενο λιμό.

Εν τω μεταξύ, η διεθνής πίεση προς το Ισραήλ συνέχισε να αυξάνεται.

Αλλάζει στάση η Ευρώπη

Η καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση και η κλιμάκωση των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στον θύλακο ώθησαν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αλλάξουν στάση.

Πιο συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Βρετανία ενέτειναν χθες, Τρίτη, την πίεση στο Ισραήλ καλώντας το να σταματήσει την κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας και να επιτρέψει να εισέλθει περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση θα αρχίσει διαδικασία επανεξέτασης της συμφωνίας σύνδεσης που έχει υπογράψει με το Ισραήλ, σε ισχύ από το 2000, ανακοίνωσε η επικεφαλής της διπλωματίας της Κάγια Κάλας. Η απόφαση υποστηρίχθηκε από 17 κράτη-μέλη, σύμφωνα με το Παρίσι.

Αν δεν υπάρξει βελτίωση της κατάστασης για τους αμάχους στη Λωρίδα της Γάζας «πρέπει να ανεβάσουμε τον τόνο», ανακοίνωσε η κυβέρνηση της Σουηδίας.

Η Βρετανία, από την πλευρά της, γνωστοποίησε πως αναστέλλει τις διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ για τη σύναψη συμφωνίας για το ελεύθερο εμπόριο.

Αντιδρώντας στην ανακοίνωση του Λονδίνου, το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών τόνισε πως «εξωτερικές πιέσεις δεν θα εκτρέψουν το Ισραήλ από τον δρόμο της υπεράσπισης της ύπαρξής του και της ασφάλειάς του».

Σχολιάζοντας επίσης την ανακοίνωση της Κάλας, το Ισραήλ ανέφερε πως αυτή «αντανακλά πλήρη παρανόηση της περίπλοκης πραγματικότητας με την οποία είναι αντιμέτωπη η χώρα». «Ενθαρρύνει τη Χαμάς», πρόσθεσε αργά χθες το βράδυ εκπρόσωπος της ισραηλινής διπλωματίας.

Πίεση από Καναδά και ΗΠΑ

Προχθές, Δευτέρα, η Βρετανία, η Γαλλία και ο Καναδάς προειδοποίησαν πως επίσης δεν θα μείνουν με «σταυρωμένα τα χέρια» μπροστά στις «σκανδαλώδεις» ενέργειες του ισραηλινού στρατού στη Λωρίδα της Γάζας.

Η κλιμάκωση των επιχειρήσεων είναι «ηθικά αδικαιολόγητη, εντελώς δυσανάλογη και αντιπαραγωγική», σχολίασε ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας Ντέιβιντ Λάμι.

Εν τω μεταξύ, ο ΟΗΕ, σχολιάζοντας την είσοδο των πρώτων φορτηγών με βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας, έκανε λόγο για «σταγόνα στον ωκεανό», ενώ 22 χώρες κάλεσαν την ισραηλινή κυβέρνηση να επιτρέψει την «πλήρη» επανέναρξη της ανθρωπιστικής βοήθειας «αμέσως».

«Δύο εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούν» στη Λωρίδα της Γάζας, τη στιγμή που «τόνοι τροφίμων» παραμένουν «στα σύνορα», ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, η χώρα του οποίου είναι ο κυριότερος σύμμαχος του Ισραήλ σε διεθνές επίπεδο, δήλωσε «ευτυχής» που διαπιστώνει πως «η βοήθεια ξανάρχισε να εισέρχεται» στη Λωρίδα της Γάζας, παρότι αναγνώρισε πως η ποσότητα δεν επαρκεί.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν επικρίνει δημοσίως τη νέα ισραηλινή επίθεση. Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρακάμπτει όλο και περισσότερο τον Νετανιάχου: συνήψε ξεχωριστή συμφωνία με τη Χαμάς για την απελευθέρωση του τελευταίου εν ζωή Αμερικανού ομήρου και απέφυγε το Ισραήλ κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, επισημαίνουν οι New York Times.

«Εικόνες μαζικού λιμού» και 55 νεκροί

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου ανέφερε πως έδωσε το πράσινο φως στη διανομή στη Λωρίδα της Γάζας «βασικής ποσότητας τροφίμων» για «διπλωματικούς» λόγους, επειδή «φίλες» χώρες τού είπαν πως δεν θα μπορεί να συνεχίσει τον πόλεμο αν αρχίσουν να διαδίδονται «εικόνες μαζικού λιμού».

Προχθές, Δευτέρα, ανακοίνωσε την πρόθεση το Ισραήλ να πάρει «τον έλεγχο» όλης της Λωρίδας της Γάζας, εν μέσω της εντατικοποίησης των αεροπορικών και χερσαίων επιχειρήσεων με διακηρυγμένους στόχους να απελευθερωθούν οι εναπομείναντες όμηροι και να καταστραφεί η Χαμάς.

Χθες η πολιτική προστασία της Γάζας έκανε λόγο για τουλάχιστον 55 νεκρούς, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, στους αεροπορικούς βομβαρδισμούς στον θύλακο.

Σε πρατήριο καυσίμων στη Νουσέιρατ (κεντρικά), όπου βομβαρδισμός σκότωσε 15 ανθρώπους σύμφωνα με τις υπηρεσίες πρώτων βοηθειών, ο Μαχμούντ αλ Λου μετέφερε μέσα σε σάκο ανθρώπινα υπολείμματα σε όχημα. «Ηταν άμαχοι – ήταν παιδιά που κοιμούνταν. Τι έφταιξαν;» διερωτήθηκε.

