Είναι δυνατόν να χάσει δυο φορές στην Πόλη ο Ερντογάν;

Του Μάριου Ευρυβιάδη*

Οι δημοσκοπήσεις στην Τουρκία, διαβάζουμε, δίνουν ξεκάθαρο προβάδισμα, στον Εκρέμ Ιμάμογλου έναντι στον Μπιναλί Γιλτιρίμ στις επαναληπτικές δημοτικές εκλογές για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης που διεξάγονται την Κυριακή, 23 Ιουνίου.

Όπως είναι γνωστό ο Ιμάμογλου, υποψήφιος του συνασπισμού της
αντιπολίτευσης είχε κερδίσει τον Γιλτιρίμ, υποψήφιο του κυβερνώνοντος συνασπισμού του Προέδρου Ερντογάν, στις δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου. Όμως το δεσποτικό καθεστώς Ερντογάν, που είχε ανακηρύξει τις δημοτικές εκλογές και τη νίκη στην Πόλη ως ζήτημα μείζονος “εθνικής ασφάλειας”, δεν συμφιλιώθηκε με την ήττα αυτή. Και από τη σκοπιά του, δικαιολογημένα. “Όποιος ελέχγει την Ινσταμπούλ, έλεχγει την Τουρκία,” παραμένει ένα από τα αγαπημένα ρητά του Τούρκου ηγέτη και το οποίο στις εκλογές διαμορφώθηκε, “αν χάσουμε την Ισταμπούλ, χάνουμε την Τουρκία.”

Ήταν η Πόλη που ανάδειξε τον Ερντογάν πολιτικά, αρχικά ως Δήμαρχο, το 1994. Αυτή τον πλούτισε οικογενειακά. Και είναι μέσω του πλούτου της- παράγει το ένα τρίτο του συνολικού πλούτου της Τουρκίας- και της συνεπαγόμενης διαφθοράς, που το κόμμα του Ερντογάν, το Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, αναδείχθηκε κυρίαρχο και ελέχγει την Τουρκία εδώ και 18 χρόνια.

Επιπλέον η ήττα στην Πόλη διερρήγνυε τον πολιτικό μύθο που επιμελώς οικοδομήθηκε πως ο Ερντογάν ήταν “ανίκητος”, αφού είναι ο “ευλογημένος” του Αλλάχ. Έτσι το καθεστώς, δηλαδή ο ίδιος ο Ερντογάν, επικαλέσθηκε “νοθεία” και πειθανάγκασε το Ανώτατο Εκλογικό Συμβουλίου να ακυρώσει την νίκη του Ιμάμογλου, επικαλούμενο παρανομίες σε ορισμένες εφορευτικές επιτροπές. Η πρόεδρος του ΑΕΣ έδωσε την νικώσα ψήφο στις 6 Μαΐου και παραιτήθηκε την επόμενη μέρα. Ο Ιμάμογλου ορκίσθηκε και διετέλεσε Δήμαρχος για 17 μέρες. Μια από τις πρώτες του δηλώσεις ήταν πως θα ερευνούσε και θα δημοσιοποιούσε τα “πεπραγμένα” αποφάσεων κλπ., για τα φαραωνικά δημόσια έργα στην Πόλη που “δημοπρατήθηκαν” τα προηγούμενα 25 χρόνια.

Μαζί με τη καταβαράθρωση της οικονομίας, ένας λόγος που δίνεται για το διευρυνόμενο, μάλιστα, προβάδισμα του Ιμάμογλου στις δημοσκοπήσεις είναι η εξώφθαλμη αυθερεσία του καθεστώτος Ερντογάν και πως η αδικία αυτή ευαισθητοποίησε τη “συνείδηση και το αίσθημα δικαίου της κοινωνίας”. Αυτή είναι, για παράδειγμα, η εκτίμηση του διευθυντή της μεγαλύτερης εταιρείας δημοσκοπήσεων της Τουρκίας, της Kοnda, του Bekir Agirdir.

Αυτό το αίσθημα της αδικίας επικαλούνται και ο Ιμάμογλου και το επιτελείο του, αλλά και πολλοί ξένοι αναλυτές και σχολιαστές. Όλοι αυτοί μάλιστα παρουσιάζουν τον Ιμάμογλου ως παράδειγμα πως συνεχίζουν να υπάρχουν υγιείς δημοκρατικές δυνάμεις στην Τουρκία και πως με την πάροδο του Ερντογάν η Τουρκία θα επανέλθει στις τάξεις των δυτικογενών δημοκρατικών καθεστώτων.

