Το παρασκήνιο της συμφωνίας Τζολάνι-Κούρδων

Το retweet Δένδια

Ενώ οι σφαγές στη Συρία μαίνονταν, μια αινιγματική θέση έλαβε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, κάνοντας ένα retweet στην ανάρτηση του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο (και όχι του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, η ανακοίνωση του οποίου επικρίθηκε ως απαράδεκτα ισορροπημένη) ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά τα εξής για την αιματοχυσία που μαίνεται στη χώρα το τελευταίο διάστημα:

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταδικάζουν τους ριζοσπάστες ισλαμιστές τρομοκράτες, συμπεριλαμβανομένων ξένων τζιχαντιστών, που δολοφόνησαν ανθρώπους στη δυτική Συρία τις τελευταίες ημέρες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συμπαραστέκονται στις θρησκευτικές και εθνικές μειονότητες της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των χριστιανικών, δρούζικων, αλαουιτικών και κουρδικών κοινοτήτων, και εκφράζουν τα συλλυπητήριά τους στα θύματα και τις οικογένειές τους. Οι προσωρινές αρχές της Συρίας πρέπει να καταστήσουν υπεύθυνους τους δράστες αυτών των σφαγών κατά των μειονοτικών κοινοτήτων της Συρίας».

Για “προβοκάτσια” μιλά η Τουρκία

Ο κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, Μπαχτσελί, δήλωσε: «Η απεχθής συνωμοσία που έχει σκοπό να βάλει τη Συρία στη φωτιά και να παγιδεύσει τις χώρες της περιοχής προοδεύει. Η σκοτεινή εικόνα που είναι μπροστά μας δείχνει ότι τα υπολείμματα του Μπάαθ λειτουργούν ως μαριονέτες, ξένες μυστικές υπηρεσίες είναι σε δράση και η σιωνιστική βαρβαρότητα βρίσκεται σε πλήρη εφαρμογή».

Ο Τούρκος αρθρογράφος, Αμπντουλκαντίρ Σελβί, ισχυρίζεται ότι τα πρόσφατα επεισόδια στη Συρία, ιδιαίτερα στη Λατάκια και την Ταρτούς, δεν είναι τυχαία, αλλά αποτέλεσμα μυστικής συνάντησης στη Ράκα. Το SLpress μεταδίδει με επιφύλαξη την άποψη του αρθρογράφου, λόγω της ρόλου που έχει διαδραματίσει η Τουρκία ιστορικά στην συριακή σύγκρουση και με την επισήμανση ότι η Τουρκία θεωρεί την οργάνωση των Κούρδων του YPG στην Συρία ως «τρομοκρατική», την στιγμή που οι τελευταίοι είναι σύμμαχος της Δύσης στην μάχη έναντι του Ισλαμικού Κράτους.

Ο αρθρογράφος υποστηρίζει, λοιπόν, ότι οι εξελίξεις εντάσσονται σε μια ευρύτερη προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Συρίας, με τη συμμετοχή διαφόρων κρατικών και μη κρατικών δρώντων, μεταξύ των οποίων οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ, το Ιράν και το PKK-YPG.

Η χώρα, ύστερα από 13 χρόνια εμφυλίου πολέμου και 61 χρόνια διακυβέρνησης από το κόμμα Μπααθ, προσπαθεί να ανακάμψει, αλλά εξακολουθεί να είναι ευάλωτη σε εξωτερικές παρεμβάσεις. Σύμφωνα με τον Σελβί, τα επεισόδια στη Λατάκια και την Ταρτούς, περιοχές με έντονη παρουσία Αλαουιτών που πρόσκεινται στο καθεστώς Άσαντ, αναζωπυρώνουν φόβους για νέο γύρο μεγαλύτερων συγκρούσεων.

Η συριακή κυβέρνηση αντέδρασε άμεσα, καταστέλλοντας τα επεισόδια, ωστόσο «έχει ήδη πατηθεί το κουμπί» για την αποσταθεροποίηση της χώρας, πίσω από την οποία βρίσκονται ξένες δυνάμεις και οι μυστικές υπηρεσίες τους. Σύμφωνα με τον ίδιο, στις 3 Μαρτίου, έγινε μια μυστική συνάντηση στη Ράκα, περιοχή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του PKK-YPG. Οι συμμετέχοντες φέρονται να ήταν:

• Εκπρόσωπος της CENTCOM, του αμερικανικού στρατιωτικού σχηματισμού στη Μέση Ανατολή.
• Εκπρόσωπος του PKK-YPG.
• Πρώην στρατηγός του συριακού στρατού, αλαουιτικής καταγωγής.
• Εκπρόσωπος Δρούζων μαχητών.
• Εκπρόσωπος του Ιράν, ο οποίος, σύμφωνα με τον αρθρογράφο, «έφτασε την τελευταία στιγμή».

