Αποκαλύψεις της Μέρκελ για την πολιτική και τους πολιτικούς

Της Ξένας Κουναλάκη*

Μπορεί η έκδοση ενός βιβλίου να γίνει θρίλερ; Μπορεί. Τρία χρόνια μετά τον αποχαιρετισμό της από την εξουσία, η τέως καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ ολοκλήρωσε από κοινού με τη διευθύντρια του πολιτικού της γραφείου Μπεάτε Μπάουμαν την αυτοβιογραφία της με τίτλο «Ελευθερία», που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Εμυς Βαϊκούση.

Η άκρα μυστικότητα που τηρήθηκε μέχρι την τελευταία στιγμή προκάλεσε παγκόσμια φρενίτιδα σε εκείνους που επιχείρησαν με οποιονδήποτε τρόπο να εξασφαλίσουν πρώτοι ένα αντίτυπο.

Δύο άνθρωποι που το έχουν διαβάσει και με τους οποίους μίλησα, είχαν εκ διαμέτρου αντίθετη γνώμη: «Είναι φοβερά ενδιαφέρον, αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον μου για την πολιτική» και «αν ήταν 400 σελίδες λιγότερο, θα ήταν ένα καλό βιβλίο. Προσπαθούσα πάρα πολύ να μη με πάρει ο ύπνος κάθε φορά που το έπιανα στα χέρια μου».

Στην προδημοσίευση που φιλοξενεί στο χθεσινό φύλλο της η εφημερίδα Zeit, η Μέρκελ μοιάζει να προσπαθεί να δικαιολογήσει τη στάση της έναντι της Ουκρανίας, ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα κεφάλαια κατά τη 16ετή θητεία της.

Ειδικότερα, αναφέρεται στην επιλογή της να πιέσει στη διάρκεια της συνόδου της Συμμαχίας στο Βουκουρέστι, το 2008, για «πάγωμα» των νατοϊκών φιλοδοξιών του Κιέβου, επικαλούμενη τους φόβους ότι η Ρωσία θα προβεί σε αντίποινα. Κατά τη γνώμη της αποτελούσε ψευδαίσθηση ότι το ΝΑΤΟ θα έδινε το πράσινο φως στην Ουκρανία και ταυτόχρονα θα της παρείχε την απαραίτητη προστασία από την επιθετικότητα του Βλαντιμίρ Πούτιν, ώστε να αποδεχθεί εκείνος απαθώς τις εξελίξεις.

«Θα μπορούσε ποτέ κανείς να φανταστεί σοβαρά ότι θα απαντούσαν στρατιωτικά τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ με στρατιωτικό υλικό και στρατεύματα και θα παρενέβαιναν; Θα μπορούσα εγώ ως καγκελάριος να ζητήσω από τη γερμανική βουλή μια τέτοια εντολή για την Μπούντεσβερ και να εξασφάλιζα πλειοψηφία; Εν έτει 2008;».

Το ερώτημα είναι μάλλον ρητορικό, αφού η απάντηση είναι αρνητική. Σε ανύποπτο χρόνο, ο Ρώσος πρόεδρος της είχε πει: «Δεν θα είσαι για πάντα καγκελάριος. Και τότε θα γίνουν (σ.σ. η Ουκρανία και η Γεωργία) μέλη του ΝΑΤΟ. Και αυτό θέλω να αποτρέψω». Ενδιαφέρον έχει και ο τρόπος που περιγράφει την πρώτη της επίσκεψη στον Λευκό Οίκο μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ το 2017. Τον Μάρτιο του 2017, η Αγκελα Μέρκελ είχε την πρώτη συνάντησή της με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, για την οποία έγραψε: «Ηθελε να προκαλέσει συζητήσεις με τη συμπεριφορά του, ενώ εγώ φερόμουν σαν να είχα απέναντί μου έναν φυσιολογικό συνομιλητή». [ΕΠΑΝΩ A.P. Photo/Andrew Harnik]

