Αποκαλύψεις από ΥΠΕΞ και «Φιλελεύθερο»

Τρείς τρόπους με τους οποίους μπορεί να επαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία, νοουμένου ότι θα σταματήσουν οι Τουρκικές παράνομες ενέργειες στην Κυπριακή ΑΟΖ

Επιστολή με στόχο την επανέναρξη των συνομιλιών απέστειλε ο πρόεδρος Αναστασιάδης προς τον γ.γ των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, αποκάλυψε σε συνέντευξή του στο «Κανάλι 6» και στον δημοσιογράφο Γιώργο Παυλίδη ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης.
Η επιστολή απεστάλη στις 14 Ιουνίου σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών. Ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε πως στην επιστολή ο πρόεδρος αναφέρει τρείς τρόπους με τους οποίους μπορεί να επαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία, νοουμένου ότι θα σταματήσουν οι Τουρκικές παράνομες ενέργειες στην Κυπριακή ΑΟΖ:
– Συνάντηση του προέδρου Αναστασιάδη με τον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί στην παρουσία της Απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ Τζέην Χολ Λουτ.
– Συνάντηση των δύο ηγετών στην παρουσία του ιδίου του ΓΓ του ΟΗΕ
– Συνέχιση της διαδικασίας με συνάντηση στην μορφή που έγινε στο Κράν Μοντανά.

Ο Υπουργός Εξωτερικών ανέφερε πως φαίνεται ότι η προσπάθεια για συνομολόγηση των όρων αναφοράς δεν είχε αποτέλεσμα και γι’ αυτό ο πρόεδρος ανέλαβε αυτή την πρωτοβουλία.
Φιλοξενούμενος στην εκπομπή ήταν και το μέλος της κεντρικής γραμματείας του ΑΚΕΛ και επικεφαλής του γραφείου Κυπριακού, Τουμάζος Τσελεπής, ο οποίος χαρακτήρισε πολύ σημαντική την εν λόγω εξέλιξη. Όπως είπε για να μπορέσει να συνεχιστεί η διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού πρέπει να συνεχίσει από εκεί που είχε μείνει με όλες τις προϋπάρχουσες συγκλίσεις, το πλαίσιο Γκουτέρες και το άτυπο έγγραφο εφαρμογής της λύσης το οποίο αποκλείει τον ρόλο των εγγυητών, πέραν του συμβουλευτικού.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, έκανε και σήμερα, Παρασκευή 28 Ιουνίου 2019 δηλώσεις στο «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος Ραδιοφώνου του ΡΙΚ αναφορικά με επιστολές του προέδρου Αναστασιάδη προς τον ΓΓ του ΟΗΕ, όπως και για άλλα τρέχοντα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Ο υπουργός επιβεβαίωσε και σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ο Φιλελεύθερος».
Το σχετικό κείμενο των ερωτο- απαντήσεων έχει ως ακολούθως:
«Ερώτηση: Τι γράφει η επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας στον ΓΓ του ΟΗΕ;
Απάντηση: Όντως οΠροέδρος της Δημοκρατίας έχει στείλει επιστολή στον ΓΓ του ΟΗΕ και όχι μόνο. Αντίγραφο της επιστολής έχει σταλθεί και στα 5 Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ενημερώνοντάς τα για τις πρόσφατες δηλώσεις σε σχέση με την Αμμόχωστο. Επαναλαμβάνει την πρόταση του,Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία αποτελεί συνέχεια των προτάσεων που έγιναν από προηγούμενους Προέδρους, όπως Τ. Παπαδόπουλος, Δ. Χριστόφιας, αλλά κανει και ειδική αναφορά στα 21 μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που έδωσε στον Τ/κ ηγέτη κατά τη διάρκεια της τελευταίας τους συνάντησης. Ο κ. Οζερσάι, ως θιασώτης της λύσης των 2 κρατών, προβαίνει σε δηλώσεις που σκοπό έχουν να εξυπηρετήσουν αυτό το στόχο.
