Επισφραγίστηκε η διαφωνία για την Λωζάνη

Ο Τούρκος πρόεδρος θα προσευχηθεί το μεσημέρι σε τέμενος στην Κομοτηνή

Με την θέση ότι η Άγκυρα θεωρεί «τουρκική» τη μουσουλμανική μειονότητα της Δ. Θράκης και πως πλέον θα αποτελεί κορυφαίο θέμα στη διμερή ατζέντα , την οποία υπερτόνισε στην Αθήνα, ο Τούρκος πρόεδρος , Ταγίπ Ερντογάν θα επισκεφθεί σήμερα την περιοχή, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Εμινέ και τα μέλη της αποστολής της τουρκικής κυβέρνησης. Το ενδιαφέρον εστιάζεται στην προσέλευση του κ. Ερντογάν στις 12:00 στο τζαμί Κιρ Μαχαλλέ της Κομοτηνής, για την προσευχή της Παρασκευής.
Οι τουρκόφρονες του Προξενείου Κομοτηνής, υπολογίζουν πως θα καταφέρουν να κινητοποιήσουν 10.000 με 15.000 μειονοτικούς στην φιέστα υποδοχής. Εάν τελικά επαληθευτούν οι πληροφορίες για εισαγόμενους «κλακαδόρους» που θα έρθουν στην Κομοτηνή με ναυλωμένα λεωφορεία από την Αδριανούπολη, την Προύσα και την Κωνσταντινούπολη, τότε ο αριθμός θα αυξηθεί σημαντικά με την Τουρκία και τους εγχώριους πράκτορες της να πετυχαίνουν τον επικοινωνιακό τους στόχο.
Ανησυχίες υπάρχουν για το κατά πόσο ακραία στοιχεία της μειονότητας, μετά και τα όσα προκλητικά δήλωσε ο Ερντογάν στην Αθήνα, εμφανιστούν κρατώντας στα χέρια τουρκικές σημαίες ή ακόμη και πανό με συνθήματα αλυτρωτικού περιεχομένου.
Ο κ. Ερντογάν αναμένεται να φτάσει στις 11.15 το πρωί στο αεροδρόμιο της Αλεξανδρούπολης, όπου εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης θα τον υποδεχτούν ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος και ο υφυπουργός Γιάννης Αμανατίδης.
Μετά την προσευχή ο Ερντογάν θα παρακαθίσει σε γεύμα στο ξενοδοχείο “Chris and Eve Mansion” και στις 16.00 θα αναχωρήσει από το αεροδρόμιο Αλεξανδρούπολης για την χώρα του.

Η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα ολοκληρώθηκε χθες βράδυ με το δείπνο , που παρέθεσε ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας , Προκόπης Παυλόπουλος, προς τιμή του Τούρκου ομολόγου του.
Αν και η επίσκεψη χαρακτηρίστηκε ως ιστορική, γιατί ήταν η πρώτη Τούρκου προέδρου μετά από εκείνη του Τζελάλ Μπαγιάρ το 1952, έγινε σε βαρύ κλίμα λόγω της προχθεσινής συνέντευξης του Τούρκου προέδρου στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ.
Πρώτος συνομιλητής του κ. Ερντογάν ήταν ο Έλληνας ομόλογος του, Προκόπης Παυλόπουλος,
Ο πρόεδρος της Τουρκίας πρόβαλε στην συνάντηση, όπως και σε αυτή που ακολούθησε με τον Έλληνα πρωθυπουργό, όλες τις τουρκικές διεκδικήσεις και έλαβε τις δέουσες απαντήσεις.
Το συμπέρασμα διπλωματικών αναλυτών είναι ότι δεν σημειώθηκε επί της ουσίας πρόοδος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αντίθετα , η επίσκεψη επισφράγισε την κάθετη διάσταση θέσεων Αθήνας-
Άγκυρας αναφορικά με την Συνθήκη της Λωζάνης.
Της ιδιαίτερης συνάντησης Παυλόπουλου- Ερντογάν προηγήθηκε, κατά το καλωσόρισμα , αντιπαράθεση ενώπιον των δημοσιογράφων.
Ο Προκόπης Παυλόπουλος υπογράμμισε ότι η βάση, που θεμελίωσε τη φιλία των δύο χωρών, ήταν η Συνθήκη της Λωζάνης, η οποία , τόνισε, «είναι αδιαπραγμάτευτη και δεν χρειάζεται αναθεώρηση ή επικαιροποίηση, αφού καλύπτει πλήρως τα ζητήματα».