«Συμπληρώθηκε ενάμισης χρόνος βομβαρδισμών και αβάσταχτων δεινών. Δεν μπορούμε άλλο», ανέφερε η Ντουάα αζ Ζαανίν, που έχασε συγγενείς σε πλήγμα εναντίον σχολείου που είχε μετατραπεί σε καταφύγιο εσωτερικά εκτοπισμένων.

Ο ισραηλινός στρατός, από την πλευρά του, ανακοίνωσε πως έπληξε «τρομοκράτη της Χαμάς» στο σχολείο και πάνω από «100 τρομοκρατικούς στόχους» στη Λωρίδα της Γάζας μέσα σε 24 ώρες.

«Θα πάρουμε τον έλεγχο όλου του θυλάκου», διεμήνυσε προχθές ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, παρότι μία ημέρα νωρίτερα δήλωνε ανοικτός σε συμφωνία για τον τερματισμό των επιχειρήσεων, που όμως κατ’ αυτόν πρέπει να συμπεριλάβει την «εξορία» της Χαμάς και τον «αφοπλισμό» του θυλάκου.

Η Χαμάς, στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας από το 2007, απορρίπτει κάθε τέτοια απαίτηση.

Η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε πως αποσύρει τους κυριότερους διαπραγματευτές που είχε στείλει στην Ντόχα και ότι αφήνει κάποια μέλη της ομάδας εκεί. Το Κατάρ, που μεσολαβεί στις έμμεσες διαπραγματεύσεις, έκανε λόγο για απουσία προόδου.

Το Ισραήλ δέχεται «αμερικανική πρόταση για την επιστροφή των ομήρων», αλλά «η Χαμάς επιμένει στην άρνησή της», αντέτεινε το γραφείο του Νετανιάχου, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για την «αμερικανική πρόταση».

Η έφοδος της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023 στοίχισε τη ζωή 1.218 ανθρώπων στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους αμάχων, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα δεδομένα. Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί απομένουν 57 στα χέρια παλαιστινιακών ένοπλων οργανώσεων στη Γάζα, εκ των οποίων όμως 34 έχουν κηρυχτεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.

Οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων ευρείας κλίμακας έκτοτε έχουν στοιχίσει τη ζωή τουλάχιστον 53.573 ανθρώπων στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους αμάχων, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς στον παλαιστινιακό θύλακο, τα οποία χαρακτηρίζονται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ.

Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο κύριος προμηθευτής όπλων του Ισραήλ, επισημαίνει το BBC πάντως, μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, «οι άλλοι σύμμαχοί του τού έχουν προσφέρει κάτι εξίσου σημαντικό: το Ισραήλ μπορεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αλληλεγγύη τους». Αυτό μπορεί να μην ισχύει πλέον, αναφέρει το βρετανικό Μέσο.

Τη Δευτέρα. 19 Μαΐου, οι τρεις χώρες –Βρετανία, Γαλλία και Καναδάς– με την κοινή τους δήλωση προέβησαν στην «πιο έντονη καταδίκη» του πολέμου στη Γάζα, μέχρι στιγμής, καλώντας το Ισραήλ να τερματίσει τη νέα του επίθεση στον θύλακο. 

Χθες, Τρίτη, η Ευρωπαϊκή Ενωση προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, ανακοινώνοντας ότι θα επανεξετάσει τη συμφωνία σύνδεσης με το Ισραήλ. Ηταν μία επιλογή που μόνο η Ισπανία και η Ιρλανδία υποστήριζαν για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως επισημαίνει η ισπανική La Vanguardia. Πλέον, 17 χώρες-μέλη τάχθηκαν υπέρ της. «Ο ανθρωπιστικός αποκλεισμός της ισραηλινής κυβέρνησης […] έχει επιφέρει ριζική αλλαγή στη στάση της Ε.Ε. απέναντι στη σύγκρουση», τονίζει η εφημερίδα.

Από τη σκοπιά της Ολλανδίας, η οποία επανέφερε την ιδέα στο τραπέζι, το Ισραήλ έχει παραβιάσει το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, ο σεβασμός του οποίου κατοχυρώνεται στο άρθρο 2 της πολιτικής και εμπορικής συμφωνίας που τέθηκε σε ισχύ το 2000. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν Νοέλ Μπαρό, ανέφερε σε δηλώσεις του χθες πως η επανεξέταση είναι «νόμιμη».

«Η πίεση στον Νετανιάχου είναι μεγάλη, διότι η Ε.Ε. είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ισραήλ», επισημαίνει η La Vanguardia. Αν ποτέ ανασταλεί η συμφωνία, «θα βάλει το Ισραήλ στην ίδια κατηγορία με τη Συρία, τη Λιβερία και τη Ζιμπάμπουε, μεταξύ άλλων», επισημαίνουν οι New York Times.

Επίσης, χθες, στην Ισπανία, νομοσχέδιο για την επιβολή εμπάργκο όπλων στο Ισραήλ ξεκίνησε την κοινοβουλευτική του πορεία, αναφέρει η El País, με την επιβεβαιωμένη υποστήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος του πρωθυπουργού της χώρας, Πέδρο Σάντσεθ.

Εκτός από την αμφισβήτηση των εμπορικών δεσμών, σύμφωνα με το BBC, «πιο ριζοσπαστικό μέτρο θα ήταν να αναγνωριστεί η Παλαιστίνη ως ανεξάρτητο κράτος». Αυτό είναι ένα ενδεχόμενο που εξετάζεται από τη Γαλλία.

Μένει να φανεί πόσο μακριά είναι διατεθειμένοι να φτάσουν οι Ευρωπαίοι και ποια επιρροή μπορούν να ασκήσουν στην ισραηλινή κυβέρνηση.

ΠΗΓΗ:   kathimerini.gr με πληροφορίες από Reuters, AFP, BBC, New York Times, El País, La Vanguardia

ΦΩΤΟ: REUTERS/Mahmoud Issa