Απόφαση με …ουρά για την Αγία Σοφία
*Το Συμβούλιο του Κράτους πήρε απόφαση, αλλά δεν την ανακοίνωσε
*Η Γαλλία κατά της μετατροπής του μνημείου σε τέμενος
Το 10ο Τμήμα του Συμβουλίου του Κράτους της Τουρκίας (Συμβούλιο Επικρατείας), σε σύντομη συνεδρίαση του αποφάσισε για την Αγία Σοφία, αλλά δεν ανακοίνωσε την απόφαση του, καθώς έχει την ευχέρεια να την δώσει γραπτώς το αργότερο εντός 15 ημερών. Επίσης , σημειώνεται ότι σήμερα απουσίαζαν ο μεν Ερντογάν στο Κατάρ, ο δε Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Γερμανία.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δικαστές έκριναν ότι το διάταγμα του 1934 του Κεμάλ Ατατούρκ, με το οποίο η Αγία Σοφία έγινε μουσείο ήταν και είναι νόμιμο. Ο σύλλογος «Στήριξης Αρχαίων Μνημείων και Περιβάλλοντος» είχε καταθέσει αίτημα προκειμένου να εξεταστεί, αν είναι αυθεντική ή πλαστή η υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ στο διάταγμα του 1934. Επίσης , το Συμβούλιο έκρινε ότι είναι σύννομες οι αποφάσεις του 2008, που προστατεύουν το μουσειακό καθεστώς της Αγίας Σοφίας.
Ωστόσο, κατά τις ίδιες πληροφορίες, σήμερα το Συμβούλιο γνωμοδότησε ( και εδώ είναι η “ουρά” της απόφασης) ότι «αρκεί ένα προεδρικό διάταγμα, ώστε να αλλάξει το υφιστάμενο καθεστώς της Αγίας Σοφίας». Δηλαδή, επί της ουσίας η σημερινή απόφαση, εφόσον είναι βάσιμες οι πληροφορίες, παραπέμπουν στο τι θα αποφασίσει τελικά ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Αναλυτές στην Κωνσταντινούπολη εκτιμούν ότι η ανακοίνωση της απόφασης μάλλον θα γίνει μεταξύ 13 και 14 Ιουλίου, ώστε στις 15 του μηνός , κατά την επέτειο τεσσάρων ετών από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, αν το θελήσει ο Ερντογάν, να πραγματοποιηθεί η πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία.
Είναι πολύ πιθανό ο Ερντογάν να αφήσει το θέμα ανοιχτό, ως εκκρεμότητα. Υπάρχει πάντως και μέση λύση. Κάποιες μέρες να χρησιμοποιείται ο ναός ή το προαύλιο του για ναμάζι , όπως συνέβη πρόσφατα, για την επέτειο της άλωσης της Κωνσταντινούπολης, και τον υπόλοιπο χρόνο να λειτουργεί κανονικά ως μουσείο.
Πάντως, σήμερα στον τουρκικό τύπου το θέμα ήταν υποβαθμισμένο , χωρίς όμως να είναι σαφές , αν πρόκειται για κίνηση που αποσκοπούσε να δείξει την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης ή αν οφειλόταν στην παρέμβαση του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Μάϊκ Πομπέο, που έτυχε άμεσης απάντησης και από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας Χαμί Ακσόϊ , ο οποίος δήλωσε ότι σε θέματα εσωτερικά, «που αφορούν την κυριαρχία της χώρας η Τουρκία δεν δέχεται υποδείξεις».
Δημοσκόπηση μεγάλης εταιρίας έδειξε ότι το 44% των Τούρκων πολιτών πιστεύει ότι το θέμα της Αγίας Σοφίας ανακινείται για αποπροσανατολισμό από την επικαιρότητα.
