Δημοψήφισμα σήμερα στην πΓΔΜ

Δημοψήφισμα σήμερα στην πΓΔΜ

Δημοψήφισμα σχετικά με τη συμφωνία για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας , που υπογράφηκε στις 17 Ιουνίου, στις Πρέσπες, διεξάγεται σήμερα στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (πΓΔΜ)
Το ερώτημα του δημοψηφίσματος στο οποίο καλούνται να απαντήσουν οι ψηφοφόροι της πΓΔΜ είναι το εξής: «Είστε υπέρ της ένταξης της χώρας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, αποδεχόμενοι τη συμφωνία μεταξύ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και της Ελλάδας;».
Θεωρείται βέβαιο ότι η μεγάλη πλειοψηφία αυτών που θα προσέλθουν αύριο στις κάλπες θα ψηφίσει υπέρ της συμφωνίας, ωστόσο, το ζητούμενο για την κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ, χωρίς ωστόσo αυτό να είναι να υποχρεωτικό, είναι να υπάρξει ικανοποιητικό ποσοστό συμμετοχής, προκειμένου να μην υπάρξει αμφισβήτηση της έκφρασης της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων.
Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης,VMRO-DPMNE το οποίo έχει ταχθεί κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών και έχει καλέσει τους υποστηρικτές του να πράξουν κατά συνείδηση στο δημοψήφισμα, υποστηρίζει ότι εάν το ποσοστό συμμετοχής στο δημοψήφισμα δεν ξεπεράσει το 50%, τότε αυτό πρέπει να ακυρωθεί. Καταγγέλλει δε, ότι η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ προτίθεται να προβεί ακόμη και σε “νοθεία”, προκειμένου να υπάρξει ποσοστό συμμετοχής άνω του 50%.
Από την μεριά της, η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ απορρίπτει τους ισχυρισμούς αυτούς της αντιπολίτευσης και εκτιμά ότι το αποτέλεσμα του αυριανού δημοψηφίσματος θα είναι ξεκάθαρο και θα επιτρέψει ανεμπόδιστα τη συνέχιση της διαδικασίας, με την υιοθέτηση από τη Βουλή των αλλαγών του Συντάγματος της χώρας.
Όσον αφορά το ποσοστό συμμετοχής, ο ίδιος ο Ζόραν Ζάεφ επικαλείται το στοιχείο ότι το δημοψήφισμα έχει συμβουλευτικό και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα και η εγκυρότητά του δεν συνδέεται με το ποσοστό συμμετοχής. Όλες δε τις προηγούμενες ημέρες, τόσο ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ, όσο και στελέχη της κυβέρνησής του σημείωναν ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα κριθεί από αυτούς που θα προσέλθουν να ψηφίσουν και όχι από αυτούς που θα απέχουν.
Το κλίμα ενόψει του δημοψηφίσματος στη χώρα χαρακτηριζόταν ως υποτονικό, καθώς το ενδιαφέρον του εκλογικού σώματος γι΄αυτό δεν ήταν ιδιαίτερο .Όλοι ωστόσο περιμένουν να δουν ποια θα είναι η ανταπόκριση των ψηφοφόρων στην αυριανή ψηφοφορία.
Το αυριανό δημοψήφισμα θα επιτηρήσουν περίπου 500 διεθνείς παρατηρητές, οι περισσότεροι από τον ΟΑΣΕ/ODIHR.

 

Ζόραν Ζάεφ (α) και Γκ. Ιβανόφ (δ)

Οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους ανέρχονται στο 1, 8 εκατ. Οι κάλπες θα ανοίξουν στις 7:00 τοπική ώρα (8:00 ώρα Κύπρου ) και θα κλείσουν στις 19:00 τοπική ώρα (20¨00 ώρα Κύπρου). Τα πρώτα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν από την Κρατική Εκλογική Επιτροπή της ΠΓΔΜ, αργά το βράδυ.

«Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν είναι επωφελής μόνο για τις δυο χώρες μας αλλά και για ολόκληρη την περιοχή, για τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ευρώπη», τονίζει ο πρόεδρος του μεγαλύτερου αλβανικού κόμματος της ΠΓΔΜ DUI, Αλί Αχμέτι, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ενόψει του  δημοψηφίσματος.  
Από τα κεντρικά γραφεία του DUI στο Τέτοβο, ο Αλί Αχμέτι χαρακτηρίζει τη Συμφωνία των Πρεσπών ιστορική, σημειώνει πως δεν υπάρχουν ηττημένοι σ΄ αυτή τη διαδικασία και υπογραμμίζει πως με την εφαρμογή της τα πάντα στις διμερείς σχέσεις «θα είναι πολύ βελτιωμένα».
«Ούτε καν θεωρητικά δεν πιστεύω ότι οι πολίτες που θα προσέλθουν για να ψηφίσουν (στο δημοψήφισμα) θα ψηφίσουν κατά της συμφωνίας», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του DUI και προσθέτει: «το δίλημμα προς το παρόν είναι εάν θα πετύχουμε το απαραίτητο όριο του 51% αλλά δεν υπάρχει κανένα δίλημμα ως προς το τι θα ψηφίσουν οι πολίτες».
«Δεν ψηφίζουμε απλώς για τη συμφωνία […] Την Κυριακή ψηφίζουμε για τις ευρωπαϊκές αξίες, για το εάν θα είμαστε μια χώρα που θα ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ ή όχι», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Αλί Αχμέτι, ενώ σε ό,τι αφορά τις διαδηλώσεις κατά της συμφωνίας εκατέρωθεν των συνόρων, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως δεν ανησυχεί καθώς, όπως τονίζει, είναι δικαίωμα των πολιτών να εκφράζουν την άποψή τους. Θεωρεί δε ότι η δυσαρέσκεια και στις δύο πλευρές προέρχεται από την αντιπολίτευση, αλλά υπογραμμίζει πως μετά την επικύρωση και εφαρμογή της συμφωνίας όλοι είναι υποχρεωμένοι να τη σεβαστούν.
Ο ηγέτης του DUI είναι επίσης ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στον πρόεδρο της χώρας, Γκιόργκι Ιβάνοφ, αναφορικά με τη στάση του απέναντι στο νόμο για τη χρήση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης σε όλη την επικράτεια, ενώ αναφερόμενος στις σχέσεις Σερβίας-Κοσόβου, με αφορμή και τις τελευταίες συζητήσεις περί ανταλλαγής εδαφών, λέει ότι είναι αναγκαία η καθιέρωση διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών και η οριοθέτηση των συνόρων Σερβίας-Κοσόβου.
*Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Αλί Αχμέτι στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και τη Σοφία Παπαδοπούλου:
Ερ.: Πώς βλέπετε τη συμφωνία των Πρεσπών; Εκτιμάτε πως είναι αμοιβαία επωφελής για τις δυο χώρες;
