Αναστασιάδης: Πως γίνεται οικονομικά ή άλλα συμφέροντα ισχυρών κρατών μελών να προηγούνται του διεθνούς δικαίου;

Αναστασιάδης: Πως γίνεται οικονομικά ή άλλα συμφέροντα ισχυρών κρατών μελών να προηγούνται του διεθνούς δικαίου;

Ο Πρόεδρος  Αναστασιάδης είχε σήμερα, στις 7.15μμ (ώρα Κύπρου) συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κ. Αντόνιο Γκουτέρες, στο Γραφείο του ΓΓ στη Γενική Γραμματεία των ΗΕ, στη Νέα Υόρκη.

Μετά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης σε δηλώσεις του στα ΜΜΕ, στην έδρα των ΗΕ, είπε ότι «κατά τη συνάντηση με τον ΓΓ, την ολιγόλεπτη, έγινε συγκεκριμένη αναφορά σε αυτό που είχε πέρυσι συμφωνηθεί, δηλαδή για τον διορισμό ενός αντιπροσώπου, είτε ειδικού είτε προσωπικού απεσταλμένου.

Αυτό που ο ΓΓ έχει αφήσει να νοηθεί και μάλλον ήταν ξεκάθαρος, είναι πως παρά τις ενστάσεις που παρατηρούνται από πλευράς Τουρκίας, εντούτοις θέλοντάς να διατηρήσει ζωντανή την προοπτική ενός διαλόγου, έδωσε οδηγίες ώστε η βοηθός ΓΓ κα Ρόζμαρι ντι Κάρλο επισκεφθεί το Φθινόπωρο την Κύπρο για μια διερευνητική αποστολή. Όμως, ήταν σαφής η θέση πως η Τουρκία είναι κάθετα αντίθετη όσον αφορά την οποιαδήποτε πρωτοβουλία».

Αναφερόμενος στο περιεχόμενο της ομιλίας του κ. Ερντογάν στη Γενική Συνέλευση, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι «μέσα από την ομιλία του κ. Ερντογάν διαφάνηκε πόση σημασία έχει ο ρόλος της προπαγάνδας, αλλά και η χρήση παραπλανητικών δηλώσεων.

Όπως έχω επισημάνει και κατά την ομιλία μου, δυστυχώς τα όσα αναφέρονται περί σεβασμού του διεθνούς δικαίου δεν αποτελούν παρά την ερμηνεία που ο ίδιος ο κ. Ερντογάν ή οι Τούρκοι δίνουν στο διεθνές δίκαιο. Και έχω κάνει συγκεκριμένες αναφορές, ενδεχόμενα ενδεικτικά διότι δεν είναι η μόνη παραβίαση του χάρτη του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου, είναι και οι απειλές κατά της Ελλάδας. Αλλά το ειρωνικό, όπως ανέφερα και στην ομιλία μου, είναι να ομιλείς για φιλικό τρόπο εξεύρεσης λύσεων σε προβλήματα με γειτονικές χώρες και την ίδια ώρα ο κ. Ερντογάν να απειλεί ότι ενδεχομένως μια νύχτα θα μας δείτε, θα έρθουμε, απειλώντας για κατάληψη ελληνικών νησιών, παραβιάζοντας τον εναέριο χώρο, για να μην κάνω αναφορά στις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου – και έχω κάνει εκτενή αναφορά – για το Κυπριακό, την εισβολή στη Συρία, πάντοτε χάρη της ‘καλής γειτονίας΄ τα κάνει ο κ. Ερντογάν, την παραβίαση της κυριαρχίας του Ιράκ, την επέμβαση στη Λιβύη, στο Νακόρνο Καραμπάχ, ενώ είναι γνωστό ότι, ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία διατηρεί άριστες σχέσεις με όλες τις γειτονικές χώρες, η Τουρκία προσπαθεί να βρει δικαίωση απλώς για να αλλάξει εικόνα της απομόνωσης σε σχέση με τα γειτονικά κράτη».

Στη συνάντηση, η οποία διήρκησε περίπου 15 λεπτά, παρακάθισαν, επίσης, ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Ιωάννης Κασουλίδης, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Μάριος Πελεκάνος, ο Διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς κ. Μενέλαος Μενελάου, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Δημοκρατίας στα ΗΕ, Πρέσβης κ. Ανδρέας Χατζηχρυσάνθου και ο Διευθυντής του Γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Παντελής Παντελίδης

Πριν από τη συνάντηση του με τον ΓΓ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προσφώνησε την 77η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Στην ομιλία του  δεν έκρυψε την απογοήτευση του κάνοντας αναφορά στη μη εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συμφωνιών, ενώ αναρωτήθηκε πως γίνεται οικονομικά ή άλλα συμφέροντα ισχυρών κρατών μελών να προηγούνται του διεθνούς δικαίου. 

