Εβδομήντα τρία χρόνια από τον θάνατο του Κ. Καραθεοδωρή, ο οποίος βοήθησε τον Άινσταιν στην Θεωρία της Σχετικότητας.

Θεωρία της Σχετικότητας, Κωνσταντίνος Στ. Καραθεοδωρή (1873-1950), Μαθηματικός, Οργανωτής Πανεπιστημίου Σμύρνης, Φίλος Άινσταιν

Καθοδήγησε τον Άινστάιν να διατυπώσει τη Θεωρία της Σχετικότητας, αλλά τον υποτίμησαν οι Έλληνες συνάδελφοί του.-Οργάνωσε το Πανεπιστήμιο «ΦΩΣ ΕΞ ΑΝΑΤΟΛΩΝ» στην Σμύρνη.

Συμπληρώθηκαν σήμερα 73 χρόνια από τον θάνατο στο Μόναχο του κορυφαίου Έλληνα επιστήμονα , Κωνσταντίνου Στ. Καραθεοδωρή, ο οποίος βοήθησε τον Άλμπερτ Άινσταιν να διατυπώσει τη Θεωρία της Σχετικότητας, αλλά απαξιώθηκε από τους Έλληνες συναδέλφους του.

Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή υπήρξε σπουδαίος μαθηματικός – μηχανικός, καθηγητής σε τέσσερα γερμανικά πανεπιστήμια, αλλά και στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο· ήταν ο επιστήμων που ανέλαβε με την εντολή του Ελευθέριου Βενιζέλου να οργανώσει το Πανεπιστήμιο της Ιωνίας στη Σμύρνη, ενώ δίδαξε στα πανεπιστήμια της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, στο Χάρβαρντ και στην Καλιφόρνια.

Αν και κορυφαίος επιστήμονας οι συνάδελφοί του στην Ελλάδα του ανέθεσαν την διδασκαλία του μαθήματος «Στοιχεία των Μαθηματικών», σε πρωτοετείς φοιτητές(!) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αυτή η συμπεριφορά τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει την Ελλάδα.

Ο Βενιζέλος, φίλος του Καραθεοδωρή, είχε αναθέσει στον διαπρεπή Έλληνα επιστήμονα την οργάνωση και λειτουργία του Ιωνικού Πανεπιστημίου στη Σμύρνη. Στο έργο αυτό ο Καραθεοδωρή αφιερώθηκε ολόψυχα, εγκαταλείποντας τη θέση του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου! Εντός δυόμιση χρονών ο Καραθεοδωρή εκπλήρωσε τον στόχο του οργανώνοντας τη λειτουργία του Πανεπιστημίου, που θα άνοιγε τις πύλες του στα τέλη του 1922, αλλά, μεσολάβησε η Μικρασιατική Καταστροφή. Σύμφωνα με πληροφορίες ο Καραθεοδωρή ήταν ένας από τους τελευταίους, που εγκατέλειψαν τη Σμύρνη . Στις 8 Σεπτεμβρίου 1922, ο Καραθεοδωρή συνέλεξε τη βιβλιοθήκη και τα όργανα του Ιωνικού Πανεπιστημίου «ΦΩΣ ΕΞ ΑΝΑΤΟΛΩΝ» και πρόλαβε να επιβιβασθεί στο πλοίο «Νάξος», που σαλπάρησε από το λιμάνι της Σμύρνης.Μια εκλεκτή συλλογή από το αρχείο του Πανεπιστημίου Σμύρνης παραδόθηκε από τον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή στον τότε καθηγητή Φυσικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) , Δημήτριο Χόνδρο. Κατόπιν τη φύλαξή του ανέλαβε ο Καθηγητής Καίσαρ Αλεξόπουλος και τα τελευταία 30 χρόνια ο Κωνσταντινουπολίτης Δρ. Χρυσολέων Συμεωνίδης , ο οποίος έχει την προστασία του συνόλου των συλλογών του Μουσείου Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας (ΜΦΕΤ) του ΕΚΠΑ. Το Μουσείο βρίσκεται στην οδό Σόλωνος 104, Αθήνα.

