€16 εκατ. για Rapid test μέχρι τώρα σε μόνο 4 εταιρείες

Άλλα εκατομμύρια το κόστος για τα διάφορα συνεργεία,  τα οποία διενεργούν τα rapid tests καθημερινά στα διάφορα σημεία.- Το Υπουργείο Υγείας έδωσε στοιχεία στην Ελεγκτική Υπηρεσία

Ο χορός των εκατομμυρίων με τα Rapid test  επιβεβαιώνεται πλέον και με τη βούλα του υπουργείου Υγείας. Σύμφωνα με στοιχεία τα οποία ετοίμασε το υπουργείο Υγείας και τα απέστειλε και στην Ελεγκτική Υπηρεσία, η οποία διεξάγει έρευνα.  Αυτό έγινε κάτω από την πίεση των αποκαλυπτικών ρεπορτάζ του αρχισυντάκτη της εφημερίδας “Ο Φιλελεύθερος”, Γιώργου Καλλινίκου.

Σύμφωνα με το σημερινό ρεπορτάζ  το συνολικό ύψος των προσφορών, που έχουν μέχρι στιγμής κατακυρωθεί από το τέλος του περασμένου Οκτωβρίου μέχρι σήμερα και των διαγωνισμών, οι οποίοι βρίσκονται σε εξέλιξη (γι’ αυτούς το υπουργείο δεν δίνει στοιχεία αλλά στην προκήρυξη καταγράφεται η εκτιμημένη αξία) έχει εκτοξευθεί στα 16.141.390 εκατομμύρια ευρώ, επιβεβαιώνοντας πλήρως τα δημοσιεύματα του «Φ» τα οποία τόνιζαν ότι το κόστος έχει ξεπεράσει τα 15 εκατ. ευρώ μέχρι στιγμής.

Το ποσό αυτό έχει κατανεμηθεί σε τέσσερις εταιρείες μόνο. Ανάμεσα τους και η Velorious Ltd για την οποία είχε προκληθεί σάλος, αφού μπήκε στο χορό των εκατομμυρίων μόλις 32 ημέρες μετά την εγγραφή της. Γεγονός, το οποίο προκάλεσε τεράστια καχυποψία και αντιδράσεις ακόμη και από το Σωματείο Αντιπροσώπων Ιατρικού και Επιστημονικού Εξοπλισμού (ΣΑΙΕΕΚ). 

Άκρως επιβεβαιωτικό και το στοιχείο ότι η μεγάλη πλειονότητα των διαγωνισμών γίνεται με τη διαδικασία της κατ’ επείγουσας ανάθεσης στον προσφοροδότη και όχι με διαδικασία ανοικτού διαγωνισμού. Συγκεκριμένα, από τις 12 προκηρύξεις οι 9 έγιναν με τη διαδικασία της κατ’ επείγουσας ανάθεσης και μόλις 2 με ανοικτό διαγωνισμό. Τρίτος ανοικτός διαγωνισμός ο οποίος είχε προκηρυχθεί, τελικά ακυρώθηκε.

Ο «Φ»  προσθέτει ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο στο χορό των εκατομμυρίων με τα rapid tests, για το οποίο το υπουργείο Υγείας στην έκθεση του δεν κάνει αναφορά. Αφορά το κόστος για τα διάφορα συνεργεία, τα οποία διενεργούν τα rapid tests καθημερινά στα διάφορα σημεία. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις πληροφορίες τις οποίες έχουμε συλλέξει, αν επιβεβαιωθεί ότι η τιμή, με την οποία πληρώνονται τα συνεργεία για κάθε τεστ,  είναι 2,80 ευρώ, τότε το συνολικό κόστος για τους ελέγχους με rapid tests καθίσταται δυσθεώρητο. Το σύνολο των αγορών rapid tests που μέχρι σήμερα έχουν γίνει και αυτών που αναμένεται να αγορασθούν στους διαγωνισμούς, οι οποίοι είναι σε εξέλιξη ανέρχονται σε 7.241.000. Ένας απλός υπολογισμός για το κόστος το οποίο θα προκύψει όταν διενεργηθούν όλα αυτά τα τεστ, εκτοξεύει το κόστος στα 45 εκατ. ευρώ! Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας διαγωνισμός, ο οποίος αυτή την στιγμή τρέχει για τα συνεργεία που διενεργούν τους ελέγχους και λήγει στις 16 Μαρτίου 2021, ανέρχεται σε 4.276.800 ευρώ. 

