Αύριο στη Βουλή συζήτηση για το Αιγυπτιακό αγγείο

Στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών θα συζητηθεί αύριο , Πέμπτη , το θέμα για το Αιγυπτιακό αγγείο , το οποίο, σύμφωνα με ανακοίνωση (17.10.2017) της Αστυνομίας «χρονολογείται στον 13ο αιώνα π.Χ. στα χρόνια του Φαραώ Ραμσή Β΄ της 19ης Δυναστείας της Αιγύπτου». Το θέμα θα απασχολήσει την Επιτροπή , μετά από πρωτοβουλία των βουλευτών Άννας Θεολόγου (Συμμαχία Πολιτών) και Γιώργου Περδίκη (Κίνημα Οικολόγων)
Η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής είναι κρίσιμη, γιατί, όπως είχαμε γράψει, υπάρχουν πληροφορίες ότι: α) αυτό βρέθηκε σε παράνομη ανασκαφή στην τοποθεσία Χασάν αγά, στα Κούκλια της Πάφου, και δεν εισήχθη παράνομα στην Κύπρο, β) ο πρόεδρος Αναστασιάδης θα το δώσει , στις 20 Νοεμβρίου, στον Κύπριο ομόλογο του , Abdel Fattah el-Sisi, ο οποίος θα επισκεφθεί την Λευκωσία για την τριμερή συνάντηση Κύπρου-Αιγύπτου-Ελλάδος.
Στην συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής έχουν κληθεί οι:
-Αρχηγός Αστυνομίας
-Γενικός Εισαγγελέας
-Κυπριακό Μουσείο – Τμήμα Αρχαιοτήτων
-Υπουργείο Μεταφορών
– Υπουργείο Εξωτερικών.
Η κ. Θεολόγου και ο βουλευτής των Οικολόγων Χαράλαμπος Θοπέμπτου είχαν στείλει στις 26.10.2017 επιστολή προς τον Αρχηγό Αστυνομίας (Α/Α) και την Διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων (ΔΤΑ), αλλά απάντηση δεν πήραν. Απαντήσεις δεν δόθηκαν και σε δικές μας ερωτήσεις προς τον Α/Α και την (ΔΤΑ), που στάληκαν στις 8.11.2017 και τις δημοσιεύσαμε.
Στις 27.10.2017 υποβάλαμε ερωτήσεις στον κυβερνητικό εκπρόωπο, ο οποίος τις διαβίβασε στον υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως , Ιωνά Νικολάου. Μετά από 18 μέρες σιωπής χθες πήρα στο Η/Τα την ακόλουθη «απάντηση»:
«Αγαπητέ Κύριε,
Αναφορικά με το ηλεκτρονικό σας μήνυμα ημερομηνίας 27/10/2017 προς τον κ. Νίκο Χριστοδουλίδη, πληροφορήστε ότι οι Κυπριακές Αρχές έλαβαν Αίτημα Δικαστικής Συνδρομής από τις αρχές της Αιγύπτου , στη βάση των προνοιών της Διμερούς Συμφωνίας μεταξύ της Κύπρου και της Αιγύπτου για παροχή νομικής συνδρομής σε θέματα Αστικού και Ποινικού Δικαίου καθώς και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1970 για την παρεμπόδιση και πρόληψη της παράνομης εισαγωγής, εξαγωγής και μεταβίβασης της κυριότητας πολιτιστικών αγαθών.
Με βάση το αίτημα ζητείτο ο εντοπισμός, κατάσχεση από τις Κυπριακές αρχές και επιστροφή του Αιγυπτιακού αγγείου στις αρχές της Αιγύπτου.
Το αίτημα διαβιβάστηκε για εκτέλεση στον Αρχηγό Αστυνομίας, ο οποίος εντόπισε και κατάσχεσε το ζητηθέν αγγείο.
Αυτό σύντομα , αναμένεται να παραδοθεί στις Αιγυπτιακές αρχές.
Με εκτίμηση,
Μαρία Μούντη
για Γενικό Διευθυντή».
Προς την κυρία Μούντη έστειλα το ακόλουθο μήνυμα:
«Αγαπητή κυρία Μούντη , ευχαριστώ για την προσπάθεια απάντησης . Οι ερωτήσεις μου απευθύνονταν προς τον υπουργό και όχι προς τον γενικό διευθυντή. Παρακαλώ , πληροφορείστε τους προϊσταμένους σας ότι επί της ουσίας ουδεμία απάντηση έχουν δώσει. Επειδή, από τις 27/10/2017 μέχρι σήμερα πέρασαν πάρα πολλές μέρες και από δημοσιογραφική έρευνα έχουν προκύψει και άλλα στοιχεία παραθέτω ερωτηματολόγιο (δεν έχει απαντηθεί ούτε αυτό) προς τον Αρχηγό της Αστυνομίας.
Παρακαλώ, το μήνυμα μου να τεθεί σε γνώση του υπουργού, του αρχηγού Αστυνομίας και του γενικού διευθυντή».
Σήμερα μετά την συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου δέχθηκα τηλεφώνημα από τον υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Ιωνά Νικολάου, ο οποίος προσπάθησε να με πείσει ότι το αγγείο ήρθε παράνομα από την Αίγυπτο και δεν βρέθηκε σε παράνομη ανασκαφή στην Κύπρο.