Ερώτηση: Πώς σχολιάζετε την τροπολογία στο αμερικανικό νομοσχέδιο για κατάργηση του εμπάργκο όπλων;
Απάντηση: Κατ’ αρχάς αναφέρω ότι το περιεχόμενο του νομοσχεδίου περιέχει σειρά θετικών στοιχείων για την Κυπριακή Δημοκρατία, τόσο στο επίπεδο των διμερών μας σχέσεων με τις ΗΠΑ όσο και σε σχέση με την πρακτική συμμετοχή και στήριξη των ΗΠΑ στην τριμερή συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ, ειδικότερα στην πτυχή της ενέργειας. Υπάρχουν αναφορές που είναι θετικές για την Κυπριακή Δημοκρατία. Την ίδια στιγμή δεν μπορεί να παραγνωριστεί η προβληματική σύνδεση του θέματος της άρσης του εμπάργκο διότι η σύνδεση γίνεται με την πτυχή του νομοσχεδίου που αφορά την άρση του εμπάργκο με το θέμα των υπηρεσιών ελλιμενισμού ρωσικών πλοίων σε λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Κυπριακή Δημοκρατία παρέχει διαχρονικά διευκολύνσεις ανθρωπιστικής , όχι στρατιωτικής φύσεως για ανεφοδιασμό, προμήθειες και απομάκρυνση πληθυσμού, όπως κάναμε προς όλες τις χώρες το 2006 με την κρίση του Λιβάνου ,αλλά πολύ περισσότερο για εφαρμογή της απόφασης της διεθνούς κοινότητας το 2013. Δηλαδή, το 2013 η ίδια η διεθνής κοινότητας ζήτησε από την Κυπριακή Δημοκρατία να χρησιμοποιηθούν οι λιμένες της για απομάκρυνση των χημικών που βρίσκονται στη Συρία. Είναι λοιπόν μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο που εκφράστηκε η δυσαρέσκεια γι’ αυτή την προβληματική αναφορά.
Ερώτηση: Είναι κάτι που θα επιδιώξουμε ν’ αλλάξει;
Απάντηση: Είναι μια αναφορά από τους συντάκτες του νομοσχεδίου. Το νομοσχέδιο θα προωθηθεί από την Επιτροπή Εξωτερικών του Κογκρέσου στην Ολομέλεια της Γερουσίας για να γίνει η ψηφοφορία. Αντίστοιχη διαδικασία, δηλαδή Επιτροπή Εξωτερικών και Ολομέλεια θα πρέπει να γίνει και στη Βουλή των Αντιπροσώπων και ,αν εγκριθεί και στα δύο Σώματα, θα πάει στον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, η έγκριση του οποίου είναι αναγκαία για να προχωρήσει. Επισημαίνω ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έχει την ευκαιρία να συζητήσει όλες αυτές τις αναφορές στα νομοσχέδια, να εκφράσει τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα αμερικανικό νομοσχέδιο με αριθμό βουλευτών από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβάνομένων και αυτών που προώθησαν το νομοσχέδιο στο Κογκρέσο. Σε συνάντηση που θα έχουν το ερχόμενο Σάββατο στην Κύπρο θα υπάρχει επίσκεψη από Αμερικανούς βουλευτές στο πλαίσιο επίσκεψής τους στην περιοχή.