Δώδεκα διαγωνισμοί μέχρι σήμερα

Σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία έδωσε η γενική διεύθυνση του υπουργείου Υγείας, από τις 27/10/2020 μέχρι σήμερα έχουν προκηρυχτεί 12 διαγωνισμοί. Εννιά από αυτούς με τη διαδικασία της κατ’ επείγουσας ανάθεσης και τρεις με ανοικτούς διαγωνισμούς. Ένας από τους ανοικτούς διαγωνισμούς ακυρώθηκε (είχε γράψει σχετικά ο «Φ») διότι «το μοναδικό εντός προδιαγραφών προϊόν κατά την τεχνική αξιολόγηση των δειγμάτων έδινε ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα», σύμφωνα με το υπ. Υγείας. Μια επισήμανση άκρως σημαντική, που επαυξάνει την αμφισβητούμενη από πολλούς αξιοπιστία των τεστ. 

Από τους διαγωνισμούς αυτούς, έχουν ήδη κατακυρωθεί 8 προφορές συνολικού κόστους 6.710.000 ευρώ. Ένας ακόμη διαγωνισμός για 650.000 τεστ έχει ήδη κατακυρωθεί με κόστος 1.280.500 ευρώ, αλλά δεν έχει ακόμη υπογραφεί η συμφωνία. Δύο άλλοι διαγωνισμοί βρίσκονται σε εξέλιξη. Ένας για προμήθεια 800.000 τεστ με εκτιμημένη αξία 2.240.000 ευρώ και ένας για προμήθεια 3.000.000 τεστ με εκτιμημένη αξία 5.910.000 ευρώ. 

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Προμήθεια rapid test: Διαδικασίες, εταιρείες, τιμές (πίνακες)

Τρεις εταιρείες και η Velorious μοιράστηκαν τις προσφορές

Τις 9 προσφορές, που μέχρι σήμερα έχουν κατακυρωθεί, έχουν εξασφαλίσει τέσσερις μόνο εταιρείες. Δύο προσφορές συνολικού ύψους 2.049.200 ευρώ έχει εξασφαλίσει η Velorious Ltd. Η μία υπεγράφη στις 3/12/2020 ύψους 1.292.000 ευρώ και η άλλη στις 18/1/2021 ύψους 757.200 ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έκθεση του υπ. Υγείας σημειώνεται ότι μια παρτίδα της εν λόγω εταιρείας παρουσίασε «δυσλειτουργία» και αναστάληκε προσωρινά η χρήση της. Σε άλλο σημείο, επίσης, σημειώνεται ότι λόγω αυτής της προβληματικής παρτίδας (και μέχρι που το πρόβλημα επιλύθηκε) η Velorious Ltd δεν κλήθηκε να συμμετάσχει σε επόμενους διαγωνισμούς

Τρεις προσφορές συνολικού ύψους 2.232.890 ευρώ εξασφάλισε η εταιρεία Scientronics Ltd, μια προσφορά ύψους 1.212.800 ευρώ η εταιρεία M.A. Pharmaceuticals Trading Ltd και τρεις προσφορές συνολικού ύψους 2.496.500 ευρώ η ελλαδική εταιρεία Prognosis Biotech.

Παγίδα τα rapid tests προειδοποιούν  οι επιστήμονες

Πέρα από τον ανεξέλεγκτο χορό εκατομμυρίων με τους μαζικούς και υποχρεωτικούς ελέγχους τους οποίους επιβάλλει ο υπουργός Υγείας, άκρως σημαντική είναι η τοποθέτηση πολλών επιστημόνων, οι οποίοι διαχωρίζουν τη θέση τους. Όχι διότι αμφισβητούν την πλήρη χρησιμότητα των τεστ αλλά επειδή επισημαίνουν ότι μόνο η στοχευμένη χρήση της μεθόδου έχει νόημα. Υπενθυμίζουμε ότι σε δηλώσεις τους στον «Φ» (Κωστρίκης, Αρμεύτης, Τσιούτης, Νικολόπουλος) τις προηγούμενες μέρες, υπογράμμισαν ότι αυτοί οι μαζικοί έλεγχοι γίνονται χωρίς οργανωμένο πλάνο, δεν γίνονται στοχευμένα ώστε να υπάρχει αποτελεσματικότητα, δεν αντιμετωπίζουν την πανδημία ενώ αντιθέτως, λειτουργούν σαν παγίδα. 