Απ.: Δεν είναι επωφελής (η συμφωνία) μόνο για τις δυο χώρες μας αλλά και για ολόκληρη την περιοχή, είναι επίσης επωφελής για τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ευρώπη. Δεν υπάρχουν ηττημένοι σε αυτή τη συμφωνία, μπορεί να υπάρξουν μόνο νικητές. Φυσικά αυτός είναι ένας συμβιβασμός και σε κάθε συμβιβασμό οι πλευρές δεν είναι ικανοποιημένες. Δεν υπάρχει ιδανικός συμβιβασμός. Όπως δεν μπορείς να βρεις μια ιδανική συμφωνία. Επομένως εναπόκειται στις δυο πλευρές να σεβαστούν τη συμφωνία. Είναι προς όφελος της Ελλάδας, είναι προς όφελος των Σκοπίων επίσης, και είναι πολύ σημαντικό και οι δύο χώρες να ξεπεράσουν τις διαφορές που είχαν. Και μεταξύ των χωρών μας να υπάρξει μια βιώσιμη σχέση, μια καλύτερη οικονομική σχέση, και φυσικά η χώρα σας, με πολύ μεγαλύτερη εμπειρία από εμάς, να μας βοηθήσει στην ευρωατλαντική μας πορεία.
Ερ.: Κατά την άποψή σας η συμφωνία των Πρεσπών βοηθάει στην ενίσχυση των σχέσεων των δυο εθνοτήτων στη χώρα σας;
Απ.: Το κλείσιμο αυτού του ζητήματος θα είχε θετική επιρροή στις διεθνοτικές σχέσεις και θα επηρέαζε επίσης τις επενδύσεις- ξένες και εγχώριες. Η συμφωνία χαιρετίστηκε με εξαιρετικό τρόπο από τους Αλβανούς επειδή περίμεναν για πολύ καιρό και επεδίωκαν να δουν το κλείσιμο αυτού του ζητήματος το συντομότερο δυνατό. Οι συμπολίτες μας «Μακεδόνες» υπήρξαν πολύ πιο συναισθηματικά ευαίσθητοι σ΄ αυτό το θέμα και έχασαν τον ορθολογισμό, αλλά ευτυχώς, με τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας καταφέραμε να κλείσουμε αυτό το ζήτημα. Αυτή η συμφωνία είναι ιστορική, αυτή η συμφωνία κλείνει μια διαμάχη που ανήκε στο παρελθόν και μαζί πρέπει να δούμε πώς θα οικοδομήσουμε το μέλλον.
Ερ.: Ένα βασικό ερώτημα σε ό,τι αφορά το δημοψήφισμα της Κυριακής παραμένει η συμμετοχή των ψηφοφόρων. Πιστεύετε ότι θα υπάρξει ικανοποιητική συμμετοχή από όλες τις κοινότητες ώστε το δημοψήφισμα να θεωρηθεί επιτυχές;
Απ.: Δεν ανήκω στο στρατόπεδο της απαισιοδοξίας επειδή πιστεύω ότι μια λύση είναι εφικτή σ΄ αυτό το ζήτημα με αισιοδοξία. Την Κυριακή δεν ψηφίζουμε απλώς για τη συμφωνία να γίνει αποδεκτή αλλά ψηφίζουμε για μια βιώσιμη ειρήνη, ψηφίζουμε για την ασφάλεια, ψηφίζουμε για τη σταθερότητα, κατά της απομόνωσης και υπέρ της ενσωμάτωσης. Την Κυριακή ψηφίζουμε για τις ευρωπαϊκές αξίες, για το εάν θα είμαστε μια χώρα που θα ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ ή όχι. Φυσικά οι πολίτες περίμεναν αρκετό καιρό για την εγκαθίδρυση αυτών των αξιών και αυτές οι αξίες θα ψηφιστούν την Κυριακή. Κανείς δεν επιθυμεί να γυρίσει πίσω και να κοιτάξει το παρελθόν επειδή το παρελθόν δεν είναι καλό για εμάς. Και δεν έχουμε καμιά άλλη εναλλακτική από την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και πιστεύω ότι ο αριθμός των ψηφοφόρων την Κυριακή θα είναι καλός.