Ερώτηση: Είχε δίκαιο το ΑΚΕΛ που έλεγε ότι «επιλέγουμε σε ποιά βάρκα θα ανεβούμε»;

Απάντηση: Όχι. Έχουμε πει αρκετές φορές ότι ο εξωτερικός προσανατολισμός της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η ΕΕ. Αυτό που έχω αναφέρει και είναι προβληματικό δεν έχει καμιά σχέση με το θέμα της επιλογής. Δεν έχουμε ν’ ανησυχήσουμε για οτιδήποτε σε σχέση με το θέμα του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και τις ενέργειες που προβαίνει η Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος της ΕΕ και των ελέγχων που τυγχάνει από όλα τα διεθνή και ευρωπαϊκά Σώματα. Η άρση του εμπάργκο έχει περισσότερο συμβολική σημασία για την Κυπριακή Δημοκρατία, αν δούμε ποιές χώρες είναι σε καθεστώς εμπάργκο από πλευράς ΗΠΑ. Μια τέτοια απόφαση που λήφθηκε πριν πολλά χρόνια δεν συμβαδίζει σε καμιά περίπτωση με το επίπεδο των σχέσεών μας. Από εκεί και πέρα, επαναλαμβάνω ότι το νομοσχέδιο έχει αναφορές που είναι σημαντικές για την Κυπριακή Δημοκρατία. Για παράδειγμα καλείται η κυβέρνηση των ΗΠΑ να υποβάλλει έκθεση στο Κογκρέσο στην οποία να καταγράφονται τα περιστατικά παραβίασης της κυπριακής ΑΟΖ από το 2017 και εντεύθεν. Την ίδια στιγμή ,όμως, υπάρχει και αυτή η προβληματική αναφορά και ως κυρίαρχο κράτος εκφράζουμε τη δυσαρέσκειά μας γι’ αυτή την αναφορά. Τα θέματα είναι πολύ απλά όμως δεν τίθεται για μας θέμα να επιλέξουμε είτε θέμα Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής είτε θέμα Ρωσικής Ομοσπονδίας. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος-μέλος της ΕΕ και με αφορμή όλα αυτά που συμβαίνουν στην κυπριακή ΑΟΖ δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα μπορούσαμε να τα αντιμετωπίσουμε αν δεν ήμασταν κράτος-μέλος της ΕΕ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και όλες οι χώρες, επιδιώκουν να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Στην περιοχή μας η χώρα που είναι ο πιο στενός σύμμαχος των ΗΠΑ είναι το Ισραήλ. Εντούτοις, οι σχέσεις του με τη Ρωσική Ομοσπονδία είναι εξαιρετικές και συνεργάζονται σε πολλά θέματα. Το νομοσχέδιο αφορά και την Ελλάδα. Στην Ελλάδα υπάρχει μια κυβέρνηση που προέρχεται από την Αριστερά. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει διακόψει τις σχέσεις της με τη Ρωσική Ομοσπονδία επειδή έχει ενισχύσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ; Αυτές οι λογικές του «μηδενικού αθροίσματος» δεν ακολουθούνται ούτε από την Κυπριακή Δημοκρατία ούτε από την Ελληνική Κυβέρνηση ,που είναι δική τους υπόθεση ν’ αποφασίσουν, απλά το αναφέρω ως παράδειγμα. Ο εξωτερικός μας προσανατολισμός, όσα νομοσχέδια και αν γίνουν, όσες προτάσεις και αν γίνουν, δεν επηρεάζεται και είναι αυτός της ΕΕ. Με την ίδια λογική που προσεγγίζεται το θέμα, θα έπρεπε και η Κυπριακή Δημοκρατία αυτή τη στιγμή να μην έχει καλές σχέσεις με τη Ρωσία διότι η Ρωσία αποφάσισε να πουλήσει τους πυραύλους S-400 στην Τουρκία, ένα σύστημα που επηρεάζει και την Κύπρο. Αυτές οι προσεγγίσεις μπορεί να τις προωθούν/επιδιώκουν κάποιες χώρες, αλλά δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να μας επιβάλουν ποιές είναι οι αποφάσεις μας.
Ερώτηση: Όσον αφορά την προηγούμενη επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας, θα τη δώσετε στη δημοσιότητα;
Απάντηση: Θυμίζω ότι συνήλθε το Εθνικό Συμβούλιο και συζητήθηκαν όλα αυτά τα θέματα και ,αν θέλετε ,και η επιστολή είναι και σε συνέχεια της συζήτησης στο Εθνικό Συμβούλιο. Η ουσία της επιστολής ,η οποία αποτελεί συνέχεια της συζήτησης που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τον ΓΓ του ΟΗΕ στο Πεκίνο, είναι η έκφραση ετοιμότητας ,για ακόμη μια φορά, για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά από εκεί που διακόπηκαν, νοουμένου ότι η Τουρκία θα τερματίσει τις παράνομές της ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ. Οι νέες ιδέες αφορούν τα θέματα στα οποία υπήρξε διαφωνία στο Κραν Μοντανά ούτως ώστε να μπορέσει να βρεθεί λύση σ’ αυτά τα θέματα στα οποία υπήρξε διαφωνία η οποία δεν οδήγησε σε θετικό αποτέλεσμα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκφράζει την ετοιμότητά του και γραπτώς. Δεν είναι η πρώτη φορά και ευελπιστούμε ότι τώρα που τέλειωσαν οι εκλογές στην Τουρκία, διότι για μεγάλο διάστημα γινόταν επίκληση των εκλογικών διαδικασιών στην Τουρκία έτσι ώστε ως αφορμή να μην προχωρήσει η διαδικασία, θα είναι δυνατό να επαναρχίσει ο διάλογος.
Η επιστολή είναι 3 σελίδες, δεν θα τη διαβάσω δημόσια. Είναι ξεκάθαρο ότι αναφέρεται στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το Κραν Μοντανά. Αναφέρει 3 τρόπους που έχουν ήδη συζητηθεί. Κάποιοι έχουν προταθεί από την κα Λουτ. Η ουσία δεν θα δοθεί από μια επιστολή. Γι’ αυτό θέλουμε να καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων διότι έτσι θα λυθούν αυτά τα θέματα για τα οποία είχε υπάρξει διαφωνία στο Κραν Μοντανα. Να πάμε να συζητήσουμε για να προχωρήσει η διαδικασία. Ακριβώς λόγω των δυσκολιών θα πρέπει να επιμείνουμε περισσότερο έτσι ώστε να ξεκινήσει η προσπάθεια.
Ερώτηση: Αν ο ΓΓ ΟΗΕ ζητήσει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να επαρχίσουν οι διαπραγματεύσεις από εκεί που είχαμε μείνει, ο Πρόεδρος απαντά καθαρά Ναι;
Απάντηση: Νοουμένου ότι η Τουρκία θα έχει τερματίσει τις παράνομες ενέργειές της. Αυτή είναι θέση όλων των συμμετεχόντων στο Εθνικό Συμβούλιο. Ο Πρόεδρος είχε εισηγηθεί στη συνάντησή του στο Πεκίνο με τον ΓΓ του ΟΗΕ να καλέσει είτε τους 2 ηγέτες είτε αυτή την ιδέα της κας Λουτ που απορρίφθηκε από τουρκικής πλευράς για μια συνάντηση τύπου Κραν Μοντανά και επαναλαμβάνει την ετοιμότητά του. Στην επιστολή γίνεται αναφορά και σε ό,τι έχει μεσολαβήσει από τότε που διακόπηκαν οι συνομιλίες στο Κραν Μοντανά. Για πολύ καιρό, όταν ο ΓΓ του ΟΗΕ προσπαθούσε να δώσει ώθηση στην πρωτοβουλία, είχαμε την άρνηση της Τουρκίας π.χ. στο να διοριστεί ένας Γάλλος λόγω της καταγωγής του. Για μεγάλο διάστημα δεν μπορούσε η διαδικασία να προχωρήσει λόγω του ότι στην Τουρκία είχαν εκλογές. Δεν προσπαθώ να αποδείξω ποιός φταίει αλλά να δείξω ότι η έλλειψη συνομιλιών δεν οφείλεται στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ερώτηση: Η κα Λουτ έχει «καταθέσει τα όπλα;»
Απάντηση: Όχι. Ο ΓΓ ΟΗΕ στηρίζει τις προσπάθειές της. Η κα Λουτ είναι σε επαφή με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, αλλά δεν ανακοινώνει πότε βρίσκεται σε επαφή, πότε συνομιλεί και πότε ανταλλάσσει απόψεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών βρίσκεται σε εξέλιξη. Δεν υπάρχει κάποια γραπτή απάντηση μετά την επιστολή στον ΓΓ του ΟΗΕ. Για να είμαι ειλικρινής, δεν ανέμενα απάντηση πριν την ολοκλήρωση των εκλογών στην Τουρκία, ενδεχομένως ο ΓΓ του ΟΗΕ ν’ αναμένει και την 7η Ιουλίου, που είναι η εκλογική διαδικασία στην Ελλάδα και θα δούμε στη συνέχεια πώς θα τοποθετηθεί συγκεκριμένα επί των εισηγήσεων αυτών.
