Η δραματική κατάσταση του Τύπου στην Τουρκία

Των Πελίν Ούνκερ, Ντάνιελ Μπελούτ*
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν εξαίρει την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Τουρκία. Ωστόσο οι δημοσιογράφοι βιώνουν μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα. Τι ακριβώς συμβαίνει;

Την «ημέρα των εργαζόμενων δημοσιογράφων», όπως αποκαλείται στην Τουρκία και η οποία ήταν στις 10 Ιανουαρίου, εορτάζεται το δικαίωμα των λειτουργών του Τύπου στην εργασία, το οποίο θεσπίστηκε εδώ και 59 χρόνια. Ο εορτασμός της ημέρας στόχο έχει να προστατεύσει τα συμφέροντα του κλάδου.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν πήρε ως αφορμή την ημέρα για να εξάρει την κατάσταση του τουρκικού Τύπου. «Η ύπαρξη των ΜΜΕ, η πολυφωνία και η αποτελεσματικότητα στην ενημέρωση της κοινής γνώμης είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση για μια δημοκρατική κοινωνία με διαφάνεια» τόνισε.
Ωστόσο,  πολλοί δημοσιογράφοι στην Τουρκία έχουν διαφορετική γνώμη από τον Τούρκο Πρόεδρο και δεν φαίνεται να έχουν και πολλούς λόγους για πανηγυρισμούς. Η ολοένα αυξανόμενη πίεση της κυβέρνησης στου δημοσιογράφους έχει οδηγήσει πολλούς στα όριά τους. Εκτιμάται ότι περίπου 11.000 δημοσιογράφοι στην Τουρκία είναι αυτή τη στιγμή άνεργοι. 114 βρίσκονται στη φυλακή και 1.500 απειλούνται με δίκες.
Αυτή τη στιγμή επικρατεί ένα κλίμα στην Τουρκία που κάνει δύσκολη την ενασχόληση των δημοσιογράφων με θέματα, όπως διαφθορά ή το πρόβλημα των Κούρδων, δηλώνει ο δημοσιογράφος Τσελάλ Μπασλάνγκιτς από το εξόριστο κανάλι Arti TV.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θεωρεί ύψιστης σημασίας την ελευθερία του Τύπου, όπως δήλωσε στις 10 Ιανουαρίου 2020
«Το πιο σημαντικό είναι», λέει ο Τσελάλ Μπασλάνγκιτς, «να αντισταθούμε στον πόλεμο και υπερασπιστούμε την ειρήνη. Το πρόβλημα στη χώρα είναι όμως πως αυτοί που θέλουν την ειρήνη αντιμετωπίζονται σαν τρομοκράτες» συμπληρώνει ο ίδιος.
Ο Αϊντίν Ενγκίν, επί χρόνια σχολιαστής στην Τσουμχουριέτ, πιστεύει ότι δεν υπάρχουν πλέον ελεύθερα ΜΜΕ. Από τότε που άλλαξε το Σύνταγμα το 2017 και ενισχύθηκαν οι εξουσίες του Τούρκου Πρόεδρου θεωρεί πως οι συνθήκες για τους δημοσιογράφους έγιναν αφόρητες.
Ένα στους τέσσερις δημοσιογράφους είναι άνεργος. Από το αποτυχημένο πραξικόπημα το καλοκαίρι του 2016 έκλεισαν πάρα πολλά έντυπα και σταθμοί. Σύμφωνα με στοιχεία της Τουρκικής Στατιστικής Υπηρεσίας το 2018 οι δημοσιογράφοι ήταν η δεύτερη ομάδα που είχε περισσότερο πληγεί από την ανεργία. Επιπλέον η αποδυνάμωση των συνδικάτων είναι ένα ακόμα πρόβλημα για την επιδείνωση της θέσης τους.
Σύμφωνα με την Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα», η Τουρκία βρίσκεται στην 157η θέση σε σύνολο 182 χωρών. Η χώρα ελέγχεται ολοένα και περισσότερο από ομίλους ΜΜΕ και η πολυφωνία λιγοστεύει. Σύμφωνα με έρευνες διεθνών παρατηρητών το 94% των τουρκικών ΜΜΕ βρίσκονται υπό τον πλήρη έλεγχο της κυβέρνησης.

ΠΗΓΗ : DW Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου