Αρχιεπίσκοπος : Αναβαθμίζεται η οικία Κορνέσιου

Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β', Αχοντικό Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, Εθνογραφικό μουσείο

Εθνογραφικό μουσείο θα παραμείνει σύμφωνα με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β, το αρχοντικό του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου στην παλιά Λευκωσία.
Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του στην εκπομπή «Από Μέρα σε Μέρα» στο ΡΙΚ1, οι προθέσεις του ήταν εξαρχής ξεκάθαρες και πως ποτέ δεν αρνήθηκε να συναντηθεί με όσους εξέφρασαν τη διαφωνία τους. «Εντούτοις, κάποιοι αποφάσισαν να καταφύγουν στα ΜΜΕ».

Εξηγώντας τις προθέσεις του, ανέφερε πως «ενόψει των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την ελληνική επανάσταση, και η θρησκεία δεν πρέπει να μείνει πίσω και να γιορτάσει το γεγονός. Και αυτό ήθελα να το γνωστοποιήσω και στον λαό μας. Να κάνουμε βυζαντινό μουσείο το Ίδρυμα του Μακαρίου και εθνογραφικό το αρχοντικό του Κορνέσιου».

Είπε παράλληλα πως το καταπίστευμα για το Αρχοντικό είναι ξεκάθαρο. «Είναι ενοικιασμένο στο Τμήμα Αρχαιοτήτων. Ο Μακαρίτης ο Αρχιεπίσκοπος, μετά την προσφυγιά δεν ήταν σε θέση να κάνει εκείνη τη στιγμή το θέλημα της οικογένειας του Κορνέσιου που περιελάμβανε το έγγραφο του καταπιστεύματος. Σε συμφωνία του 2011, άρχισε πάλι η οικονομική δυσχέρεια, και δεν ήμασταν σε θέση να προχωρήσουμε. Έτσι είπα στο Τμήμα Αρχαιοτήτων ότι θα τους δώσω ακόμη πέντε χρόνια για να ετοιμαστώ να κάνω εκείνο που λέει το έγγραφο των κληρονόμων του Κορνέσιου. Πριν τρία χρόνια που έληξε η πενταετία δεν είπα τίποτα γιατί δεν ήμουν έτοιμος. Τώρα είπα πως πρέπει να ετοιμαστώ».

Σχολιάζοντας το τι λέει το καταπίστευμα, είπε πως αυτό γράφει ότι το κτίριο και όσα περιέχει ανήκουν σον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο. «Μπορεί ο Αρχιεπίσκοπος κατά τη δική του απόφαση να το κάνει είτε βυζαντινό μουσείο, είτε να το διατηρήσει όπως είναι σήμερα, ως εθνογραφικό μουσείο», δήλωσε.

«Δεν θα κρίνω εάν είναι ή όχι εθνογραφικό, αλλά ειδικοί μου είπαν πως πλησιάζει», πρόσθεσε ο Μακαριότατος, εξηγώντας ότι υπάρχει υλικό για να γίνει αυστηρώς εθνογραφικό. «Επειδή η παλιά Αρχιεπισκοπή θα είναι βυζαντινό μουσείο, είπα πως το σπίτι θα το κάνουμε εθνογραφικό. Έχουμε πολλά εκθέματα που μπορούμε να το γεμίσουμε. Και έχω και αρκετούς συμβούλους με τους οποίους έχω μιλήσει», τόνισε.

Τέλος, εξήγησε πως και οι ναοί του Αγίου Ιωάννη και του Αγίου Αντωνίου, που είναι αρχαία μνημεία, θα διατηρήσουν τον χαρακτήρα τους.

Χθες βράδυ ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος επί την σημερινή μνήμη του Αγίου Αντωνίου χοροστάτησε στον Μέγα Εσπερινό στον ομώνυμο ιερό ναό.

