Έκλεισαν οι “πληγές” στα τείχη της Λευκωσίας
Τ. Χατζηδημητρίου : “Σήμερα ξαναβλέπουμε τα τείχη να στέκονται ακέραια, χωρίς τις πληγές της κατάρρευσης, στολίδι της Λευκωσίας, σύμβολο συνεργασίας και ενότητας”.
Η Τεχνική Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το Συμβουλευτικό Σώμα, το UNDP και η ΕΕ παρέδωσαν συντηρημένα τρία τμήματα των τειχών της Λευκωσίας, που κινδύνεθαν με κατάρρευση. Η παράδοση έγινε σήμερα στην διάρκεια ειδικής τελέτης στην περιοχή του Λήδρα Πάλας. Λόγω των μέτρων για τον Covid 19 , η τελετή έγινε στην παρουσία περιορισμένου αριθμού ατόμων.
Οι εργασίες συντήρησης των τειχών έγιναν στο μεγαλύτερο διάστημα υπό δύσκολες συνθήκες, λόγω της πανδημίας, και περιελάμβαναν:
− Αφαίρεση βλάστησης μεταξύ Mula Bastion στην Πύλη της Κερύνειας,
− Συντήρηση των τειχών για αποφυγή της πλήρους κατάρρευσης τους μεταξύ Mula Bastion στον Roccas Bastion και μέρους στο Quuirini Bastion.
Στην τελετή μίλησαν η Ελίζαμπτ Σπέχαρ, ειδική εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο, ο κ. Alain Joaris του Γραφείου Υποστήριξης Προγράμματος της ΕΕ, οι κύριοι Τάκης Χατζηδημητρίου και Ali Tuncay, της Τεχνικής Επιτροπής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και η Tiziana Zennaro του UNDP( Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Ηνωμένων Εθνών).
Η αρχαιολόγος Άννα Μαράγκου έδωσε πολύτιμες πληροφορίες για την αρχική κατασκευή της εντός των τειχών πόλης και η Heritage Youth Ambassadors, Eliza Kozakou και Deniz Ozdiren, διάβασαν ιστορικά αποσπάσματα ταξιδιωτών στη Λευκωσία, σε επιμέλεια της Ρίτας Σεβέρη.
Η ιστορική και πολιτιστική αξία των τειχών είναι τεράστια. Ενέπνευσαν στο παρελθόν δέος σε πολλούς επισκέπτες και ταξιδιώτες. Οι αναφορές σε αυτά φαίνονται στη λογοτεχνία ( Uberto Floglietta και ο Αρχιδούκας Λουί Σαλβαδόρ της Αυστρίας) από τη δεκαετία του 1800. Οι τάφροι γύρω από τα τείχη εξυπηρετούν σήμερα πολλούς σκοπούς στην καθημερινή ζωή από τη λειτουργία ως αθλητικών γηπέδων μέχρι δημόσιους κήπους.
Στις εργασίες συνέβαλε δικοινοτική ομάδα συντηρητών, σχεδιαστών, αρχιτεκτόνων και εργατών. Όλοι δούλεψαν ακούραστα για να διατηρήσουν τα τείχη για πολλές ακόμη γενιές για να μπορούν τα τείχη να χρησιμεύουν ως χώροι έμπνευσης, πολιτισμού και κοινοτικής δραστηριότητας .
Ο Ali Tuncay, επικεφαλής των Τουρκοκυπρίων μελών στην Τεχνική Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Ο Τάκης Χατζηδηνητρίου, επικεφαλής των Ελληνοκυπρίων μελών στην
Τεχνική Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στην ομιλιά του ανέφερε: “Παραδίδουμε συντηρημένα σε όλους τους ανθρώπους της Κύπρου 18 θαυμαστά μνημεία. Έργα της ιστορίας και του πολιτισμού που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας μέσα από το βάθος των αιώνων.
Είναι προσπάθεια που δεν περιορίζεται στους λίγους ανθρώπους των επιτροπών και στους τεχνικούς που εργάστηκαν με φιλοτιμία και αφοσίωση. Είναι έργο όλων όσων πονούν τον τόπο. Όσων βαδίζουν στον ίδιο μ’ εμάς δρόμο. Σ’ όλη μας τη διαδρομή αισθανθήκαμε τη θερμή συμπαράσταση και στήριξη της κοινωνίας, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων. Χωρίς την έγνοια και το πάθος του λαού για τη διάσωση των μνημείων μας δε θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε τα πολλά προβλήματα, που δύσκολοι καιροί αφήσαν πίσω τους. Η συντήρηση της κοινής πολιτιστικής μας κληρονομιάς είναι έργο μιας πονεμένης γενιάς που ονειρεύεται ένα διαφορετικό μέλλον με κατανόηση, αλληλοσεβασμό και ειρήνη.