«Οταν έφτασα στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ με υποδέχτηκε στην πόρτα με μια χειραψία παρουσία εκπροσώπων του Τύπου. Πριν από την κατ’ ιδίαν συνάντησή μας στο Οβάλ Γραφείο, εμφανιστήκαμε μία ακόμη φορά ενώπιον των ΜΜΕ. Οταν δημοσιογράφοι και φωτογράφοι ζήτησαν άλλη μία χειραψία, εκείνος τους αγνόησε. Αντί να υπομείνω στωικά τη σκηνή, του ψιθύρισα ότι πρέπει να δώσουμε ξανά τα χέρια – κατά την επίσκεψη του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε το έκανε για δεκαεννέα δευτερόλεπτα χωρίς ο Αμπε να μπορεί να αμυνθεί. Μόλις το είπα αυτό, κούνησα από μέσα μου το κεφάλι. Πώς δεν σκέφτηκα ότι ο Τραμπ ήξερε ακριβώς ποια εντύπωση ήθελε να προκαλέσει; Επομένως, δεν απάντησε στη διακριτική υπόδειξή μου. Ηθελε να προκαλέσει συζητήσεις με τη συμπεριφορά του, ενώ εγώ φερόμουν σαν να είχα απέναντί μου έναν φυσιολογικό συνομιλητή». Παράλληλα, χωρίς να μπορεί να προβλέψει την έκβαση των αμερικανικών εκλογών, η Μέρκελ εύχεται στο βιβλίο της να κερδίσει η Κάμαλα Χάρις.

Τα φοιτητικά χρόνια

Δύο ακόμη ιστορίες περιλαμβάνονται στην προδημοσίευση της Zeit: μία από τα φοιτητικά της χρόνια, όταν ο καθηγητής την πέταξε έξω από την αίθουσα επειδή στη διάρκεια της παράδοσης έκανε ασκήσεις φυσικής αντί να προσέχει στο μάθημα μαρξισμού-λενινισμού, το οποίο βαριόταν, και άλλη μία για το βράδυ των εκλογών του 2005, όταν παρόλο που είχε κερδίσει τις εκλογές, ο Σοσιαλδημοκράτης αντίπαλός της, Γκέρχαρντ Σρέντερ, επέμενε να γίνει εκείνος καγκελάριος στον μεγάλο συνασπισμό τους. «Αμφιβάλλω ότι ο Γκέρχαρντ Σρέντερ θα συμπεριφερόταν με τον ίδιο τρόπο σε έναν άντρα», αποφαίνεται.

Το βιβλίο κυκλοφορεί την Τρίτη 26 Νοεμβρίου ταυτόχρονα σε 30 και πλέον χώρες – μεταξύ άλλων, έχει μεταφραστεί και στα κινεζικά. Πρόκειται για μία από τις ακριβότερες βιβλιοπαραγωγές στην εκδοτική ιστορία της Γερμανίας: 12 εκατ. ευρώ προκαταβολή φημολογείται ότι έλαβε η τέως καγκελάριος από τον Kiepenheuer & Witsch, έναν παραδοσιακά αριστερό εκδοτικό οίκο, στον οποίο εκδίδονται τα έργα των Χάινριχ Μπελ, Γκίντερ Βάλραφ, ενώ τον Ιανουάριο θα κυκλοφορήσει και το τελευταίο βιβλίο του Πράσινου αντικαγκελαρίου Ρόμπερτ Χάμπεκ. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας «Τάγκεσπιγκελ», η Μέρκελ επέλεξε τον συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο επειδή επικεφαλής είναι μια γυναίκα, η Κέρστιν Γκλέμπα.

Η «Κ» δημοσιεύει αυτήν την Κυριακή σε αποκλειστικότητα για την Ελλάδα αποσπάσματα από την αυτοβιογραφία της.

Στο γερμανικό audiobook την αφήγηση έχει αναλάβει η γνωστή ηθοποιός Κορίνα Χάρφουχ, η οποία υποδυόταν τη Μάγκντα Γκέμπελς στην «Πτώση», την ταινία για τις τελευταίες ημέρες του Αδόλφου Χίτλερ. Η Χάρφουχ, όπως και η Μέρκελ, μεγάλωσαν στην πρώην Ανατολική Γερμανία. Η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει την Τρίτη στο βερολινέζικο Deutsches Theater, ακολουθούν η πρώην εκλογική της περιφέρεια, Στράλζουντ, μια χανσεατική μεσαιωνική πόλη στην ακτή της Βαλτικής Θάλασσας, και η Κολωνία στις 16 Δεκεμβρίου. Στις 2 Δεκεμβρίου θα βρεθεί στην Ουάσιγκτον για μια συνομιλία πάνω στο πόνημά της με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Η περιοδεία της Μέρκελ για την προώθηση του βιβλίου της θα συμπεριλάβει μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, μεταξύ άλλων, το Παρίσι, τη Βαρκελώνη, το Αμστερνταμ και το Μιλάνο.

*Πηγή: kathimerini.gr