Το αρχοντικό του Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου αποτελεί το σημαντικότερο δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής της περιόδου της τουρκοκρατίας στη Λευκωσία. Είναι κτισμένο κοντά στην Αρχιεπισκοπή, στην ενορία του Αγίου Αντωνίου, όπου κατοικούσε κατά παράδοση η τάξη των ευπόρων Ελλήνων. Ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι ο αρχιτεκτονικός του τύπος παραπέμπει σε αρχοντικό της μεσαιωνικής περιόδου και αυτό δεν θα πρέπει να μας ξαφνιάζει, αν λάβουμε υπόψη την παράδοση ότι κτίστηκε στη θέση παλαιότερου (μεσαιωνικού;) αρχοντικού. Η αποκατάσταση της οικίας τιμήθηκε με το βραβείο Europa Nostra.

Ο Χατζηγεωργάκης Κορνέσιος ήταν δραγουμάνος, δηλαδή διερμηνέας της Πύλης, από το 1779 μέχρι το θάνατό του στα 1809. Το αξίωμα αυτό, που ήταν από τα σημαντικότερα αξιώματα που δίνονταν σε άπιστους από τις οθωμανικές αρχές, του έδωσε την ευκαιρία να συσσωρεύσει μια τεράστια περιουσία και να αποκτήσει μεγάλη δύναμη. Αυτή η δύναμη που απέκτησε υπήρξε τελικά η αιτία θανάτου του. Μετά από συκοφαντία, οδηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου αποκεφαλίστηκε.

Η οικία είναι διώροφη και κτίστηκε στα 1793. Το μονόγραμμα του ιδιοκτήτη και η ημερομηνία ανέγερσης του κτιρίου φαίνονται σε μαρμάρινη πλάκα εντοιχισμένη στο εσωτερικό της εισόδου. Η Οικία αναπτύσσεται σε σχήμα Π και περικλείει εσωτερική αυλή που περιτρέχεται από στεγασμένες στοές στις τρεις της πλευρές. Στο κέντρο της αυλής υπάρχει μια μνημειακή κρήνη και ένα ιδιωτικό τουρκικό λουτρό (χαμάμ). Στο ισόγειο της Οικίας βρίσκονταν οι χώροι για την υπηρεσία, η κουζίνα, οι στάβλοι και οι διάφοροι αποθηκευτικοί και βοηθητικοί χώροι. Υπάρχουν στοιχεία που μαρτυρούν ότι η αρχική Οικία ήταν μεγαλύτερη από ότι είναι σήμερα.

Μια στεγασμένη ξύλινη σκάλα με πέτρινη βάση οδηγεί σήμερα από την αυλή στην αίθουσα εισόδου του ορόφου, τον ηλιακό. Με τον ηλιακό επικοινωνούν τα κυριότερα δωμάτια του σπιτιού, ο επίσημος χώρος υποδοχής και τα υπνοδωμάτια. Η επίσημη αίθουσα υποδοχής, ο οντάς, βρίσκεται στο άκρο της ανατολικής πτέρυγας και ξεχωρίζει από όλα τα υπόλοιπα δωμάτια με την πλούσια ξυλόγλυπτη, επιχρυσωμένη διακόσμησή της και την ελαιογραφία που παρουσιάζει πιθανόν μια φανταστική πόλη.

Η επίπλωση του αρχοντικού δεν είναι η πρωτότυπη αλλά ανήκει στο τέλος του 19ου αι.-αρχές του 20ου αι., και αποτελεί δωρεά της τελευταίας ιδιοκτήτριας της οικίας. Τα δωμάτια του ορόφου έχουν διαμορφωθεί ως εκθεσιακοί χώροι όπου, με τη βοήθεια ποικίλου εποπτικού υλικού, αλλά και αυθεντικών αντικειμένων της εποχής, ο επισκέπτης μπορεί να πληροφορηθεί για την ιστορία της οικογένειας Χατζηγεωργάκη και για τη διαδικασία αποκατάστασης του αρχοντικού. Εκτίθενται επίσης διάφορα αντικείμενα της βυζαντινής και μεσαιωνικής περιόδου, καθώς και της τουρκοκρατίας.