Ο Καραθεοδωρή υπήρξε φίλος του Άλμπερτ Άινσταιν και λέγεται ότι ήταν ένας από εκείνους, που καθοδήγησαν τον εβραίο επιστήμονα στο να διατυπώσει τη Θεωρία της Σχετικότητας.

Γκράφιτι στο Γκάζι της Αθήνας με τις μορφές του Καραθεοδωρή και του Ἀ

Η γνωριμία του Καραθεοδωρή με τον Άινσταιν χρονολογείται από το 1913, όταν ο πρώτος ήταν καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Μπρεσλάου και ο δεύτερος καθηγητής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο «Wilhelm Kaiser» του Βερολίνου. Όταν ο Αϊνστάιν παρουσίασε την Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας, το 1905 ο Καραθεοδωρή, έχοντας τελειώσει τη διδακτορική του διατριβή, αναζητούσε εργασία.

Λέγεται ότι η συμβολή του Καραθεοδωρή στην ολοκλήρωση τόσο της ειδικής, όσο και της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, ήταν πολύ σημαντική. Όταν ο Άινσταιν ολοκλήρωσε τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας το 1916 και την δημοσίευσε στο επιστημονικό περιοδικό «Annalen der Physik», υποστηρίχτηκε από αρκετούς ότι η συμβολή του Καραθεοδωρή στην επεξεργασία των μαθηματικών σχέσεων της Θεωρίας ήταν καθοριστική.

Επιστολή Άνσταιν προς Καραθεοδωρή (ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ)

Η κόρη του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, Δέσποινα Καραθεοδωρή Ροδοπούλου, στις 16/1/2000, είχε πει:
«Ο πατέρας μου είχε μια επιστημονική φιλία με τον Άινσταιν που διήρκησε μέχρι τον θάνατό του. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο δεν θα υπήρχε λόγος διατηρήσεως της φιλίας τους»…

Από τα πρώτα μέλη της Ακαδημίας Αθηνών

Ο Καραθεοδωρή ένας από τους πρώτους επιστήμονες που εκλέχθηκαν μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, το 1927. Από το 1930 ως το 1932, με πρόσκληση Βενιζέλου, ανέλαβε τη θέση του Κυβερνητικού Επιτρόπου στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης, για τη βελτίωση της λειτουργίας του. Παύτηκε το 1932 από την κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπαναστασίου. Το 1928 ο Καραθεοδωρή δίδαξε στο Χάρβαρντ και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.

ΦΩΤΟ: ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ

Ο κορυφαίος επιστήμονας είχε γεννηθεί το 1873, στο Βερολίνο, όπου ο πατέρας του Στέφανος Καραθεοδωρή υπηρετούσε ως πρεσβευτής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η μητέρα του Δέσποινα Πετροκόκκινου καταγόταν από αρχοντική οικογένεια της Χίου· σπούδασε πολιτικός μηχανικός στη Στρατιωτική Σχολή των Βρυξελλών· εγκατέλειψε το επάγγελμα του μηχανικού και έφυγε στο Βερολίνο για να σπουδάσει μαθηματικά και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Γκέτινγκεν. Ο Καραθεοδωρή, ήταν ένας από τους ελάχιστους καθηγητές που αντιτάχθηκαν στο ναζιστικό καθεστώς, που απέφυγε να του ασκήσει διώξεις για να μην προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις. Απεβίωσε στο Μόναχο, μια μέρα σαν σήμερα στις 2 Φεβρουαρίου 1950, σε ηλικία 77 χρονών. Το ταφικό του μνημείο κοσμεί ένας λιτός ιωνικός κίονας…

Στις 8 Ιουλίου 2019, σε μια λαμπρή τελετή, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του ελληνισμού της Γερμανίας και του μητροπολιτικού κέντρου, αλλά και των επίσημων γερμανικών αρχών, ο μαρμάρινος κίονας τοποθετήθηκε στον αυλόγυρο της εκκλησίας των Αγίων Πάντων για να μπορούν να τον βλέπουν τόσο η πολυάριθμη ελληνική παροικία όσο και οι επισκέπτες του ναού από Βαυαρία, Γερμανία

«Με τη μεταφορά του στην εκκλησία, σε κεντρική θέση της πόλης Μονάχου θα μπορούν τόσο η πολυάριθμη ελληνική παροικία όσο και οι επισκέπτες του ναού από Βαυαρία, Γερμανία και το εξωτερικό.

