Άχμεντ Τζαμίλ Άζεμ: Δεν υπάρχει στρατιωτική αναλογία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς

Το CNN Greece συνομίλησε με τον καθηγητή Άχμεντ Τζαμίλ Άζεμ σχετικά με την νέα κλιμάκωση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων.

Του Γιάννη Αλμπάνη

Ο Άχμεντ Τζαμίλ Άζεμ* αποδίδει την εκτυλισσόμενη κλιμάκωση τόσο σε μέτρα που έχει πάρει το τελευταίο καιρό το Ισραήλ στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, όσο και στο στρατηγικό αδιέξοδο του Παλαιστινιακού ζητήματος.

Επισημαίνει επίσης ότι στο πεδίο της στρατιωτικής σύγκρουσης δεν υπάρχει κάτι νέο, καθώς και δεν υπάρχει στρατιωτική αναλογία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.

Iδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η εκτίμησή του ότι το κίνημα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ δεν ελέγχεται από κανένα παλαιστινιακό κόμμα.

*Αναλυτικά η συνέντευξη του Άχμεντ Τζαμίλ Άζεμ στο CNN Greece:

-Ποιοι είναι οι λόγοι της τρέχουσας κλιμάκωσης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων;

-Υπάρχουν δύο ειδών λόγοι για την τρέχουσα έκρηξη στην Παλαιστίνη. Ο πρώτoς είναι ο άμεσος (το έναυσμα) και ο δεύτερος είναι συσσωρευτικός. Ο άμεσος λόγος είναι τα ισραηλινά σχέδια έξωσης παλαιστινιακών οικογενειών από τη μικρή ιστορική γειτονιά του Σεΐχ Τζαρά στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Αυτό είναι ένα νέο επεισόδιο της μακρόχρονης πολιτικής κατάσχεσης παλαιστινιακών περιουσιών και παράδοσής τους σε ισραηλινούς εποίκους. Οι Παλαιστίνιοι προσπαθούν να προστατεύσουν τα σπίτια τους.

Μέρος των κατοίκων της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στο Σεΐχ Τζαρά είναι πρόσφυγες, των οποίων οι οικογένειές τους αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους το 1948. Σε πολλές περιπτώσεις, οι πρόσφυγες στην Ανατολική Ιερουσαλήμ κατέχουν περιουσίες και σπίτια στη Δυτική Ιερουσαλήμ τα οποία έχουν χάσει, λίγα μόλις λεπτά με τα πόδια από το σημείο όπου ζουν τώρα. Ωστόσο, το Ισραήλ αποφάσισε να τους απελάσει ξανά για άλλη μια φορά. Αυτό πυροδότησε τη μνήμη και την εμπειρία των ακατάπαυστων δεινών εκατομμυρίων προσφύγων.

Ο δεύτερος άμεσος λόγος είναι οι νέοι περιορισμοί πρόσβασης σε ιερούς χώρους, μουσουλμανικούς και χριστιανικούς. Για πολλά χρόνια οι Παλαιστίνιοι από τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα εμποδίζονται να πάνε σε ιερά μέρη. Φέτος το Ισραήλ αποφάσισε να επεκτείνει τους περιορισμούς στην Ιερουσαλήμ εμποδίζοντας τους Παλαιστινίους της πόλης (Ιεροσολυμίτες) να μετακινούνται ή να κάθονται σε ορισμένες περιοχές, ενώ τις άνοιξαν σε Εβραίους εποίκους. Οι περιορισμοί φέτος περιέλαβαν Παλαιστίνιους που ζουν στο Ισραήλ και έχουν ισραηλινή υπηκοότητα. Τα πούλμαν τους τους που πήγαιναν στο Αλ Άκσα μπλοκαρίστηκαν. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας οι Παλαιστίνιοι του Ισραήλ βγήκαν στους δρόμους και σημειώθηκε έκρηξη ακόμα και πόλεις όπως η Λουντ, που δεν είχαν ζήσεις τέτοιες διαμαρτυρίες από την κατάληψή τους από τους Ισραηλινούς το 1948.

Ισραηλινό τανκ στην Γάζα. ΦΩΤΟ:Ariel Schalit

Οι συσσωρευτικοί λόγοι συμπεριλαμβάνουν:

1) Tη μονομερή αμερικανική πολιτική αναγνώρισης της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ. Αυτό είναι αντίθετο με το διεθνές Δίκαιο και με την ενδιάμεση ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) με το Ισραήλ το 1993 για να καταστεί το καθεστώς της Ιερουσαλήμ μέρος των τελικών διαπραγματεύσεων.

2) Τις νέες αραβοϊσραηλινές συμφωνίες εξομάλυνσης που άφησαν τους Παλαιστίνιους έξω, χωρίς να αντιμετωπίσουν τα δεινά τους και χωρίς να σταματήσουν τους ισραηλινούς εποικισμούς.

3) Τον ισραηλινό αποκλεισμό μέσω του διαχωριστικού Τείχους στη Δυτική Όχθη και των σημείων ελέγχου έκανε αφόρητη τη ζωή των ανθρώπων στην Ιερουσαλήμ και αλλού.

4) Τη διεθνή κοινότητα που παίζει το παιχνίδι της ενοχοποίησης του θύματος αντί της επιβολής κυρώσεων στην κατοχική δύναμη (Ισραήλ).

