Το Υπουργείο Μεταφορών προκαταλαμβάνει τον Γενικό Εισαγγελέα
Περιφρόνηση της απόφασης της Κοινοβουλευτικής Επιτροπή Ελέγχου για το αρχαίο Αιγυπτιακό αγγείο.
Το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων (ΥΜΕΕ), αδιαφορώντας για την σημερινή συζήτηση στην Βουλή για το αρχαίο αγγείο αιγυπτιακής προέλευσης και για να φέρει προ τετελεσμένων τον Γενικό Εισαγγελέα , εξέδωσε απόψε ανακοίνωση, στην οποία δηλώνεται κατηγορηματικά ότι «Το αγγείο θα επιστραφεί στον πρόεδρο της Αιγύπτου, επ` ευκαιρία της επίσκεψής του στην Κύπρο» . Ο Αιγύπτιος πρόεδρος, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, θα έλθει στην Κύπρο την προσεχή Δευτέρα.
Το ΥΜΕΕ έδωσε στοιχεία από το αίτημα Δικαστικής Συνδρομής της Αιγύπτου, ενώ το μεσημέρι ο υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Ιωνάς Νικολάου, απαντώντας σε ερώτηση, γιατί δεν δίνεται αυτούσιο το έγγραφο του αιτήματος στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή, δήλωνε ότι , με βάση την σύμβαση της Χάγης, τα αιτήματα Δικαστικής Συνδρομής δεν μπορούν να δημοσιοποιηθούν. «Θα πω ότι απαγορεύεται από την Σύμβαση. Δεν μπορούν να δημοσιοποιηθούν οι λόγοι ή οτιδήποτε από το περιεχόμενο του αιτήματος». Ο υπουργός είπε ότι το Υπουργείο διαβιβάζει το αίτημα Δικαστικής Συνδρομής στις ανακριτικές αρχές και δεν έχει ρόλο ή λόγο για το περιεχόμενο του.
Ο υπουργός συμφώνησε με την θέση, που διατύπωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου, Ζαχαρίας Κουλίας , ότι τα τεκμήρια για ποινικές υποθέσεις φυλάσσονται στην Αστυνομία.
Στην πέραν των δύο ωρών συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών για το θέμα του Αιγυπτιακού αγγείου, το οποίο χρονολογείται στον 13ο π.Χ αιώνα, επικράτησε κλίμα έντασης .
Η Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής αποφάσισε να στείλει επειγόντως επιστολή στον Γενικό Εισαγγελέα, Κώστα Κληρίδη, με την οποία ζητά να καλέσει το Τμήμα Αρχαιοτήτων να επιστρέψει στην Αστυνομία το αρχαίο αγγείο, που είναι τεκμήριο ποινικής διερεύνησης, να δώσει οδηγίες για εξέταση εμπλεκομένων ατόμων και έρευνας σε χώρο παράνομης ανασκαφής στην τοποθεσία Χασάν Αγά στα Κούκλια της Πάφου.
Η Επιτροπή κατέληξε στην απόφαση αυτή, γιατί δεν πείστηκε από όσα είπαν – ορισμένες φορές ασαφή και αντικρουόμενα- η Έφορος Αρχαίων Μνημείων και Μουσείων (Τμήμα Αρχαιοτήτων) , Δέσπω Πηλείδου , και ο επικεφαλής του Γραφείου Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Καταπολέμησης Εγκλήματος (Αρχηγείο Αστυνομίας) , Παναγιώτης Νικολαίδης. Η εκπρόσωπος της Γενικής Εισαγγελίας, Αφροδίτη Κοφτερού, ανέφερε ότι η Νομική Υπηρεσία δεν είχε ενημερωθεί για το θέμα του αγγείου. Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών , Εύη Νεοφύτου, δεν ανέφερε κάτι ιδιαίτερο για την υπόθεση, ούτε καν ότι στο Υπουργείο είχαν γίνει μια ή δύο συσκέψεις με συμμετοχή εκπροσώπων Τμήματος Αρχαιοτήτων, της Αστυνομίας και του Τμήματος Τελωνείων. Η κ. Νεοφύτου προσπάθησε να κάνει «μάθημα» στους βουλευτές ότι πρέπει να είναι προσεκτικοί για να μην διασαλευτούν οι σχέσεις Κύπρου-Αιγύπτου.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαχαρίας Κουλίας , αναγκάστηκε σε κάποιες περιπτώσεις να κάνει συστάσεις σε μέλη της Επιτροπής, τα οποία «βομβάρδιζαν» με ερωτήσεις την κ. Πηλείδου και τον κ. Νικολαίδη και να μην τους διακόπτουν.
Ο κ. Κουλίας ήταν και πολύ αυστηρός προς την εκπρόσωπο του Τμήματος Αρχαιοτήτων και τον εκπρόσωπο της Αστυνομίας. Στην πρώτη υπέδειξε ότι πρέπει να προσέχει τί αναφέρει στην Επιτροπή , «γιατί υπάρχει ενδεχόμενο ποινικής δίωξης ». Προς δε τον κ. Νικολαίδη είπε: « κ. Νικολαίδη, εμπαίζεις την Επιτροπή».
