Ευρωπαϊκή Ένωση: Οι σκόπελοι για τους «27»

Αλεξάνδρα Βουδούρη,

kathimerini.gr

Στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 27-28 Ιουνίου αναμένεται να ανοίξει επισήμως ο νέος πενταετής ευρωπαϊκός θεσμικός κύκλος με συμφωνία για τα πρόσωπα που θα ηγηθούν των ανώτατων ευρωπαϊκών οργάνων, αλλά και για τις προτεραιότητες της πολιτικής κατεύθυνσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης που καταγράφονται στη λεγόμενη «στρατηγική ατζέντα».

Και ενώ φαίνεται ότι –εκτός απροόπτου– οι «27» θα συμφωνήσουν για τα πρόσωπα, με «φαβορί» να παραμένουν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την προεδρία της Κομισιόν, ο Αντόνιο Κόστα (πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας) για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η Κάγια Κάλας (νυν πρωθυπουργός της Εσθονίας) για επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, προσώρας διχάζονται σε διάφορα «σημεία» του κειμένου της «στρατηγικής ατζέντας», η οποία αποτελεί προϊόν διαβουλεύσεων με τους ηγέτες που πραγματοποίησε στη διάρκεια άτυπων δείπνων, τον Νοέμβριο του 2023 και τον περασμένο Απρίλιο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

Για το «κληροδότημα» του Σαρλ Μισέλ για την επόμενη πενταετία, μια πρώτη συζήτηση έγινε στο άτυπο δείπνο των «27» τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, ενώ αξιολογήθηκε περαιτέρω από τους πρέσβεις των κρατών-μελών (Coreper) την περασμένη Τετάρτη. «Το προσχέδιο και η δομή του κρίνονται ικανοποιητικά», σχολιάζει Ευρωπαίος αξιωματούχος. Ωστόσο, δύο κράτη-μέλη ζήτησαν αλλαγές, με τη Γαλλία να εκτιμά ότι λείπουν συγκεκριμένες αναφορές για τη χρηματοδότηση επενδύσεων για την άμυνα και την Ουγγαρία να ζητάει αναφορά στα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, που απορρίπτεται, καθώς τα κράτη-μέλη δεν έχουν την ίδια «ανάγνωση» των αποτελεσμάτων, αναφέρει ο ίδιος. Αλλες χώρες δεν επιθυμούν αλλαγές καθώς μπορεί να προκληθούν «τριβές» που δύσκολα θα ξεπεραστούν, την ώρα που βασικός στόχος είναι να συμφωνηθεί το κείμενο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής –που απλώς θα το υιοθετήσει–, ώστε να μην εκτροχιαστούν οι συζητήσεις για τις ανώτατες ευρωπαϊκές θέσεις.

Ερώτημα παραμένει εάν η πρόταση της Κομισιόν θα συμπεριλάβει την πιθανότητα έκδοσης αμυντικών ευρωομολόγων, που θα ικανοποιούσε και την Ελλάδα, η οποία προωθεί τη σχετική ιδέα. Το ζήτημα έκδοσης κοινού χρέους, ωστόσο, είναι «το πιο εκρηκτικό», παραδέχεται Ευρωπαίος αξιωματούχος. Γι’ αυτό, ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές αμφιβάλλουν για το εάν τελικά θα περιληφθεί συγκεκριμένη αναφορά –που απορρίπτουν οι λεγόμενες «φειδωλές» χώρες–, όπως και άλλες ιδέες, περί αμυντικού ταμείου ή ακόμα και της πρότασης για κοινή ασπίδα αεράμυνας, που προωθούν Πολωνία και Ελλάδα. «Πρόκειται για ζητήματα που παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αδιευκρίνιστα και θα απασχολήσουν τον επόμενο θεσμικό κύκλο από το 2025 και μετά», σχολιάζουν ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.