Απεβίωσε ο πανεπιστημιακός δάσκαλος Μιχάλης Πιερής

Διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του Πανεπιστημίου Κύπρου κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του.

Με βαθύτατη θλίψη το Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, η Φιλοσοφική Σχολή, και σύσσωμη η πανεπιστημιακή κοινότητα, θρηνούν για τον θάνατο του ποιητή, μεταφραστή και πανεπιστημιακού δασκάλου, Καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας και Επίτιμου Διευθυντή του Πολιτιστικού Κέντρου Μιχάλη Πιερή,  ο οποίος απεβίωσε αιφνιδίως  σε ηλικία 69 ετών. Ο εκλιπών πρωτοστάτησε στην ίδρυση και λειτουργία της Φιλοσοφικής Σχολής, του Σχολείου Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτιστικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κύπρου. Λεπτομέρειες για την κηδεία του εκλιπόντος θα ανακοινωθούν αργότερα.

Σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι το Πανεπιστήμιο Κύπρου εκφράζει τη βαθιά του θλίψη και τα  συλλυπητήρια του προς την οικογένεια και τους οικείους του εκλιπόντος. Οι σημαίες του Πανεπιστημίου Κύπρου κυματίζουν μεσίστιες, έως και την ημέρα τέλεσης της κηδείας ως ένδειξη πένθους.

Ο εκλιπών Μιχάλης Πιερής γεννήθηκε το 1952 στην Εφταγώνια, στην επαρχία Λεμεσού. Σπούδασε φιλολογία και θέατρο στη Θεσσαλονίκη [Βασικές σπουδές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, (1972-1976) και στο Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (Θεατρικές Σπουδές, 1976). Μεταπτυχιακές σπουδές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (M.A., 1976-1978) και στο Σίδνεϋ (Ph.D.,1983) και δημοσίευσε αρκετές φιλολογικές και κριτικές μελέτες. Εργάστηκε ερευνητικά και διδακτικά σε πολλά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας, της Ευρώπης, της Αμερικής και της Αυστραλίας. Έχει δημοσιεύσει διηγήματα, πεζά κείμενα και θεατρικά έργα, καθώς και μεγάλο αριθμό μελετών στο χώρο της μεσαιωνικής, αναγεννησιακής και νεοελληνικής γραμματείας. Έχει εκδώσει εννέα ποιητικές συλλογές και έχει μεταφράσει ξένη ποίηση και αρχαίο ελληνικό δράμα. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα ήταν η Νεοελληνική Γλώσσα και Φιλολογία, ιδιαίτερα η Μεσαιωνική Κυπριακή Γραμματεία (Λεόντιος Μαχαιράς, Κυπριακά Ερωτικά), η Κρητική Αναγέννηση (Κορνάρος, Χορτάτσης κ.ά.), το Δημοτικό Τραγούδι, η Νεότερη Ποίηση (ιδιαίτερα Καβάφης, Σεφέρης, Mόντης, Σινόπουλος, Παυλόπουλος), και η Νεότερη Πεζογραφία (ιδιαίτερα το μυθιστόρημα της εφηβείας στη Γενιά του ’30).

Είχε εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές στην εκδοτική σειρά του περιοδικού Πλανόδιον. Τα τελευταία χρόνια εξέδωσε δύο ποιητικές συλλογές (Αφήγηση, εκδόσεις Ιστός, 2002 και Τόποι γραφής, Ίκαρος, 2005) και ένα βιβλίο-συλλογή πεζών, με τίτλο Μες το ρυθμό του Φονικού (Πλανόδιον, 2004), που τα περισσότερα χαρακτηρίζονται από τον ίδιο ως “ποιήματα σε πεζό”. Δημοσίευσε (και με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Μιχάλης Εφταγωνίτης) ποιήματα και διηγήματα (τα οποία συγκεντρώθηκαν στο προαναφερθέν βιβλίο-συλλογή πεζών) σε περιοδικά της Κύπρου και της Ελλάδας. Η ποίησή του έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, ιταλικά, καταλανικά, ρωσικά και τουρκικά και έχει τιμηθεί με διακρίσεις σε χώρες του εξωτερικού.

Επίσης, ήταν συνιδρυτής και μέλος της συντακτικής ομάδας του κυπριακού λογοτεχνικού περιοδικού Ύλαντρον . Έζησε για μεγάλα χρονικά διαστήματα στη Λεμεσό, στη Θεσσαλονίκη, στο Σίδνεϋ, στην Αθήνα, στο Ρέθυμνο, στη Μελβούρνη και ταξίδεψε σε πολλές χώρες. Είχε διδάξει στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Λέκτορας και Αναπληρωτής Καθηγητής, 1983-1985, 1987-1992) και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Επίκουρος Καθηγητής, 1988). Από το 1992 δίδασκε ποίηση και θέατρο στο Πανεπιστήμιο Kύπρου (Καθηγητής, από το 1993 μέχρι την αφυπηρέτησή του το 2018) στη Λευκωσία. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση και λειτουργία της Φιλοσοφικής Σχολής, του Σχολείου Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτιστικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κύπρου, ενώ για πολλά χρόνια υπήρξε ο Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Υπήρξε μέλος της «Θεατρικής Ομάδας Πανεπιστημίου Κρήτης» και πρωτεργάτης στη δημιουργία του «Θεατρικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Κύπρου» (ΘΕΠΑΚ). Ασχολήθηκε συστηματικά με το πανεπιστημιακό θέατρο έχοντας διασκευάσει και σκηνοθετήσει έργα της μεσαιωνικής και αναγεννησιακής λογοτεχνίας, όπως το μεσαιωνικό Χρονικό της Κύπρου του Λεοντίου Mαχαιρά και τον αναγεννησιακό Eρωτόκριτο του Bιτσέντζου Κορνάρου, τα οποία δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου. Επίσης ανέβασε στη σκηνή τη Λυσιστράτη, σε μετάφραση Κώστα Μόντη.

Είχε εκλεγεί αντεπιστέλλον μέλος του Ινστιτούτου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών “Bruno Lavagnini” του Παλέρμου. Ήταν επίσης μέλος του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού, του Ελληνικού Λαογραφικού και Ιστορικού Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α), της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας, καθώς και της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων.

Το 2002 έλαβε το Βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» για τη μετάφραση στα νέα ελληνικά του έργου Φοίνισσες του Ευριπίδη, ενώ τον Ιούλιο του 2009 τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Ποίησης «Lazio between Europe and the Mediterranean» της Regione Lazio της Ιταλίας. Τον Οκτώβριο του 2010 του απονεμήθηκε το Αριστείο Γραμμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη συνολική προσφορά του στα ελληνικά γράμματα. Τον Ιανουάριο του 2011 τιμήθηκε με το παράσημο του Commendatore του Τάγματος του Αστέρα της Ιταλικής Αλληλεγγύης της Ιταλικής Δημοκρατίας για τη συμβολή του στην προβολή του ιταλικού πολιτισμού στην Κύπρο και την ανάπτυξη των πολιτισμικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.

Το Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, διά του Προέδρου του Αναπληρωτή Καθηγητή Μαρίνου Πουργούρη εκφράζει, εκ μέρους όλων των συναδέλφων του εκλιπόντα, τη θλίψη του για την είδηση του αιφνίδιου θανάτου του Καθηγητή Μιχάλη Πιερή.  Ο  εκλιπών Μιχάλης Πιερής υπήρξε ένας εκ των ιδρυτών του Τμήματος, το οποίο υπηρέτησε για 27 ολόκληρα χρόνια, από το 1992 μέχρι την πρόσφατη αφυπηρέτησή του το 2019. «Η συμβολή του στην εδραίωση των νεοελληνικών σπουδών στην Κύπρο υπήρξε καθοριστική. Αφήνει πίσω του ένα πλούσιο επιστημονικό και λογοτεχνικό έργο αλλά και δεκάδες απόφοιτους, οι οποίοι επωφελήθηκαν από την πολύχρονη διδασκαλία του στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους οικείους του», σημειώνει ο Πρόεδρος του Τμήματος.

Η Φιλοσοφική Σχολή εκφράζει τα ειλικρινή συλλυπητήριά της στην οικογένεια του Καθηγητή Μιχάλη Πιερή καθώς και τη μεγάλη οδύνη της για την απώλεια ενός πολυτάλαντου συναδέλφου και επί δωδεκαετίας Κοσμήτορά της, ο οποίος συνέδεσε το όνομά του με την ίδρυση και την ανάπτυξη της Φιλοσοφικής Σχολής και προσέφερε τα μέγιστα στον πολιτισμό και την παιδεία του τόπου.  