Ερώτηση: Τί πιστεύετε για την πρόταση του κ. Ακιντζί για πενταμερή;
Απάντηση: Υπάρχει πρόταση από πλευράς του ΓΓ του ΟΗΕ μέσω της κας Λουτ για συνάντηση τύπου Κραν Μοντανά για να συζητήσουμε αυτά τα θέματα. Αν π.χ. για την προσπάθεια για συνομολόγηση όρων αναφοράς ,που μέχρι στιγμής δεν έχει οδηγήσει σε αποτέλεσμα, μπορούμε μέσα από τη συζήτηση σε μια συνάντηση τύπου Κραν Μοντανά να δούμε πώς ξεπερνούμε αυτό το εμπόδιο και προχωρούμε σε επανέναρξη των συνομιλιών, θα είναι μια θετική εξέλιξη. Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει να καθίσουμε στο τραπέζι να συζητήσουμε. Έχω ακούσει τι είπε ο κ. Ακιντζί και τι προτείνει η κα Λουτ: Συνάντηση τύπου Κραν Μοντανά.
Ερώτηση: Το ζήτημα τώρα είναι η παρουσία εκπροσώπου της ΕΕ;
Απάντηση: Δεν είναι ζήτημα αυτή τη στιγμή. Αυτή τη στιγμή αναμένουμε την αντίδραση του ΓΓ του ΟΗΕ σ’ αυτές τις εισηγήσεις που ακούγονται και πιστεύω ότι μετά τις εκλογές στην Ελλάδα θα υπάρξουν εξελίξεις.
Ερώτηση: Τι γίνεται με την ανανέωση της UNFICYP; Είναι κάτι που μας ανησυχεί;
Aπάντηση: Για όλα τα θέματα ανησυχούμε. Ο κ. Μαυρογιάννης βρίσκεται στη Νέα Υόρκη και έχει αρχίσει επαφές με τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και όχι μόνο.Αντιλαμβάνεστε ότι το πρώτο προσχέδιο μιας τέτοιας έκθεσης πηγαίνει από τη Λευκωσία. Θεωρώ ότι σίγουρα μπορεί να υπάρξει και κάποια αναφορά από την κ. Λουτ που θα αφορά τις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών. Έχω την εντύπωση ότι η ενημέρωση και η συζήτηση θα γίνει στο τέλους του 2ου δεκαημέρου του Ιουλίου στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και επαναλαμβάνω ότι ο κ. Μαυρογιάννης είναι εκεί και θα έχει τις σχετικές επαφές.
Ερώτηση: Έχει ξακαθαρίσει το status του κ. Μαυρογιάννη;
Απάντηση: Βρίσκεται ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ήταν προγραμματισμένο να συζητηθεί πριν τρεις εβδομάδες, αλλά ακυρώθηκε και είναι προγραμματισμένο γι’ αυτή την Τρίτη ή την Τετάρτη ούτως ώστε το θέμα να ολοκληρωθεί πριν κλείσει η Βουλή.
