Αναχρονιστικά τα πρωτόκολλα για έλεγχο του καρκίνου του μαστού
Του Δρος Δημήτρη Σοφοκλέους*
Ειδικού Ακτινολόγου – Ακτινολόγου Μαστού
Με αφορμή πρόσφατη ανακοίνωση της Ογκολογικής Εταιρείας Κύπρου αναφορικά με τα ακολουθούμενα πρωτόκολλα μαστογραφικού και υπερηχογραφικού ελέγχου στον υγιή γυναικείο πληθυσμό, θα ήθελα να εκφράσω για άλλη μια φορά την κάθετη διαφωνία μου, τονίζοντας την ανάγκη για διενέργεια υπερηχογραφικού ελέγχου από την ηλικία των 20 ετών.
Τα δεδομένα είναι αμείλικτα και δυστυχώς δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης, αφού στην Κύπρο εντοπίζονται κάθε χρόνο 6-10 περιστατικά καρκίνου του μαστού σε γυναίκες ηλικίας 20-29 ετών.
Τα στοιχεία αυτά καθιστούν επιτακτική την ανάγκη μείωσης του ηλικιακού ορίου εξέτασης του γυναικείου πληθυσμού στα 20 έτη, και κατάργησης των ισχυόντων πρωτοκόλλων που προνοούν τον πληθυσμιακό έλεγχο μετά τα 45.
Ως ακτινολόγος, θεωρώ ότι τα σημερινά πρωτόκολλα είναι αναχρονιστικά και χρήζουν άμεσης αναθεώρησης, στη βάση ιατρικών και μόνο κριτηρίων. Γνωρίζω ότι τα όσα λέω ενδεχομένως να προκαλέσουν εκ νέου αντιδράσεις, αλλά μπροστά στον κίνδυνο να θρηνήσουμε κι άλλες ζωές, θα συνεχίσω να υποστηρίζω με σθένος την άποψη μου.
Η ακτινολογία αν και θεωρείται από πολλούς σήμερα ως μια υποτιμημένη ειδικότητα, θα έπρεπε να έχει τον πρώτο και κύριο λόγο στη μάχη κατά του καρκίνου, αφού τα αποτελέσματα της θα καταδείξουν και την ορθή θεραπεία που θα πρέπει να ακολουθήσει ο ασθενής.
Το γεγονός ότι στη χώρα μας 110 με 130 γυναίκες χάνουν την ζωή τους από τον καρκίνο του μαστού ετησίως, επιβεβαιώνει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ούτε η ογκολογία με τις νέες θεραπείες, ούτε η χειρουργική μπορούν να θεραπεύσουν τον καρκίνο του μαστού, εάν αυτός είναι σε προχωρημένο στάδιο. Άρα το μοναδικό «όπλο» είναι η πρόληψη μέσω της έγκαιρης και σωστής διάγνωσης, κάτι που τα σημερινά πρωτόκολλα δεν επιτρέπουν.
Όπως γνωρίζετε, ο καρκίνος του μαστού σε αρχικά στάδια είναι θεραπεύσιμος, κάποιες φορές ακόμα και χωρίς τη χρήση χημειοθεραπείας.
Μόνο όμως με την έγκαιρη και σωστή διάγνωση είναι αποτελεσματικές οι θεραπείες.
Μέχρι πρόσφατα το ανιχνευτικό πρόγραμμα αφορούσε γυναίκες 50-69 χρονών, ενώ από φέτος προσφέρεται σε ηλικίες 45-74 ετών.
Εάν η έγκαιρη διάγνωση είναι προϋπόθεση για να θεραπευτούν οι γυναίκες 45 με 74 χρονών, τι γίνεται με αυτές που είναι νεότερες ή μεγαλύτερες; Εκεί δεν διαδραματίζει κανένα ρόλο η έγκαιρη διάγνωση;
Αντιθέτως! Όπως όλοι καλά γνωρίζουμε οι καρκίνοι σε νέες γυναίκες είναι πολύ πιο επιθετικοί.
Είναι αποδεδειγμένο, πέραν πάσης αμφιβολίας, πως οι πιθανότητες θεραπείας και επιβίωσης είναι πολύ μεγαλύτερες, εάν ο καρκίνος εντοπιστεί τυχαία με ανιχνευτικό προληπτικό έλεγχο, παρά όταν εντοπιστεί κατά την ώρα της αυτοεξέτασης/ψηλάφησης του μαστού.
Δώστε μου λοιπόν ένα ισχυρό ιατρικό επιχείρημα, γιατί μια γυναίκα, εάν η ίδια επιθυμεί, να μην προβαίνει σε ανιχνευτικό έλεγχο από νεαρή ηλικία; Πείτε μου, γιατί να αφαιρέσουμε το δικαίωμα στην έγκαιρη διάγνωση από τις νέες γυναίκες;
Καταλήγοντας, θα επαναλάβω τις δικές μου θέσεις.
Εάν μια γυναίκα το επιθυμεί και αναφέρομαι σε όλες τις ηλικίες, είναι καλά να:
- Προβαίνει σε αυτοεξέταση μια φορά τον μήνα
- Να αρχίζει με υπερηχογράφημα μαστού, όποτε αυτή θέλει, από την ηλικία των 20 ετών και μετά
- Να αρχίζει με 3D, όχι 2D μαστογραφία και υπερηχογράφημα μαστού από την ηλικία των 30-35 και μετά.
Αυτές οι εξετάσεις πρέπει να γίνονται ΜΟΝΟ από εξειδικευμένους ακτινολόγους.
Θα ήθελα επίσης να καλέσω την Ογκολογική Εταιρεία, την Χειρουργική Εταιρεία και όποιους άλλους φορείς ασχολούνται με την διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου του μαστού να συζητήσουμε τα θέματα που προκύπτουν και να αφήσουμε τις γυναίκες να αποφασίσουν οι ίδιες το πως, πότε και εάν επιθυμούν να προβαίνουν σε ανιχνευτικούς ελέγχους.
Ο στόχος μας πρέπει να είναι κοινός και δεν πρέπει να είναι άλλος από την πλήρη θεραπεία του καρκίνου του μαστού για όλες ή σχεδόν όλες τις γυναίκες που θα διαγνωστούν.
*Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους
