€ 1,3 ΔΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ. ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ.

Του Τάκη Χατζηγεωργίου*

Στην Ευρώπη εξελίσσεσαι μεγάλη συζήτηση για το πώς  και  πού  θα διατεθούν τα ποσά του ονομαζόμενου  ταμείου ανάκαμψης . Και υπάρχει μεγάλη ζύμωση για τις διαδικασίες διαχείρισης τόσο μεγάλων ποσών .Η Κύπρος επωφελείται από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ με χορηγίες ύψους €1.3 δις . Θα επωφεληθεί  όμως , μόνο αν οι επενδύσεις  στοχεύσουν  σε μια ανταγωνιστική οικονομία, στην έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη, και θα αφορούν  τους τομείς της πράσινης ανάπτυξης και της ψηφιακής μετάβασης. Ας σημειώσουμε λοιπόν  κατ αρχήν,  καθαρά στο μυαλό μας που πρέπει να στοχεύουν οι επενδύσεις που θα επιχειρήσουμε. Αλλιώτικα απλά δεν θάρτουν τα λεφτά .

Έχω να καταθέσω δύο ιδέες . Πριν όμως, θεωρώ πολύ σημαντικό να πω πως είναι λανθασμένες οι φωνές που  καταγγέλλουν ότι δήθεν αυτές οι χορηγίες θα αποτελέσουν ένα νέο είδος  μνημονίου. Αυτές οι φωνές πυροδοτούνται από ένα  μάλλον  ενστικτώδη αντιευρωπαισμό . Και χωρίς την αναγκαία περίσκεψη . Αν στη Κύπρο αφεθεί η διαχείριση αυτών των τεράστιων ποσών στην κυβέρνηση, τότε εύκολα η κυβέρνηση  Αναστασιάδη μπορεί να μετεξελιχθεί σε καθεστώς. Ας θυμηθούμε εδώ ότι μιλάμε για χίλια τρακόσια εκατομμύρια. Εμείς πρώτοι θα έπρεπε να αναζητήσουμε την αναγκαία εποπτεία .   Αντίθετα  λοιπόν  πρέπει να επιμείνουμε σε εθνική διαχείριση των ποσών αυτών.

Εδώ είναι η πρώτη ιδέα που καταθέτω.

Είναι  ανάγκη να δημιουργηθεί άμεσα μια εθνική ομάδα ειδικών , η οποία να αναλάβει την ευθύνη κατάθεσης ιδεών , αλλά και ελέγχου στην υλοποίηση .Ομάδα ειδικών , πέρα από τα κόμματα,   με επιστήμονες, οικονομολόγους αλλά και ανθρώπους των γραμμάτων . Άλλωστε όπως είναι γνωστό , η οικονομία είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφεθεί μόνο στους οικονομολόγους. Μια  τέτοια επιτροπή μπορεί να είναι υπόλογη σε ανεξάρτητους θεσμούς της δημοκρατίας. Αν αυτό είναι αδύνατο μπορούμε να επεξεργαστούμε ιδέες από άλλες χώρες της Ευρώπης όπου αναπτύσσεται μεγάλη συζήτηση για το θέμα . Εν πάση περιπτώσει απ ότι μαθαίνω πολύ λίγα κράτη θα αφήσουν την διαχείριση αυτών των ποσών πάνω στις κυβερνήσεις τους.

Αυτή είναι η πρώτη ιδέα που υποβάλλω.

Η δεύτερη ιδέα αφορά συγκεκριμένη πρόταση επένδυσης. Χρειάζεται όμως  περισσότερη ανάλυση αλλά θα προσπαθήσω να είμαι πολύ συγκεκριμένος και  εί  δυνατόν λακωνικός ,αφού και στο παρελθόν ασχολήθηκα με το θέμα δημόσια . Αναφέρομαι (για όσους θέλουν να ανατρέξουν )σε αρθρογραφία  μου με τίτλο ´´ Η Κορσική και εμείς´´ που  δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες ήδη από τις  30 Αυγούστου του 2016.

Υπενθυμίζω εδώ τις λέξεις κλειδιά .Ανταγωνιστική , έξυπνη ,βιώσιμη,  πράσινη και ψηφιακή. Θα πάρουμε τα λεφτά αν οι ιδέες μας εναρμονίζονται με αυτούς τους όρους.