H Διευθύντρια και το Προσωπικό του Σχολείου Ελληνικής Γλώσσας εκφράζουν τη βαθιά τους λύπη για τον αδόκητο θάνατο του πρώτου και επί σειράν ετών Διευθυντή του, Καθηγητή Μιχάλη Πιερή και στέλνουν τα θερμά τους συλλυπητήρια στην οικογένειά του.

Τη βαθιά του λύπη για την ξαφνική απώλεια του Καθηγητή Μιχάλη Πιερή εξέφρασε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Τάσος Χριστοφίδης, σημειώνοντας ότι ο εκλιπών διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του Πανεπιστημίου κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του. Υπήρξε ο πρωτεργάτης της μετεξέλιξης του Τμήματος Ελληνικών Σπουδών, Ιστορίας και Φιλοσοφίας σε Φιλοσοφική Σχολή, της ίδρυσης του Σχολείου Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτιστικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ιδιαίτερα, από τη θέση του Διευθυντή του Πολιτιστικού Κέντρου, άφησε το δικό του στίγμα στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου. «Ο Μιχάλης Πιερής συνέδεσε το όνομά του με το Πανεπιστήμιο Κύπρου και τις πιο δημιουργικές στιγμές του. Εμπνευστής του Θεατρικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Κύπρου, ήταν η ψυχή του Πολιτιστικού Κέντρου και του Πολιτιστικού Φεστιβάλ του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ακαδημαϊκός, δάσκαλος, καλλιτέχνης, δημιουργός, όλα αυτά ήταν ο Μιχάλης Πιερής. Η επίδρασή του στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου ήταν μεγάλη. Εργάστηκε ακατάπαυστα μέχρι το τέλος για αυτό που αγαπούσε, «εθισμένος» στην τέχνη κι αφοσιωμένος σ΄ αυτήν.  Το έργο του είναι παρακαταθήκη και κληρονομιά για το Πανεπιστήμιο Κύπρου και μέσω αυτού θα παραμείνει αιώνια ζωντανός. Η «δεύτερη οδύσσεια» για τον Μιχάλη Πιερή ξεκινά, με τη μνήμη του να παραμένει αναλλοίωτη. Οι σκέψεις μας αυτή τη στιγμή είναι με την οικογένειά του».

Το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας σε ανακοίνωση του, μεταξύ άλλων , τονίζει:

“Μια ακέραια προσωπικότητα διεθνούς επιστημονικής εμβέλειας, ένας ποιητής και άνθρωπος, ο Μιχάλης Πιερής, έφυγε  από τη ζωή. Το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας εκφράζει τη βαθύτατη θλίψη του για τον θάνατο του πανεπιστημιακού και λογοτέχνη Μιχάλη Πιερή.

Ο Μιχάλης Πιερής τιμήθηκε το 2010 με το Αριστείο Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με το σκεπτικό βράβευσης, ο Mιχάλης Πιερής συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο επιφανείς μελετητές της καβαφικής και σεφερικής ποίησης, και έχει προσφέρει θεμελιακό έργο στο πεδίο της φιλολογικής έρευνας και ερμηνείας. Το λογοτεχνικό του έργο (ποίηση, διήγημα, θέατρο, μετάφραση, διασκευή), έχει μια πανελλήνια αποδοχή και μια διεθνή απήχηση. Ειδικότερα, στην ποίησή του εκδηλώνει μια σπάνια ικανότητα να εξωτερικεύει και να καθιστά καθολικά καταληπτές τις προσωπικές του ψυχικές διαθέσεις, εμπειρίες και διαισθήσεις. Ο ποιητικός του λόγος ελέγχεται από ένα υψηλό αίσθημα ποιητικής ηθικής, με το οποίο αντιμάχεται κάθε μηχανισμό αλλοτρίωσης. Ο θάνατός του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στον πολιτισμό και στην επιστήμη”.

Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι η  κηδεία του Μιχάλη Πιερή θα τελεστεί σε κλειστό οικογενειακό κύκλο στη γενέτειρά του.