AKP-MHP δεν θα υποχωρήσουν στο Κυπριακό

Εξωτερική Πολιτική Τουρκίας, Ερντογάν, Κυπριακό, Μπαχτσελί

Tου Μετίν Μουνίρ*

Τι θα κάνει ο Ερντογάν στην εξωτερική πολιτική; Σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, ο αρχηγός του ΑΚΡ, έχοντας εξασφαλίσει τη θέση του για μια πενταετία, να προχωρήσει στη διόρθωση των σχέσεων του με τη Δύση.
Η προσωπική μου γνώμη ωστόσο, είναι πως θα γίνει το ακριβώς αντίθετο. Οι σχέσεις με τη Δύση θα χειροτερέψουν, θα φτάσουν στο σημείο να διαρραγούν, μάλιστα, κατά τόπους θα διακοπούν.
Καταρχάς, ο ψηφοφόρος του ΑΚΡ δεν έχει καμιά απαίτηση για εγκαθίδρυση ομαλών σχέσεων με τη Δύση. Και, η Τουρκία, καθώς θα απομακρύνεται από τη Δύση, θα προσεγγίσει περισσότερο τη Ρωσία και το Ιράν.
Η προσωπικότητα και οι πεποιθήσεις του Ερντογάν, δεν είναι φιλοδυτικές. Είναι άτομο θρησκευόμενο και μνησίκακο. Δεν ξεχνάει, δεν συγχωρεί, δεν αλλάζει γνώμη. Ξέρει ότι η Δύση δεν τον συμπαθεί, ότι τον περιφρονεί, ούτε κι αυτός συμπαθεί τη Δύση. Δεν έχει λησμονήσει ότι μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, πολλές δυτικές χώρες καθυστέρησαν να του τηλεφωνήσουν και ότι πολλοί ηγέτες –χωρίς να το λένε ξεκάθαρα- θα ήταν ευχαριστημένοι αν το πραξικόπημα πετύχαινε. Ούτε θα ξεχάσει και θα συγχωρήσει χώρες συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Ελλάδα, που επιμένουν να μην απελαύνουν τους ‘φετουλαχτσήδες’ που θέλει να τιμωρήσει.
Τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής του εκστρατείας, εξάλλου, έδωσε ένα ξεκάθαρο σημάδι ως προς την κατεύθυνση την οποία θα πάρει, δηλώνοντας ότι θα καταργήσει το Υπουργείο για τις Σχέσεις με την ΕΕ.
Οι δε προστριβές και η ψύχρανση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, θα συνεχιστούν. Αυτό γίνεται αντιληπτό από τις δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών Νιχάτ Ζεϊμπεκτσί και του Εκπροσώπου Τύπου της Προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν. Ο Ζεϊμπεκτσί είπε ότι η Τουρκία δεν θα συμμορφωθεί με την απαγόρευση αγοράς πετρελαίου από το Ιράν που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ. Ο Καλίν επιβεβαίωσε τα λεγόμενα του Ζεϊμπεκτσί, λέγοντας «η χώρα δεν θα μπει σε δεσμεύσεις που θα θέσουν σε κίνδυνο τις σχέσεις της με το Ιράν». Δεν θα υπάρξει λένε ‘υπαναχώρηση’ ούτε στο θέμα της συμφωνίας αγοράς των πυραύλων S-400 από τη Ρωσία.
Δεν νομίζω ότι ο Ερντογάν σκοτίζεται για το τι σκέφτεται η Δύση γι’ αυτόν. Πιστεύω ότι αυτό που σκέφτεται είναι «η Δύση μιλάει, αλλά δεν μπορεί να κάνει τίποτα». Η ιδέα του είναι ότι η ανάγκη της Δύσης για την Τουρκία είναι μεγαλύτερη από την ανάγκη της Τουρκίας για τη Δύση. Ως φαίνεται δε, η Τουρκία καθώς θα απομακρύνεται από τη Δύση, θα πλησιάσει όλο και περισσότερο τη Ρωσία και το Ιράν.
Όπως έγραψε ένας σχολιαστής, στις εκλογές, ο Ερντογάν «πήρε το 53% των ψήφων και κοντά στο 100% της ισχύος», αλλά αυτό έγινε με τη βοήθεια του ΜΗΡ. Δεν θα ήταν καθόλου λάθος να θεωρούμε πλέον τον Ερντογάν συνεταίρο με τον Μπαχτσελί και το ΑΚΡ συνεταίρο με το ΜΗΡ. Ο συνεταιρισμός αυτός θα κάνει τον Ερντογάν πιο αδιάλλακτο και πιο ακραίο, ιδίως στις εξωτερικές σχέσεις.
Για τον Μπαχτσελί, οι ακραίοι εθνικιστικοί στόχοι προηγούνται, όχι μόνο της δημοκρατίας και των ανθρώπινων και μειονοτικών δικαιωμάτων, αλλά και των συμφερόντων της χώρας.
Οι δικές τους σκέψεις σχετικά με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ είναι πιο ακραίες από αυτές του Ερντογάν. Αυτό, με τα λόγια ενός παρατηρητή, σημαίνει ότι «η Τουρκία θα γίνει πιο σοβινιστική, πιο άκαμπτη και πιο επιθετική».
Ο Ερντογάν με συνεταίρο το ΜΗΡ, είναι αδύνατο να επιστρέψει στις πολιτικές του για ειρηνική λύση του Κουρδικού. Αυτό σημαίνει συνέχιση του πολέμου στη Συρία και το Ιράκ.
Πράγμα εξίσου αδύνατο είναι και ο συμβιβασμός με τους ελληνοκύπριους στην Κύπρο.
Ο Μπαχτσελί είναι μέχρι θανάτου αντίθετος στην υπαναχώρηση στο εδαφικό, την κατάργηση της συμφωνίας εγγυητριών δυνάμεων και την απομάκρυνση του τουρκικού στρατού από το νησί. Κανένας συμβιβασμός δεν μπορεί να επιτευχθεί, αν δεν υπάρξει ικανοποίηση των ελληνοκυπρίων στα τρία αυτά θέματα που είναι γι’ αυτούς ζωτικής σημασίας.
Σε οποιαδήποτε άλλη δημοκρατική χώρα, η ισχύς που απέκτησε ο Ερντογάν από τις εκλογές θα σήμαινε σταθερότητα και γαλήνη. Στην Τουρκία όμως σημαίνει αβεβαιότητα και ανησυχία. Σκεφτείτε τώρα εσείς και αποφασίστε τι είδους ‘δημοκρατία’ είναι η Τουρκία.