Τι ποσοστό θέλει η ΝΔ για την αυτοδυναμία με ενισχυμένη αναλογική
Οι εκλογές 2023 της 21 Μαΐου αποτελούν παρελθόν, μιας και εξαιτίας της απλής αναλογικής η αυτοδυναμία δεν επετεύχθη παρά το 40,79% της Νέας Δημοκρατίας. Έτσι οδηγούμαστε ολοταχώς για τις δεύτερες εκλογές που θα διεξαχθούν στις 25 Ιουνίου, αυτή τη φορά με το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής και μπόνους εδρών στο πρώτο κόμμα.
Η 25η Ιουνίου είναι η ημερομηνία για τις δεύτερες εκλογές 2023, μετά τη μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας, όπως ανακοινώθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στους πολιτικούς αρχηγούς.
Οι εκλογές δεν αποτελούν δεύτερο γύρο των εκλογών, που διεξήχθησαν στις 21 Μαΐου, αλλά για εντελώς διαφορετικές εκλογές με τη συμμετοχή όλων των κομμάτων που θα εγκρίνει εκ νέου η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου. Μάλιστα, θα γίνουν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής και όχι της απλής αναλογικής της προηγούμενης εκλογικής διαδικασίας και με λίστα, δηλαδή χωρίς σταυρούς προτίμησης.
Δεύτερες εκλογές 2023: Τι αλλάζει στις κάλπες του Ιουνίου;
Οι προσεχείς εκλογές θα γίνουν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, που νομοθετήθηκε κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο.
Στις 21 Μαΐου, η ΝΔ απέσπασε ποσοστό 40,79%, με το συνολικό ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων να φθάνει σχεδόν το 16%. Στις δεύτερες εκλογές της 25ης Ιούνη, σε περίπτωση που τα κόμματα που παραμένουν εκτός στις επόμενες εκλογές έχουν συνολικό ποσοστό 10%, τότε το πρώτο κόμμα θα χρειαστεί μόλις το 37,5% των ψήφων για να αποκτήσει αυτοδυναμία.
Συνοπτικά, για κάθε μονάδα αύξησης του ποσοστού των εκτός Βουλής κομμάτων, μειώνεται κατά 0,3%-0,4% η απαιτούμενη ποσότητα ψήφων για την αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος.
Ποια η διαφορά μεταξύ λίστας και σταυρού προτίμησης
Σημειώνεται ότι εκλογές με λίστα γίνονται όταν οι κάλπες απέχουν από τις προηγούμενες λιγότερο από 18 μήνες.
Οι 288 έδρες θα κατανεμηθούν σύμφωνα με την ενισχυμένη αναλογική στα κόμματα που συγκέντρωσαν ποσοστό μεγαλύτερο του 3%, ενώ οι υπόλοιπες 12 έδρες προκύπτουν από τη λίστα των κομμάτων με τον τίτλο “ψηφοδέλτιο Επικρατείας”.
Οι εκλογές του Ιουνίου θα γίνουν με λίστα, που σημαίνει ότι οι πολίτες δεν θα μπορούν να “σταυρώσουν” κάποιον υποψήφιο. Είθισται οι λίστες των κομμάτων να διαμορφώνονται με βάση την κατάταξη των υποψηφίων στις πρώτες εκλογές.
Κριτήριο παραδοσιακά αποτελεί το αποτέλεσμα της προηγούμενης σταυροδοσίας: στις πρώτες θέσεις θα είναι εκείνη οι υποψήφιοι που έλαβαν κατά σειρά τους περισσότερους σταυρούς.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί πως πάντα υπάρχει η “διακριτική ευχέρεια” των αρχηγών ή των ηγετικών επιτελείων, να προβούν σε αλλαγές σε αυτή τη λίστα. Σε κάθε περίπτωση, το ποιοι θα απαρτίζουν τη νέα Βουλή θα εξαρτηθεί κυρίως από έναν διαφορετικό παράγοντα. Κι αυτός είναι οι πιθανές διαφοροποιήσεις στα ποσοστά που θα λάβουν συνολικά τα κόμματα ή ακόμα και το ενδεχόμενο εισόδου στο Κοινοβούλιο άλλων κομμάτων.