Επίσης, το ελληνικό εκκλησιαστικό λύκειο του Μονάχου μετονομάστηκε σε «Λύκειο Καραθεοδωρή», ενώ από γερμανικής πλευράς το Μαθηματικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου Μονάχου τίμησε τον Καραθεοδωρή με την ονοματοδοσία της μεγάλης αίθουσας διδασκαλίας του. Το όνομά του φέρει τιμητικά και ο Σύλλογος Μαθηματικών του Μονάχου.

Γραμματόσημα των Ελληνικών Ταχυδρομείων του 1994 προς τιμήν του Κ.Καραθεοδωρή. Ο Καραθεοδωρή με τύπους από τη “Θεωρία των Μεταβολών” μαζί με τον Θαλή τον Μιλήσιο. (ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ, Κομοτηνή)

*Αναλυτικότερα διαβάστε στον σύνδεσμο:

Βιογραφία (karatheodori.gr)

Το νέο ελληνικό νόμισμα των 2 ευρώ 2023 είναι αφιερωμένο στα 150 χρόνια από τη γέννηση του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή.

Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή – Μυθιστορηματική Βιογραφία

Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης στο βιβλίο του, με τίτλο: “Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή – Μυθιστορηματική Βιογραφία”(εκδόσεις Μένανδρος), δίνει την πιο ολοκληρωμένη βιογραφία του Καραθεοδωρή, η οποία συνδυάζει αρμονικά την Ιστορία με τη Λογοτεχνία.

Η ιστοσελίδα fractalart.gr παρουσίασε το έργο με το ακόλουθο κείμενο:

“Η βιογραφία είναι ένα δύσκολο αφηγηματικό είδος το οποίο απαιτεί, αφενός, εις βάθος έρευνα από πλευράς του συγγραφέα και, αφετέρου, λογοτεχνική ευελιξία και αρτιότητα, προκειμένου να αποφευχθεί το στείρο ακαδημαϊκό, δοκιμιακό ύφος και να γίνει το πόνημα ευκολοδιάβαστο και προσιτό στον αναγνώστη. Ο Ε.Ι. πετυχαίνει και τους δύο αυτούς στόχους με τη μυθιστορηματική αυτή βιογραφία του Καραθεοδωρή.

Η έρευνά του υπήρξε διεξοδική και λεπτομερής, έτσι ώστε πληθώρα ιστορικών πληροφοριών για τη ζωή, το έργο και την εποχή του μεγάλου μαθηματικού να γίνουν προσιτά στον αναγνώστη, χωρίς όμως να θυσιάζεται η γλωσσική και λογοτεχνική υπόσταση του έργου. Στην ίδια αυτή παραδοχή προβαίνει και ο Κωνσταντίνος Μαλαφάντης, ο οποίος υπογράφει τον πρόλογο του βιβλίου.

Το πρώτο μέρος είναι αφιερωμένο στη ζωή του Καραθεοδωρή, έτσι όπως μας την περιγράφει εν είδει μυθιστορίας ο Ε.Ι. Το κείμενο συνοδεύεται από εικόνες και κάποιες επιστολές τις οποίες γράφει ο ίδιος ο Καραθεοδωρής ή απευθύνουν άλλοι σε αυτόν, ενσωματωμένες κανονικά στο σώμα του κειμένου και στη ροή της αφήγησης.

Όλους τους σταθμούς στη ζωή και τη σταδιοδρομία της μαθηματικής αυτής ιδιοφυΐας τους αφηγείται διεξοδικά ο Ιντζέμπελης στο πρώτο μέρος του βιβλίου.

Το δεύτερο μέρος περιέχει αυθεντικές επιστολές του Καραθεοδωρή προς την αδελφή του, τον πατέρα του, τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Στο τέλος παρατίθεται ένα κατατοπιστικότατο κείμενο για τη γενεαλογία και την ευρύτερη οικογένεια Καραθεοδωρή, το οποίο υπογράφει ο Καθηγητής Χειρουργικής Στέφανος Γερουλάνος, απόγονος από τη μεριά της γιαγιάς του της οικογένειας Κραθεοδωρή.

