Ενόψει της άτυπης πενταμερούς για το Κυπριακό
Του Αριστείδη Χ. Βικέτου
Αυτή η Εβδομάδα δεν είναι μόνο Μεγάλη για την Εκκλησία, αλλά είναι και Εβδομάδα Παθών για την Λευκωσία , λόγω της άτυπης (5+1) συνάντησης στην Γενεύη , η οποία αρχίζει αύριο.
Κι΄αυτό , γιατί η Λευκωσία αποφάσισε να συμμετάσχει απροϋποθέτως, με όλα τα θέματα – άρα και η τουρκική αξίωση για λύση δύο κρατών- να είναι ανοιχτά στο τραπέζι.
Σε αυτό φέρει την καίρια ευθύνη ο πρόεδρος Αναστασιάδης. Το ανακοινωθέν των Ηνωμένων Εθνών , μετά την συνάντηση των δύο ηγετών, στις 3 Νοεμβρίου 2020 , ήταν εύγλωττο ως προς την «εποικοδομητική του ασάφεια». Η Λευκωσία για μια ακόμη φορά απέδειξε ότι δεν είχε διδαχθεί από ολέθρια λάθη του παρελθόντος.
Αυτούσιο το ανακοινωθέν των Ηνωμένων Εθνών στο πρωτότυπο έχει ως εξής:
SECRETARY-GENERAL’S GOOD OFFICES MISSION IN CYPRUS
P.O. BOX 21642, NICOSIA, CYPRUS
Statement by the United Nations Spokesperson in Cyprus
3rd November 2020 –
«Today, the Greek Cypriot leader, Mr. Nicos Anastasiades, and the Turkish Cypriot leader, Mr. Ersin Tatar, met for the first time as the leaders of the Greek Cypriot and the Turkish Cypriot communities. Their informal meeting took place under the auspices of the Special Representative/Deputy Special Adviser to the Secretary-General on Cyprus, Ms. Elizabeth Spehar, and it provided them an opportunity to get to know each other and to have their first informal exchange of views in a cordial atmosphere.
Mr. Tatar and Mr. Anastasiades expressed their determination to positively respond to the UN Secretary-General’s commitment to explore the possibility to convene an informal five-plus-United Nations meeting, in a conducive climate, at an appropriate stage».
Στα ελληνικά η ανακοίνωση αναφέρει ότι «ο Νίκος Αναστασιάδης και ο Ερσίν Τατάρ συναντήθηκαν για πρώτη φορά με την ιδιότητα των ηγετών των Ελληνοκυπριακών και των Τουρκοκυπριακών κοινοτήτων.
Η άτυπη συνάντησή τους, σημειώνεται στην ανακοίνωση, έλαβε χώρα, υπό την αιγίδα της Ειδικής Αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, και «τους παρείχε την ευκαιρία να γνωριστούν μεταξύ τους και να έχουν μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων σε εγκάρδια ατμόσφαιρα».
Ο κ. Τατάρ και ο κ. Αναστασιάδης «εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να απαντήσουν θετικά στη δέσμευση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών να διερευνήσει την πιθανότητα διεξαγωγής μιας άτυπης πενταμερούς συνάντησης, υπό τα Ηνωμένα Έθνη, σε ευνοϊκό κλίμα, και στο κατάλληλο στάδιο», καταλήγει η ανακοίνωση των Ηνωμένων Εθνών».
Μετά από την συνάντηση αυτή άρχισαν τα πήγαινε-έλα της κυρίας Λουτ και περί τα τέλη Φεβρουαρίου ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες έστειλε στους δύο ηγέτες επιστολή- πρόσκληση να προσέλθουν στις 27 με 29 Απριλίου, στη Γενεύη, για να συμμετάσχουν σε άτυπη 5+1 ( Βρετανία, Τουρκία, Ελλάδα, οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων της Κύπρου και ο γ.γ. του ΟΗΕ) συνάντηση για το Κυπριακό.
Στην επιστολή του ο Γ.Γ. των ΗΕ αναφέρει ότι στόχος της συνάντησης θα είναι να διαφανεί κατά πόσο υπάρχει κοινό έδαφος ανάμεσα στις πλευρές, ώστε να διαπραγματευτούν μια διαρκή λύση. Η πρόσκληση έγινε αποδεκτή από όλους. Ακόμη και ένα μικρό παιδί αντιλαμβάνεται ότι, αφού στάλθηκε η πρόσκληση, δεν υπήρχε περίπτωση απόρριψης της, ιδιαίτερα από την Λευκωσία , διότι Ηνωμένα Έθνη και ο διεθνής παράγοντας θα της επέρριπταν την ευθύνη.