Εάν οι εκλογές της 21ης Μαΐου είχαν διεξαχθεί με ενισχυμένη αναλογική, το κόμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη με το ποσοστό που συγκέντρωσε στις κάλπες, θα είχε κερδίσει πανίσχυρη αυτοδυναμία με τον αριθμό των γαλάζιων βουλευτών να φτάνει τους 171 σε σύνολο 300 στη Βουλή. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα είχε 60 βουλευτές (από 71 που συγκέντρωσε στις 21 Μαΐου), το ΠΑΣΟΚ 34 (από 41), το ΚΚΕ 22 (από 26) ενώ τέλος η Ελληνική Λύση θα είχε 13 βουλευτές (από 16).
Βάσει του ισχύοντος συστήματος της ενισχυμένης αναλογικής με το οποίο θα γίνουν οι εκλογές της 25ης Ιουνίου, με 40,4% το πρώτο κόμμα κατακτά την αυτοδυναμία έστω και αν είναι μηδενικό το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων (σσ γιατί για την αυτοδυναμία υπολογίζεται και αυτο το ποσοστό και ανάλογα διαμορφώνεται ο αριθμός των εδρών).
Στις 21 Μαΐου, η Νέα Δημοκρατία έλαβε ποσοστό 40,79%, με τα κόμματα που έμειναν εκτός Βουλής, να συγκεντρώνουν συνολικά σχεδόν το 16%.
Τι ποσοστό θέλει η ΝΔ για την αυτοδυναμία με ενισχυμένη αναλογική
Σε περίπτωση που στην προσεχή εκλογική διαδικασία του Ιουνίου τα κόμματα εκτός Βουλής συγκεντρώσουν συνολικά ποσοστό 10%, το πρώτο κόμμα χρειάζεται μόλις το 37,5% των ψήφων για να κατακτήσει την αυτοδυναμία, δηλαδή τους 151 βουλευτές. Ειδικότερα, για κάθε μονάδα που αυξάνεται το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων μειώνεται κατά 0,3%-0,4% το ποσοστό που χρειάζεται το πρώτο κόμμα για να φτάσει την αυτοδυναμία.
Στην περίπτωση που η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώσει και πάλι ποσοστό πάνω από 40%, τότε θα πάρει ως μπόνους και τις 50 έδρες, ωστόσο ο τελικός αριθμός των εδρών της θα εξαρτηθεί από τα ποσοστά των υπολοίπων κομμάτων που θα μπουν στη Βουλή.
Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Κυριακή Πλεύση Ελευθερίας και ΝΙΚΗ ήταν κόντα στο όριο του 3% την 21η Μαΐου και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει και άλλα κόμματα- εκτός από τα 5 που μπήκαν αυτή τη φορά στη Βουλή- να καταφέρουν να εκπροσωπηθούν. Όπως, και άλλα που τα κατάφεραν αυτή τη φορά, την επομένη να μην ξεπεράσουν το 3%.
Η έρευνα της η Κάπα Research.
Θετικά είναι τα συναισθήματα που δημιούργησε στην πλειοψηφία των πολιτών το αποτέλεσμα της κάλπης της 21ης Μαΐου, σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα, που πραγματοποίησε στις 22-23 Μαΐου, η Κάπα Research.
Την ίδια στιγμή, όμως, η έρευνα δίνει και μια εικόνα των τάσεων για τις δεύτερες εκλογές καθώς και για το ενδεχόμενο αναδιάταξης των συσχετισμών, ενώ καταγράφει τους λόγους που οδήγησαν στην επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και τις προσδοκίες των πολιτών από τη δεύτερη κάλπη.
Ικανοποίηση, ελπίδα και ανακούφιση από το αποτέλεσμα της Κυριακής
Όσον αφορά τον αντίκτυπο που είχε το αποτέλεσμα της πρώτης κάλπης, την Κυριακή 21 Μαΐου, η πλειοψηφία και συγκεκριμένα το 50% της κοινής γνώμης εκφράζεται θετικά, με το 21% να δηλώνει “ικανοποίηση”, το 15% “ελπίδα” και το 14% “ανακούφιση”.
Αντίθετα, το 44% των πολιτών εκφράζει “ανησυχία” (15%), “θυμό/οργή” (15%) και “λύπη” (14%), ενώ ένα ποσοστό 5% δήλωσε “αδιαφορία” και 1% απάντησε “δεν γνωρίζω/δεν απαντώ”.
Ο Αντίκτυπος της 21ης Μαΐου