*Παρατίθεται το πλήρες κείμενο της ομιλίας :

“Κύριε Πρόεδρε, Εξοχότητες, κυρίες και κύριοι,

Καθώς μόνο μερικοί μήνες απομένουν για την ολοκλήρωση της δεκαετούς θητείας μου, βρίσκομαι ενώπιον σας για να προσφωνήσω τις εργασίες της Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης για τελευταία φορά.

Τίποτα δεν θα επιθυμούσα περισσότερο από το να αντικατοπτρίζει η προσφώνηση αυτή θετικές εξελίξεις στα όσα η ανθρωπότητα αντιμετώπισε ή αντιμετωπίζει.

Όπως όλοι εσείς, θα ήθελα να μπορούσα να επικροτήσω τα αποτελέσματα της εφαρμογής είτε των προνοιών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών είτε των αποφάσεων και των ψηφισμάτων της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, τα οποία θα διασφάλιζαν ότι:

(i) Οποιεσδήποτε απειλές ή απόπειρες να τεθεί υπό αμφισβήτηση η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα οποιουδήποτε κράτους μέλους των Ηνωμένων Εθνών έχουν τερματιστεί πλήρως ή έχουν ελαχιστοποιηθεί.

(ii) Μακροχρόνιες συγκρούσεις και διενέξεις έχουν επιλυθεί ή βρίσκονται στη διαδικασία επίλυσης, σύμφωνα με τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.

(iii) Ότι η ανάγκη μεταρρύθμισης του Οργανισμού έχει οδηγήσει στην αποτελεσματική πρόληψη νέων απειλών και προκλήσεων για την παγκόσμια ειρήνη.

(iv) Ότι μέσα από το νέο τους ρόλο τα Ηνωμένα Εθνη έχουν εφαρμόσει δράσεις με στόχο την αποτελεσματική καταπολέμηση της πείνας και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους που βρίσκονται σε τρομερή ανάγκη.

(v) Ότι ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών που εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, λόγω συγκρούσεων ή φτώχειας, έχει μειωθεί δραστικά.

Περαιτέρω:

(vi) Ότι θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε τον κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό, την έλλειψη επαρκών προτύπων υγειονομικής περίθαλψης και την έλλειψη εκπαιδευτικών ευκαιριών.

(vii) Ότι η βιώσιμη ανάπτυξη θα είχε επιτέλους καταστεί πραγματικότητα για όλες τις χώρες και τις περιοχές σε ανάγκη, θεσπίζοντας τις αναγκαίες πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που θα οδηγούσαν στη σταθερότητα, την οικονομική ανάπτυξη και την οικοδόμηση θεσμών.

(viii) Ότι τα μέτρα για την πρόληψη της κλιματικής αλλαγής και τις καταστροφικές συνέπειές της θα είχαν εφαρμοστεί με συνέπεια από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

(ix) Ότι η τρομοκρατία και ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός θα έδιναν τη θέση τους στην ανοχή και την κατανόηση.

(x) Ότι τα τρισεκατομμύρια δολάρια που δαπανούνται για όπλα καταστροφής θα είχαν αντίθετα δαπανηθεί σε δράσεις και προγράμματα που αποσκοπούν στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ πλούσιων και φτωχών κρατών.

(xi) Kαι τέλος, ότι αυτή η πολυμέρεια θα ήταν το καθοδηγητικό δόγμα όλων των κρατών.

Εξοχότητες, κυρίες και κύριοι,

Προσφωνώντας τη Γενική Συνέλευση το 2018 και αναφερόμενος στην αδυναμία αντιμετώπισης των ίδιων προβλημάτων, είχα αναρωτηθεί και παραθέτω επί λέξει:

«Πώς γίνεται λοιπόν να επιστρέφουμε ξανά και ξανά, χρόνο με το χρόνο, ως είδος τελετουργικού, για να επιβεβαιώσουμε τη θλιβερή έλλειψη αποτελεσματικότητας από μερικούς και την προσπάθεια εξωραϊσμού από άλλους, για αυτό που στην πραγματικότητα είναι η αδυναμία μας να εκπληρώσουμε τους στόχους του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών;