Τα περί επικείμενης νίκης του Ιμάμογλου προκύπτουν από τον δυτικό τρόπο αντίληψης και ανάγνωσης εκλογών. Είναι λογικό πως σε μια καταφανώς παράνομη και άδικη διαδικασία, οι ψηφοφόροι να αντιδράσουν και να τιμωρήσουν την αυθαιρεσία της όποιας εξουσίας. Ισχύει όμως αυτό και στη περίπτωση των Τούρκων ψηφοφόρων; Γενικά θα έλεγα ναι. Ισχύει όμως και στη συγκεκριμένη περίπτωση του Ερντογάν και των ισλαμιστών ψηφοφόρων του κόμματός του; Για να κερδίσει ο Γιλτιρίμ του Ερντογάν θα πρέπει δικοί τους ψηφοφόροι να μην μετακινηθούν προς τον Ιμάμογλου ή να μην υπάρξει αποχή τους από τις εκλογές του Ιουνίου, όπως παρατηρήθηκε στις εκλογές του Μαρτίου.

Αναφορικά με το πρώτο υπάρχουν όντως πληροφορίες πως εμφανίζεται σημαντικός αριθμός γυναικών με μαντήλες σε εκδηλώσεις υπέρ του Ιμάμογλου. Αν αυτό δεν είναι παραπλανητικό αλλά “έξυπνο μάρκετινγκ” από το επιτελείο του Ιμάμογλου, η ψήφος ισλαμιστών γυναικών μπορεί να κάνει τη μεγάλη – σε αριθμούς- διαφορά υπέρ του Ιμάμογλου. Και θα πρέπει η αριθμητικη διαφορά να είναι μεγάλη. Αναφορικά με το δεύτερο, ένας από του άσσους του Ερντογάν είναι πως οι μηχανισμοί του κόμματος θα “οδηγήσουν” πίσω στις κάλπες όλους όσους που δεν ψήφισαν στις 31 Μαρτίου. Και θα το πράξουν με τον ίδιο τρόπο που αυταρχικά κόμματα “διασφαλίζουν” πως όλοι οι “κομματικοί” ψηφοφόροι πάνε να ψηφίσουν με το “έτσι ή το αλλιώς”. Και σε αυτή την περίπτωση μπορεί να έχουμε τη μεγάλη διαφορά υπέρ του Γιλτιρίμ.

Ωστόσο, για να μην υπάρχουν “παρατράγουδα” στις 23 Ιουνίου θα πρέπει όποιος κερδίσει, να κερδίσει με μεγάλη διαφορά και όχι με μόνο μερικές χιλιάδες ψήφους, όπως έγινε με τον Ιμάμογλου στις 31 Μαρτίου.

Εγώ όμως θα σταθώ σε κάτι άλλο. Γνωρίζοντας όλα όσα δημόσια γνωρίζουμε για τον Ρεσίπ Ταγίπ Ερντογάν- τον Μεγάλο Μάστρο- τον επιλεγμένο του Αλλάχ, είναι δυνατόν να χάσει; Και να χάσει την Πόλη δυο φορές;

Ως προεδρικός δικτάτορας ελέγχει όλους τους μηχανισμούς του κράτους και του παρακράτους. Εκβίασε απροκάλυπτα την επανάληψη εκλογής στην Πόλη, για να χάσει; Πως θα κυβερνά στην Άγκυρα χωρίς να ελέγχει την Πόλη και τον πλούτο που αυτή παράγει για τον ίδιο, την οικογένειά του και τον εσμό των αυλικών του; Αν χάσει θα αρχίσει να ξετυλίγεται το πουλόβερ. Δεν θα γίνει αμέσως, αλλά θα αρχίσει η αντίθετη μέτρηση. Πως θα προστευθεί αυτός, η οικογένεια του και οι αυλικοί του; Ο ίδιος έχει επανηλειμμένα δηλώσει πως δεν θα το επιτρέψει. Και εδώ ας μη ξεχνάμε πως ο βασικός λόγος που ο Ερντογάν κυνηγά την νέμεσή του τον Χότζια Γκουλέν, είναι διότι οι Γκιουλενιστές αποκάλυψαν, το 2013, πόσο οικονομικά διεφθαρμένος είναι αυτός και το σινάφι του και όχι επειδή ο Γκιουλέν είναι, τάχατες, τρομοκράτης και πραξικοπηματίας.

Ο Ερντογάν θα χάσει μόνο αν η διαφορά μεταξύ Ιμάμογλου και Γιλτιρίμ είναι τέτοια που να μην επιτρέπει νοθεία. Αλλιώς θα κερδίσει.

*Τα ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν τους συγγραφείς τους