Αποκαλυπτικό : Ποινική δίωξη για το αιγυπτιακό αγγείο ζήτησε το Τμήμα Αρχαιοτήτων
Το αίτημα αγνόησε η Αστυνομία, με την οποία συμφώνησε ο Γενικός Εισαγγελέας.
Το Τμήμα Αρχαιοτήτων (ΤΑ) ζήτησε από την Αστυνομία να προχωρήσει άμεσα στην άσκηση ποινικής δίωξης για την υπόθεση του αρχαίου αιγυπτιακού αγγείου εναντίον Ελληνοκυπρίου , κατοίκου Λάρνακας, ο οποίος διατηρεί ιδιωτική συλλογή , δηλωμένη στο ΤΑ. Ως γνωστό το αγγείο θα επιστρεφόταν στην Αίγυπτο και θα το παρέδιδε την περασμένη Δευτέρα, 20 Νοεμβρίου, ο πρόεδρος Αναστασιάδης στον Αιγύπτιο ομόλογο του El Sisi κατά την επίσκεψη του στην Κύπρο. Τελικά , η παράδοση δεν έγινε ύστερα από επιθυμία του προέδρου Sisi, προφανώς λόγω του θορύβου, που δημιουργήθηκε για το κατά πόσο αυτό ήρθε παράνομα στην Κύπρο ή βρέθηκε σε παράνομη ανασκαφή στα Κούκλια.
Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, παρόλο που αποκλείει την ανεύρεση του αγγείου σε παράνομη ανασκαφή, ζήτησε την άσκηση ποινικής δίωξης κατά του κατόχου του , με κατεπείγουσα επιστολή, ημερομηνίας 13 Οκτωβρίου 2017, της Διευθύντριας του Τμήματος, δρος. Μαρίνας Σολομίδου-Ιερωνυμίδου, προς τον Αστυνομικό Διευθυντή Λάρνακας (Υπόψη Υπευθύνου ΤΑΕ). Της αποστολής της επιστολή προηγήθηκε την ίδια μέρα σύσκεψη στο Υπουργείο Εξωτερικών (ΥΠΕΞ) σχετικά με το αιγυπτιακό αγγείο.
Η Διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων , αφού αναφέρεται σε προγενέστερη επιστολή της , ημερομηνίας 26 Απριλίου 2017, στην δεύτερη έρευνα , που διενήργησε το ΤΑΕ Λάρνακας στην οικία του κ. Σ.Γ ( σ.σ: το πλήρες όνομα υπάρχει στην επιστολή και επίσης κατατέθηκε από την έφορο Μουσείων , Δέσπω Πηλείδου, στην ανοικτή συνεδρίαση (16.11.17) της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου), στην παρουσία Λειτουργού του Τμήματος Αρχαιοτήτων και στην σύσκεψη στο ΥΠΕΞ, σημειώνει ότι , όπως είχε γράψει και στην προηγούμενη επιστολή της, «το Τμήμα Αρχαιοτήτων δεν ικανοποιείται από τις εξηγήσεις και τους ισχυρισμούς του κ. Σ.Γ». Η δρ. Σολομίδου –Ιερωνυμίδου επισημαίνει μεταξύ άλλων: « Κατά την κατ΄οίκον έρευνα, που διενήργησε το ΤΑΕ στην οικία του στις 12 Οκτωβρίου, ο κ. Γ. επανέλαβε τον ισχυρισμό του πως η ποσότητα της σπασμένης πέτρας που παρέδωσε προς το ΤΑΕ στις 30 Μαρτίου 2017 είναι ό,τι απέμεινε από το αγγείο. Οι ισχυρισμοί του είναι συνολικά καταφανώς ψευδείς, ενώ η σχετική επιστημονική έρευνα που διενήργησε το Τμήμα Αρχαιοτήτων καταδεικνύει πως δεν μπορεί η ποσότητα της σπασμένης πέτρας που μας παρέδωσε να ανήκει στο αρχαίο αγγείο που ο ίδιος μας παρουσίασε σε φωτογραφίες».
Η διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων υποδεικνύει στην επιστολή της: « Είναι σαφές ότι πέραν του θέματος παραβίασης προνοιών του Περί Αρχαιοτήτων Νόμου, αλλά ενδεχομένως και άλλων νόμων της Κυπριακής Δημοκρατίας (δόλος , ψευδείς δηλώσεις) , η υπόθεση προσλαμβάνει πρόσθετες σοβαρές διαστάσεις . Οι αρμόδιες αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας θα πρέπει να δείξουν την ανάλογη αποφασιστικότητα στην αντιμετώπιση της υπόθεσης». Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην Σύμβαση της Λευκωσίας (Μάϊος 2018) για λήψη ποινικών μέτρων ενάντια στην παράνομη ανασκαφή και διακίνηση αρχαιοτήτων.