Γιατί οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας παραμένουν στη συντριπτική πλειοψηφία τους απλά πιστοποιητικά που πιστοποιούν παραβιάσεις;

Γιατί δεν εφαρμόζονται το διεθνές δίκαιο και οι διεθνείς συμφωνίες;

Γιατί οι στρατηγικές και τα προγράμματα, που στοχεύουν στη δημιουργία καλύτερων συνθηκών για τους ανθρώπους που υποφέρουν, παραμένουν ευσεβείς πόθοι;»

Αξιότιμοι φίλοι,

Αν και γνωρίζω καλά ότι αυτό που πρόκειται να πω είναι γνωστό σε όλους σας, για χάρη της ιστορίας δεν μπορώ παρά να παραθέσω κάποιες αλήθειες που οδηγούν σε μια φθίνουσα πορεία και σε σταδιακή απώλεια της αξιοπιστίας των Ηνωμένων Εθνών.

Ενός Οργανισμού που δημιουργήθηκε αμέσως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο για την αποτροπή νέων καταστροφών, την εδραίωση της ειρήνης, την παροχή προστασίας και ελπίδας σε όσους χρειάζονται αποτελεσματική προστασία και για δράση ενάντια σε όλες τις προκλήσεις που έχω ήδη αναφέρει.

Γνωρίζω ότι αυτό που λέω μπορεί να είναι εκτός των ορίων της διπλωματικής εθιμοτυπίας, αλλά πραγματικά πιστεύω ότι η υποχρέωση κάθε ηγέτη έναντι της Ιστορίας δεν είναι να παραβλέπει τις αδυναμίες και τα ελαττώματα προς όφελος του ευσεβοποθισμού ή της κολακείας.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα προχωρήσω σε μια ανασκόπηση, όχι μόνο των λόγων που έχουν μετατρέψει τον Οργανισμό σε αποθετήριο προβλημάτων, αλλά και του τι πρέπει να κάνουν τα κράτη για να προσφέρουν αξιοπιστία στον Οργανισμό, καθώς και την ικανότητα να επιβάλλει με αποτελεσματικό τρόπο τη διεθνή έννομη τάξη ή να εφαρμόζει με συνέπεια αποφάσεις και προγράμματα προς όφελος της ανθρωπότητας.

Κυρίες και κύριοι,

Κατά τη γνώμη μου, οι αδυναμίες και η αναποτελεσματικότητα των Ηνωμένων Εθνών οφείλονται στα εξής:

1. Το γεγονός ότι οικονομικά ή άλλα συμφέροντα ισχυρών κρατών μελών προηγούνται του διεθνούς δικαίου.

2. Ότι παρά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, συμμαχίες που βασίζονται σε κοινά συμφέροντα οδηγούν σε ανοχή προς τα κράτη που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, αν ο παραβάτης βρίσκεται στη σφαίρα επιρροής τους.

3. Την αναβίωση των ηγεμονικών τάσεων από ορισμένα κράτη με στόχο τη δημιουργία νέων αυτοκρατοριών, εις βάρος των μικρότερων κρατών και κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.

4. Παρά τη δεδηλωμένη πρόθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών να προχωρήσει στην πολύ αναγκαία μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό του Οργανισμού, καθώς και του τρόπου λειτουργίας του και των διαδικασιών λήψης αποφάσεων, η έλλειψη προθυμίας εκ μέρους των προαναφερόμενων κρατών δεν επέτρεψε την εφαρμογή μιας τέτοιας αλλαγής.

5. Ως αποτέλεσμα των ίδιων πολιτικών σκοπιμοτήτων, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, δυστυχώς, υιοθετεί μια στάση ίσων αποστάσεων, ακόμη και όταν έρχεται αντιμέτωπος με παραβίαση αποφάσεων, ψηφισμάτων και καθορισμένου πεδίου εφαρμογής και αρμοδιότητας που έχουν αναφερθεί σαφώς στη Γραμματεία.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παίρνουν θάρρος τα κράτη που προβαίνουν σε παραβιάσεις, τα οποία όχι μόνο αγνοούν το διεθνές δίκαιο, αλλά δημιουργούν και νέα προηγούμενα εκτός του πλαισίου της νομιμότητας.

Κυρίες και κύριοι,

΄Εχω παραθέσει τους κύριους λόγους για την έλλειψη αποτελεσματικότητας και για την αδυναμία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να ανταποκριθεί στις προσδοκίες δισεκατομμυρίων ανθρώπων.

