Από την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο στο Σχίσμα του 1054*

Ανάκληση αφορισμών, Δ' Οικουμενική Σύνοδος, Δύο φύσεις του Χριστού, Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας, Πάπας Παύλος Στ΄, Σχίσμα 1054 και 1204

Δύο σημαντικά εκκλησιαστικά γεγονότα σημαδεύουν την 16η Ιουλίου εκάστου έτους.

Α) Την Κυριακή μεταξύ της 13ης έως 19ης Ιουλίου ( φέτος 16 Ιουλίου) η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία τιμά τη μνήμη των 630 Επισκόπων, οι οποίοι πήραν μέρος στη Δ’ Οικουμενική Σύνοδο (8 Οκτωβρίου – 1 Νοεμβρίου 451μ. Χ). (Εικόνα επάνω: Δ’ Οικουμενική Συνόδος – Άγιον Όρος, Μεγίστη Λαύρα). Η Συνόδος έγινε στη Χαλκηδόνα , απέναντι από την Κωνσταντινούπολη ( σήμερα Kadiköy), και δέχθηκε τις δύο φύσεις του Χριστού (θεία και ανθρώπινη) «ηνωμένας ασυγχύτως και αδιαιρέτως εν των ενί προσώπω ή τη μία υποστάσει του Θεού Λόγου».

2016_02_11Ἱστορία καί πρόσωπα τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (imioanninon.gr)

Β) Το Σχίσμα του 1054, όταν επήλθε διάσπαση της αδιαίρετης κατά την πρώτη χιλιετία Χριστιανικής Εκκλησίας. Το Σχίσμα επηρεάστηκε από πολιτικούς, πολιτιστικούς και οικονομικούς παράγοντες, αλλά η βασική του αιτία δεν ήταν κοσμική, αλλά θεολογική. Οι Χριστιανοί της Ανατολής και της Δύσης διαφωνούσαν για τις Παπικές αξιώσεις και το Filioque.

Πηγή: reader.gr

Επίσης, η Δύση επέμενε στο Πρωτείο του Πάπα , έναντι των άλλων τεσσάρων Πατριαρχών της Ανατολής (Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας Αντιοχείας και Ιεροσολύμων). Η Ορθόδοξη Ανατολή δεν αρνείται το Πρωτείο της Εκκλησίας της Ρώμης, αλλά το εντάσσει στο πλαίσιο της Συνοδικότητας.

Το Σχίσμα επισφραγίστηκε με την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204.

Μέχρι την Άλωση της Πόλης από τους Οθωμανούς Τούρκους (1453) έγιναν κάποιες προσπάθειες για την επανένωση των Εκκλησιών. Προσέκρουσαν, όμως, στις αξιώσεις του Πάπα και στο ανθενωτικό κλίμα που επικρατούσε στο Βυζάντιο. Οι σημαντικότερες ήταν οι Σύνοδοι της Λυόν (1274) και της Φεράρας – Φλωρεντίας (1438-1445). Το Σχίσμα υφίσταται , αλλά οι δύο Εκκλησίες βρίσκονται σε διάλογο , καθώς στις 7 Δεκεμβρίου του 1965 οι μακαριστοί Πάπας Παύλος ΣΤ’ και Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας ανακάλεσαν τους αφορισμούς του Πάπα Λέοντα Θ’ και του Πατριάρχη Μιχαήλ Κηρουλάριου, με τους οποίους είχε επέλθει η ρήξη του 1054.