Ε. Φερέιρα: Νέο εργαλείο το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης

Το νέο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης είναι ένα σημαντικό εργαλείο, στο πλαίσιο της μεγαλύτερης Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που παρουσιάστηκε από την Ε.Ε. Τι σημαίνει για τους Ευρωπαίους πολίτες; Συζητήσαμε αυτό το ζήτημα με την Ευρωπαία Επίτροπο Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ελίζα Φερέιρα.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Επίτροπε. Με το νέο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης που παρουσιάστηκε τώρα, μπορείτε να μας πείτε πόσο σημαντικό είναι αυτό το όργανο στο ευρύτερο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας αλλά και σε σχέση με τις ευρωπαϊκές προσπάθειες προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα;
Ελίζα Φερέιρα, Ευρωπαία Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων:
Είναι κομβικής σημασίας εργαλείο γιατί η Πράσινη Συμφωνία θα έχει τεράστιο αντίκτυπο σε ορισμένες περιοχές. Είναι σίγουρο. Υπάρχουν περιοχές που εξαρτώνται ολοκληρωτικά ή σχεδόν εξ’ολοκλήρου από τον άνθρακα ή έχουν βιομηχανίες που χρησιμοποιούν άνθρακα. Χρειαζόμασταν αυτό το εργαλείο που θα βοηθήσει αυτές τις περιοχές να κάνουν τη μετάβαση, χωρίς μεγάλο κοινωνικό και οικονομικό κόστος. Οπότε το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης δεν θα είναι το οικονομικό εργαλείο που θα εκτελέσει την Πράσινη Συμφωνία. Θα διαχειριστούν μόνο ένα μέρος της.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Αυτό είναι λοιπόν το νέο με το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Θα εστιάσει στις περιοχές που είναι εξαρτημένες από τον άνθρακα;
Ελίζα Φερέιρα
Ναι! Σ’ αυτές τις περιοχές και σ’ εκείνες που συνδέονται με βιομηχανίες που εκπέμπουν πολύ CO2 και άλλα αέρια, που πρέπει να κόψουμε. Η βάση του είναι περιφερειακή. Θα διαχειριστεί άμεσα το πολύ μεγάλο σοκ που θα υποστούν πολύ συγκεκριμένες περιοχές.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Πάμε να δούμε τις πολύ συγκεκριμένες αυτές περιοχές. Έχουμε από την μια πλευρά την Πολωνία, μια χώρα που εξαρτάται πολύ από την βιομηχανία άνθρακα και παράλληλα έχουμε τη Γερμανία, που επίσης έχει μια βιομηχανία που στηρίζεται στον άνθρακα. Είναι δύο διαφορετικές περιπτώσεις, όταν δούμε τη συνολική εικόνα της οικονομικής τους ανάπτυξης.
Ελίζα Φερέιρα Έχετε απόλυτο δίκιο. Η απόφασή μας ήταν να μην αποκλείσουμε εντελώς κάποια χώρα. Δεν δέχονται όλες οι χώρες την ίδια υποστήριξη, γιατί υπάρχει ένα στοιχείο στην περιφερειακή πολιτική και αυτό είναι η σχετική ευημερία. Τι εννοώ;
Μια χώρα που είναι πλούσια, που έχει μια ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη, ένα επίπεδο ανάπτυξης, είναι πιο ικανή να κάνει από μόνη της τη μετάβαση, σε σχέση με μια χώρα που είναι πολύ αδύναμη και πρέπει ταυτόχρονα να αντιμετωπίσει αναπτυξιακά προβλήματα. Αυτό το στοιχείο ονομάζουμε σχετική ευημερία και αυτό λαμβάνεται υπόψη, όταν υπολογίζουμε πόσα χρήματα θα διαθέσουμε για αυτό τον σκοπό στα διάφορα κράτη μέλη. Καμιά χώρα λοιπόν δεν θα αποκλείεται. Μια χώρα όμως που είναι φτωχότερη θα πάρει αναλογικά περισσότερα χρήματα για να προχωρήσει σ’ αυτή την μετάβαση.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Θα λειτουργήσει παράλληλα με την πολιτική και το ταμείο συνοχής και το ταμείο Δίκαιης Μετάβασης;
Ελίζα Φερέιρα  
Το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης έρχεται πρώτο από οικονομική άποψη. Είναι ένα νέο εργαλείο για νέα προβλήματα. Παρόλα αυτά, συνδέεται στενά με τα κοινωνικά κονδύλια, τα χρήματα για την κοινωνική ένταξη ή τα κονδύλια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου που έχει η χώρα στη διάθεσή της. Πώς μπορούν να το ενεργοποιήσουν;
Θα πρέπει να βρουν περιοχές και να δουν τι πρέπει να γίνει εκεί. Φυσικά η επιλογή των περιοχών γίνεται μέσα από τον διάλογο κράτους μέλους και Επιτροπής. Το κράτος μέλος επιλέγει την περιοχή. Και όταν αυτή επιλεγεί, το κράτος σε συνεργασία με τους τοπικούς παράγοντες, πρέπει να εκπονήσει ένα σχέδιο και να εξηγήσει ποια είναι τα στοιχεία που αποτελούν τη διαδικασία μετάβασης. Με αυτό το σχέδιο μετάβασης, θα υπάρχει ένα σύνολο οικονομικών εργαλείων που θα βοηθήσει το κράτος – μέλος να κάνει αυτή τη μετάβαση. Και το απαιτούμενο κεφάλαιο εκκίνησης, για να το πούμε έτσι, είναι τα χρήματα που προέρχονται από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Ενώ έχουμε εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στη βιομηχανία άνθρακα που θα βοηθηθούν και θα πάρουν αυτά τα λεφτά, οι εργαζόμενοι θα λάβουν βοήθεια και υποστήριξη για να συνεχίσουν να έχουν δουλειά, όταν μερικές δουλειές εξαφανιστούν. Ενώ λοιπόν θα υποστηριχθούν μερικοί πολίτες, κάποιοι άλλοι μπορεί να ανησυχήσουν για το αντίκτυπο που θα έχει σ’ αυτούς, το φρέσκο χρήμα.
Ελίζα Φερέιρα   
Το φρέσκο χρήμα έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει το συγκεκριμένο ζήτημα.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Αυτό θα είναι εις βάρος των υπόλοιπων πολιτών της Ε.Ε.;
Ελίζα Φερέιρα   
Κανένα κράτος μέλος δεν θα μπορεί να δεσμεύσει το σύνολο της περιφερειακής του χρηματοδότησης ή το σύνολο της κοινωνικής του χρηματοδότησης για αυτά τα συγκεκριμένα προβλήματα. Υπάρχει ένα όριο και αυτό είναι το 20%.

Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Γιατί χρειάζεται ένα όριο;
Ελίζα Φερέιρα  
Γιατί αλλιώς μπορούν να αγνοήσουν όλες τις υπόλοιπες ανάγκες που έχει η χώρα για να διαχειριστούν τα συγκεκριμένα προβλήματα και για να αποφευχθεί μια τέτοια υπερσυγκέντρωση πόρων για την μετάβαση. Αυτές οι περιοχές έχουν αυτό το πρόβλημα, αλλά άλλες περιοχές έχουν άλλα προβλήματα. Υπάρχουν περιοχές που δεν έχουν κανένα πρόβλημα και άλλες που είναι πολύ φτωχές. Υπάρχουν λοιπόν πολλά διαφορετικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει μια χώρα. Γι’ αυτό το λόγο, δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει περισσότερο από το 20% των πόρων αυτών των ταμείων.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Αυτό ακριβώς θα σας ρωτούσα στη συνέχεια. Ποιες είναι οι άλλες προτεραιότητες και οι προκλήσεις που βλέπετε να έχει η Στρατηγική Συνοχής, πέρα από τα περιβαλλοντικά ζητήματα;
Ελίζα Φερέιρα  
Η Στρατηγική Συνοχής έχει τους δικούς της στόχους εδώ και πολλά χρόνια. Υπάρχουν περιοχές της ευρωπαϊκής περιφέρειας που υποφέρουν από την ανθρώπινη εγκατάλειψη, που γηράσκουν. Έχουμε αστικά προβλήματα. Υπάρχουν περιοχές μέσα στις πόλεις, ακόμη και στις μεγάλες πόλεις, όπου κυριαρχεί ο αποκλεισμός. Έχουμε δηλαδή κάθε λογής πρόβλημα, που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Δεν μπορούμε λοιπόν να εστιάζουμε μόνο στο περιβάλλον. Παρόλα αυτά, αν πάρουμε στα σοβαρά την Πράσινη Συμφωνία και αυτό κάνουμε αυτή την στιγμή, πρέπει να το κάνουμε στην Ευρώπη, τότε πρέπει αναγκαστικά να «πρασινίσουμε» όλο τον προϋπολογισμό. Οπότε, η συνήθης Πολιτική Συνοχής, σε σχέση με το επίπεδο των περιοχών και την ανάπτυξή τους, πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της την σύγχρονη πλευρά της συνοχής. Δεν υπάρχουν λοιπόν παλιές και νέες πολιτικές. Η Πολιτική Συνοχής θα γίνει πιο πράσινη, θα είναι πιο ψηφιοποιημένη, θα αφορά περισσότερο κόσμο, αν είναι δυνατόν. Πρέπει να εκσυγχρονιστεί και εκσυγχρονίζεται.

ΠΗΓΗ:Euronews.gr