Ιωνάς Νικολάου, υπουργός ΔΔΤ

Ο υπουργός απέφυγε να απαντήσει κατά πόσο στο αίτημα Δικαστικής Συνδρομής από τις Αιγυπτιακές Αρχές τεκμηριώνεται ότι το αγγείο κλάπηκε από μουσείο, νόμιμη ιδιωτική συλλογή, νόμιμη ανασκαφή της χώρας. Καταληκτικά ο κ. Ιωνάς Νικολάου μου ανέφερε ότι θα επικοινωνήσει μαζί μου ο Α/Α. Αργότερα , δέχθηκα τηλέφωνο από τον Υ/Α, ο οποίος δεσμεύτηκε ότι οι ερωτήσεις θα απαντηθούν γραπτώς, αλλά απέφυγε να δεσμευτεί πότε θα λάβω τις απαντήσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες μας η Αστυνομία και περιέργως το Τμήμα Αρχαιοτήτων έχουν πείσει το προεδρικό ότι το αγγείο δεν βρέθηκε σε παράνομη ανασκαφή στην Κύπρο.
Λέμε περιέργως για το Τμήμα Αρχαιοτήτων , γιατί αυτό πρώτο έλαβε γνώση της υπόθεσης, όταν Ελληνοκύπριος από την Λάρνακα παρουσιάστηκε και ζήτησε άδεια για νόμιμη εξαγωγή του αγγείου. Το πρόσωπο αυτό παρουσίασε ένορκη δήλωση κυρίας ότι το αγγείο αποτελούσε «οικογενειακό κειμήλιο». Εδώ ανακύπτει το ερώτημα, γιατί δεν ήταν τόσα χρόνια δηλωμένο στο Τμήμα Αρχαιοτήτων.
Όπως γνωρίζουμε το Τμήμα Αρχαιοτήτων δεν έδωσε άδεια για εξαγωγή και μετά από εξέταση σχετικής φωτογραφίας, απευθύνθηκε στην πρεσβεία της Αιγύπτου. Αυτή ανέφερε ότι το αγγείο είναι από την Αίγυπτο και κινήθηκε η διαδικασία για το αίτημα Δικαστικής Συνδρομής από τις Αιγυπτιακές Αρχές, στην οποία ζητείτο η κατάσχεση του αρχαίου αγγείου.
Όταν έφθασε το αίτημα, η Αστυνομία στράφηκε στο πρόσωπο από την Λάρνακα, το οποίο αρχικά δεν συνεργάστηκε και στο τέλος έδειξε στην Αστυνομία κάποια κομμάτια από σπασμένο αγγείο, ώστε να φύγουν από πάνω του οι όποιες υποψίες. Τελικά σύμφωνα με την ανακοίνωση (17.10.2017) της Αστυνομίας «μετά από αξιολόγηση πληροφοριών, μέλη του ΤΑΕ Λάρνακας εντόπισαν και παρέλαβαν το συγκεκριμένο αγγείο (σημ: του οποίου η Αίγυπτος ζήτησε την κατάσχεση , με σκοπό να παραδοθεί στις Αιγυπτιακές Αρχές».

ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ
Την μεγαλύτερη ευθύνη έχει η Αστυνομία , γιατί δεν φαίνεται να εξέτασε, όπως έπρεπε, για να βρει την «άκρη του νήματος» τον Ελληνοκύπριο, που παρουσιάστηκε στο Τμήμα Αρχαιοτήτων και την κυρία , που έκανε την ένορκη δήλωση. Η Αστυνομία «βολεύτηκε» με τις «πληροφορίες»- ποιος τις έδωσε; μήπως με κάποιο τρόπο αυτός, στον οποίο έγινε έρευνα , αλλά δεν έφερε αποτέλεσμα;- για τον εντοπισμό του αγγείου.

Ζαχαρίας Χρυσοστόμου , αρχηγός Αστυνομίας

Η Αστυνομία κρατά μυστικό τον τόπο , στον οποίο εντοπίστηκε το αγγείο; Αν βρέθηκε σε ανοικτό χώρο , το πιο πιθανό είναι να πρόκειται για «ελεγχόμενη παράδοση». Αν βρέθηκε σε σπίτι ή υποστατικό, θα έπρεπε ο ιδιοκτήτης του να οδηγηθεί στο δικαστήριο.
Στην Αστυνομία Πάφου έχουν γίνει πολλές καταγγελίες για παράνομες ανασκαφές , αλλά οι τυμβωρύχοι δρουν ανενόχλητοι. Σύμφωνα με πληροφορίες υπάρχει καλά οργανωμένο κύκλωμα, τυμβωρύχων, ανθρώπων του υποκόσμου, αρχαιοπωλών και «ευυπόληπτων» πολιτών της λεγόμενης καλής ή υψηλής κοινωνίας , οι οποίοι είναι μανιώδεις συλλέκτες.