Το θέμα για το αγγείο ενέγραψαν στην Επιτροπή η βουλευτής της Συμμαχίας Πολιτών, Άννα Θεολόγου, και ο πρόεδρος και βουλευτής των Οικολόγων, Γιώργος Περδίκης.
Η Δέσπω Πηλείδου ανάφερε το όνομα του Ελληνοκυπρίου από την Λάρνακα, ο οποίος το 2016 παρουσιάστηκε στο Τμήμα Αρχαιοτήτων και ζήτησε άδεια για εξαγωγή από την Κύπρο του αγγείου. Το πρόσωπο αυτό προσκόμισε φωτογραφία του αγγείου και ανέφερε ότι το αγόρασε έναντι 350 ευρώ από Ελληνοκύπρια , που διαμένει στην Λάρνακα. Στην συνέχεια προσκόμισε ένορκη δήλωση της ότι αυτό το είχε από τον Λιβάνιο άνδρα της.
Η κ. Πηλείδου απέκλεισε το ενδεχόμενο το αγγείο να ήρθε στην Κύπρο κατά την αρχαιότητα και άρα να βρέθηκε σε παράνομη ανασκαφή, όπως επέμειναν οι βουλευτές , που ενέγραψαν το θέμα, αλλά και οι συνάδελφοι τους του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου και Ειρήνη Χαραλαμπίδου. «Είναι πολύ δύσκολο να τεκμηριωθεί ότι βρέθηκε σε παράνομη ανασκαφή εδώ, λόγο εποχής και σπανιότητας», είπε. Επίσης, δήλωσε ότι είδε το αγγείο και ότι «είναι αυθεντικό». Ωστόσο , δεν απάντησε στις ερωτήσεις βουλευτών, γιατί δεν μετακλήθηκε από το εξωτερικό ειδικός στις αιγυπτιακές αρχαιότητες να διαβάσει τα ιερογλυφικά , που υπάρχουν σε αυτό, και να γνωματεύσει.
Ο βουλευτής Στέφανος Στεφάνου μεταξύ άλλων επεσήμανε ότι οι εκπρόσωποι του Τμήματος Αρχαιοτήτων και της Αστυνομίας με τον τρόπο που απαντούν υποτιμούν την λογική των βουλευτών.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής , Ζαχαρίας Κουλίας, με τις ερωτήσεις του υποχρέωσε τον εκπρόσωπο της Αστυνομίας , Παναγιώτη Νικολαίδη, να αναφέρει ότι ετοιμάζεται ποινικός φάκελος της υπόθεσης προς τον Γενικό Εισαγγελέα και να παραδεχθεί ότι το αγγείο αποτελεί τεκμήριο. Ωστόσο, ο κ. Νικολαίδης αρνήθηκε να απαντήσει στην ερώτηση, ποιος έδωσε στην Αστυνομία την πληροφορία για εντοπισμό του αγγείου και σε ποιο ακριβώς χώρο εντοπίστηκε και παραλείφθηκε αυτό.
Σύμφωνα με την Άννα Θεολόγου στο αγγείο υπήρχαν και δύο λαβές. Αυτές , είπε, έσπασαν και πρέπει να βρίσκονται στον χώρο της παράνομης ανασκαφής. Από την στάση Αστυνομίας και Τμήματος Αρχαιοτήτων έγινε σαφές ότι δεν υπάρχει διάθεση, – και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος που ζητήθηκε παρέμβαση του Γενικού Εισαγγελέα- για έρευνα στην τοποθεσία Χασάν Αγά. Κι΄ αυτό ,γιατί το ρίσκο είναι πολύ μεγάλο στην περίπτωση, που επαληθευτεί η βουλευτής.
Μετά την συνεδρίαση ο πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου, Ζαχαρίας Κουλίας, είπε πως από τη συζήτηση διαπιστώθηκε ότι για το αγγείο διεξάγεται ποινική διαδικασία από ανακριτή της Αστυνομίας και παρόλο ότι « αποτελεί τεκμήριο ποινικής υπόθεσης, βρέθηκε στο Τμήμα Αρχαιοτήτων» για να το δώσει ο πρόεδρος της Δημοκρατίας στον πρόεδρο της Αιγύπτου. «Αυτό είναι μέγα σφάλμα και θα εκθέσει ανεπανόρθωτα τα δύο κράτη», πρόσθεσε. Ο Ζ. Κουλίας δήλωσε πως το αγγείο πρέπει να επιστραφεί στον ανακριτή, «γιατί αποτελεί τεκμήριο για ποινική υπόθεση και κακώς βρίσκεται στο Τμήμα Αρχαιοτήτων».
Ο πρόεδρος των Οικολόγων , Γιώργος Περδίκης, μίλησε για το ενδεχόμενο «μεγάλης γκάφας, που θα έχει διεθνείς επιπτώσεις για την Κύπρο» και έψεξε το ότι, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη ποινική έρευνα, το αντικείμενο της έρευνας θα μεταφερθεί στο εξωτερικό. «Είναι εκτεθειμένη η κυβέρνηση και πιθανότητα να εκτεθεί η Κύπρος, ενώπιον ενός πολύ σημαντικού συμμάχου της, την Αίγυπτο», πρόσθεσε.
Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε πως «είναι φανερό ότι επιχειρείται συγκάλυψη υπόθεσης αρχαιοκαπηλίας και είναι πάρα πολύ σοβαρό θέμα ότι, ενώ υπάρχει ποινική διερεύνηση, απομακρύνουν από τη Κύπρο το τεκμήριο». Πρόκειται, συνέχισε, για αρχαίο αγγείο , το οποίο στην αρχή παρουσιάστηκε ως μέρος συλλογής και επεξηγήθηκαν κάποιοι τρόποι απόκτησής του, στη συνέχεια το ίδιο πρόσωπο ισχυρίστηκε ότι δεν το κατείχε και παρουσίασε διαλυμένα τεμάχια αγγείου. «Στη συνέχεια το αγγείο εντοπίστηκε αλλού και ξαφνικά το τεκμήριο παραδίδεται τη Δευτέρα από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας», είπε και επεσήμανε «πως υπάρχει κίνδυνος να κλείσει η υπόθεση, αφού το τεκμήριο θα απομακρυνθεί από την Κύπρο».
Η βουλευτής Άννα Θεολόγου είπε πως από τη συζήτηση προέκυψε ότι υπάρχουν ποινικές διαδικασίες εν εξελίξει για τα άτομα, τα οποία είχαν στη κατοχή τους το συγκεκριμένο αγγείο.
«Η Επιτροπή Ελέγχου θα αποστείλει σήμερα επιστολή στον Γενικό Εισαγγελέα με σκοπό να ανακτηθεί το αγγείο από το Τμήμα Αρχαιοτήτων για να ολοκληρωθούν πρώτα οι διαδικασίες ποινικής δίωξης και μετά, εάν και εφόσον προκύψουν αποτελέσματα της έρευνας ότι αυτό είναι όντως κλοπιμαίο από την Αίγυπτο και δεν είναι προϊόν παράνομης ανασκαφής από συγκεκριμένο χώρο στην Πάφο, τότε να δοθεί με τις ανάλογες διαδικασίες στην χώρα», κατέληξε.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης απέρριψε τις κατηγορίες περί συγκάλυψης οποιουδήποτε αδικήματος.
«Αυτή η κυβέρνηση και αυτός ο Υπουργός δεν έχει ενεργήσει και ούτε θα ενεργήσω με τρόπο, όχι μόνο που να θεωρηθεί, ή να υπάρχει εντύπωση ότι επιχειρείται συγκάλυψη», δήλωσε ο κ. Νικολάου.
ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Ανακοίνωση του Υπουργείου Μεταφορών , που εκδόθηκε το βράδυ, αναφέρει ότι το αγγείο περιήλθε στην κατοχή του Τμήματος Αρχαιοτήτων, μετά από αίτημα του κατόχου, για άδεια εξαγωγής από την Κύπρο.
«Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ακολουθώντας τη συνήθη διαδικασία, ζήτησε αποδεικτικά στοιχεία για την νόμιμη κατοχή του. Όταν αυτά δεν προσκομίστηκαν, απέστειλε ως όφειλε, επιστολή προς την Αστυνομία, ζητώντας διερεύνηση από την INTERPOL για να ελεγχθεί κατά πόσον το αγγείο περιλαμβανόταν στον κατάλογο κλεμμένων αρχαιοτήτων της Αιγύπτου. Μέσω της διερεύνησης διαπιστώθηκε ότι το αγγείο εξήχθη παράνομα, μετά από παράνομες ανασκαφές σε γνωστό νεκροταφείο της Αιγύπτου. Ως εκ τούτου, η Αίγυπτος υπέβαλε αίτημα επαναπατρισμού του αντικειμένου», αναφέρει η ανακοίνωση.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση «εφόσον και οι δύο χώρες είναι συμβαλλόμενες στη Σύμβαση της ΟΥΝΕΣΚΟ του 1970, για την παρεμπόδιση και πρόληψη εισαγωγής, εξαγωγής και παράνομης μεταβίβασης της κυριότητας πολιτιστικών αγαθών, από την οποία πηγάζει και η διμερής συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών για τα εν λόγω ζητήματα, έγιναν οι ενδεικνυόμενες διαδικασίες επαναπατρισμού του αντικειμένου στην χώρα προέλευσής του. Το αγγείο θα επιστραφεί στον πρόεδρο της Αιγύπτου, επ` ευκαιρία της επίσκεψής του στην Κύπρο».
Αναφορικά με τους ισχυρισμούς ότι το αγγείο βρέθηκε σε αρχαίο τάφο στην Κύπρο αυτοί, σύμφωνα με το ΥΜΕΕ «είναι αόριστοι και χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία».
Σε περίπτωση, καταλήγει η ανακοίνωση , που υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για τέτοιο ενδεχόμενο, θα πρέπει να κατατεθούν άμεσα στην Αστυνομία.