Το αρχαίο αιγυπτιακό αγγείο είναι , επισημαίνεται στην επιστολή, αρχαιότητα κατά την έννοια που ορίζεται στο άρθρο 2 του Περί Αρχαιοτήτων Νόμου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ως εκ τούτου, συμπεραίνει στην επιστολή της η δρ. Μαρίνα Σολομίδου- Ιερωνυμίδου «ο κ. Σ. Γ. παραβίασε πρόνοιες σειράς άρθρων του Περί Αρχαιοτήτων Νόμου». Πιο συγκεκριμένα στην επιστολή επισημαίνεται ότι υπήρξε:
–Παραβίαση της κυριότητα της κυβέρνησης επί της αρχαιότητας.
-Παράλειψη ειδοποίησης του Τμήματος Αρχαιοτήτων , όταν απέκτησε την αρχαιότητα το 2016 ,
-Μη διατήρηση της αρχαιότητας «υπό ασφαλή φύλαξη»
-Παράνομη εμπορία αρχαιότητας με την αγορά της το 2016
-Αδυναμία παρουσίασης αρχαιότητας, που κατά δήλωση του κατείχε, στην Διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων για επιθεώρηση
-Παράνομη κατοχή αρχαιότητας που δεν περιλαμβάνεται σε κατάλογο, τον οποίο κατέθεσε προς την Διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων.
Σχετικά με την ιδιωτική συλλογή-δηλωμένη στο Τμήμα Αρχαιοτήτων- του κ. Σ.Γ ., η δρ. Μαρίνα Σολομίδου- Ιερωνυμίδου αναφέρει στην επιστολή της ότι η συμπεριφορά και οι ενέργειες του στην υπόθεση του αιγυπτιακού αγγείου δημιουργούν εύλογους φόβους και αμφιβολίες , αν μπορεί να διατηρήσει τις αρχαιότητες υπό ασφαλή φύλαξη. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, προσθέτει, επιφυλάσσεται για περαιτέρω ενέργειες .
«Συναφώς με τα πιο πάνω, παρακαλώ όπως προχωρήσετε άμεσα στην άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον του κ. Σ.Γ.», καταλήγει η επιστολή της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχαιοτήτων , δρ. Μαρίνας Σολομίδου-Ιερωνυμίδου προς τον Αστυνομικό Διευθυντή Λάρνακας.
Η επιστολή κοινοποιήθηκε, μέσω Γενικού Διευθυντή Υπουργείου Μεταφορών , Επικοινωνιών και Έργων, στον Γενικό Εισαγγελέα και στον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών (Υπόψη κ. Αντρέα Κακουρή, Διεύθυνση Μέσης Ανατολής και Βορείου Αφρικής).
Για την ιστορία της πολύκροτης υπόθεσης θυμίζουμε ότι :
-Ανακοίνωση Αστυνομίας (17.10.17) ανέφερε: «Στις 24 Μαρτίου, 2017, λήφθηκε αίτημα Δικαστικής Συνδρομής από τις Αιγυπτιακές Αρχές, στην οποία ζητείτο η κατάσχεση ενός αρχαίου Αιγυπτιακού αγγείου, το οποίο χρονολογείται στον 13ο αιώνα π.Χ. στα χρόνια του Φαραώ Ραμσή Β΄ της 19ης Δυναστείας της Αιγύπτου. Σήμερα το πρωί μετά από αξιολόγηση πληροφοριών, μέλη του ΤΑΕ Λάρνακας εντόπισαν και παρέλαβαν το συγκεκριμένο αγγείο, με σκοπό να παραδοθεί στις Αιγυπτιακές Αρχές».
– Γραπτές ερωτήσεις μας προς τον Αρχηγό Αστυνομίας παραμένουν από τις 8.11.17 αναπάντητες
-Στις 8.11.17 οι βουλευτές Άννα Θεολόγου και Γιώργος Περδίκης ενέγραψαν θέμα στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου
– Το θέμα συζητήθηκε στις 16.11.17 και η Επιτροπή με επιστολή της προς τον Γενικό Εισαγγελέα ζήτησε την παρέμβαση του
-Στις 17.11. 17 ανακοίνωση της Αστυνομίας για το θέμα του αγγείου ανέφερε : «Αναφορικά με το θέμα που έχει προκύψει σε σχέση με την παράδοση προς τις Αιγυπτιακές Αρχές αρχαίου αιγυπτιακού αγγείου, η Αστυνομία, αφού διενήργησε έρευνα, κατέληξε ότι δεν στοιχειοθετούνται οποιαδήποτε αδικήματα εναντίον οποιουδήποτε. Ο φάκελος τέθηκε ενώπιον του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ο οποίος αφού μελέτησε το περισυλλεγέν μαρτυρικό υλικό συμφώνησε με τη θέση της Αστυνομίας.
Επομένως, το αρχαίο αντικείμενο θα πρέπει να παραδοθεί στις Αιγυπτιακές Αρχές προς ικανοποίηση του αιτήματος δικαστικής συνδρομής, που είχαν υποβάλει και το οποίο κρίθηκε ως βάσιμο και δικαιολογημένο, αφού αυτό ταυτοποιήθηκε, σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων με τη συγκεκριμένη αιγυπτιακή αρχαιότητα.
Η Αστυνομία δεν κατέχει οποιαδήποτε στοιχεία που να δικαιολογούν την περαιτέρω διερεύνηση σε σχέση με την προέλευση του αγγείου.
Επειδή όμως κατά τη χθεσινή συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών και Αξιών, προβλήθηκαν ισχυρισμοί σύμφωνα με τους οποίους ενδεχόμενα το αγγείο τούτο να έχει προέλθει από παράνομη ανασκαφή στην Κύπρο, η Αστυνομία, κατόπιν οδηγιών του Γενικού Εισαγγελέα, καλεί οποιονδήποτε πρόσωπο κατέχει οποιαδήποτε βάσιμη πληροφορία και / ή στοιχεία που αφορούν το θέμα αυτό, να τα παρουσιάσει στο Τμήμα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων της Αστυνομικής Διεύθυνσης Λάρνακας, (τηλέφωνα επικοινωνίας 24-804060 και 24-804066) δίνοντας κατάθεση το ταχύτερο δυνατό, δεδομένου ότι το αγγείο έχει προγραμματιστεί να παραδοθεί τη Δευτέρα 20/11/2017 στις Αιγυπτιακές Αρχές».
-Στις 20.11.17 ο Γενικός Εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης, έστειλε προς τον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου Ζαχαρία Κουλία την ακόλουθη επιστολή: «Με την επιστολή σας καθηκόντως φέρετε σε γνώση του Γενικού Εισαγγελέα κάποιες δηλώσεις οι οποίες έγιναν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή της οποίας προεδρεύετε την 16.11.17 κατά τη συζήτηση του ίδιου θέματος και διαβιβάζετε την παράκληση της Επιτροπής όπως ο Γενικός Εισαγγελέας ερευνήσει τάχιστα το θέμα. Σε σχέση με τούτο, σας ενημερώνω ότι την επόμενη ημέρα από την λήψη της επιστολής σας μου παραδόθηκε ο σχετικός αστυνομικός φάκελος που αφορούσε το εν λόγω Αιγυπτιακό αγγείο και ήταν το αποτέλεσμα εμπεριστατωμένης αστυνομικής διερεύνησης. Από τη μελέτη του περιεχομένου του φακέλου έκρινα ότι δεν εδικαιολογείτο η προώθηση οποιασδήποτε ποινικής δίωξης, όπως ήταν και η εισήγηση της Αστυνομίας και ότι θα έπρεπε να εκτελεστεί το αίτημα δικαστικής συνδρομής των Αιγυπτιακών αρχών, με την παράδοση σ’ αυτές του αγγείου το οποίο ταυτοποιήθηκε ως το κλαπέν από την Αίγυπτο. Παρά ταύτα, έδωσα οδηγίες προς την Αστυνομία, όπως προβεί αμέσως σε δημόσια ανακοίνωση με την οποία να καλούσε οποιονδήποτε τυχόν πρόσωπο είχε οποιεσδήποτε βάσιμες πληροφορίες που αφορούσαν στην προέλευση του αγγείου, να τις έδιδε στην αστυνομία πριν από την Δευτέρα 20.11.2017 για τυχόν περαιτέρω εξέταση του θέματος. Εξ’ όσων πληροφορήθηκαε, η ανακοίνωση έγινε, πλην όμως κανένα πρόσωπο δεν προσήλθε για να δώσει οποιαδήποτε βάσιμα στοιχεία στην Αστυνομία.
Τονίζω, βέβαια, το γεγονός ότι κατ’ αρχάς δεν είναι ο Γενικός Εισαγγελέας που διεξάγει ποινικές έρευνες, αλλά η Αστυνομία και εν πάση περιπτώσει για να δώσει οδηγίες ο Γενικός Εισαγγελέας για έναρξη ή συνέχιση ποινικών ερευνών για συγκεκριμένο θέμα θα πρέπει να τεθούν υπόψιν των Αστυνομικών αρχών ή υπόψιν του ιδίου, βάσιμα στοιχεία, τα οποία να δικαιολογούν κάτι τέτοιο και όχι απλές δημόσιες δηλώσεις χωρίς τεκμηρίωση ή βάση. Λόγω της δημοσιότητας η οποία δόθηκε στην δική σας επιστολή θα προβώ στη δημοσιοποίηση και της παρούσας».
Α. ΒΙΚΕΤΟΣ