*Mετά την δημοσιοποίηση της επιστολής των βουλευτών ο Γενικός Εισαγγελέας θα έπρεπε να θέσει ζήτημα προς τον Α/Α, γιατί δεν του την διαβίβασε και δεν ζήτησε οδηγίες για τον χειρισμό της υπόθεσης.
Επίσης, ο Γενικός Εισαγγελέας μπορούσε και μπορεί ακόμη να ζητήσει διάταγμα από το Δικαστήριο , με το οποίο να απαγορεύετε η απομάκρυνση του αγγείου από την Κύπρο μέχρι να διερευνηθούν πλήρως οι πληροφορίες ότι βρέθηκε σε παράνομη ανασκαφή κοντά στα Κούκλια.

*Ευθύνη έχει και το Υπουργείο Εξωτερικών, όπου έγιναν συσκέψεις για την υπόθεση.

*Το Τμήμα Αρχαιοτήτων δεν έπρεπε να δεχθεί αβασάνιστα, όπως φαίνεται, αυτό που είπε η Αιγυπτιακή πρεσβεία. Αντίθετα , όφειλε να επιμείνει σε έρευνα σε βάθος , αφού είναι γνωστό ότι σε νόμιμες ανασκαφές στην Κύπρο, λόγω των σχέσεων του νησιού με άλλους πολιτισμούς κατά την αρχαιότητα και κατακτήσεων, έχουν βρεθεί αρχαιότητες από αυτούς τους πολιτισμούς (αιγυπτιακό, μυκηναϊκό, κλπ) και εκτίθενται στα κυπριακά μουσεία. Έπρεπε να κληθεί ένας διακεκριμένου κύρους αιγυπτιολόγος να δώσει την άποψη του.
Και το Τμήμα Αρχαιοτήτων, όπως φαίνεται, παρέλειψε να ενημερώσει τον Γενικό Εισαγγελέα.

Αύριο , οι βουλευτές , μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημόσιων Δαπανών, πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί , διότι αυτοί που χειρίστηκαν την υπόθεση θα προσπαθήσουν να τους πείσουν ότι οι πληροφορίες πως το αγγείο βρέθηκε σε παράνομη ανασκαφή είναι αβάσιμες.
Δεν αποκλείεται να επιχειρηματολογήσουν, λέγοντας ότι δεν υπάρχει στο αγγείο ίχνος ότι αυτό βρέθηκε στην Κύπρο . Όμως , αυτοί, που επιδίδονται σε τυμβωρυχίες και σε παράνομο εμπόριο αρχαιοτήτων, έχουν τον τρόπο με κατάλληλα μέσα και μέτρα (χρησιμοποίηση γαντιών κλπ) να εξαλείψουν τα όποια ίχνη.

Οι βουλευτές πρέπει να επιμείνουν να δουν το αίτημα Δικαστικής Συνδρομής των Αιγυπτιακών Αρχών και ιδιαίτερα, αν σε αυτό προσδιορίζεται με στοιχεία από ποιο μουσείο, νόμιμη ιδιωτική συλλογή, η νόμιμη ανασκαφή κλάπηκε το αγγείο.
Επίσης, πρέπει να ζητήσουν την ένορκη δήλωση , που κατατέθηκε στο Τμήμα Αρχαιοτήτων , και να καλέσουν τον Γενικό Εισαγγελέα να δώσει οδηγίες στην Αστυνομία για νέα εξονυχιστική ανάκριση του προσώπου, το οποίο προσήλθε στο Τμήμα Αρχαιοτήτων και του προσώπου, που έχει υπογράψει την ένορκη δήλωση.
Τέλος, ας προβληματιστούν οι αρμόδιοι για το ενδεχόμενο το αγγείο να μην είναι αυθεντικό- περί αυτού μπορεί να αποφανθεί μόνο ειδικός αιγυπτιολόγος επιστήμονας- και να δοθεί στον Αιγύπτιο πρόεδρο ένα αγγείο «μαϊμού».

Η υπόθεση του Aydın Dikmen , o οποίος έστειλε έναντι αμοιβής στην Κύπρο ψηφιδωτό του Αποστόλου Ανδρέα από την Κανακαριά , θα έπρεπε να έχει διδάξει το Τμήμα Αρχαιοτήτων και την Αστυνομία.

Α. ΒΙΚΕΤΟΣ