Ερώτηση: Το Yavuz θα κάνει γεώτρηση;

Απάντηση: Το Yavuz βρίσκεται στην Αττάλεια. Παρακολουθούνται οι ενέργειες στην περιοχή και υπάρχει αρκετή βοήθεια από την ΕΕ για να βλέπουμε γενικά τι γίνεται και παρακολουθούμε τις κινήσεις.
Ερώτηση: Τι γίνεται με τις κυρώσεις;
Απάντηση: Την προηγούμενη εβδομάδα είχε γίνει μια προπαρασκευαστική σύσκεψη και έχουν δοθεί οδηγίες με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα σχετικά με την υποβολή προτάσεων και στη βάση του τι έχει αποφασιστεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνεχίζεται η διαδικασία από πλευράς ΕΕ.»
Επιστολή προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το θέμα της Αμμοχώστου απέστειλε την Τετάρτη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Στην επιστολή του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης καταγγέλλει τις ενέργειες της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, κάνοντας λόγο για εφαρμογή του «Σχεδίου Β» του οποίου ένας από τους βασικούς στόχους ήταν το άνοιγμα της πόλης υπό τουρκική διοίκηση. Όπως και στην επιστολή της 14ης Ιουνίου έτσι και σ’ αυτήν της 26ης τρέχοντος, ο ΠτΔ σημειώνει τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στην επιστολή του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, όπως γράφει στην εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» ο Ανδρέας Πιμπίσης, αναφέρεται «στις ενέργειες του παράνομου τουρκικού κατοχικού καθεστώτος» και τα σχέδια για «ενδεχόμενο άνοιγμα του περιφραγμένου τμήματος των Βαρωσίων». Σημειώνει στη συνέχεια τη θέση της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως είχε τεθεί και στο παρελθόν με επιστολή προς τον ΓΓ ΟΗΕ στις 4 Αυγούστου 2017. Στη συγκεκριμένη επιστολή ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε πληροφορήσει τον Γενικό Γραμματέα ότι «η τουρκική πλευρά δημοσίως αναφερόταν στο Σχέδιο Β’ στο Κυπριακό το οποίο επικεντρωνόταν στο άνοιγμα της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων για επανεγκατάσταση, μετά τη Διάσκεψη για την Κύπρο στο Κραν Μοντανά». Στις 18 Αυγούστου ο ΓΓ του ΟΗΕ διαβεβαίωνε γραπτώς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη πως η θέση των Ηνωμένων Εθνών επί του θέματος παραμένει αναλλοίωτη και καθορίζεται από τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.

Ο Ν. Αναστασιάδης προχώρησε στην ετοιμασία νέας επιστολής «λαμβάνοντας υπόψη την παρούσα λεπτή συγκυρία και τις εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις από τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην προοπτική επανέναρξης των διακοινοτικών συνομιλιών» υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα.
Σε άλλο σημείο της επιστολής του ο ΠτΔ αναφέρει στον Αντόνιο Γκουτέρες πως «το ξεχωριστό καθεστώς των Βαρωσίων, ως μια περιοχή η οποία βρίσκεται υπό τον έλεγχο του τουρκικού στρατού και μια περιοχή στην οποία η Τουρκία έχει αποκλειστικό έλεγχο και ευθύνη, αναγνωρίζεται σ’ όλες τις εκθέσεις του ΓΓ για τη δράση του ΟΗΕ στην Κύπρο». Του υπενθυμίζει πως στην τελευταία του έκθεση προς το Συμβούλιο Ασφαλείας –ημερομηνίας 11 Ιανουαρίου 2019– αναφέρει ότι «τα Ηνωμένα Έθνη συνεχίζουν να θεωρούν την κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για το στάτους κβο στο Βαρώσι».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογραμμίζει πως «το πλαίσιο για την επιστροφή των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους τους» καθορίζεται μέσα από τις Υψηλού Επιπέδου συμφωνίες του 1979 και τα ψηφίσματα 414 (1977), 482 (1980), 550 (1984) και 789 (1992).