Αυτό που κερδίζει τους αναγνώστες στο βιβλίο και αποτελεί το δυνατό του σημείο είναι η ρέουσα γλώσσα και η αφήγηση του Ιντζέμπελη. Αυτή ακριβώς η γλώσσα και ο τρόπος γραφής είναι που καθιστούν το βιβλίο τόσο ευανάγνωστο, έτσι ώστε να απευθύνεται σε όλους, ειδικούς και μη ειδικούς, μαθηματικούς, λογοτέχνες, ακόμη και νέους, οι οποίοι θα αντλήσουν έμπνευση και διδάγματα από τον βίο του μεγάλου μαθηματικού.

Ο συγγραφέας φαίνεται σαν να λειτουργεί από ένστικτο και να ξέρει που ακριβώς είναι το κατάλληλο σημείο ανάμεσα στα βιογραφικά γεγονότα για να κάνει τη λογοτεχνική του παρένθεση, η οποία θα αποφορτίσει τον αναγνώστη και θα του δώσει τον απαραίτητο χρόνο για να αφομοιώσει καλύτερα τη ροή των πληροφοριών σχετικά με τον Καραθεοδωρή. Επιπλέον, ο αναγνώστης έχει την αίσθηση ότι γνωρίζει από κοντά τον μεγάλο επιστήμονα, χάρη στην αμεσότητα και τη γλαφυρότητα της αφήγησης. Εκτός όμως από τον επιστήμονα, ο αναγνώστης θα γνωρίσει πολύ καλά και τον άνθρωπο Καραθεοδωρή και τον οικογενειάρχη που κρύβεται πίσω από το προφίλ του επιστήμονα.

Ο Καραθεοδωρή ήταν μία σπάνια μεγαλοφυΐα, ένας κοσμοπολίτης, ένας γλωσσομαθής Έλληνας της Διασποράς ο οποίος έζησε σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, αλλά και στη Σμύρνη και την Αθήνα. Άνθρωπος με ευρεία μόρφωση, καλούς τρόπους, ευγενικό και πράο χαρακτήρα, πάντοτε ήταν ντυμένος αριστοκρατικά. Παρέμεινε όμως ένας γρίφος για τους σύγχρονούς του Έλληνες οι οποίοι ζούσαν μέσα στα στενά όρια του μικρού τους κράτους. Ελάχιστοι από αυτούς, όπως για παράδειγμα ο Ελευθέριος Βενιζέλος, μπόρεσαν να τον καταλάβουν και ως επί το πλείστον, άνθρωποι που ήταν όλοι τους ανοιχτόμυαλοι και προοδευτικοί. Από τους σημερινούς Έλληνες πάντως, ο Ε.Ι. είναι ένας από εκείνους που μπόρεσαν να κατανοήσουν άριστα την ψυχοσύνθεσή του.

Εν κατακλείδι λοιπόν πρόκειται για ένα έργο το οποίο συστήνει στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό έναν μεγάλο Έλληνα, γραμμένο από έναν αναγνωρισμένο λογοτέχνη, οπότε του αξίζει να διαβαστεί και να διακριθεί”.

Η προτομή του πατέρα του Κ. Καραθεοδωρή , Στέφανου, στο Νιχώρι Βοσπόρου

Το 2017 ήταν η συμπλήρωση των 150 χρόνων από το θάνατο του αειμνήστου Στεφάνου Καραθεοδωρή και συνέπεσε με τη συμπλήρωση των 180 χρόνων από την ανέγερση του Ι. Ναού της Παναγίας Κουμμαριωτίσσης στο Νιχώρι Βοσπόρου.

Τότε έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Στέφανου Καραθεοδωρή, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, την οποία φιλοτέχνησε ο γλύπτης , Στάθης Αλεξόπουλος. Η τελετή ολοκληρώθηκε με χορευτική και μουσική παράσταση από τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Νέας Βύσσας «Στέφανος Καραθεοδωρής».