Τι χρειάζεται η Ευρώπη για να προστατευτεί χωρίς τις ΗΠΑ;

Μια νέα κοινή έκθεση της δεξαμενής σκέψης Bruegel και του Ινστιτούτου του Κιέλου προειδοποιεί ότι μια νέα ρωσική επίθεση στην Ευρώπη είναι “πιθανή”, επικαλούμενη ισχυρισμούς του ΝΑΤΟ ότι η Μόσχα θα μπορούσε να είναι “έτοιμη να επιτεθεί εντός τριών έως δέκα ετών”.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, οι ΗΠΑ διαθέτουν πάνω από 80.000 Αμερικανούς στρατιωτικούς στην ήπειρο, οι οποίοι θα τριπλασιαστούν τουλάχιστον σε περίπτωση ξένης επίθεσης.

Ωστόσο, η πρόσφατη επιδείνωση των διατλαντικών δεσμών πυροδοτεί ανησυχίες για αμερικανική απεμπλοκή, ιδίως μετά τον παραγκωνισμό των Ευρωπαίων ηγετών από την Ουάσινγκτον στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για μια συμφωνία με την Ουκρανία.

Αν και ο νέος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο απέρριψε τις εικασίες περί αποχώρησης, η πίεση προς την Ευρώπη να αυξήσει τη στρατιωτική της αυτονομία εξακολουθεί να υφίσταται.

Επιστροφή της επιστράτευσης σε μεγάλη κλίμακα;

Οι εθνικοί στρατοί της Ευρώπης έχουν συνδυασμένη δύναμη περίπου 1,5 εκατομμυρίου ατόμων – πολύ περισσότερο από τη σημερινή δύναμη των ΗΠΑ στην Ευρώπη.

Η έκθεση αναφέρει ότι, εάν η Ουάσινγκτον αποσύρει τα στρατεύματά της, η Ευρώπη θα χρειαστεί επιπλέον 300.000 στρατιωτικούς ή περίπου 50 ταξιαρχίες.

Ο συγγραφέας Αλεξάντρ Μπουρίλκοφ δηλώνει στο Euronews ότι αυτοί θα στρατολογούνταν εν μέρει μέσω “επιστράτευσης” και θα υποστηρίζονταν από την “ανάπτυξη μεγάλων και καλά εκπαιδευμένων εφεδρειών”, παρόμοια με την Εθνική Φρουρά των ΗΠΑ.

Καθώς οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ευρώπης στερούνται συντονισμού και ενιαίας διοίκησης, “είναι πολύ αναγκαίο να εισαχθεί ένα σύστημα που θα αυξήσει την ποσότητα του διαθέσιμου προσωπικού αλλά και την ανθεκτικότητα του συστήματος αυτού”, λέει.

Για να αποτρέψει μια υποθετική ρωσική επέλαση στη Βαλτική, ένας ευρωπαϊκός στρατός θα χρειαζόταν 1.400 άρματα μάχης, 2.000 οχήματα μάχης πεζικού και 700 πυροβόλα, καθώς και ένα εκατομμύριο βλήματα των 155 χιλιοστών για τους τρεις πρώτους μήνες μάχης υψηλής έντασης.

Αυτό, ωστόσο, υπερβαίνει την τρέχουσα μαχητική ισχύ των γαλλικών, γερμανικών, ιταλικών και βρετανικών χερσαίων δυνάμεων μαζί, αναφέρει η έκθεση Bruegel-Kiel.

Η παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα πρέπει επίσης να κλιμακωθεί σε περίπου 2.000 πυρομαχικά παραμονής μεγάλου βεληνεκούς κάθε χρόνο για να φτάσει τους αριθμούς της Ρωσίας.

“Οι Ρώσοι, τα τελευταία δύο χρόνια, έχουν θέσει την οικονομία και την κοινωνία τους σε μεγάλο βαθμό σε πολεμική βάση. Επωφελούνται από ένα σωρό απομεινάρια υποδομών και εξοπλισμού από τη σοβιετική εποχή, όταν ο Κόκκινος Στρατός ήταν πραγματικά κολοσσιαίος”, λέει ο Μπουρίλκοφ.

Με ή χωρίς την Αμερική, “η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερες στρατιωτικές δυνατότητες

Αλλά η απλή αύξηση του αριθμού των στρατευμάτων μπορεί να μην είναι αρκετή, λέει στο Euronews ο Λουίτζι Σκατσιέρι, από το Κέντρο Ευρωπαϊκής Μεταρρύθμισης.

“Οι Ευρωπαίοι πρέπει να ενισχύσουν την άμυνά τους είτε φύγουν οι Αμερικανοί είτε όχι”.

“Για να δημιουργήσεις αξιόπιστη αποτροπή, πρέπει να έχεις περισσότερες δυνατότητες, ιδίως εκείνες στις οποίες βασιζόμαστε περισσότερο από τις ΗΠΑ: Πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς, εναέρια άμυνα, εναέριος εφοδιασμός, εναέρια επιτήρηση και μεταφορά, για παράδειγμα”, πρόσθεσε ο Σκατσιέρι.

Η εναρμόνιση των ευρωπαϊκών αμυντικών προσπαθειών μέσω συλλογικών προμηθειών όπλων, κοινού οπλισμού, ενιαίας εφοδιαστικής και ολοκληρωμένων στρατιωτικών μονάδων είναι σημαντική, αλλά δεν θα είναι αρκετή χωρίς αυτές τις δυνατότητες και τους αριθμούς, σύμφωνα με τον αναλυτή.

Όσον αφορά έναν πραγματικό ευρωπαϊκό στρατό, ωστόσο, ο Σκατσιέρι είναι απαισιόδοξος.

“Είναι πολύ δύσκολο. Αλλά θα μπορούσε να είναι ένας στρατός Ευρωπαίων, παρά ένας πραγματικός ευρωπαϊκός στρατός”.

‘Επέκταση της γαλλικής πυρηνικής ασπίδας και ανάπτυξη της ευρωπαϊκής ασπίδας του ουρανού’

Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι ότι η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει τον αριθμό των στρατευμάτων της.

“Με 1,5 εκατομμύριο στρατιώτες σε υπηρεσία, δεν χρειάζεσαι 300.000 περισσότερους, πρέπει να τους χρησιμοποιείς στα σωστά μέρη”, λέει στο Euronews ο Νίκολας Γκρος Βερχάιντε, δημοσιογράφος για θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής.

“Οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να μετατρέψουν την εκ περιτροπής παρουσία τους ως δυνάμεις του ΝΑΤΟ σε μόνιμες βάσεις στρατιωτικής ισχύος στις χώρες που βρίσκονται πιο κοντά στη Ρωσία”.

“Γιατί όχι μια θαλάσσια βάση στην Κωνστάντζα (Ρουμανία) και μια χερσαία βάση μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας, κοντά στο διάδρομο Σουβάλκι; Θα ήταν επίσης χρήσιμο να σχεδιαστεί μια παρουσία στη Μολδαβία κατά των ρωσικών δυνάμεων στην Υπερδνειστερία”.

Ένας άλλος τρόπος αύξησης της ευρωπαϊκής αποτροπής θα ήταν η επέκταση της γαλλικής πυρηνικής ασπίδας, λέει.

“Στο ίδιο πνεύμα, η Γαλλία θα πρέπει να σταματήσει να αντιστέκεται στο σχέδιο αντιπυραυλικής άμυνας που δρομολόγησαν οι Γερμανοί (European Sky Shield Initiative). Οι δύο συσκευές είναι πλήρως συμβατές”.

Η Γαλλία, ωστόσο, αμφισβητεί την πρωτοβουλία, λέγοντας ότι το σημερινό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ασπίδας του Ουρανού στηρίζεται υπερβολικά σε μη ευρωπαϊκό εξοπλισμό και τεχνολογία

Η Γερμανία θα μπορούσε να ηγηθεί της αύξησης του ευρωπαϊκού στρατιωτικού προϋπολογισμού

Η έκθεση των Bruegel-Kiel προτείνει ότι ένας τρόπος για να αυξηθεί ο εξοπλισμός της Ευρώπης με αυτόν τον τρόπο θα ήταν να αυξηθεί ο στρατιωτικός προϋπολογισμός της κατά 125 έως 250 δισ. ευρώ ετησίως (ή 3,5% του ΑΕΠ) βραχυπρόθεσμα.

Η αύξηση των δαπανών θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί μέσω πρωτοβουλιών για το χρέος.

Η Γερμανία, ο δεύτερος μεγαλύτερος συνεισφέρων στο ΝΑΤΟ, θα πρέπει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο αναλαμβάνοντας τουλάχιστον το ήμισυ αυτού του προϋπολογισμού, αυξάνοντας τις αμυντικές της δαπάνες από 80 δισ. ευρώ σε 140 δισ. ευρώ ετησίως.

Ο Μπουρίλκοφ λέει ότι αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το είδος της κυβέρνησης που θα ηγηθεί της Γερμανίας μετά τις πρόσφατες γενικές εκλογές.

“Μόλις έχουμε μια σαφέστερη ιδέα για το ποια είναι η διάθεση στο Βερολίνο, μπορούμε να δούμε σε ποιο βαθμό αυτό μπορεί να διαμορφωθεί. Το θέμα είναι ότι φυσικά υπάρχει πολιτική βούληση, όπως δεν υπήρξε ποτέ στο παρελθόν για συλλογική ευρωπαϊκή δράση”.

Περισσότερος ευρωπαϊκός συντονισμός σημαίνει λιγότερες στρατιωτικές δαπάνες

Παρά την αρχική εκτίναξη των στρατιωτικών δαπανών, η έκθεση επιμένει ότι μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προσέγγιση θα οδηγούσε μακροπρόθεσμα σε μείωση των τιμών.

“Οι μεγαλύτερες παραγγελίες θα πρέπει να σημαίνουν ότι οι διαδικασίες παραγωγής γίνονται πιο αποτελεσματικές, μειώνοντας τις τιμές μονάδας. Ωστόσο, μια ταχεία αύξηση της ζήτησης θα οδηγήσει σίγουρα σε αύξηση των τιμών βραχυπρόθεσμα”, προτείνει η έκθεση.

“Η αποτυχία συντονισμού σημαίνει πολύ υψηλότερο κόστος και οι μεμονωμένες προσπάθειες θα είναι πιθανότατα ανεπαρκείς για την αποτροπή του ρωσικού στρατού”.

Ένα υφιστάμενο εργαλείο για κοινές στρατιωτικές αγορές είναι το EDIRPA, το πρόγραμμα ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, το οποίο πρόκειται να αντικατασταθεί από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας τον Δεκέμβριο του 2025.

Ο διατιθέμενος προϋπολογισμός αναμένεται να ανέλθει σε 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο έχει ζητήσει μια πιο σημαντική εισφορά για να μπορέσει ο οργανισμός να επιτύχει τους στόχους του.

Πηγή: gr.euronews.com