Οι καλοί λογαριασμοί, πρόσθεσε, κάνουν και τους καλούς φίλους.
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό επισήμανε την ανάγκη για μια «δίκαιη και βιώσιμη λύση, στη βάση του σεβασμού της κυριαρχίας ενός κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Ο Ταγίπ Ερντογάν είπε ότι υπάρχουν κάποιες εκκρεμότητες και κάποια θέματα, που δεν κατανοούνται σωστά, όσον αφορά τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Υποστήριξε ότι στα 94 χρόνια, που μεσολάβησαν από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, άλλαξαν πολλά ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα.
Επίσης, απέρριψε την αναφορά του κ. Παυλόπουλου ότι στη Συνθήκη της Λωζάνης χαρακτηρίζεται μουσουλμανική, τη μειονότητα στη Δυτική Θράκη, λέγοντας ότι στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «υπάρχει αναφορά σε τουρκική μειονότητα».
Μετά την συνάντηση με τον Προκόπη Παυλόπουλο ο πρόεδρος Ερντογάν συναντήθηκε με τον Έλληνα πρωθυπουργό , Αλέξη Τσίπρα.
Στις δηλώσεις τους αμφότεροι συμφώνησαν ότι… διαφωνούν.

Οι θέσεις του κ. Τσίπρα συνοψίζονται στα εξής:

-Συνθήκης της Λωζάνης: Αποτελεί «τον θεμέλιο λίθο για τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας».
-ΜΟΕ και Υφαλοκρηπίδα : Ο Έλληνας πρωθυπουργός αποκάλυψε πως «συμφωνήσαμε να ξαναρχίσουμε συνομιλίες για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και διερευνητικές συνομιλίες για υφαλοκρηπίδα». Ο κ. Τσίπρας έκανε λόγο για μία κρίσιμη περίοδο που χρειάζεται αμοιβαίες κατανοήσεις στη βάση του αλληλοσεβασμού και χωρίς εξάρσεις.
-Toυρκική παραβατικότητα στο Αιγαίο: «Συνομιλήσαμε ανοιχτά με τον Τούρκο πρόεδρο στην προσπάθεια μας να μην κρυφτούμε πίσω από διαφωνίες. Να τις εντοπίσουμε αλλά να άρουμε και παρεξηγήσεις, να καταλάβουμε ο ένας τι εννοεί ο άλλος. Μιλήσαμε για την ένταση στο Αιγαίο. Εγώ τόνισα ότι η παραβατική τουρκική αεροναυτική δραστηριότητα πρέπει να τερματιστεί. Η αυξανόμενες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και ειδικότερα οι εμπλοκές στο Αιγαίο αποτελούν κίνδυνο για τις σχέσεις μας και κυρίως αποτελούν κίνδυνο για τους πιλότους μας», είπε ο πρωθυπουργός.

Τούρκοι στρατιωτικοί: Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε αποτρόπαια την απόπειρα πραξικοπήματος και υπογράμμισε πως ελπίζει η Τουρκία να συνεχίσει τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Όσον αφορά την έκδοση των 8 Τούρκων υποστήριξε πως οι αποφάσεις της δικαιοσύνης γίνονται απολύτως σεβαστές, καθώς η Ελλάδα είναι μια χώρα δικαίου όπου βασική αρχή είναι η διάκριση των εξουσιών.
-Κυπριακό: Επανενωμένη ομόσπονδη Κυπριακή Δημοκρατία, χωρίς εγγυήσεις και ξένα στρατεύματα, όπου Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα ζουν με ασφάλεια.
Τέλος, κάλεσε τον Τούρκο πρόεδρο να «ανοίξουν μαζί ένα νέο κεφάλαιο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που δεν θα βασίζεται στην καχυποψία».