Ερ.: Επομένως δεν θεωρείτε πως θα υπάρξει αναγκαιότητα για πρόωρες εκλογές την επόμενη μέρα…
Απ.: Όχι δεν θεωρώ ότι οι πρόωρες εκλογές θα έδιναν λύση. Αλλά φυσικά θα εξαρτηθεί από τις διαβουλεύσεις που θα έχουμε με τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα. Εμείς δεν πρόκειται να αποφύγουμε τυχόν εκλογές κι εάν τα υπόλοιπα κόμματα εκτιμήσουν πως υπάρχει ανάγκη για εκλογές θα απαντήσουμε θετικά σ΄ αυτό. Αλλά επί της αρχής πιστεύουμε ότι έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε πριν από οποιαδήποτε εκλογική αναμέτρηση, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή των προβλεπόμενων από τη Συμφωνία της Πρέσπας για το ζήτημα της ονομασίας αλλά έχουμε και δουλειά που μας έχει δοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφορικά με τις μεταρρυθμίσεις- γι΄ αυτό και λέω ότι έχουμε πολύ πιο σημαντική δουλειά να κάνουμε από το να σκεφτόμαστε εκλογές.
Ερ.: Πόσος καιρός εκτιμάτε πως θα χρειαστεί για να ολοκληρωθεί από την πλευρά σας η διαδικασία υλοποίησης του «οδικού χάρτη» για τη συμφωνία;
Απ.: Έχουμε αυστηρές προθεσμίες που προβλέπονται από τη συμφωνία, οι οποίες και πρέπει να τηρηθούν, για παράδειγμα οι συνταγματικές αλλαγές πρέπει να γίνουν έως το τέλος του έτους. Και όλες οι άλλες στιγμές (στη διαδικασία) προβλέπονται στη συμφωνία. Η συμφωνία έχει διεθνή χαρακτήρα και φυσικά και οι δύο πλευρές είναι υποχρεωμένες να τη σεβαστούν.
Ερ.: Θεωρείτε πως υπάρχει η απαιτούμενη συναίνεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων για τις συνταγματικές αλλαγές;
Απ.: Θα θέσουμε αυτό το ζήτημα μετά την 30η Σεπτεμβρίου. Φυσικά θα υπάρξουν συνομιλίες με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, και αναμένω ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν καλή βούληση και θα στηρίξουν τις συνταγματικές αλλαγές. Επειδή η συμφωνία είναι επωφελής για όλους τους πολίτες είναι επωφελής και για τη χώρα και όπως είπα νωρίτερα είναι επωφελής και για την ευρύτερη περιοχή, επομένως είναι επωφελής και για την αντιπολίτευση επίσης. Στο τέλος της ημέρας όλα τα πολιτικά κόμματα στη χώρα, συμπεριλαμβανομένης της αντιπολίτευσης, στο πρόγραμμά τους έχουν προβλέψει ως προτεραιότητα την ένταξη της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ και έχουν προβλέψει στο πρόγραμμά τους δημοψήφισμα γι΄ αυτό το ζήτημα της αλλαγής. Εγώ, ως πολιτικό κόμμα (το DUI), ήμουν κατά του δημοψηφίσματος αλλά έκανα ένα βήμα πίσω και έγινε το δημοψήφισμα επειδή αποτελούσε προϋπόθεση από τα άλλα πολιτικά κόμματα.