Η αντίδραση της Χαμάς

-Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η αντίδραση της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ ήταν απρόβλεπτη. Συμφωνείτε με αυτήν την εκτίμηση;

– Στην πραγματικότητα η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ στη Γάζα ήταν σχεδόν έξω από το προσκήνιο για σχεδόν ένα μήνα. Η ένταση ξεκίνησε από την αρχή του μήνα του Ραμαζανιού (αρχές Απριλίου), με ένα απολύτως λαϊκό κίνημα.

Τώρα βλέπουμε το ίδιο μοτίβο τεράστιας μη αναλογικής χρήσης στρατιωτικής βίας από το Ισραήλ που σκοτώνει Παλαιστίνιους αμάχους, ενώ η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ χρησιμοποιούν τοπικά πυραύλους με περιορισμένη ισχύ. Η σύγκρουση είναι εντελώς ασύμμετρη και αυτό δεν έχει αλλάξει.

Το πρωτοφανές αυτή τη φορά είναι η ένταση της εκστρατείας των Ισραηλινών εποίκων για την ελαχιστοποίηση της παρουσίας των Παλαιστινίων σε δρόμους, σπίτια και ιερά μέρη της Ιερουσαλήμ. Το δεύτερο είναι η μεγάλη οργή μεταξύ των Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ζουν στο Ισραήλ.

Οι Παλαιστίνιοι του Ισραήλ

-Το κίνημα στο Σεΐχ Τζαρά ελέγχεται από τη Χαμάς;

– Το κίνημα στο Σεΐχ Τζαρά είναι απολύτως λαϊκό. Τα πολιτικά κόμματα έχουν μικρό ρόλο. Οι ακτιβιστές της Φατάχ που πιστεύουν στην ειρηνική αντίσταση έπαιξαν μεγαλύτερο ρόλο. Αλλά το κίνημα αποτελεί μια απολύτως λαϊκή αντίδραση στις ισραηλινές πολιτικές.

-Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, παρατηρούμε αναταραχή στις «μεικτές» (εβραιοαραβικές) του Ισραήλ. Βλέπουμε επίσης Παλαιστίνιους του Ισραήλ να συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Γιατί συμβαίνει αυτό;

– Πιστεύω ότι έχω απαντήσει εν μέρει σε αυτήν την ερώτηση. Για να κατανοήσετε τι συμβαίνει μεταξύ των Παλαιστινίων με ισραηλινή υπηκοότητα, πρέπει να διαβάσετε την πρόσφατα δημοσιευμένη έκθεση της οργάνωσης Human Rights Watch (στις 27 Απριλίου), με τον τίτλο «Ένα όριο που ξεπερνιέται: Ισραηλινές Αρχές και τα εγκλήματα απαρτχάιντ και διωγμού». Φωτίζει την κατάσταση και τις διακρίσεις εις βάρος αυτών των Παλαιστινίων.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν

-Υπάρχει αυτή τη στιγμή δυνατότητα διεξόδου από την κρίση; Θα μπορούσε η διοίκηση Μπάιντεν να μεσολαβήσει για μια εκεχειρία;

-Η κυβέρνηση Μπάιντεν κατέστησε σαφές ότι, ενώ θέλει να επαναπροσδιορίσει και να ακυρώσει ορισμένες από τις πολιτικές που εισήγαγε η κυβέρνηση Τραμπ, δεν θεωρεί προτεραιότητα το Παλαιστινιακό ζήτημα. Αυτό δίνει αρνητικό μήνυμα στους Παλαιστινίους. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έκανε τίποτα για να πιέσει το Ισραήλ να τηρήσει τις υπογεγραμμένες συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένων των εκλογών για τους Παλαιστίνιους στην Ιερουσαλήμ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν πρέπει να επιδείξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ισραηλονοπαλαιστιακή σύγκρουση: Να πιέσει το Ισραήλ για να επιτρέψει της διεξαγωγή εκλογών στην Ιερουσαλήμ, να σταματήσει την οικοδόμηση εποικισμών και να ξεκινήσει μια πραγματική ειρηνευτική διαδικασία.

-Μετά την αναβολή των εκλογών, είναι δυνατή η ανανέωση των παλαιστινιακών θεσμών;

– Οι Παλαιστίνιοι βρίσκονται σε ένα δύσκολο αδιέξοδο λόγω της αναβολής των εκλογών. Ο μόνος λόγος που τώρα δεν διεξάγονται εκλογές είναι η άρνηση του Ισραήλ να επιτρέψει εκλογές στην Ιερουσαλήμ. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να πιέσει το Ισραήλ να τις επιτρέψει. Μεταξύ άλλων επιλογών οι Παλαιστίνιοι εργάζονται για τη μεταρρύθμιση του Εθνικού Συμβουλίου (PNC), το οποίο είναι το κοινοβούλιο της PLO. Οι εκλογές και ο σχηματισμός αυτού του συμβουλίου μέσω έμμεσων εκλογών (εκλογές συνδικάτων και λαϊκών οργανώσεων γυναικών, φοιτητών κ.λπ.) είναι μια εναλλακτική.

*Ο κ. Άζεμ είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Birzeit της Δυτικής Όχθης, μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της PLO (Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης) και αρχισυντάκτης του περιοδικού της PLO Shuun Falistaniyyah (Παλαιστινιακές Υποθέσεις)