Τα τείχη, κάτω από τα οποία σήμερα στέκουμε, κτίστηκαν ως φράκτες. Γνώρισαν πολέμους . Είδαν, ακόμη και στη σύγχρονη εποχή, πολλά και θλιβερά. Όταν όμως τα αντικρύσαμε πέρσι να καταρρέουν πονέσαμε και πονέσαμε όλοι το ίδιο.
Σήμερα τα ξαναβλέπουμε να στέκονται ακέραια χωρίς τις πληγές της κατάρρευσης, στολίδι της Λευκωσίας, σύμβολο συνεργασίας και ενότητας . Τα τείχη μας δίνουν το δικό τους μήνυμα . Κανένας φράχτης , καμία αντιπαλότητα δεν μπορεί να σταθεί μόνιμο εμπόδιο στην επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων. Όλα όσα θλιβερά και ντροπιαστικά γνώρισαν τα τείχη μας χάθηκαν, για να ζήσει μόνο το γνήσιο και το αληθινό : Το μνημείο , η τέχνη, ο πολιτισμός και η αγάπη των ανθρώπων.
Σήμερα παραλαμβάνουμε συμβολικά 18 μνημεία και πολλά άλλα έχουν πάρει σειρά: χριστιανικά, μουσουλμανικά, βυζαντινά, μαρωνίτικα, αρμένικα, ελληνικά, ρωμαϊκά, φράγκικα , βενετσιάνικα, οθωμανικά, αποικιακά . Ένας απέραντος πλούτος ενός τόπου που γνώρισε πολλούς ανθρώπους και πολιτισμούς. Τα μνημεία και οι άνθρωποί του μας δείχνουν το δρόμο. Είναι η πραγματική ιστορία του τόπου, ενός τόπου πολυεθνικού και πολυπολιτισμικού. Το μήνυμα καθαρό και δυνατό . Κανένας, μα κανένας δεν μπορεί να μονοπωλεί την Κύπρο. Τα μονοπώλια και οι φανατισμοί φέρνουν όλεθρο και καταστροφή . Ο αμοιβαίος σεβασμός και η αρμονική συμβίωση είναι η μόνη προϋπόθεση για την ειρήνη και την ευτυχία των ανθρώπων.
Η βοήθεια, που έχουμε από το UNDP και την ΕΕ δεν είναι απλά μια τεχνική και οικονομική συνεργασία . Είναι έκφραση της έγνοιας των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα μνημεία μας . Όπου καταστρέφεται ένα μνημείο, καταστρέφεται για τον κόσμο ολόκληρο και όπου συντηρείται, συντηρείται για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Δεν υπάρχουν όρια στον πολιτισμό, ούτε σύνορα, ούτε αποκλεισμοί . Τα μνημεία μας είναι κυπριακά, αλλά είναι ταυτόχρονα ευρωπαϊκά και παγκόσμια. Γι’ αυτό μας βοηθούν τα Ηνωμένα Έθνη, γι’ αυτό ο Ευρωπαίος φορολογούμενος μας στηρίζει οικονομικά.
Όμως θα ήταν και πάλι λάθος, αν μέναμε μόνο στους θεσμούς . Ο πολιτισμός δεν είναι μόνο θέμα μηχανισμών, αλλά και ανθρώπων . Αν σ’ αυτή την εκδήλωση μπορούμε να μιλούμε για τη διάσωση τόσων πολλών μνημείων, αυτό το οφείλουμε σε πολλούς ανθρώπους δικούς μας, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκύπριους, αλλά και σε ανθρώπους των διεθνών οργανισμών.
Σήμερα είναι η τελευταία φορά που θα έχουμε την Tiziana Zennaro ανάμεσά μας στην παραλαβή έργων . Η Tiziana θα συνεχίσει το δημιουργικό της έργο, όχι όμως πια στην Κύπρο.
Της ευχόμαστε κάθε καλό στη ζωή και στη σταδιοδρομία της. Εμείς όλοι της ΤΕ την λογαριάζουμε ως ευεργέτιδα της Κύπρου. Πρόσφερε όχι μόνο εξαντλητικές ώρες εργασίας, αλλά κατάθεσε και ψυχή . Αγάπησε τον τόπο και λάτρεψε τα μνημεία του. Εμείς ξέρουμε καλά πόσα πολλά της οφείλουμε. Το γνωρίζουν αυτό και οι απλοί άνθρωποι που την συνάντησαν σε χώρους δουλειάς, που την είδαν να κινείται μέσα στο πολύπλοκο κυπριακό χώρο με ικανότητα και δεξιοτεχνία και να λύνει δύσκολα και πολύπλοκα προβλήματα. Tiziana θα μας λείψεις . Τη σημερινή παραλαβή την αφιερώνουμε σε σένα. Σ’ ευχαριστούμε και σε τιμούμε”.