 

Αλί Αχμέτι , πρόεδρος DUI 

Ερ.: Τι θα αλλάξει στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών εάν τελικά κυρωθεί και εφαρμοστεί η συμφωνία;
Απ.: Για εμένα δεν υπάρχει «εάν». Η συμφωνία πρέπει να εφαρμοστεί, πρέπει να επικυρωθεί και φυσικά και για τις δύο χώρες κάτι τέτοιο θα σημαίνει πολλά. Θα ζούμε υπό πολύ καλύτερες συνθήκες μεταξύ μας, με καλύτερες σχέσεις μεταξύ των πολιτών μας, καλύτερες οικονομικές, διπλωματικές, ανθρώπινες σχέσεις. Όλα θα είναι πολύ βελτιωμένα. Και πάνω από όλα θα είμαστε τμήμα ενός κοινού οικοδομήματος, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα συντονιζόμαστε μεταξύ μας και θα αναπτύσσουμε πολιτικές όχι μόνο για τις χώρες μας αλλά ευρύτερα για την περιοχή στο πλαίσιο μιας ενωμένης Ευρώπης.
Ερ.: Σας απασχολούν οι διαδηλώσεις και στις δύο πλευρές των συνόρων κατά της συμφωνίας;
Απ.: Όχι, οι διαδηλώσεις είναι επίσης τμήμα της Δημοκρατίας και είναι δικαίωμά τους (των διαδηλωτών) να εκφράζουν την άποψή τους. Αλλά όλοι θα πρέπει να σεβαστούν τη συμφωνία. Ως τη στιγμή της επικύρωσης και της εφαρμογής (της συμφωνίας) ο καθένας μπορεί ελεύθερα να εκφράζει την άποψή του. Τόσο εδώ όσο κι εκεί είναι η αντιπολίτευση που εκφράζει δυσαρέσκεια και αυτό είναι φυσικό. Αλλά έπειτα θα είναι υποχρεωμένοι να σεβαστούν τη συμφωνία.
Ερ.: Τώρα σε ό,τι αφορά την εσωτερική πολιτική σκηνή στη χώρα σας, ο Πρόεδρος Ιβάνοφ κρατάει στο συρτάρι του την απόφαση της Βουλή για χρήση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης σε όλη την επικράτεια. Τι σκοπεύετε να κάνετε γι’ αυτό;
Απ.: Ο κ. Ιβάνοφ είχε μια καλή ευκαιρία να βελτιώσει την εικόνα του απέναντι στις άλλες κοινότητες της χώρας -και σ΄ αυτή την περίπτωση απέναντι στους Αλβανούς-, αλλά αντί να κάνει αυτό επιδείνωσε την εικόνα του μεταξύ των Αλβανών. Ο νόμος για τη χρήση των γλωσσών ψηφίστηκε από τη Βουλή και αυτός ο νόμος θα εφαρμοστεί αλλά ο κ. Ιβάνοφ δεν θα είναι Πρόεδρος αυτής της χώρας και δεν θα φύγει με καλή εικόνα. Έχει αρκετούς μήνες παραμονής στο αξίωμά του, αλλά ο νόμος αυτός θα είναι για αιώνες στην υπηρεσία των πολιτών.
Ερ.: Σε περιφερειακό επίπεδο, πού νομίζετε ότι θα οδηγήσουν οι εξελίξεις στις σχέσεις Σερβίας-Κοσόβου;
Απ.: Το Κόσοβο και η Σερβία είναι απαραίτητο να καθιερώσουν συνομιλίες, να καθιερώσουν έναν διάλογο. Είναι αναγκαίο να χαραχτούν οι γραμμές στα σύνορα, να υπάρξει οριοθέτηση των συνόρων μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας. Είναι επίσης αναγκαίο να βελτιωθούν οι σχέσεις μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας καθώς δεν υπάρχει κανένας άλλος δρόμος πέραν της καθιέρωσης διαλόγου και των αξιών που θα είναι προς όφελος τόσο του Κοσόβου όσο και της Σερβίας. Φυσικά με την εξεύρεση λύσης και οι δύο πλευρές κερδίζουν. Δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Ας μην καλλιεργούμε ψευδαισθήσεις ότι αυτό το ζήτημα είναι τόσο εύκολο. Αλλά στην πολιτική θα πρέπει να λάβεις αποφάσεις, ακόμα και μεγάλες, γενναίες αποφάσεις και θα πρέπει να επιδείξεις θάρρος. Ελπίζω ότι η επικοινωνία δεν θα σταματήσει αλλά θα συνεχίσει με διεθνή διαμεσολάβηση και οι Αρχές τόσο στην Πρίστινα όσο και στο Βελιγράδι θα λάβουν τις αναγκαίες αποφάσεις σ΄ αυτές τις στιγμές.