Τα μείζονα θέματα , υπό μορφή ερωτήσεων , είναι:
-Γιατί συναίνεσε ο κ. Αναστασιάδης, γνωρίζοντας την τουρκική θέση για δύο κράτη, στο αόριστο ανακοινωθέν της 3ης Νοεμβρίου 2020;
-Τι έπραξαν ο ίδιος και οι στενοί ( Ν. Χριστοδουλίδης και Ανδρέας Μαυρογιάννης) συνεργάτες του για να γίνει σαφές στον γ.γ. του ΟΗΕ ότι δεν πρέπει να συγκαλέσει, ακόμη και άτυπη συνάντηση, όσο Άγκυρα και Τατάρ επιμένουν στην λύση των δύο κρατών ή άλλων ιδεών, καταφανώς αντίθετων με την μέχρι σήμερα συμφωνημένη μορφή λύσης του Κυπριακού;
– Αν ένα τέτοιο ζήτημα εγειρόταν από την Λευκωσία θα γινόταν αποδεκτό;
– Με την σύνθεση της συνάντησης δεν «τσιμεντάρεται» η θέση της Άγκυρας για «εκλιπούσα» Κυπριακή Δημοκρατία; ( Το ότι τέτοια ήταν η σύνθεση ανάλογων συναντήσεων στο παρελθόν , δεν αποτελεί επιχείρημα, ούτε απαλλάσσει από τις ευθύνες του τον κ. Αναστασιάδη και τους υπουργούς του επί των Εξωτερικών . Όφειλαν όλα αυτά τα χρόνια να αγωνιστούν και να διεκδικήσουν την θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας στις συναντήσεις, που κρίνουν το μέλλον της Κύπρου. Είναι δε αστείο να λέγεται ότι ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας παίρνει μέρος με την διττή του ιδιότητα, αυτή του προέδρου και αυτή του ηγέτη της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Αυτό δεν αναφέρεται καν στις ανακοινώσεις των Ηνωμένων Εθνών).
-Ποιο είναι στην πράξη το αποτέλεσμα του κοινού συντονισμού και της κοινής γραμμής Αθηνών- Λευκωσίας;
Η άτυπη (5+1) συνάντηση ξεκινά αύριο στην Γενεύη με την Τουρκία και τον Τατάρ να έχουν πετύχει , όπως λένε στο ποδόσφαιρο, «ένα γκολ υπέρ τους από τα αποδυτήρια!». Κι΄αυτό , γιατί , με την επιμονή τους και την αρωγή της Βρετανίας, πέτυχαν να αποκλείσουν την ουσιαστική συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η τελευταία θα είναι στην Γενεύη με εκπρόσωπο της για επαφές στους… διαδρόμους. Ακόμη , και στην δεξίωση του γ.γ. του ΟΗΕ δεν προσκλήθηκε! Ευρωπαϊκή Ένωση, Ελλάδα και Κύπρος , δεν μπόρεσαν να πείσουν για την ορθότητα της θέσης τους τον γ.γ.του ΟΗΕ.
Ο Αντόνιο Γκουτέρες δείχνει , μακάρι να μας διαψεύσει, υπάκουος στα κελεύσματα του Ερντογάν. Το sofagate, με τους Μισέλ και Φον ντε Λάϊεν , ξεχάστηκε.
Όσοι δε νομίζουν ότι η Τουρκία, μετά την αναγνώριση από τον Μπάιντεν της Γενοκτονίας των Αρμενίων , είναι στριμωγμένη, καλά θα κάνουν να το σκεφθούν καλά. Δεν αποκλείεται η Άγκυρα να ζητήσει από την υπερδύναμη εφεκτική στάση στο Κυπριακό και στο θέμα των Κούρδων του Ιράκ.
Ελπίζω η ελληνοκυπριακή πλευρά να επιστρέψει παραμονές του Πάσχα στην Κύπρο , χωρίς απώλειες, τόσο επί της ουσίας, όσο και της διαδικασίας , που θα είναι ένα ανακοινωθέν «εποικοδομητικής ασάφειας» για να δοθεί «φιλί ζωής», προκειμένου να αρχίσουν σε μεταγενέστερο στάδιο ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Αν συμβεί κάτι τέτοιο , θα είναι, όπως λέγει και ένα από τα Ευαγγέλια της Μεγάλης Πέμπτης «η εσχάτη πλάνη χείρων τής πρώτης».
Επίσης, τεράστια ευθύνη έχουν και οι πολιτικοί ηγέτες και όλοι οι σύμβουλοι του προέδρου Αναστασιάδη, που με τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη βρίσκονται στην Γενεύη. Οφείλουν να εργαστούν εποικοδομητικά για να αποφευχθούν νέα λάθη και παγίδες. Η όποια ευθύνη δεν θα ανήκει σε τρίτους, αλλά κατά πρώτο λόγο στον πρόεδρο Αναστασιάδη και στους πολιτικούς, που τον συνοδεύουν. Σκοπιμότητες από οποιονδήποτε , ενόψει βουλευτικών εκλογών, θα είναι εγκληματικές για την Κύπρο.
