Επαναπατρίζεται εικόνα του 18ου αιώνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου

Μια εικόνα του 18ου αιώνα, του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που παράνομα μεταφέρθηκε από την Κύπρο στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1974, παραδόθηκε κατά τη διάρκεια τελετής στη Villa Moynier και επιστρέφει σε μερικές μέρες στην Κύπρο.
Η εικόνα εξήχθει παράνομα από έναν πιλότο της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας, ο οποίος υπηρετούσε στην Κύπρο το 1974 κατά την Τουρική εισβολή. Η εικόνα είναι ζωγραφισμένη, σύμφωνα με τη βυζαντινή παράδοση. Απεικονίζει τον Άγιο, με ατημέλητα μαλλιά και γένια, ντυμένο με δέρμα ζώου και ένα σκουρόχρωμο ιμάτιο, σε όψη τριών τετάρτων. Υψώνει το δεξί του χέρι σε ευλογία και κρατά
ειλητάριο όπου αναγράφεται ο στίχος 4:17 από το ευαγγέλιο του Ματθαίου. Ο ΆγιοςΙωάννης  στρέφει το βλέμμα του στο λαμπερό ουράνιο τμήμα, της επάνω αριστερής γωνίας, από όπου αναδύεται το χέρι του Χριστού. Στο προσκήνιο του βραχώδους τοπίου ο θεατής βλέπει το κομμένο κεφάλι του Αγίου.

Σύμφωνα με δελτίο τύπου της Ακαδημία Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου Γενεύης ο γιος του αξιωματικού, ο οποίος δεν βρίσκεται πλέον στην ζωή, ” θεώρησε σωστό να επιστρέψει την εικόνα στον τόπο προέλευσής της. Ο κύριος, που επέλεξε να διατηρήσει την ανωνυμία του, δεν έχει χρηματικές ή άλλες αξιώσεις, αλλά έθεσε ως μόνους όρους, πρώτον, την επιστροφή της εικόνας στο νόμιμο κάτοχό της, δηλαδή στην Εκκλησία της Κύπρου, και δεύτερο, να μην επωφεληθεί κανείς οικονομικά από τον επαναπατρισμό της.Για την αποκατάσταση της εικόνας, ο Βρετανός κάτοχος συνεργάστηκε με τον Marc-André Renold, καθηγητή του Δικαίου της Τέχνης και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και κάτοχο της έδρας της UNESCO στο Δίκαιο της Διεθνούς Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Με τη σειρά του, ο καθηγητής Renold ήρθε σε επαφή με την ιστορικό τέχνης Μαρία Παφίτη, γνωστή για την εμπλοκή της σε πολλές υποθέσεις επαναπατρισμού λεηλατημένης τέχνης από την Κύπρο, μεταξύ των οποίων το εξαιρετικό ψηφιδωτό του Αγίου Ανδρέα του 6ου αιώνα από την εκκλησία της Παναγίας Κανακαριάς. Η Μαρία Παφίτη ενημέρωσε τον Αρχιεπίσκοπο και συντόνισε τη διαδικασία για την επιστροφή της εικόνας στην Κύπρο.
Νωρίτερα απόψε, η εικόνα παραδόθηκε σε εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’, εκ μέρους του γιου του Βρετανού αξιωματικού από τον καθηγητή Renold στη Villa Moynier, όπου στεγάζεται η Ακαδημία Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου και
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στην τελετή παρευρέθηκαν ακαδημαϊκοί, διπλωμάτες, μέλη της τοπικής Ορθόδοξης κοινότητας, και φοιτητές του Πανεπιστημίου της Γενεύης”.
Δήλωση του ανώνυμου δωρητή: «Αν η εικόνα αυτή μπορούσε να μιλήσει, θα είχε να πει μια
μεγάλη ιστορία για τη δημιουργία της και για τη χαρά που πρόσφερε σε πολλές γενιές πιστών.
Θα έλεγε επίσης για τις θλἰψεις του κόσμου, τη σύγκρουση και τον εκτοπισμό σε μια άλλη
χώρα για πολλά χρόνια. Αυτή η εικόνα του Αγίου Ιωάννη παρέμεινε κρυμμένη σε ένα κουτί
για χρόνια και μου φαινόταν όυι πήγαινε χαμένη. Η επανένωσή της με τους ανθρώπους που
πραγματικά εκτιμούν αυτό που αντιπροσωπεύει είναι ό,τι καλύτερο για όλους τους
ενδιαφερόμενους.»
Δήλωση του καθηγητή Marc-André Renold: «Είναι υπέροχο που ξεκινούμε το έργο της νέας
πλατφόρμας για τη διπλωματία της πολιτιστικής κληρονομιάς του Πανεπιστημίου της Γενεύης
με μια τόσο ωραία υπόθεση. Η διαδικασία ήταν ομαλή και διαφανής, χάρη στη σαφή επιθυμία
του δωρητή να «κάνει το σωστό» και στην αποτελεσματικότητα και την τεχνογνωσία της
κυρίας Μαρίας Παφίτη, χωρίς την οποία αυτή η αποκατάσταση δεν θα ήταν δυνατή. Ελπίζω
επίσης ότι αυτή η υπόθεση θα είναι η πρώτη από τις πολλές, είτε πρόκειται για έργα υψηλής ή
μέτριας αξίας, αλλά σε κάθε περίπτωση μεγάλης σημασίας για τις κοινότητες και τα άτομα με
τα οποία σχετίζονται».
Δήλωση της Μαρίας Παφίτη: «Αισθάνομαι προνομιούχα που συμμετείχα στον
επαναπατρισμό αυτής της εικόνας.

Η αποψινή τελετή σηματοδοτεί την ολοκλήρωση τηςεξαιρετικής συνεργασίας μεταξύ του ανώνυμου δωρητή, ο οποίος πήρε την πρωτοβουλία ναεπιστρέψει την εικόνα στο Εκκλησία της Κύπρου, του καθηγητή Marc-André Renold και της ομάδας του στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης που επέλεξαν να συνεργαστούν μαζί μου και επίσης φὐλαξαν την εικόνα καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, καθώς και του Μακαριωτάτου Αρχιεπίσκοπου Χρυσόστομου Β’, ο οποίος μας συμβούλευσε με σύνεση όλον αυτό τον καιρό.
Η παρούσα εικόνα είναι μεν κυπριακής προέλευσης, αλλά αποτελεί μέρος της παγκόσμιας συλλογικής κληρονομιάς. Ο επαναπατρισμός της είναι λόγος γιορτής, αλλά και περισυλλογής για τα χιλιάδες έργα τέχνης που διακινούνται παράνομα. Εμείς, όλοι οι πολίτες, μπορούμε να συμβάλουμε στην ανάσχεση αυτού του μεγάλου, παγκόσμιου εγκλήματος.”