Οι τοποθετήσεις του κ. Ερντογάν
-Η συνθήκη της Λωζάνης είναι μια συνθήκη που υπεγράφη από 11 χώρες. Στη συνθήκη υπάρχουν προβλέψεις μόνο για το Αιγαίο; Δεν υπάρχει τίποτε για το καθεστώς που διέπει τις δυο μειονότητες; Στη Δ. Θράκη έχουμε μουσουλμανική μειονότητα και πιστεύουμε πως στο θέμα αυτό μπορούν να γίνουν νέες σκέψεις
-Το κατά κεφαλή στην Ελλάδα είναι 15.000 ευρώ και στη Δ. Θράκη 2.000 με 2.500 ευρώ και προσέθεσε: «Υπάρχει οικονομικό χάσμα Για το θέμα τις μουφτείας. Ο αρχιμουφτής είναι διορισμένος δημόσιος υπάλληλος.
-Η συνθήκη της Λωζάνης προβλέπει ο Οικουμενικός Πατριάρχης να εκλέγεται από την Ιερά Σύνοδο.Όταν υπήρξε μείωση του αριθμού ζήτησα από τον Πατριάρχη να υποδείξει μέλη που θα δώσουμε την τουρκική ιθαγένεια για να ξανά αποκτήσει τον απαιτούμενο αριθμό. Επίσης υπήρχε η πρόβλεψη ότι στα ταξίδια του στο εξωτερικό θα έπρεπε να έχει άδεια του έπαρχου, κάτι το οποίο εμείς καταργήσαμε.

-Στη Δ. Θράκη το ζήτημα του αρχιμουφτή, κατά τη γνώμη μου, συνιστά σοβαρή πληγή και πιστεύω ότι ο αξιότιμος πρωθυπουργός θα συμβάλει στην επίλυση του ζητήματος», υποστήριξε ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ. Επισήμανε πως «δεν διαφωνούμε ότι είναι εσωτερικό ζήτημα της Ελλάδας, αλλά εάν μας δίνεται η άδεια μπορούμε να διατυπώσουμε την παράκλησή μας».

-Για το Κυπριακό ο κ. Ερντογάν επισήμανε πως «πρέπει να κινηθούμε ομονοούντες, ώστε να καταλήξουμε κάπου» και τόνισε: «Είμαστε μητέρες πατρίδες και εγγυήτριες δυνάμεις. Θέλουμε μια διαρκή και βιώσιμη λύση. Αυτό θέλει και η ελληνική πλευρά, αλλά τίθενται θέματα της τελευταίας στιγμής που μπορούν να θεωρηθούν υπεκφυγές ώστε να μην καταλήξουμε κάπου».
-Ο Τούρκος Πρόεδρος όσον αφορά τα θέματα του Αιγαίου, υποστήριξε πως «είναι δυσεπίλυτα, αλλά μπορούν να λυθούν με συνομιλίες» και σημείωσε: «Πρέπει να κοιτάζουμε το γεμάτο μέρος του ποτηριού. Να προχωρήσουμε και να κάνουμε σταθερά βήματα», είπε.

Τέλος , ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε «δεν εποφθαλμιούμε την εδαφική ακεραιότητα καμιάς χώρας και καμιάς γείτονας χώρας» και υποστήριξε πως «δεν έχουμε πρόβλημα με θέματα ελευθερίας της πίστης. Υπάρχουν όμως θέματα στην Δυτική Θράκη».

Ο κ. Ερντογάν συναντήθηκε και με τον πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες, με τη σειρά του, υπογράμμισε τη σημασία της απαρέγκλιτης τήρησης του Διεθνούς Δικαίου και του σεβασμό, που κάθε ηγεσία και κάθε λαός οφείλουν να δείχνουν στις ευαισθησίες του άλλου. Τόνισε δε ότι η αμφισβήτηση Διεθνών Συνθηκών «όχι μόνον δεν βοηθά, αλλά υπονομεύει τις σχέσεις καλής γειτονίας».