Ανάμεσα σε άλλα υπέδειξαν ότι προκαλεί έκπληξη η χρονική στιγμή κατά την οποία το υπουργείο Υγείας προχωρεί με τέτοια ανεξέλεγκτη εκστρατεία. Πρώτον, διότι έχει προχωρήσει ο εμβολιασμός των ηλικιωμένων και ιδιαίτερα ευπαθών ομάδων. Έχει ήδη αποδειχθεί επιστημονικά (στο Ισραήλ) ότι το εμβόλιο (τουλάχιστον της Pfizer) προσφέρει προστασία τόσο στη μετάδοση του ιού όσο και στην πιθανότητα νόσησης. Συνεπώς, όσοι εμβολιάζονται παύουν να κινδυνεύουν από άλλους φορείς. Δεύτερον, τα μαζικά τεστ αποδεικνύονται μειωμένης αποτελεσματικότητας, από την στιγμή κατά την οποία η ίδια η ομάδα ιχνηλάτησης του υπουργείου Υγείας έχει προ ημερών παραδεχθεί δημοσίως, ότι το 50% των κρουσμάτων δεν αποκαλύπτουν τις επαφές τους. Ως εκ τούτου, δεν μπορούν να εντοπίσουν τις αλυσίδες των κρουσμάτων. Τρίτον, ο καθηγητής Νικολόπουλος εξήγησε αναλυτικά: «Η ευαισθησία των rapid tests, δηλαδή, η ικανότητά τους να βρουν σωστά τα άτομα που έχουν μολυνθεί, είναι καλή αλλά δεν είναι 100%. Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι εργαζόμενοι θα λάβουν ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα και θα επιστρέψουν στην εργασία τους όντας θετικοί και πιθανώς μεταδοτικοί. 

Επίσης, καθώς μεσολαβεί διάστημα 7 ημερών μεταξύ των εργαστηριακών εξετάσεων, ενδέχεται άτομο, που όντως δεν είχε μολυνθεί από τον κορωνοϊό τη στιγμή της πρώτης εξέτασης, να εκτεθεί και να μολυνθεί λίγο αργότερα, την ίδια ή την επόμενη ημέρα του τεστ και το άτομο τελικά να εργάζεται κανονικά, πιθανώς μεταδοτικό, πριν από την επόμενη προγραμματισμένη εξέταση».

Η προειδοποίηση του Οδυσσέα

Για να γίνει κατανοητή η σημασία της διαδικασίας κατεπείγουσας ανάθεσης των προσφορών υπενθυμίζουμε τι είχε δηλώσει στον «Φ» ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, στις 17/2/2021. Όπως μας εξήγησε, η ευρωπαϊκή νομοθεσία δημοσίων συμβάσεων, η οποία έχει σχεδόν αυτούσια μεταφερθεί και στο κυπριακό δίκαιο, παρέχει ευελιξία. Επιτρέπει, στο μέτρο που είναι απολύτως αναγκαίο, σε περιπτώσεις κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε γεγονότα τα οποία η αναθέτουσα αρχή δεν θα μπορούσε να προβλέψει, όπως είναι φυσικά μία πανδημία, να χρησιμοποιηθεί η διαδικασία της διαπραγμάτευσης.

Ακόμη όμως και σε τέτοιες κατ’ εξαίρεση διαδικασίες, οφείλουμε όλοι να έχουμε κατά νου ότι διαχειριζόμαστε δημόσιο χρήμα και ότι η παράκαμψη των κανονικών διαδικασιών δεν σημαίνει παραγνώριση των αρχών της χρηστής διοίκησης, ίσης μεταχείρισης και μη διάκρισης. Ειδικά όταν διανύουμε ήδη τον δωδέκατο μήνα από την έναρξη της πανδημίας στην Κύπρο, η επίκληση απρόβλεπτων γεγονότων για την παράκαμψη των κανονικών διαδικασιών αρχίζει να μην είναι πλέον πειστική, κατέληξε.