Ο Σελβί αφήνει να εννοηθεί ότι η συνάντηση αυτή είχε σκοπό τη συντονισμένη αποσταθεροποίηση της Συρίας, με τους εμπλεκόμενους να κινούνται βάσει διαφορετικών συμφερόντων, αλλά με κοινό στόχο την αποδυνάμωση της χώρας.

Ο Σελβί, ισχυρίζεται ότι η CENTCOM υποστηρίζει ανοιχτά το PKK-YPG και επιδιώκει να διατηρήσει τον έλεγχο στη Συρία μέσω των Κούρδων μαχητών. Ο ίδιος θέτει το ερώτημα εάν είναι τυχαίο ότι τρεις ημέρες μετά τη συνάντηση στη Ράκα, σημειώθηκαν επιθέσεις εναντίον Σύρων στρατιωτών στη Λατάκια και την Ταρτούς. Θεωρεί ότι η μη διάθεση του PKK-YPG να καταθέσει τα όπλα οφείλεται στη στήριξη των ΗΠΑ και στη συμμαχία τους με το Ισραήλ και το Ιράν.

Υποστηρίζει ότι το Ισραήλ χρησιμοποιεί τους Δρούζους και το PKK-YPG για να πιέσει το καθεστώς Άσαντ. Στις 1 Μαρτίου, Δρούζοι μαχητές επιτέθηκαν σε αστυνομικό τμήμα στην Τζαραμάνα και ύψωσαν την ισραηλινή σημαία, ενώ την ίδια μέρα το Ισραήλ ανακοίνωσε επίσημα ότι στηρίζει τους Δρούζους. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου δήλωσε: «Τείνουμε το χέρι μας στους Δρούζους συμμάχους μας και στους Κούρδους φίλους μας». Στην ίδια γραμμή, ο Κούρδος ηγέτης Mazlum Abdi εξέφρασε θετική στάση απέναντι στην υποστήριξη του Ισραήλ.

Ο ρόλος του Ιράν

Ο Σελβί κατηγορεί το Ιράν για διπλό ρόλο, υποστηρίζοντας ότι: Προσπαθεί να ελέγξει τη Συρία μέσω των Αλαουιτών και ταυτόχρονα υποστηρίζει το PKK-YPG. Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, είχε καλέσει στις 23 Δεκεμβρίου τους νέους της Συρίας να εξεγερθούν, λέγοντας: «Οι νέοι Σύριοι δεν έχουν τίποτα να χάσουν». Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, φέρεται να έστειλε προειδοποιητικό μήνυμα στο Ιράν, δηλώνοντας: «Αν δεν θέλετε να πετάνε πέτρες στο παράθυρό σας, μην πετάτε πέτρες στο παράθυρο του γείτονά σας».

Ο Σελβί θεωρεί ότι, η Τουρκία γνωρίζει τις κινήσεις του Ιράν στη Συρία και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αντίδρασης. Ο ίδιος, επισημαίνει ότι ψευδείς πληροφορίες και προπαγανδιστικό υλικό διακινούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να ενισχύσουν το αφήγημα του εμφυλίου πολέμου στη Συρία. Ισχυρίζεται ότι ιρανικές μυστικές υπηρεσίες, η Χεζμπολάχ και το PKK-YPG χρησιμοποιούν παλιά βίντεο και εικόνες από σφαγές στη Συρία, παρουσιάζοντάς τα ως πρόσφατα γεγονότα. Καταγγέλλει ότι επίσημοι συριακοί ιστότοποι έχουν χακαριστεί, με στόχο να ενισχυθεί η σύγχυση και η αβεβαιότητα.

Ο Σελβί καταλήγει ότι η Συρία βρίσκεται σε μια πολύ κρίσιμη καμπή. Αν η κυβέρνηση της Δαμασκού αποτύχει να επιβάλει τάξη και σταθερότητα, τότε η χώρα κινδυνεύει με νέο εμφύλιο πόλεμο. Τονίζει δε, ότι η Τουρκία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να αντιδράσει εάν απειληθούν τα συμφέροντά της στην περιοχή. Η Συρία δεν μπορεί να ανακάμψει αν συνεχιστεί η ξένη ανάμειξη από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και το Ιράν, σύμφωνα με τον ίδιο.