Το βράδυ στο δείπνο τόσο ο κ. Ερντογάν, όσο και ο κ. Παυλόπουλος επιχείρησαν με, σύντομες και σε πολύ ηπιότερους τόνους τοποθετήσεις να αποκλιμακώσουν την ένταση. Χαρακτηριστικό είναι, μάλιστα, ότι κανένας εκ των δύο δεν αναφέρθηκε στο ζήτημα της Συνθήκης της Λωζάννης.
Στην προσφώνησή του ο κύριος Παυλόπουλος, εξέφρασε την ελπίδα ότι η επίσημη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στην Ελλάδα θα αποτελέσει την αφετηρία μιας νέας εποχής στις σχέσεις Αθήνας – Άγκυρας.
Αυτή η επίσκεψη είπε, «μπορεί και πρέπει να αποκτήσει τις ιστορικές διαστάσεις που αρμόζουν στην προοπτική των δύο λαών».
Σημείωσε ότι το παρελθόν μπορεί να διδάξει τις δύο χώρες και έφερε ως παράδειγμα το επίπεδο των διμερών σχέσεων, επί Ελευθέριου Βενιζέλου, Κεμάλ Ατατατούρκ και Ιζμέτ Ινονού.
Τόνισε ότι εκείνα τα οποία ενώνουν τους δύο λαούς, είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που τους χωρίζουν.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας επανέλαβε τη στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, σημειώνοντας ότι «εκεί είναι το μέλλον του Τουρκικού κράτους και του Τουρκικού λαού».

Ο Ταγίπ Ερντογαν, στην αντιφώνησή του, ανέφερε ότι στόχος της επίσκεψής του στην Ελλάδα, είναι «η διαφορετική οικοδόμηση του μέλλοντος, με ενότητα,
συνύπαρξη και αλληλεγγύη».
Οι λαοί των δύο χωρών, είπε, έχουν προϊστορία αιώνων και η πολιτισμική συνύπαρξή τους, έχει δείξει ότι μπορούν να ζούν δίπλα-δίπλα.
Πρόσθεσε ότι σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, με προβλήματα στην περιοχή, η συνεργασία των δύο χωρών αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία.
Κοιτώντας μπροστά, κατέληξε ο Τούρκος πρόεδρος, «στεφτόμαστε ότι πρέπει να διδαχθούμε από παρελθόν για να οικοδομήσουμε ένα διαφορετικό μέλλον».

Εκπρόσωπος του «Στέιτ Ντιπάρτμεντ», μιλώντας στην ΕΡΤ, με αφορμή τις θέσεις που διατύπωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρ. Ερντογάν, περί αναγκαιότητας επικαιροποίησης της συνθήκης της Λωζάνης, δήλωσε:
«Για τις ΗΠΑ είναι θέμα αρχής να υποστηρίζουν την κυριαρχία των χωρών της περιοχής συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδος και της Τουρκίας».

Εξάλλου, την εκτίμηση ότι η δήλωση του Τούρκου προέδρου , Ταγίπ Ερντογάν, για την Συνθήκη της Λωζάνης «σίγουρα δεν ήταν μια δήλωση προς την ορθή κατεύθυνση, λαμβάνοντας υπόψη και τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης και γενικότερα την προσέγγιση της διεθνούς κοινότητας στη Συνθήκη», εξέφρασε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος , Νίκος Χριστοδουλίδης, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου.
Ο κύριος Χριστοδουλίδης είπε ότι πρώτα πρέπει να αναμένονται τα αποτελέσματα της επίσκεψης, ώστε η κυβέρνηση να μπορεί να εξαγάγει συμπεράσματα.
Πρόσθεσε ότι την ερχόμενη βδομάδα ο πρόεδρος Αναστασιάδης θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και θα έχει συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό για να ενημερωθεί συγκεκριμένα και λεπτομερώς για όλα όσα θα συζητηθούν.

Επίσης, ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε ότι είναι κοινή η θέση Ελλάδας – Κύπρου ότι «πρέπει να υπάρξει προεργασία Αθήνας-Άγκυρας για το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων για να διαφανεί, εάν υπάρχει η αναγκαία υποδομή για σύγκληση νέας διάσκεψης για την Κύπρο, η οποία να έχει πραγματικές πιθανότητες θετικής κατάληξης».

Ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας, Ομέρ Τσελίκ, πρότεινε , με δήλωσή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων,
«να κάνουμε μία λίμνη ειρήνης το Αιγαίο, να ξεπεράσουμε τα προβλήματα και να ανοίξουμε νέες σελίδες προς όφελος και των δύο χωρών». Ο Τούρκος υπουργός συμμετείχε στο δείπνο γνωριμίας Ελλήνων και Τούρκων δημοσιογράφων που συνδιοργάνωσαν το ΑΠΕ/ΜΠΕ και το πρακτορείο Αναντολού.
«Πρόκειται για μια ιστορική επίσκεψη 65 χρόνια μετά (σ.σ. την προηγούμενη επίσκεψη Τούρκου Προέδρου). Όπως βλέπουμε πολύ ξεκάθαρα, μπορούμε να μιλάμε ανοιχτά μεταξύ μας, σε όλα με την Ελλάδα», ανέφερε ο υπουργός και εξήγησε στη συνέχεια: «Οι δύο χώρες είναι γειτονικές και πρέπει να προχωρήσουν οι διμερείς μας σχέσεις. Στις επαφές που έγιναν σήμερα μεταξύ του (Τούρκου) προέδρου και του κ. Τσίπρα, όλα συζητήθηκαν φιλικά και πάρα πολύ ανοικτά. Μεταξύ μας υπάρχουν προβλήματα, υπάρχει όμως και βούληση για την επίλυσή τους, και αυτό εκφράζει και μια θετική ματιά προς το μέλλον».
Στη συνέχεια της δήλωσής του ζήτησε «να συνηθίσουμε τις νέες γενιές στις γειτονικές καλές μας σχέσεις, πρέπει να περιθωριοποιήσουμε αυτούς που χρησιμοποιούν εχθρικό λόγο». Προσθέτοντας με έμφαση, «η Ελλάδα είναι γειτονική και φιλική χώρα και ποτέ δεν πρέπει να δίνουμε ευκαιρίες σε αυτούς που προσπαθούν να διαδώσουν τον εχθρικό λόγο. Ο πρόεδρός μας έχει ισχυρή βούληση για να βελτιωθούν περαιτέρω οι σχέσεις μας. Και στο πλαίσιο αυτό, όσο είναι ευαίσθητος ο πολιτικός λόγος άλλο τόσο ευαίσθητος είναι ο λόγος της δημοσιογραφίας».
Και η αποκλειστική δήλωση Τσελίκ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ καταλήγει: «Πρέπει να κάνουμε μία λίμνη ειρήνης το Αιγαίο, να ξεπεράσουμε τα προβλήματα και να ανοίξουμε νέες σελίδες προς όφελος και των δύο χωρών. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο φορέας σας, το ΑΠΕ-ΜΠΕ, έχει αυτή τη γραμμή και σας συγχαίρουμε που κάνετε αυτή τη συγκέντρωση».

Το μενού στο δείπνο
Γαρίδες με εσπεριδοειδή, χόρτα και σελινόριζα και φιλέτο σφυρίδα γαρνιρισμένο με λαχανικά ατμού περιελάμβανε το βασικό μενού στο επίσημο δείπνο, που παρέθεσε ο πρόεδρος Παυλόπουλος στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Στο τέλος προσφέρθηκαν φρούτα εποχής και καφές.

Στην διάρκεια του δείπνου ακούστηκαν διεθνείς επιτυχίες κορυφαίων Ελλήνων συνθετών, όπως η «Μαργαρίτα Μαργαρώ» του Μίκη Θεοδωράκη, «Πάρε τη θλίψη μου μακριά», του Μάνου Χατζηδάκη, «Ξημερώνει» επίσης του Μάνου Χατζηδάκη και το «Μεταξύ Σύρου και Τζιας», επίσης του Μίκη Θεοδωράκη.

*Θερμές ευχαριστίες στον διακεκριμένο Κωνσταντινουπολίτη φωτορεπόρτερ , ΝΙΚΟ ΜΑΓΓΙΝΑ