Γνωρίζω ότι μπορεί να θεωρηθώ ως ένας ρομαντικός ιδεολόγος, αλλά πιστεύω ότι τα πρόσφατα γεγονότα και τα προβλήματα που επηρεάζουν τον κόσμο, δεν αφήνουν καμία άλλη επιλογή παρά τη λήψη τολμηρών, αλλά αναγκαίων αποφάσεων, όπως:

(α) Ο εντοπισμός των αιτιών που οδηγούν σε περιττές αντιπαλότητες και διενέξεις και η ανανέωση της δέσμευσής μας για μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων βασισμένη στο διεθνές δίκαιο: Μια παγκόσμια τάξη που διασφαλίζει ότι η ειρήνη, η ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η βιώσιμη ανάπτυξη παραμένουν οι υψηλότερες αξίες που αναλαμβάνουμε να διατηρήσουμε και να διαφυλάξουμε.

(β) Πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα να προχωρήσουμε με μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμό του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών σε ένα δίκαιο, αποτελεσματικό και αποδοτικό πολυεπίπεδο σύστημα διακυβέρνησης.

Και αυτή η διαδικασία μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική και επείγουσα με τον επικείμενο κίνδυνο μετά από 77 χρόνια ενός νέου Παγκόσμιου Πολέμου, μετά την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Διακεκριμένοι φίλοι,

Η αναφορά μου στην ανάγκη για μεταρρυθμίσεις στη δομή και τον μηχανισμό εφαρμογής των αποφάσεων που λαμβάνονται από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών δεν προκύπτει μόνο από την εκτίμησή μου για άλλα διεθνή προβλήματα, αλλά και από αυτά που η χώρα μου εξακολουθεί να υφίσταται και να υποφέρει ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974.

Με βαθιά απογοήτευση άκουσα τον Πρόεδρο Ερντογάν να ισχυρίζεται ότι, και παραθέτω επί λέξει: «Ως Τουρκία θέλουμε όλα τα ζητήματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο να επιλυθούν στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Πόσο προκλητικό και ειρωνικό είναι για τον Τούρκο Πρόεδρο να προβάλλει έναν τέτοιο ισχυρισμό, όταν απειλεί να καταλάβει τα ελληνικά νησιά ή όταν διαπράττει χιλιάδες παραβιάσεις του εναέριου χώρου ενός κυρίαρχου και γειτονικού κράτους, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου;

Πόσο πιο προκλητικό είναι να εκφράζεται η επιθυμία για επίλυση διαφορών «σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο», όταν ο ίδιος αρνείται να εφαρμόσει πολυάριθμα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών για το κυπριακό πρόβλημα και δημιουργεί νέα τετελεσμένα;

Πόσο σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο είναι η άρνησή του να συμμορφωθεί με:

(α) Το Ψήφισμα 3212 της Γενικής Συνέλευσης που εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 1974, με το οποίο ζητείται η ταχεία απόσυρση όλων των ξένων ενόπλων δυνάμεων και της ξένης στρατιωτικής παρουσίας και προσωπικού από την Κυπριακή Δημοκρατία και η παύση κάθε ξένης παρέμβασης στις υποθέσεις της.
(β) Ψήφισμα που εγκρίθηκε με το Ψήφισμα 365 του Συμβουλίου Ασφαλείας τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.
(γ) Το Ψήφισμα 1251 του Συμβουλίου Ασφαλείας του 1999, το οποίο επιβεβαιώνει τη θέση του ότι η διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος θα πρέπει να βασίζεται σε ένα Κράτος της Κύπρου με ενιαία κυριαρχία και διεθνή προσωπικότητα και ενιαία ιθαγένεια, με την ανεξαρτησία και την εδαφική του ακεραιότητα να διαφυλάσσεται, στο πλαίσιο μιας διζωνικής και δικοινοτικής ομοσπονδίας.

Τονίζεται, επίσης, ότι μια τέτοια διευθέτηση πρέπει να αποκλείει την ένωση του συνόλου ή μέρους του με οποιαδήποτε άλλη χώρα όπως και οποιαδήποτε μορφή διχοτόμησης ή απόσχισης.

Ο κ. Ερντογάν πέρυσι ισχυρίστηκε ότι οι προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην επίτευξη μιας διευθέτησης που θα βασίζεται στις ούτω καλούμενες «πραγματικότητες επί του εδάφους», ενώ φέτος μίλησε για την ανάγκη όλοι να «δουν την αλήθεια» και ότι υπάρχουν «δύο χωριστά κράτη και δύο χωριστοί λαοί στο νησί σήμερα».