Ο Ν. Αναστασιάδης υπογραμμίζει πως τα όσα έχουν λεχθεί από τουρκικής πλευράς για μελέτη απογραφής στην Αμμόχωστο «είναι εμφανές ότι το όλο θέμα εμπίπτει στο ”Σχέδιο Β” της Τουρκίας με στόχο την επανεγκατάσταση των περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων, υπό στρατιωτική κατοχή». Για να σημειώσει ευθύς μετά πως «τέτοια σχέδια βρίσκονται ενάντια στις πρόνοιες των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ».
Υποδεικνύει πως σ’ αυτή την κρίσιμη χρονική συγκυρία οι ενέργειες της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής κοινότητας με «προώθηση σχεδίων τα οποία στρέφονται εναντίον της προσπάθειας επίτευξης μιας ουσιαστικής και βιώσιμης λύσης του κυπριακού προβλήματος θα έπρεπε να απορριφθούν άμεσα από τη διεθνή κοινότητα».
Σε άλλο σημείο της επιστολής ο ΠτΔ σημειώνει πως οι συνεχείς εκκλήσεις της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας για την επιστροφή και επανεγκατάσταση των Βαρωσίων από τους νόμιμους ιδιοκτήτες και κατοίκους τους υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών έχουν απορριφθεί από την Τουρκία.
Ακολούθως, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επαναφέρει την πρότασή του για την Αμμόχωστο την οποία έθεσε και γραπτώς προς τον Μουσταφά Ακιντζί κατά την τελευταία τους συνάντηση και η οποία περιλαμβάνει:

1. Τη σύσταση μιας Τεχνικής Επιτροπής για Ανοικοδόμηση και Επανεγκατάσταση της περίκλειστης περιοχής της πόλης της Αμμοχώστου.
2. Ως πρώτο βήμα να επιτραπεί σε ξένους και Κύπριους ειδικούς, συμπεριλαμβανομένων και Ελληνοκυπρίων, να διενεργήσουν τεχνικές μελέτες για την ανοικοδόμηση.
3. Να γίνει αίτηση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για χρηματοδότηση των μελετών και να κληθούν τα Ηνωμένα Έθνη να συνδράμουν στην τεχνική δουλειά.
4. Θα πρέπει να διασφαλιστεί η πλήρης αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής.

Ο Νίκος Αναστασιάδης εκφράζει προς τον Αντόνιο Γκουτέρες την ελπίδα ότι «ο ηγέτης της τουρκοκυπριακής πλευράς θα ανταποκριθεί θετικά στην πρότασή μου η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως ένα από τα Μέτρα Οικοδόμησης, σε πλήρη σύμπλευση με τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ τα οποία καλούν για επιστροφή της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους τους υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών».
Τέλος, αναφέρει και σ’ αυτή του την επιστολή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ότι παραμένει δεσμευμένος να συνεχίσει να εργάζεται με τον ΓΓ του ΟΗΕ «για να διατηρηθούν ζωντανές οι προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών». Καταλήγει ζητώντας από τον Γενικό Γραμματέα να ασκήσει κάθε προσπάθεια για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό.

Επιστολή προς τον ΓΓ του ΟΗΕ εστάλη στις 10 Ιουνίου από την επιτετραμμένη της μόνιμης αντιπροσωπείας της Δημοκρατίας στον ΟΗΕ, Πόλυ Ιωάννου, με την οποία καταγγέλλει τις τουρκικές παραβιάζεις στον εναέριο χώρο της Κύπρου και στο FIR Λευκωσίας, καθώς και την παράνομη χρήση στους κλειστούς λιμένες και αερολιμένες των κατεχομένων από την Τουρκία., στους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο.
