Δύο βιβλία ιστορικής σημασίας από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας Ελλάδος για τον Πόντο, την Μ. Ασία και την Αν. Θράκη
Δύο σημαντικά βιβλία εκδόθηκαν από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας Ελλάδος. Πρόκειται για τα Πρακτικά σχετικών Συνεδρίων
Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ, ΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ
Ένας τόμος, μελέτη του Ελληνικού Πολιτισμού και της Ορθόδοξης Χριστιανικής Παράδοσης που αναπτύχθηκαν επί αιώνες στις Αλησμόνητες Πατρίδες της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης.
Ένας τόμος, που διαφυλάσσει την ιστορική μνήμη, τιμά τους Αγίους και τους Μάρτυρες, προβάλλει τον ρόλο των Ορθοδόξων κληρικών, μελετά την καλλιέργεια της ελληνικής παιδείας σε καθεστώς δουλείας και γενικότερα φέρνει την ελληνική κοινωνία σε στενότερη επικοινωνία με την Ελληνορθόδοξη Παράδοση των Αλησμόνητων Πατρίδων.
Ένας τόμος, όπου, καταξιωμένοι επιστήμονες-ερευνητές, μας δείχνουν τις ρίζες μας για να βρούμε τον δρόμο μας. Με απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος ορίστηκε η συνέχιση της δράσης και του έργου της Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής για τη διοργάνωση επιστημονικών συνερίων και εκδηλώσεων την τριετία 2022-2024. Κατά τη διάρκειά της τιμήθηκε η Μικρασιατική Καταστροφή, η Συνθήκη της Λωζάννης και η ανταλλαγή πληθυσμών, σε ένα ενιαίο σύνολο σχετικών επιστημονικών και πνευματικών εκδηλώσεων.
Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται τα Πρακτικά του δεύτερου Επιστημονικού Συνεδρίου αυτής της σειράς, το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα 20-21 Οκτωβρίου 2023.
Πρόκειται για μια εκδοτική προσφορά, δεδομένου ότι μόνο η δημοσίευση των Πρακτικών εξασφαλίζει τη βιβλιογραφική κατοχύρωση στο μέλλον ενός παρόμοιου επιστημονικού γεγονότος, παραλλήλως δε δίνει την ευκαιρία στους μελλοντικούς ερευνητές να αξιοποιήσουν τις μελέτες που ανακοινώθηκαν, εμπλουτίζοντας τη σχετική βιβλιογραφία.
Περιεχόμενα
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνατίου, Προέδρου της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ
Μανόλη Γερ. Βαρβούνη, Προέδρου της Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής για τη Διοργάνωση των Επιστημονικών Συνεδρίων
Α´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Οι πρώτοι Χριστιανικοί αιώνες»
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ι. ΜΠΕΛΕΖΟΣ
Ιωάννης ο Θεολόγος και οι Εκκλησίες της Αποκαλύψεως
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Δ. ΤΖΕΡΠΟΣ
Η γέννηση του Χριστιανισμού στη Μικρά Ασία. Οι ἱεραποστολικοί σταθμοί και το έργο του ἀποστόλου Παύλου στην περιοχή (κατά την α´ ιεραποστολική του περιοδεία)
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π. ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Παύλειος διάλογος με την ετερότητα. Σύγχρονες προεκτάσεις
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ν. ΜΟΣΧΟΣ
Από τον απόστολο Παύλο στον Μέγα Βασίλειο. Ο ρόλος της ελληνικής πολιτικής οργάνωσης στον εκχριστιανισμό της Μικράς Ασίας
B´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η Βυζαντινή περίοδος»
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Χρ. ΧΑΡΙΖΑΝΗΣ
Η Γαλατία της Μικράς Ασίας. Από την εγκατάσταση των Γαλατών (3ος αι. π.Χ.) στην κατάκτηση της περιοχής από τους Τούρκους (13ος αι. μ.Χ.)
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΟΛΕΒΑΣ
Μικρασιατικό Αγιολόγιο κατά τη μέση και ύστερη Βυζαντινή περίοδο
ΜΑΝΟΛΗΣ Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ
Επιδράσεις των μοναστικών κέντρων της Μικράς Ασίας στον Αιγαιοπελαγίτικο νησιωτικό χώρο: ορισμένα παραδείγματα από τη Σάμο
Γ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η Ορθόδοξη Εκκλησία στη Μικρά Ασία και στην Ανατολική Θράκη μετά την Οθωμανική κατάκτηση»
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑΣ
Αναβαπτισμός, Εκσυγχρονισμός και Παράδοση
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ
Ιστορικογεωγραφικά της Μικράς Ασίας από τον Συναξαριστή του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΑΘΑΝΑΗΛ
Το μωσαϊκό απεικονίσεων Αγίων και Νεομαρτύρων της Σμύρνης και τα μηνύματά τους
ΚΩΣΤΗΣ ΚΟΚΚΙΝΟΦΤΑΣ
Κύπριοι κληρικοί στη Μικρά Ασία και Μικρασιάτες κληρικοί στην Κύπρο (18ος-20ος αι.)