Και αναρωτιέμαι για ποια αλήθεια μιλάει;

1. Την αλήθεια ότι 37 % της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κράτους μέλους της ΕΕ, παραμένει υπό στρατιωτική κατοχή;

2. Την αλήθεια ότι μετά την τουρκική εισβολή του 1974 το ένα τρίτο των Ελληνοκυπρίων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες;

3. Την αλήθεια ότι έχουν εμφυτεύσει εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκους υπηκόους στις κατεχόμενες περιοχές, αλλάζοντας έτσι το δημογραφικό χαρακτήρα του νησιού: μετατρέποντας τους Τουρκοκύπριους σε μειονότητα στις περιοχές που κατέχουν παράνομα;

4. Την αλήθεια ότι η Τουρκία έχει ιδρύσει μια παράνομη οντότητα στις κατεχόμενες περιοχές, η οποία βρίσκεται υπό τον απόλυτο πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και θρησκευτικό της έλεγχο;

Μια παράνομη οντότητα που περιγράφεται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως «υποτελής τοπική διοίκηση» της Τουρκίας;

5. Την αλήθεια ότι η Τουρκία προσπαθεί να εξισώσει το Κράτος, τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυπριακή Δημοκρατία με την παράνομη αποσχιστική οντότητα;

6. Την αλήθεια ότι η πιο πάνω διακήρυξη της υποτιθέμενης απόσχισης έχει καταδικαστεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας και θεωρήθηκε νομικά άκυρη;

7. Την αλήθεια ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας ζήτησε την ανάκλησή της και από όλα τα κράτη και τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της, να μην την αποδεχθεί ή να την υποβοηθήσει με οποιονδήποτε τρόπο;
8. Την αλήθεια ότι προσπαθούν να αλλάξουν το καθεστώς της περιφραγμένης πόλης της Αμμοχώστου, σε αντίθεση με τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου των Ηνωμένων Εθνών;

9. Την αλήθεια ότι η Τουρκία υιοθετεί τη δική της αυθαίρετη ερμηνεία του διεθνούς δικαίου που μειώνει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου κατά 44 %, εις βάρος τόσο των Ελληνοκυπρίων όσο και των Τουρκοκυπρίων, σε αντίθεση με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας;

ΦΩΤΟ: ΟΗΕ

Κυρίες και κύριοι,

Όπως έχω επισημάνει προηγουμένως, όταν αποφάσεις ή ψηφίσματα που βασίζονται στο διεθνές δίκαιο δεν πρόκειται να εφαρμοστούν ή να επιβληθούν, τότε αυτό, δικαίως, θα μπορούσε να εκληφθεί ως ενθάρρυνση ή ακόμη και επιβράβευση της αυθαιρεσίας.

Σε αυτό ακριβώς γινόμαστε μάρτυρες σήμερα με το κυπριακό πρόβλημα. Η Τουρκία, η οποία παραβιάζει συστηματικά το διεθνές δίκαιο, καλεί τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει τα παράνομα τετελεσμένα της.

Αξιότιμοι φίλοι,

Δυστυχώς, αυτός ήταν ο μακροχρόνιος στόχος της Τουρκίας, από το 1956.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, παρά τους ιστορικούς συμβιβασμούς από μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς, όλες οι προσπάθειες για την επίτευξη λύσης στο κυπριακό πρόβλημα απέτυχαν ως αποτέλεσμα της αδιάλλακτης στάσης και των παράλογων απαιτήσεων της Τουρκίας.

Το τελευταίο παράδειγμα είναι η Διάσκεψη για την Κύπρο που πραγματοποιήθηκε στο Κραν Μοντανά τον Ιούλιο του 2017, κατά την οποία, όσον αφορά τις εσωτερικές πτυχές του κυπριακού προβλήματος, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών αξιολόγησε στην έκθεσή του στις 28 Σεπτεμβρίου 2017 ότι: «Τα βασικά εκκρεμή ζητήματα που σχετίζονται με τη διακυβέρνηση και τον καταμερισμό της εξουσίας παρέμειναν λίγα» και ότι «μέχρι το κλείσιμο της Διάσκεψης, οι πλευρές είχαν ουσιαστικά λύσει το βασικό ζήτημα της αποτελεσματικής συμμετοχής».