Η επίθεση στην Λατάκια

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας της Δαμασκού τόνισε: «Οι δυνάμεις μας κατάφεραν να εξουδετερώσουν τους πυρήνες ασφαλείας και τα υπολείμματα του καθεστώτος», προσθέτοντας ότι «αφού το πετύχαμε αυτό, ανακοινώνουμε το τέλος της στρατιωτικής επιχείρησης».

Προηγουμένως, ένοπλοι υποστηρικτές του ανατραπέντα ηγέτη Μπασάρ αλ Άσαντ έστησαν ενέδρα σε περίπολο της συριακής ασφάλειας, γεγονός που κλιμακώθηκε σε μάχες μεγάλης έντασης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι συγκρούσεις στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 1.000 ανθρώπους μέσα σε τέσσερις ημέρες.

Η επίθεση σημειώθηκε την Πέμπτη κοντά στην παραλιακή πόλη Λατάκια, επαναφέροντας τις μνήμες του πολύχρονου εμφυλίου πολέμου στη Συρία. Η βία που ξέσπασε θεωρείται η σφοδρότερη από τον Δεκέμβριο, όταν ισλαμιστές αντάρτες υπό την ηγεσία της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) ανέτρεψαν τον Άσαντ.

Η αντεπίθεση εναντίον των υποστηρικτών του Άσαντ στην αλαουιτική παράκτια ζώνη προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές. Ανθρωπιστικές οργανώσεις καταγράφουν δεκάδες δολοφονίες εκδίκησης από σουνίτες μαχητές, οι οποίοι στοχοποίησαν την αλαουιτική μειονότητα, ανεξάρτητα από τη συμμετοχή των θυμάτων στην εξέγερση.

Η πτώση του Άσαντ συνοδεύτηκε από αυξανόμενες θρησκευτικές επιθέσεις κατά των αλαουιτών, οι οποίοι κυβέρνησαν τη Συρία για περισσότερες από πέντε δεκαετίες. Παρά τις διαβεβαιώσεις της προσωρινής κυβέρνησης για ένα πολιτικό σύστημα χωρίς αποκλεισμούς, η βία συνεχίζεται, υπονομεύοντας τη σταθερότητα της χώρας.

Ποιοι είναι οι νεκροί;

Οι περισσότεροι από τους νεκρούς φαίνεται να προέρχονται από την κοινότητα των Αλαουιτών, η οποία κατοικεί κυρίως στις παράκτιες περιοχές της Συρίας, όπως η Λατάκια και η Ταρτούς. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναφέρουν ότι εκατοντάδες άμαχοι έχουν χάσει τη ζωή τους. Οι Αλαουίτες, που ανήκουν σε ένα παρακλάδι του σιιτικού Ισλάμ, αποτέλεσαν επί δεκαετίες τη βασική στήριξη του καθεστώτος Άσαντ, παρά το γεγονός ότι η Συρία διαθέτει πλειοψηφία σουνιτικού πληθυσμού.

Οι αντίπαλοι του Άσαντ θεωρούσαν ότι το καθεστώς του παρείχε προνόμια στην κοινότητα των Αλαουιτών εις βάρος των υπόλοιπων Σύρων. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, ένοπλες ομάδες εμφανίστηκαν σε όλη τη χώρα, στοχοποιώντας τους Αλαουίτες, τους οποίους θεωρούσαν συμμάχους του Άσαντ και των κύριων στρατιωτικών υποστηρικτών του, της Ρωσίας και του Ιράν.

Η νέα προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας βρίσκεται υπό τον έλεγχο σουνιτών ισλαμιστών. Ο προσωρινός πρόεδρος, Αλ Σαράα, πρώην ηγέτης της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), έχει δεσμευθεί ότι η χώρα θα προχωρήσει σε ένα πολιτικό σύστημα που θα ενσωματώνει όλες τις θρησκευτικές και εθνοτικές ομάδες της Συρίας.

Ωστόσο, πολλοί παρατηρητές αμφισβητούν εάν αυτή η δέσμευση θα υλοποιηθεί στην πράξη. Οι ανησυχίες ενισχύονται από το γεγονός ότι η νέα ηγεσία προέρχεται από μια σκληροπυρηνική ισλαμιστική οργάνωση, ενώ η χώρα παραμένει βαθιά διχασμένη μετά από χρόνια αιματηρών συγκρούσεων.