Δ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η δράση και το μαρτύριο των Ορθοδόξων κληρικών κατά την περίοδο 1914-1923»
ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΒΑΛΣΑΜΙΔΗΣ
Ανέκδοτη Έκθεση του Τρωάδος Νεοφύτου αναφερόμενη στην κατάσταση που επικρατούσε σε χωριά της Μητροπόλεως Δέρκων μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1914)
ΗΛΙΑΣ Δ. ΜΟΓΛΕΝΙΔΗΣ
Συλλογές εκθέσεων ιστορικών μαρτυριών και θλιβερών αναμνήσεων αυτοπτών και αυτηκόων μαρτύρων, εκ της Μικρασιατικής μετοικεσίας, για την ποιμαντική διακονία και την θυσιαστική δράση του ιερού κλήρου της Ανατολής, τεθησαυρισμένες στο ιστορικό έγκριτο Περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας «Σάλπιγξ Ορθοδοξίας»
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΠΑΡΧΑΡΙΔΗΣ
† Εθνοϊερομάρτυς Χρυσόστομος: Η περίοδος της Αρχιερατείας του στη Δράμα
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΓΑΣ
Ο Εθνομάρτυρας Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος και οι προσπάθειές του για την ειρηνική συνύπαρξη των λαών και των χριστιανικών κοινοτήτων στην Μικρά Ασία
Αρχιμ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ ΠΕΤΡΑΚΟΣ
Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Β´ – Μητροπολίτης Ηλείας Αντώνιος: Μία φιλία γεννιέται στη Μικρασία (Έκδοση σύντομης βιογραφίας του Χρυσοστόμου από τον Αντώνιο)
Ε´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η συνθήκη της Λωζάννης, η ανταλλαγή των πληθυσμών και το Οικουμενικό Πατριαρχείο»
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ε. ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ
Παραλειπόμενα της συνθήκης της Λωζάννης
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΜΟΣ Α. ΓΚΙΝΙΟΣ
Το ζήτημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις διαπραγματεύσεις της Διάσκεψης της Λωζάννης, μέσα από τα Πρακτικά που παρουσιάστηκαν στο Κοινοβούλιο της Μεγάλης Βρετανίας το 1923
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΗΝΑ ΜΠΑΚΙΡΤΖΗΣ
Από το Κάραγατς στην Νέα Ορεστιάδα-Η «μονοκονδυλιά» της υψηλής διπλωματίας στην Λωζάννη και μία ακόμη προσφυγιά
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ
Οι κρυπτοχριστιανοί του Πόντου
ΣΤ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Χριστιανική Τέχνη και Μνημεία στον Μικρασιατικό χώρο»
ΜΑΡΙΝΑ ΠΕΤΚΑΚΗ
Η αρχιτεκτονική των προσκυνηματικών κέντρων της Μικράς Ασίας (5ος-6ος αι.)
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΛΑΚΗΣ
Τα ίχνη του Ιωάννη Χαλεπά στην Ερυθραία Μικράς Ασίας
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Θ. ΜΕΪΧΑΝΕΤΣΙΔΗΣ
Πολιτισμική Γενοκτονία. Ιστορικές και Σύγχρονες Όψεις: Γενοκτονολογική θεώρηση
ΜΑΝΟΛΗΣ Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ
Συμπεράσματα κατά τη λήξη του Β´ Επιστημονικού Συνεδρίου
Ένας Συλλογικός Τόμος 24 κειμένων ιστορικής σημασίας: Μικρά Ασία, Πόντος, Ανατολική Θράκη.
Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος ανέλαβε να οργανώσει μεταξύ 2022-2025 τρία Συνέδρια αφιερωμένα στην μνήμη του Μικρασιατικού Ελληνισμού.
Η ανύποτη περιπέτεια, το δράμα της καταστροφής και το ιστορικό της σπαρακτικής γενοκτονίας, έχει φθάσει στις μέρες μας με το λυγμό των ξεριζομένων!
Η ολοκληρωτική εξαφάνισή τους από τη γη που επί 3.000 χρόνια πορεύονταν μέσα στην ιστορία, έγινε με επιχειρήσεις μαζικών δολοφονιών, διώξεις, εκτοπίσεις, βιασμούς, λεηλασίες, πορείες θανάτου, πυρπολήσεις, ερημώσεις, βίαιους εξισλαμισμούς κ.λπ.
Επειδή δεν έχουμε δικαίωμα στην ιστορική άγνοια
Επειδή δεν πρέπει να αποτελεί το φρικτό έγκλημα της γενοκτονίας την εύκολη λύση των διεθνών προβλημάτων.
Επειδή η ιστορία μαρτυρεί την αλήθεια…
…Γι’ αυτό, οι εκδόσεις «Αρχονταρίκι» ανέλαβαν να κυκλοφορήσουν σε Συλλογικό Τόμο τα 24 κείμενα των επιστημονικών ανακοινώσεων του Α´ Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε το 2022, με τη βεβαιότητα ότι το βιβλίο αυτό είναι ένα γεγονός ιστορικής σημασίας!