Έτσι, ενώ ο στόχος του Γενικού Γραμματέα για την επίτευξη στρατηγικής συμφωνίας ήταν κοντά, ο λόγος της ανεπιτυχούς έκβασης ήταν η άκαμπτη στάση και η επιμονή της Τουρκίας στη διατήρηση της αναχρονιστικής Συνθήκης Εγγυήσεων, του δικαιώματος επέμβασης και της μόνιμης παρουσίας στρατευμάτων.

Και θα ήθελα να υπενθυμίσω τη δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ του Ιουνίου 2017, στην οποία τόνισε ότι: «Η πρόοδος στο παρόν Κεφάλαιο για την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις αποτελεί βασικό στοιχείο για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας».

Μετά από μια περίοδο αδιεξόδου και παρά την απογοήτευσή μας, αναλάβαμε νέες πρωτοβουλίες για επανέναρξη της διαδικασίας από το σημείο που σταμάτησε στο Κραν Μοντανά, με αποκορύφωμα την Κοινή Δήλωση που επιτεύχθηκε με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη στις 25 Νοεμβρίου 2019, η οποία επαναβεβαίωνε τις αρχές για την επανέναρξη νέου γύρου συνομιλιών.

Συγκεκριμένα: την Κοινή Δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου 2014, τις προηγούμενες συγκλίσεις και το πλαίσιο έξι σημείων που παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών στο Κραν Μοντανά.

Δυστυχώς, για ακόμα μια φορά, η Τουρκία υπονόμευσε την προοπτική επανέναρξης της διαπραγματευτικής διαδικασίας και αντ’ αυτού στη συνάντηση που διεξήχθη τον Απρίλιο 2021, παρουσίασαν τη θέση τους για αλλαγή της συμφωνημένης βάσης λύσης, από μια ομοσπονδιακή λύση σε λύση δύο κρατών.

Παρολ΄ αυτά, η πλευρά μας ανέλαβε νέα πρωτοβουλία η οποία, επίσης, οδήγησε σε νέα κοινή συνάντηση των ηγετών των δύο κοινοτήτων με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο 2021, στη διάρκεια της οποίας συμφωνήθηκε ότι ο τελευταίος θα προχωρούσε με το διορισμό Αντιπροσώπου, ώστε να διαβουλευθεί και με τις δύο πλευρές και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη με στόχο την επίτευξη κοινού εδάφους για επανέναρξη νέας ειρηνευτικής διαδικασίας.

Για ακόμα μια φορά, η Τουρκία αρνήθηκε να τηρήσει την εν λόγω συμφωνία.

Συνεχίσαμε, επίσης, να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για άρση του αδιεξόδου, με την επιστολή που απέστειλα στον Τουρκοκύπριο ηγέτη στις 23 Μαΐου 2022, και στην οποία διαβίβασα εποικοδομητικές προτάσεις για υιοθέτηση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης προς όφελος και των δύο πλευρών.

Μέτρα τα οποία απορρίφθησαν αμέσως από την τουρκοκυπριακή πλευρά, η οποία αντιπρότεινε δικές της προτάσεις σύμφωνες με το στόχο της για λύση δύο κρατών.

Με βάση τα πιο πάνω, είναι πιστεύω σαφές ότι η ελληνοκυπριακή κοινότητα έχει καταβάλει και θα συνεχίσει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών, με στόχο την επίτευξη λύσης βασισμένης στα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.

Και όπως έχω τονίσει, ο μόνος τρόπος για να υπάρξει επίλυση διενέξεων και για επικράτηση της ειρήνης δεν είναι άλλος από την αταλάντευτη προσήλωση στο διεθνές δίκαιο και τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, όχι όμως αυθαίρετα ερμηνευμένα από αυτούς που επιδιώκουν να συγκαλύψουν τις βλέψεις τους για αναθεωρητισμό.

Κύριες και κύριοι,

Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς θητείας μου, μπορεί να μην ευτύχησα να δω αυτό που η μεγάλη πλειοψηφία θα επιθυμούσε: τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις του διεθνούς Οργανισμού, την επίλυση διεθνών διενέξεων και την αντιμετώπιση προκλήσεων που επηρεάζουν εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους, όπως η πείνα, η φτώχεια και κλιματική αλλαγή.

Μπορεί να μην ευτύχησα να δω την πατρίδα μου επανενωμένη, με τους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μου να ζουν σε συνθήκες ειρήνης, ευημερίας και σταθερότητας.

 

Ελπίζω όμως ειλικρινά πως στη διάρκεια της ζωής μου θα μπορέσω να δω ένα καλύτερο και πιο σταθερό μέλλον για την ανθρωπότητα.

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας”.

Share this post