Γιατί στοχοποιήθηκαν οι Αλαουίτες;

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε ότι σκοτώθηκαν 745 άμαχοι, κυρίως από πυροβολισμούς. Επιπλέον, σκοτώθηκαν 125 μέλη των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας και 148 μαχητές ένοπλων ομάδων που πρόσκεινται στον Άσαντ. Το ηλεκτρικό ρεύμα και το πόσιμο νερό κόπηκαν σε μεγάλες περιοχές γύρω από τη Λατάκια, πρόσθεσε η ομάδα.

Εν τω μεταξύ, η Εκστρατεία για τη Συρία και το Συριακό Δίκτυο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που και οι δύο τάχθηκαν κατά του Άσαντ μετά την έναρξη του εμφυλίου πολέμου το 2011, δήλωσαν το Σάββατο ότι τόσο οι δυνάμεις ασφαλείας όσο και οι ένοπλοι που τάσσονται υπέρ του Άσαντ «πραγματοποιούν μαζικές εκτελέσεις και συστηματικές δολοφονίες».

Το SNHR εκτίμησε ότι 100 μέλη των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας σκοτώθηκαν την Πέμπτη, ενώ 125 από τους περίπου 140 αμάχους σκοτώθηκαν το Σαββατοκύριακο σε «ύποπτες δολοφονίες εκδίκησης».

Το Associated Press δεν μπόρεσε να επαληθεύσει αυτούς τους αριθμούς, ενώ οι αντικρουόμενοι αριθμοί θανάτων κατά τη διάρκεια επιθέσεων στη Συρία τα τελευταία χρόνια δεν είναι ασυνήθιστοι. Δύο κάτοικοι της παραλιακής περιοχής δήλωσαν ότι πολλά σπίτια οικογενειών Αλαουιτών λεηλατήθηκαν και πυρπολήθηκαν. Μίλησαν από τα κρησφύγετά τους υπό τον όρο της ανωνυμίας, φοβούμενοι για τη ζωή τους.

Η Δαμασκός κατηγόρησε «μεμονωμένες ενέργειες» για την εκτεταμένη βία κατά των αμάχων και δήλωσε ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας αντέδρασαν στους ενόπλους που ήταν πιστοί στην προηγούμενη κυβέρνηση.

Oι διεθνείς αντιδράσεις

Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ρωσία ζήτησαν να συνεδριάσει σήμερα, Δευτέρα, κεκλεισμένων των θυρών το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με θέμα την κλιμάκωση της βίας στη Συρία, έκαναν γνωστό διπλωμάτες.

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάρκο Ρούμπιο καταδίκασε τις «σφαγές» μειονοτήτων που εκτυλίσσονται στη Συρία και κάλεσε τις αρχές να καταδιώξουν τους αυτουργούς, σε ένα δελτίο Τύπου που εξέδωσε σήμερα. «Οι ΗΠΑ καταδικάζουν τους ριζοσπάστες ισλαμιστές τρομοκράτες, μεταξύ αυτών ξένους τζιχαντιστές, που δολοφονούν ανθρώπους στη δυτική Συρία τις τελευταίες ημέρες», λέει ο Μάρκο Ρούμπιο.

«Οι προσωρινές συριακές αρχές πρέπει να καταδιώξουν τους αυτουργούς αυτών των σφαγών εναντίον μειονοτικών κοινοτήτων» στη χώρα, έγραψε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών σε ένα δελτίο Τύπο

Το Βερολίνο χαρακτηρίζει σοκαριστικές τις πληροφορίες για μαζικές δολοφονίες στη Συρία και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απευθύνει έκκληση για την προστασία των αμάχων. «Οι πολίτες πρέπει να προστατεύονται σε όλες τις περιστάσεις με πλήρη σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου» τόνισε η Επικεφαλής Εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων και Πολιτικής Ασφάλειας Ε.Ε. Ανίτα Χίπερ.

«Είμαστε βαθιά θορυβημένοι από τις αναφορές για βίαιες συγκρούσεις με πολλές απώλειες αμάχων στη Συρία», αναφέρει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανάρτησή του στο Χ.

H Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της, υποστήριξε ότι επιβεβαιώνονται ότι τα υπολείμματα του καθεστώτος Άσαντ είναι υπεύθυνα για τις επιθέσεις στην ακτή της Συρίας κι ότι οι συριακές αρχές αντέδρασαν άμεσα(!) για να περιορίσουν την κατάσταση στην ακτή. Η ΕΕ απαιτεί λογοδοσία για όσους ευθύνονται για τη βία και τονίζει πως η σταθερότητα της Συρίας είναι συλλογικό συμφέρον.

