Ε.Ε.: Συμφωνία για τις βασικές αρχές ομαλοποίησης των σχέσεων με τη Συρία
Tης Αλεξάνδρας Βουδούρη*
Τις βασικές αρχές για την ομαλοποίηση των σχέσεων με τη Συρία μετά την πρόσφατη ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, χωρίς ωστόσο να ξεκαθαρίζουν τον βαθμό εμπλοκής τους με τους αντάρτες της HTS, που ελέγχουν ακόμα τη Δαμασκό.
Στο χθεσινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το τελευταίο πριν από την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ, οι «27» συζήτησαν τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ενωσης στον κόσμο και πώς θα προετοιμαστούν για το ενδεχόμενο περιορισμένης στήριξης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, αλλά και την κατάσταση στη Μέση Ανατολή.
Σε ό,τι αφορά τη Συρία, στα συμπεράσματά τους οι Ευρωπαίοι ηγέτες ζητούν μια «συμπεριληπτική πολιτική διαδικασία» που θα εγγυηθεί την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, την εθνική ενότητα, την προστασία όλων των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων, καθώς και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και που θα αποτρέψει την επαναφορά του τρομοκρατικού εξτρεμισμού. Παράλληλα, οι «27» τονίζουν ότι οι επιστροφές των Σύρων προσφύγων που ζουν στην Ευρώπη θα πρέπει να είναι «ασφαλείς, εθελοντικές και αξιοπρεπείς» λόγω της συνεχιζόμενης αστάθειας και αβεβαιότητας στη χώρα αλλά και στην ευρύτερη περιοχή.
«Συμφωνήσαμε στις βασικές αρχές και στους στόχους της προσέγγισής μας ως απάντηση στην πτώση του καθεστώτος Ασαντ», τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, που προήδρευσε για πρώτη φορά. «Για πρώτη φορά σε μια δεκαετία, ο λαός της Συρίας μπορεί να ελπίζει σε ένα καλύτερο αύριο», ανέφερε από την πλευρά της η πρόεδρος της Κομισιόν, ενώ προσέθεσε ότι «η Ευρώπη έχει ρόλο να παίξει» ειδικά σε ό,τι αφορά τη χρηματική ενίσχυση της Συρίας. Ωστόσο, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εμφανίστηκε επιφυλακτική σε ό,τι αφορά τη νέα πολιτική ηγεσία της χώρας. «Είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε εάν η νέα πολιτική ηγεσία θα μπορέσει να υλοποιήσει όσα έχει υποσχεθεί». Παρ’ όλα αυτά η Ε.Ε. έχει ήδη ξεκινήσει επαφές μέσω του επικεφαλής της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας στη Συρία με τους αντάρτες της HTS, ενώ η πρόεδρος της Κομισιόν δεσμεύθηκε για την παροχή περαιτέρω ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη χώρα αλλά και για την ανοικοδόμησή της. «Ολες οι προσπάθειες θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις πράξεις της νέας ηγεσίες της Δαμασκού. Πρόκειται για μια προσέγγιση βήμα, βήμα», ανέφερε.
Επί της ουσίας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες παραπέμπουν όλες τις αποφάσεις για τα κρίσιμα ζητήματα για το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους.
Ακλόνητη στήριξη προς την Ουκρανία
Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία –που αποτέλεσε και ένα από τα κύρια θέματα του χθεσινού Συμβουλίου– το βασικό μήνυμα ήταν ότι «θα υπάρξει πλήρης στήριξη» του Κιέβου «για όσο χρειαστεί», τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Σε ό,τι αφορά τη στρατιωτική στήριξη του Κιέβου ικανοποιούνται παράλληλα και οι ιδιαίτερες ευαισθησίες κάποιων κρατών-μελών, όπως Ελλάδας και Κύπρου, καθώς υπογραμμίζεται ότι «η στρατιωτική υποστήριξη θα παρέχεται με πλήρη σεβασμό στην πολιτική ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών-μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών-μελών».
Σχετικά με το μεταναστευτικό, η πρόεδρος της Κομισιόν δεσμεύθηκε να καταθέσει έως τον Μάρτιο τον κανονισμό για τις επιστροφές μεταναστών, αλλά και να προσδιοριστεί ο ορισμός των «ασφαλών» τρίτων χωρών. Συζητήθηκαν εκ νέου «καινοτόμες» λύσεις για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης, όπως και «κόμβων επιστροφών» σε τρίτες χώρες, παρά την αποτυχία του μοντέλου Ιταλίας – Αλβανίας. Ωστόσο, η Κομισιόν θα εξετάσει πλέον «τις νομικές, επιχειρησιακές και πρακτικές πτυχές» για το ζήτημα αυτό, ενώ ταυτόχρονα προωθεί υπογραφή συμφωνιών με Ιορδανία και Μαρόκο για τη μείωση των μεταναστευτικών ροών.
Μεγάλο μέρος των συνομιλιών επικεντρώθηκε στον «ρόλο της Ευρώπης στον κόσμο», εν αναμονή της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ σε λίγες εβδομάδες στον Λευκό Οίκο. Οι περισσότεροι ηγέτες έκαναν λόγο για την ανάγκη ενίσχυσης της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε., που περνά μέσα από τους τομείς της άμυνας, της ασφάλειας και της ανταγωνιστικότητας.
Παρ’ όλα αυτά, δεν κατέληξαν σε κάποια συγκεκριμένη απόφαση ιδιαίτερα ως προς τις ευρωατλαντικές σχέσεις, καθώς περιμένουν να δουν ποιες από τις «απειλές» του θα υλοποιήσει ο νέος Αμερικανός πρόεδρος είτε αναφορικά με τους δασμούς στα εμπορικά προϊόντα, είτε ως προς τη στήριξη της Ουκρανίας. Το ζήτημα αυτό όπως και η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας αναμένεται να απασχολήσουν το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αρχές Φεβρουαρίου.
Πηγή : kathimerini.gr ΦΩΤΟ : newsroom.consilium.europa.eu