Περιστροφή της Γης ταλαντεύεται περισσότερο από το αναμενόμενο – Τώρα γνωρίζουμε το γιατί, λέει νέα έρευνα
Η αυξανόμενη ξηρασία σε παγκόσμιο επίπεδο, σε συνδυασμό με τη μαζική απώλεια υγρασίας από το έδαφος, αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο περιστρέφεται ο πλανήτης γύρω από τον άξονά του, προκαλώντας μετατόπιση της γωνίας του, προειδοποιούν οι επιστήμονες.
Σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη, η οποία βασίστηκε σε δορυφορικά δεδομένα και γεωφυσικά μοντέλα, μεταξύ του 2000 και του 2002 χάθηκαν 1.614 γιγατόνοι υγρασίας από τα εδάφη των ηπείρων. Η επίδραση αυτής της απώλειας ήταν τέτοια, που μέχρι το 2012 ο άξονας της Γης είχε μετατοπιστεί κατά 45 εκατοστά, πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο.
Ξηρασία χωρίς προηγούμενο
Πρόκειται για μια απώλεια βάρους στον φλοιό της Γης πολύ μεγαλύτερη και από αυτήν που είχε προκαλέσει η τήξη των πάγων στη Γροιλανδία, η οποία έχασε 900 γιγατόνους, άλλα σε διπλάσιο χρονικό διάστημα. Και όμως, μέχρι σήμερα η επίδραση της εδαφικής ξηρασίας είχε υποτιμηθεί σημαντικά.
Οι επιστήμονες γνώριζαν ήδη από προηγούμενες έρευνες ότι η τήξη των πάγων δεν αρκεί για να εξηγήσει τη συνολική μετατόπιση του άξονα της Γης. Η νέα μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει ότι η απώλεια υγρασίας από το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα είναι ο άγνωστος παράγοντας που συμπληρώνει την εικόνα.
«Υπήρχε μια περίοδος στις αρχές της δεκαετίας του 2000 όπου παρατηρήθηκε μια πολύ μεγάλη απώλεια νερού από τις ηπείρους, κάτι που είχε προβλεφθεί μόνο από ένα συγκεκριμένο κλιματικό μοντέλο», δήλωσε ο καθηγητής Clark Wilson του Πανεπιστημίου του Τέξας στο BBC Science Focus. «Η απορία ήταν αν αυτό συνέβη στην πραγματικότητα. Τώρα πλέον έχουμε ανεξάρτητες μετρήσεις που το επιβεβαιώνουν».
Η Γη «αισθάνεται» την απώλειαΌταν μεγάλοι όγκοι πάγου συσσωρεύονται σε ένα σημείο(ειδικά κοντά στον ισημερινό), μπορούν να προκαλέσουν την ελαφριά «κλίση» του πλανήτη, αλλάζοντας την κατεύθυνση προς την οποία «δείχνει« ο άξονας περιστροφής του.
Η ιδέα ότι η ξηρασία μπορεί να επηρεάζει τον άξονα του πλανήτη ακούγεται ίσως υπερβολική, όμως τα επιστημονικά δεδομένα στηρίζουν αυτή την θέση. Αν μια μεγάλη ποσότητα μάζας μετακινηθεί ή εξαφανιστεί, το κέντρο βάρους του πλανήτη επηρεάζεται, με αποτέλεσμα και η περιστροφή του να αλλάζει. Είτε ο πάγος βρίσκεται σε στερεά, είτε σε υγρή μορφή.
Αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι η ένταση και η χρονική συγκέντρωση του φαινομένου: η απώλεια υγρασίας του 2000-2002 ήταν πολύ πιο δραματική από οποιοδήποτε άλλο διάστημα τις προηγούμενες δύο δεκαετίες.Από το 2002 και μετά, η απώλεια υγρασίας συνεχίζεται μεν, αλλά με πιο ήπιους ρυθμούς, με τις επιπτώσεις, παρόλα αυτά, να συσσωρεύονται, όπως τονίζουν οι επιστήμονες.
Τα μοντέλα πρέπει να αλλάξουν
Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής Ki-Weon Seo του Πανεπιστημίου της Σεούλ, σημείωσε ότι μόνο ένα από τα υπάρχοντα μοντέλα κατάφερε να προβλέψει σωστά το μέγεθος της ξηρασίας εκείνης της περιόδου.
«Οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη των κλιματικών μοντέλων πρέπει να βελτιώσουν την ακρίβεια των προβλέψεών τους, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στην πραγματικότητα του κλιματικού μέλλοντος», τόνισε.
Οι ερευνητές κατέληξαν ότι η βασική αιτία της απώλειας δεν είναι η εξάτμιση του υπάρχοντος νερού, αλλά η μεταβολή της κατανομής των βροχοπτώσεων. Παρά την αύξηση της θερμοκρασίας, η εξάτμιση αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των ανέμων και την παρουσία αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα, που αντανακλούν μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας.
Η ξηρασία ήρθε για να μείνει
Όπως υπογραμμίζουν οι συγγραφείς της μελέτης, η συχνότητα γεωργικών και οικολογικών ξηρασιών που εμφανίζονταν περίπου μία φορά ανά δεκαετία έχει αυξηθεί κατά 70% σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 1850–1990.
Και αυτό, όπως φαίνεται, είναι μόνο η αρχή. Τα σενάρια προβλέπουν ότι η ξηρασία θα γίνει ακόμη πιο συχνή και πιο έντονη, όσο συνεχίζει να αυξάνεται η θερμοκρασία του πλανήτη.