Περιεχόμενα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνατίου, Προέδρου της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος
Α´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η Μικρασιατική Καταστροφή και τα προηγηθέντα (1914-1922)»
ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΥΡΙΓΟΣ
«Ο πρώτος διωγμός»: η ξεχασμένη Γενοκτονία των Ελλήνων από το 1914-1919
ΜΑΝΟΛΗΣ Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ
Δύο Σάμιοι κληρικοί στη δίνη των γεγονότων της Μικρασιατικής Καταστροφής
ΙΩΑΝΝΗΣ Μ. ΜΠΑΚΙΡΤΖΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΦΕΓΓΟΜΥΤΗΣ
Απομνημονευματικές αφηγήσεις του Στρατηγού Ali İhsan Sabis περί του σχεδιασμού και των τακτικών ελιγμών των αντιπάλων στην τουρκική επίθεση του 1922
ΜΑΝΟΛΗΣ ΓΙΑΝΝΟΥΤΣΟΣ
Η Μικρασιατική εκστρατεία και η εξέλιξή της μέσα από την οπτική της τοπικότητας: Η περίπτωση της Σάμου και της εφημερίδας Αιγαίον
Β´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η κατάρρευση των Αυτοκρατοριών και οι συνέπειές της»
ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ήταν ο ελληνισμός μία αυτοκρατορική δύναμη;
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π. ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ
Οι Βυζαντινές επιρροές στην πολιτική σκέψη του Ίωνα Δραγούμη
ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ
Σχέσεις μπολσεβίκων και Μουσταφά Κεμάλ κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Οθωμανοί στρατιώτες υποστηρικτές του Σουλτάνου, σύμμαχοι του Ελληνικού στρατού κατά του Κεμάλ
ΛΑΖΑΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ
Από την πτώση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας στη γένεση της Σοβιετικής Ένωσης: Πως βίωσε τη μετάβαση αυτή ο ελληνισμός της ευρύτερης περιοχής της Μαύρης Θάλασσας
Γ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού»
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΦΩΤΙΑΔΗΣ
Πόντος. Δικαίωμα και υποχρέωση στη μνήμη. Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου
Δρ ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ
Η Γενοκτονία και οι επιπτώσεις της στην τουρκική κοινωνία και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΠΑΡΧΑΡΙΔΗΣ
Το έγκλημα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Νομική θεμελίωση και ιστορικά γεγονότα
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΣΙΡΙΓΩΤΗΣ
Η ελληνική εκστρατεία στη Μικρά Ασία και το ζήτημα του Ποντιακού Ελληνισμού
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΕΪΧΑΝΕΤΣΙΔΗΣ
Η καταστροφή των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας 1913-1923. Γενοκτονολογική θεώρηση
Δ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η ποιμαντική και θυσιαστική προσφορά των Ορθοδόξων κληρικών στη Μικρά Ασία και στον Πόντο»
Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας ΕΥΣΕΒΙΟΣ
Κειμήλια Εθνομαρτύρων-Ζεύγος Επιμάνικων του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης στο Εκκλησιαστικό Βυζαντινό Μουσείο της Ιεράς Μητροπόλεως Σάμου και Ικαρίας
Μητροπολίτης Μητροπολίτης Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης ΠΛΑΤΩΝ
Η θυσιαστική προσφορά του αγίου Εθνομάρτυρος Πλάτωνος Αϊβαζίδη
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡ. ΤΣΙΓΑΡΑΣ
Το διασωθέν Αρχείο του ιερομάρτυρος Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου: Ιστορική διαδρομή και συγκρότηση
ΑΘΗΝΑ Ν. ΚΟΝΤΑΛΗ
Η συμβολή του Μητροπολίτη Τραπεζούντος Χρυσάνθου (Φιλιππίδη) στη διεκδίκηση των δικαίων του Ποντιακού Ελληνισμού κατά τη Διεθνή Διάσκεψη των Παρισίων (1919)
ΙΩΑΚΕΙΜ Κ. ΚΑΡΕΠΙΔΗΣ
Ο ρόλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και του Ανώτερου Κλήρου του Πόντου στα γεγονότα της περιόδου 1914-1923
Ε´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Η Γενοκτονία των Αρμενίων και των Ασσυρίων»
ΟΧΑΝΕΣ-ΣΑΡΚΙΣ ΑΓΑΜΠΑΤΙΑΝ
Η Γενοκτονία των Αρμενίων
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΠΑΤΣΑΡΑΣ
Η Γενοκτονία των Ασσυρίων
ΣΤ´ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
«Ο ξεριζωμός των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης και η θέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή»
Μητροπολίτης Μαρωνείας & Κομοτηνής ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Ο ξεριζωμός των Ελλήνων από την Ανατολική Θράκη-Το Οικουμενικό Πατριαρχείο στη νέα πραγματικότητα κατά τον Μεσοπόλεμο
ΝΙΚΟΛΑΟΣ Π. ΣΟΪΛΕΝΤΑΚΗΣ
Από την ενσωμάτωση στην αμαχητί εγκατάλειψη της Ανατολικής Θράκης