Δηλώσεις Αλ Σαράα

Ο μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας Άχμεντ Σάρα δήλωσε πως οι μαζικές δολοφονίες μελών της μειονοτικής σέκτας του εκδιωχθέντος Άσαντ συνιστούν μία απειλή στην αποστολή του να ενώσει τη χώρα και υποσχέθηκε να τιμωρήσει τους υπεύθυνους, μεταξύ άλλων τους δικούς του συμμάχους εάν χρειαστεί.

Στην πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε σε ένα διεθνές πρακτορείο ειδήσεων, η οποία πραγματοποιήθηκε αφού εκατοντάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν σε τέσσερις ημέρες συγκρούσεων μεταξύ των Αλαουιτών μουσουλμάνων και των νέων σουνιτικών ισλαμιστικών αρχών της Συρίας, ο Σάρα κατηγόρησε ομάδες υπέρ του Άσαντ που έχουν τη στήριξη ξένων ότι προκάλεσαν το αιματοκύλισμα, όμως παραδέχθηκε πως ακολούθησαν εκδικητικές δολοφονίες.

«Η Συρία είναι ένα κράτος δικαίου. Ο νόμος θα ακολουθήσει την πορεία του σε όλα», είπε στο Ρόιτερς από το προεδρικό ανάκτορο στη Δαμασκό, όπου ο Άσαντ διέμενε εωσότου οι δυνάμεις του Σάρα τον ανατρέψουν την 8η Δεκεμβρίου, αναγκάζοντας τον εκδιωχθέντα ηγέτη να διαφύγει στη Μόσχα. «Πολεμήσαμε για να υπερασπιστούμε τους καταπιεσμένους και δεν θα αποδεχθούμε να χυθεί άδικα αίμα σε οποιαδήποτε περίπτωση ή να μην υπάρξει τιμωρία ή λογοδοσία, ακόμα και μεταξύ των στενότερων συμμάχων μας», είπε ο Σάρα.

Σε μια ευρείας γκάμας συνέντευξη, ο Σάρα ανέφερε επίσης ότι η κυβέρνησή του δεν είχε επαφές με τις ΗΠΑ, από τότε που ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε την εξουσία. Επανέλαβε δε τις εκκλήσεις η Ουάσιγκτον να άρει τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί την εποχή Άσαντ. Επιπλέον, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο της αποκατάστασης των σχέσεων με τη Μόσχα, σύμμαχο του Άσαντ κατά τη διάρκεια του πολέμου, που προσπαθεί να διατηρήσει δύο μεγάλες στρατιωτικές βάσεις στη Συρία.

Ο ίδιος απέρριψε την κριτική από το Ισραήλ και υπογράμμισε πως στοχεύει να επιλύσει τις διαφορές με τους Κούρδους, μεταξύ άλλων να συναντηθεί με τον επικεφαλής μιας οργάνωσης υπό την ηγεσία των Κούρδων την οποία στηρίζει εδώ και καιρό η Ουάσιγκτον. Ενώ κατηγόρησε για το ξέσπασμα της βίας των τελευταίων ημερών μια πρώην στρατιωτική μονάδα πιστή στον αδελφό του Άσαντ και σε μια ξένη δύναμη, που δεν διευκρίνισε, αναγνώρισε πως ως απάντηση «πολλά μέρη εισήλθαν στη συριακή ακτογραμμή και πολλές παραβιάσεις έλαβαν χώρα». «Αποτέλεσε ευκαιρία για εκδίκηση» για συσσωρευμένες αδικίες ετών, υπογράμμισε, αν και είπε πως η κατάσταση έχει έκτοτε σε μεγάλο βαθμό περιοριστεί.

Ο μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας παραδέχθηκε πως η βία των τελευταίων ημερών απειλεί να εκτροχιάσει την προσπάθειά του να ενώσει τη Συρία. Θα «επηρεάσει αυτό το μονοπάτι», δήλωσε ο Σάρα, ωστόσο δεσμεύτηκε να «διορθώσει την κατάσταση όσο μπορούμε».

Για να το κάνει αυτό, ο Άχμεντ Σάρα σύστησε μια ανεξάρτητη επιτροπή, το πρώτο σώμα που δημιουργήθηκε από εκείνον το οποίο περιλαμβάνει Αλαουίτες, προκειμένου να ερευνήσει τις δολοφονίες σε διάστημα 30 ημερών και να κάνει τους υπεύθυνους να λογοδοτήσουν.