Η ιστορία
Η ιστορία της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας ανάγεται στην αρχαιότητα, αρχίζοντας με το βασίλειο της Παιονίας, κράτος Θρακικό. Στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. η περιοχή ενσωματώθηκε στην Περσική Αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών και στη συνέχεια καταλήφθηκε από το Ελληνικό βασίλειο της Μακεδονίας τον 4ο αιώνα π.Χ. Οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την περιοχή τον 2ο αιώνα π.Χ. και την ενέταξαν στην πολύ μεγαλύτερη επαρχία της Μακεδονίας, που παρέμεινε τμήμα της Βυζαντινής (Ανατολικής Ρωμαϊκής) Αυτοκρατορίας και δέχθηκε συχνές επιδρομές και εποικισμούς Σλαβικών λαών, που άρχισαν τον 6ο αιώνα μ.Χ. Μετά από αιώνες αντιπαράθεσης μεταξύ Βυζαντινής και Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας πέρασε σταδιακά στην Οθωμανική κυριαρχία από τον 14ο αιώνα. Η ιδέα της ύπαρξης χωριστού σλαβομακεδονικού έθνους γεννήθηκε αρχικά σε έναν μικρό κύκλο διανοουμένων Σλάβων της Μακεδονίας στο μεταίχμιο 19ου και 20ου αιώνα. Με τους Βαλκανικούς πολέμους, η γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας διανεμήθηκε μεταξύ Βουλγαρίας, Σερβίας και Ελλάδας, αλλά ο σλαβομακεδονικός εθνικισμός υποστηρίχθηκε από τα κομμουνιστικά κόμματα της περιοχής κατά το Μεσοπόλεμο και η διάδοσή του ευνοήθηκε από τα προβλήματα που δημιούργησε η γιουγκοσλαβική διοίκηση. Κατά το Β΄ Παγκόσμιο, στην κατεχόμενη Μακεδονία του Βαρδάρη αναπτύχθηκε ένα αντιφασιστικό αντάρτικο, που μετά τον πόλεμο οδήγησε στην ίδρυση της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας ως ομόσπονδης δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας. Το 1991, με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, η πρώην γιουγκοσλαβική δημοκρατία έγινε ανεξάρτητο κράτος με τη συνταγματική ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Η έκταση, ο πληθυσμός και οι μειονότητες
Η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας βρίσκεται στα κεντρικά Βαλκάνια και καταλαμβάνει συνολική έκταση 25.333 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Χώρα περίκλειστη, συνορεύει με το Κόσοβο στα βορειοδυτικά, τη Σερβία στα βόρεια, τη Βουλγαρία στα ανατολικά, την Ελλάδα στα νότια και την Αλβανία στα δυτικά. Αποτελεί περίπου το βορειοδυτικό τρίτο της μεγαλύτερης γεωγραφικής περιοχής της Μακεδονίας, που περιλαμβάνει επίσης τα γειτονικά τμήματα της βόρειας Ελλάδας και μικρότερα τμήματα της νοτιοδυτικής Βουλγαρίας και της νοτιοανατολικής Αλβανίας. Η γεωγραφία της χώρας καθορίζεται πρωτίστως από βουνά, κοιλάδες και ποτάμια.
Στην πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη Σκόπια ζει περίπου το ένα τέταρτο των 2,06 εκατομμυρίων κατοίκων. Η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Σλαβομακεδόνες, ένας νότιος Σλαβικός λαός. Οι Αλβανοί αποτελούν μια σημαντική μειονότητα, περίπου 25% του πληθυσμού της χώρας, ακολουθούμενοι από τους Τούρκους, Σέρβους, Ρομά και άλλες μικρότερες μειονότητες.
Σύμφωνα με την τελευταία επίσημη απογραφή (2002), ο συνολικός πληθυσμός της χώρας ήταν 2.022.547 άτομα, των οποίων η εθνικότητα κατανέμεται ως εξής: 1.297.981 ή το 64% είναι Σλαβομακεδόνες, 509.083 ή 25,2% είναι Αλβανοί, 77.959 ή 3,9 % είναι Τούρκοι, 53.879 ή 2,7% είναι Ρομά, 35.939 ή 1,8% είναι Σέρβοι, 17.018 ή 0,8% είναι Βόσνιοι, 9.695 ή 0,5% είναι Βλάχοι και οι υπόλοιποι 20.993 δεν ανήκουν σε καμία από τις προηγούμενες κατηγορίες.
Αυτές οι μειονότητες είναι οι μόνες που αναγνωρίζονται από το κράτος και αναφέρονται σε αυτή τη σειρά στο προοίμιο του Συντάγματος, που ορίζει επίσης ότι όλοι οι πολίτες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου και ότι το κράτος προστατεύει και προωθεί τον πολιτισμό όλων των κοινοτήτων.