Επίσης, η προσπάθεια ΜΚΟ να συγκεντρώσουν υπογραφές για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος δεν βρήκε ιδιαίτερη ανταπόκριση , αφού υπέγραψαν μέχρι προχθές 20.000 άτομα.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας ζήτησε σήμερα να παραμείνει «ανοιχτή για όλους» η Αγία Σοφία, λίγες ώρες αφότου το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας εξέτασε το αίτημα να μετατραπεί το μουσείο σε τζαμί. «Ένα σύμβολο ανεξιθρησκίας και πολυπολιτισμικότητας, ο χώρος αυτός πρέπει να παραμείνει ανοιχτός για όλους», ανέφερε εκπρόσωπος του Γαλλικού ΥΠΕΞ.
Η Υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδος
«Η Αγία Σοφία είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό μνημείο, ένα μνημείο το οποίο την εποχή την οποία γίνεται, του Ιουστινιανού, κατάφερε, χάρις στους αρχιτέκτονές της, να φτιάξει με μοναδικό τρόπο τα βασικά χαρακτηριστικά της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, αλλά και να πρωτοτυπήσει ιδιαίτερα στο τμήμα που αφορά τον τρούλο και την στήριξή του. Αυτό λοιπόν το μοναδικό μνημείο, το οποίο με το σοφό, επαναλαμβάνω σοφό, διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ αποδεσμεύτηκε από όλες τις δεσμεύσεις του που είχε ως θρησκευτικό μνημείο το 1934 και χαρακτηρίστηκε ως ένα μνημείο-μουσείο. Σήμερα με τις πρωτοβουλίες και τις κινήσεις αυτές που προέβη ο Ερντογάν, η επιθυμία του είναι να το επιστρέψει στις συνθήκες του 15ου αιώνα”, δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδος, Λίνα Μενδώνη.Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου η κ. Μενδώνη τόνισε ότι “στην πραγματικότητα, με αυτό το οποίο συμβαίνει, απομειώνεται η παγκόσμια ακτινοβολία και η οικουμενική αξία αυτού του απολύτως μοναδικού μνημείου».
Μίλωντας στον ραδιοσταθμό «Πρώτο Θέμα», η κ. Μενδώνη ανέφερε: “Εμείς «αντιδράσαμε αμέσως και ενημέρωσα μετά κράτη-μέλη της UNESCO για ποιο λόγο δεν πρέπει να γίνει ισλαμικό τέμενος ή, αν θέλετε, δεν πρέπει να επανέλθει σε καθεστώς θρησκευτικό η Αγία Σοφία και πρέπει να μείνει μουσείο. Και το κάναμε αυτό διότι εδώ η Τουρκία φαίνεται ότι εκμεταλλεύεται ή τέλος πάντων αγνοεί την υποχρέωση που έχει απέναντι στην UNESCO, καθώς η Αγία Σοφία είναι μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Για να αλλάξει το status της θα πρέπει να υπάρξει απόφαση στη Διακυβερνητική της UNESCO. Η Διακυβερνητική ήταν προγραμματισμένη για να γίνει αυτές τις ημέρες που μιλάμε. Δεν έγινε εξαιτίας της πανδημίας. Υπάρχει η απόφαση του Διεθνούς Οργανισμού να μην γίνει καμία τέτοια σύναξη μέχρι τουλάχιστον τον Σεπτέμβρη. Αυτή τη στιγμή λοιπόν παρακολουθούμε τα τεκταινόμενα. Θέλω να πιστεύω ότι το ανώτερο δικαστήριο της Τουρκίας θα αρθεί πάνω από τις πολιτικές σκοπιμότητες και τις πολιτικές επιδιώξεις».
Εξάλλου, καθηγητές και επιστήμονες από την Τουρκία και άλλες χώρες απευθύνουν επιστολή, μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας Medium, στην οποία σημειώνουν ότι «το επίδικο σήμερα δεν είναι το αν η Αγία Σοφία πρέπει να είναι μουσείο ή τέμενος , αλλά το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος, για να προστατεύσουμε το μνημείο. Με άλλα λόγια, είναι αναγκαία η διάκριση ανάμεσα στη λειτουργία του χώρου και την επιμέλειά του». Η επιστολή στα τουρκικά, ελληνικά , αγγλικά και γαλλικά είναι ανοικτή για υπογραφές.
*Δείτε την επιστολή στον σύνδεσμο