Η επιστολή – στην οποία επισυνάπτονται τέσσερα έγγραφα με αναλυτική καταγραφή των παραβιάσεων – κυκλοφόρησε την Τετάρτη ως επίσημο έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
«Αυτή η επίμονη πολιτική παραβίασης του διεθνούς δικαίου και παραβίασης των διεθνών κανόνων και κανονισμών, αποτελεί διαρκή απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, επιδρά αρνητικά στην περιφερειακή σταθερότητα, διακυβεύει την ασφάλεια της διεθνούς πολιτικής αεροπορίας, δημιουργεί δυσκολίες στην εναέρια κυκλοφορία στην Κύπρο και εμποδίζει τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος για την διεξαγωγή της κυπριακής ειρηνευτικής διαδικασίας», αναφέρει η επιστολή της κ. Ιωάννου.

Υπογραμμίζεται ότι η Τουρκία εξακολουθεί να παρενοχλεί συστηματικά πολιτικά και στρατιωτικά αεροσκάφη εντός της περιοχής πληροφοριών πτήσεων Λευκωσίας μέσω ραδιοφωνικών κλήσεων, ενώ κατά την ίδια περίοδο το καθεστώς που εγκαθιδρύθηκε από την κατοχική δύναμη στην περιοχή της Κύπρου την οποία κατέχει παράνομα, εξέδωσε δύο ανακοινώσεις προς τους αεροναυτιλομένους σχετικά με ασκήσεις που διεξήγαγε η τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Επιπλέον, τα τουρκικά εμπορικά αεροσκάφη χρησιμοποιούν συστηματικά τον αερολιμένα Τύμπου, ο οποίος εξακολουθεί να λειτουργεί παράνομα μετά το κλείσιμο από την κυπριακή κυβέρνηση όλων των λιμένων εισόδου στις περιοχές όπου δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο.
«Οι προαναφερθείσες ενέργειες της Τουρκίας, η οποία εξακολούθησε να καταλαμβάνει το βόρειο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1974, γράφει στην επιστολή της η Κύπρια επιτετραμμένη, αποσκοπούν σαφώς στην υπονόμευση της κυριαρχίας της Κύπρου, εδραιώνοντας τον συνεχιζόμενο de facto διαχωρισμό και αναβαθμίζοντας το καθεστώς της αποσχιστικής οντότητας, διεκδικώντας έναν υποτιθέμενο εναέριο χώρο πάνω από το κατεχόμενο έδαφος της Δημοκρατίας. Από την άποψη αυτή, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι υπάρχει μόνο ένα κυπριακό κράτος, το οποίο είναι η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως ορίζεται σε διάφορα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας (ιδίως τα ψηφίσματα 541 (1983) και 550 (1984)), στα οποία το Συμβούλιο δήλωσε ότι νομικά είναι άκυρη η εικαζόμενη απόσχιση μέρους της Κύπρου».

Διαμαρτυρόμενη έντονα εκ μέρους της κυβέρνησής για τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων της Κύπρου από την Τουρκία, καθώς και για τις παραβιάσεις των διεθνών κανονισμών για την εναέρια κυκλοφορία, η κ. Ιωάννου απευθύνει έκκληση για την άμεση παύση τους. Ενώ ταυτόχρονα επαναλαμβάνει την έκκληση προς όλα τα κράτη, να σέβονται τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και να τηρούν τις αρχές της κυριαρχίας και της μη επέμβασης που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Καταλήγοντας, η Κύπρια επιτετραμμένη παροτρύνει την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή κοινότητα «να συμβάλουν σε μια ουσιαστική επανάληψη της ειρηνευτικής διαδικασίας, αντί να εστιάζουν στην υπονόμευση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και στην προώθηση της διχοτόμησης της Κύπρου μέσω της δημιουργίας δεδομένων επί του εδάφους και της εδραίωση του status quo, μεταξύ άλλων επιδιώκοντας την πολιτική αναβάθμιση της αποσχιστικής οντότητας».