Το πολίτευμα και η οργάνωση των εξουσιών
Η πΓΔΜ είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, η πολιτική οργάνωση της οποίας ορίζεται από το Σύνταγμα της πΓΔΜ που συντάχθηκε το 1991. Το σύνταγμα εγγυάται το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων. Καθιερώνει τα θεμελιώδη δικαιώματα, ανάμεσα στα οποία η ελευθερία της έκφρασης, η καθολική ψήφος, ο πολιτικός πλουραλισμός και η ελευθερία του επιχειρείν.
Το σύνταγμα του 1991 αναθέτει τη νομοθετική εξουσία στο Κοινοβούλιο, που αποτελείται από ένα σώμα, τη Συνέλευση της πΓΔΜ. Τα 123 μέλη της εκλέγονται με άμεση καθολική ψηφοφορία κάθε τέσσερα χρόνια. Το κοινοβούλιο ψηφίζει τους νόμους, εκλέγει τα μέλη της κυβέρνησης, ψηφίζει τον κρατικό προϋπολογισμό, επικυρώνει τις διεθνείς συνθήκες, ορίζει και ανακαλεί τους δικαστές και κηρύσσει πόλεμο. Κάθε μέλος της Συνέλευσης μπορεί να προτείνει νόμους, όπως και κάθε άτομο εφοδιασμένο με μία αίτηση με τουλάχιστον 10.000 υπογραφές εκλογέων. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει το δικαίωμα να ασκήσει βέτο στα νομοσχέδια• όταν κάνει χρήση του, ο νόμος εισάγεται για δεύτερη φορά στη Συνέλευση και υιοθετείται οριστικά αν πάρει τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ψήφων. Ο Πρόεδρος της Συνέλευσης εκλέγεται από τουλάχιστον 61 μέλη του Κοινοβουλίου. Αντικαθιστά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αν δεν μπορεί να ασκήσει τα καθήκοντά του.
Η εκτελεστική εξουσία βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης και του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο Πρόεδρος εκλέγεται κάθε πέντε χρόνια με άμεση καθολική ψηφοφορία• μπορεί να ασκήσει έως δύο θητείες. Ο Πρόεδρος διαπραγματεύεται τις διεθνείς συμφωνίες, ορίζει τους πρέσβεις, δέχεται τους ξένους διπλωμάτες, ορίζει διάφορους αξιωματούχους της Δημοκρατίας, όπως τους δύο δικαστές του συνταγματικού δικαστηρίου, είναι ο ανώτατος αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και εκπροσωπεί το κράτος στο εσωτερικό και το εξωτερικό.Η κυβέρνηση μπορεί να προτείνει νόμους και προϋπολογισμούς, είναι υπεύθυνη για την εκτέλεση των νόμων, αποφασίζει την αναγνώριση των ξένων κρατών και προτείνει τους πρέσβεις.
Η δικαστική εξουσία ασκείται από δικαστές που εκλέγονται από τη Συνέλευση χωρίς χρονικό περιορισμό. Η χώρα αριθμεί 27 αστικά δικαστήρια, τρία εφετεία και ένα ανώτατο δικαστήριο. Το σύνταγμα απαγορεύει τη σύσταση έκτακτων δικαστηρίων. Τέλος, το συνταγματικό δικαστήριο είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο της συμμόρφωσης των πράξεων του κοινοβουλίου και της κυβέρνησης με το Σύνταγμα. Το δίκαιο της χώρας ανήκει στην παράδοση του αστικού-ρωμαϊκού δικαίου.
Το εισόδημα του πληθυσμού
Το μέσο καθαρό εισόδημα στην πΓΔΜ είχε ύψος 330 ευρώ το μήνα το 2010,αριθμός σημαντικά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο αλλά κοντά στο βουλγαρικό, 342 ευρώ,και ίδιο με το σερβικό, 329 ευρώ.
Υπάρχουν σημαντικές μισθολογικές διαφορές ανάλογα με την ασκούμενη δραστηριότητα: η γεωργία, η βιομηχανία και οι κατασκευές είναι δραστηριότητες λιγότερο προσοδοφόρες, καθώς προσφέρουν περίπου 20% λιγότερο από το μέσο μισθό. Αντιθέτως, η εξόρυξη μετάλλων, ο δημόσιος τομέας και οι μεταφορές προσφέρουν 20% περισσότερο και ο τομέας της χρηματοοικονομίας είναι ο πλέον προσοδοφόρος, με μισθούς σχεδόν δύο φορές υψηλότερους του μέσου όρου. Ο τομέας της ενέργειας είναι επίσης προσοδοφόρος, καθώς προσφέρει 43% περισσότερο από το μέσο μισθό.
Οι εργοδότες όφειλαν να πληρώνουν τους υπαλλήλους τους τουλάχιστον το 65% του εθνικού μέσου μισθού μέχρι το 2012, οπότε θεσπίστηκε ελάχιστος μισθός ύψους 130 ευρώ το μήνα. Το μέτρο ευνοεί περίπου 65.000 εργαζόμενους, που λάμβαναν χαμηλότερο μισθό πριν την έναρξη ισχύος του νόμου. Το 2008, το 28,7% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, ποσοστό που συνεχώς αυξάνεται μετά την ανεξαρτησία της χώρας. Η φτώχεια επηρεάζει κυρίως τις αγροτικές περιοχές και τις πολυμελείς οικογένειες με ένα ή περισσότερα μέλη άνεργα ή με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Η ανεργία είναι ουσιαστικά αστικό φαινόμενο και η αγροτική φτώχεια συνδέεται περισσότερο με χαμηλά εισοδήματα παρά με έλλειψη εργασίας. Ενώ οι φτωχοί αυξάνονται, οι ανώτερες τάξεις πλουτίζουν γρήγορα και η χώρα είχε δείκτη Gini 43,2 το 2009, που την τοποθετεί στην τεσσαρακοστή όγδοη θέση στον κόσμο και δεύτερη στην Ευρώπη μετά τη Βουλγαρία όσον αφορά την ανισότητα των εισοδημάτων ανάμεσα στον πληθυσμό.  
Το 2007, ο δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης της χώρας ήταν 0,817, πράγμα που την τοποθετεί εβδομηκοστή δεύτερη στην παγκόσμια κατάταξη. O δείκτης βρίσκεται σε συνεχή ανοδική τροχιά και αυξήθηκε κατά 0,30 μονάδες ανάμεσα στο 2000 και το 2007.

Share this post