Θα παραθέσω άμεσα την άποψη μου με ένα παράδειγμα .  Η Kορσική είναι ένα νησί μικρότερο από την Κύπρο. Είναι ένα νησί της Μεσογείου όπως και εμείς. Έχει ήλιο, θάλασσα και βουνά. Όπως και εμείς. Έχουμε όμως μια μεγάλη διαφορά. Η Κορσική είναι σπαρμένη με σιδηροτροχιές .

Το τρένο περνά από κάθε χωριό του νησιού. Έχουν λιγότερους νεκρούς το χρόνο από τροχαία δυστυχήματα, και λιγότερα καυσαέρια. Η αστυφιλία δεν έχει καμία σχέση με αυτό που βιώνουμε εμείς στη Κύπρο.

Όμως οι Κύπριοι βαυκαλιζόμαστε πως εμείς δεν μπαίνουμε σε τρένα, εμείς θέλουμε ιδιωτικό όχημα.

Όταν βέβαια πάμε στο εξωτερικό, μπαίνουμε και σε τρένα, και σε τρόλεϊ. Μας έμαθαν να λέμε έτσι όσοι είχαν όφελος από τις πωλήσεις αυτοκινήτων, και από την δημιουργία δρόμων.

Άμα δείτε από τον καιρό της ίδρυσης της κυπριακής δημοκρατίας ποια συμφέροντα συνυπήρχαν στα γραφεία υπουργών  Συγκοινωνιών και οικονομικών θα καταλάβετε. Άλλοι, εκτός από Υπουργοί ήταν και πωλητές αυτοκινήτων και άλλοι ήταν και κατασκευαστές δρόμων. Αν δεν ήταν ακριβώς αυτό ήταν φίλοι, κουμπάροι ή συγγενείς με ιδιοκτήτες τέτοιων εταιριών.

Γιατί να δημιουργήσουν τρένο αφού θα έπεφταν οι πωλήσεις των αυτοκινήτων και η τιμή τής ασφάλτου;

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου να ασχολείται με τα κοινά επισκέφθηκα για το θέμα σχεδόν όλους τους Υπουργούς Συγκοινωνιών. Πάντα έπαιρνα την ίδια απάντηση. Κάποια μελέτη είναι στα σκαριά. Μια μελέτη που κλείνει τουλάχιστον είκοσιπέντε χρόνια ζωής.

Διερωτούμαι , δεν είχαμε τα λεφτά; Το ψάξαμε αρκετά; Σήμερα μήπως το πακέτο ανάκαμψης προάγει κάποια ευκαιρία;

Η πρόταση μου μπορεί και πρέπει να γίνει  απόλυτα προσδιορισμένη . Προτείνω κατ αρχήν τη δημιουργία τρένου που να συνδέει Λευκωσία και Λεμεσό.  Χιλιάδες  άνθρωποι πηγαινοέρχονται καθημερινά ανάμεσα στις δυο πόλεις. Η ΕΕ στηρίζει σε υπερθετικό βαθμό τις δημόσιες συγκοινωνίες .  Επιπρόσθετα  στηρίζει τη μεταφορά των εμπορευμάτων μόνο με τρένα και μόνο κατά τη νύχτα. Στη Λεμεσό είναι  το λιμάνι και η πρωτεύουσα είναι η Λευκωσία .  Εκατομμύρια  τόνοι εμπορευμάτων μεταφέρονται καθημερινά με φορτηγά ανάμεσα κυρίως σ αυτές τις πόλεις. Όλοι υποθέτουμε με ποια επιβάρυνση των δρόμων , και με πόσους τόνους καυσαερίων . Χρειάζεται βέβαια ταυτόχρονα  καλή και γρήγορη μεταφορά του κόσμου από τους σταθμούς στο σπίτι τους ή στη δουλειά τους. Θα δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας . Θα εξοικονομήσει η οικογένεια χιλιάδες ευρώ που ξοδεύει κάθε χρόνο στη βενζίνη και στις καταστροφές του αυτοκινήτου. Υπάρχουν νοικοκυριά που ξοδεύουν κάθε μήνα διακόσια ή και τριακόσια ευρώ για έξοδα μετακίνησης. 

Μια παλαιότερη μελέτη του ΤΕΠΑΚ για το θέμα που πραγματεύομαι , δεν ξέρω σε ποια συρτάρια κατέληξε.

Η Κύπρος χρειάζεται αυτό το έργο .

 *Ο Τάκης Χατζηγεωργίου είναι πρώην ευρωβουλευτής/ Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους