Συκοφάντης και συκοφαντία
Του Ανδρέα Παπαχαραλάμπους*
Στις 21 Οκτωβρίου η εφημερίδα «Πολίτης» έδωσε στη δημοσιότητα δημοσκόπηση με την οποία πληροφορούσε τους αναγνώστες της τις απαντήσεις που έλαβε σε διάφορες ερωτήσεις που είχαν τεθεί στον απλό κόσμο.
Μεταξύ των πολλών και ποικίλων ερωτήσεων τέθηκε στον κοσμάκη και η εξής ερώτηση: «Από γενέσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας ποιός νομίζετε ότι ήταν ο πιο τίμιος Πρόεδρος που είχε η χώρα μας;»
Προς πίστη της εφημερίδας δημοσιεύτηκε και το ποσοστό που πήρε ο κάθε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας το οποίο πήγαζε από τις απαντήσεις. Θεωρώ ότι η ερώτηση ήταν αρκετά καλή και επίκαιρη.
Λέγονται και γράφονται αρκετά για τους ηγέτες μας και μάλιστα τους Προέδρους αυτού του τόπου. Για πρώτη φορά τίθεται το ερώτημα στον απλό το κόσμο να μιλήσει ελεύθερα ποιόν θεωρεί τίμιο ή αντιστρόφως ανάλογα άτιμο.
Ο έντιμος άνθρωπος είναι ένα κοινωνικό ιδεώδες που αναπτύχθηκε κατά τον 17ο αιώνα στη Γαλλία. Ο όρος χαρακτήριζε ένα καταξιωμένο άνθρωπο του κόσμου, με καλλιεργημένο πνεύμα ευχάριστο και διακριμένο τόσο στη φυσική του όψη όσο και στα ήθη του, ιδανικό της κλασικής περιόδου.
Αντιπροσωπεύει την εξέλιξη του καλός καγαθός της αρχαίας Ελλάδας όπως περιγράφεται από τον Ξενοφώντα στο έργο του οικονομικός. Στη συνέχεια τα χαρακτηριστικά του έντιμου ανθρώπου τροφοδοτήθηκαν επίσης από τους προβληματισμούς των μεσαιωνικών θεολόγων για την «εντιμότητα» και τον «τίμιο κληρικό».
Ο έντιμος άνθρωπος πρέπει να είναι προικισμένος με ευφυΐα, αλλά και με θάρρος και γενναιοδωρία, οφείλει να είναι ταπεινός, ευγενικός και καλλιεργημένος, αλλά και ευπροσάρμοστος.
Ο έντιμος άνθρωπος είναι το πρότυπο του ανθρώπου που εμφανίστηκε τον 17ο αιώνα από την πένα των συγγραφέων της εποχής. Μαρτυρεί την εμφάνιση και την αυξανόμενη δύναμη της αστικής τάξης μέσα στην κοινωνία αυτού του αιώνα και ακολουθεί χρονικά τον ευγενή και τον αυλικό που ήταν τα ιδανικά πρότυπα που ίσχυαν έως τότε στον χώρο της κοινωνικής συνείδησης. Ταυτόχρονα, η εμφάνιση του αναδεικνύει την ασάφεια της κοινωνικής του θέσης. Είναι ένας άνθρωπος που δεν βασίζεται πια στην καταγωγή του για να είναι σεβαστός αλλά γίνεται κοινωνικά αποδεκτός με την αξία, την αρετή, την ευγένεια και την καλλιέργειά του. Eάν η καταγωγή του είναι ταπεινή, οφείλει να κατέχει την ευγένεια των αισθηµάτων και της ψυχής. Eάν είναι ευγενής, δεν πρέπει να επιδεικνύει αλαζονική υπεροχή αλλά να είναι σε θέση να ξεχωρίσει µε βάση την προσωπική του αξία.
Το αντίθετο του τίμιου είναι ο άτιμος. Η ατιμία προέρχεται από το στερητικό -α- και τιμή. Έννοια εκ διαμέτρου αντίθετη προς τον επίτιμο. Η ατιμία ήταν δικαστική απόφαση ή νόμος ή έθος στην αρχαία Ελλάδα που επέβαλε την στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων και γενικά προκαλούσε την καταφρόνηση της κοινωνίας προς τον άτιμον.
Η εφημερίδα «Πολίτης» κατέταξε τους Προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας στη βάση της τιμιότητας ως ακολούθως:
Μακάριος Γ΄5%, Σπύρος Κυπριανού 2%, Γιώργος Βασιλείου 20%, Γλαύκος Κληρίδης 52%, Τάσσος Παπαδόπουλος 10%, Δημήτρης Χριστόφιας 10% και Νίκος Αναστασιάδης 1%.
Θα ήταν ευχής έργο μια από τις ερωτήσεις που τέθηκαν στο κοσμάκη να ήταν και η ακόλουθη:
«Από γενέσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας ποιός νομίζετε ήταν ο πιο άτιμος Πρόεδρος που είχε η χώρα μας;»
Από την απάντηση αυτή αναγκαστικά θα έβγαινε έστω και ένας σκαντζόχοιρος από το αγκαθωτό κάλυμμά του ή μια χελώνα από το κέλυφός ή ο ερμαφρόδιτος σαλίγκαρος από το σπιτάκι του.
Άτιμος είναι αυτός που δε φέρεται με εντιμότητα, δεν δείχνει ή δεν φανερώνει εντιμότητα, κι’ έτσι δεν τον εμπιστεύονται και δεν τον εκτιμούν. Ρωτώντας αριθμό ψηφοφόρων από γενέσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας ποιός νομίζετε ήταν ο πιο τίμιος Πρόεδρος που είχε η χώρα μας και ένας εξ’ αυτών παίρνει 1% πού τον κατατάσσεις ή πως θα τον αποκαλέσεις; Το ολιγότερο άτιμον. Συνώνυμα, είναι ο ανέντιμος, αχρείος, ελεεινός, μπαγάσικος, μπαγάσας, αναθεματισμένος και καταραμένος. Αντώνυμα είναι ο έντιμος και τίμιος.
Ο Τέως Πρόεδρος και ο κατέχων το 1% της δημοσκόπησης, όταν τον αποκάλεσαν διεφθαρμένο και άνθρωπο της διαπλοκής, απάντησε στους «κατήγορούς» του ότι είναι συκοφάντες.
Συκοφάντης είναι αυτός που εν γνώση του εξαπολύει ψευδείς κατηγορίες εναντίον κάποιου. Συνώνυμα είναι ο αβανιάρης, διαβολέας, κακολόγος και καταλαλητής.
Ο Τέως ισχυρίστηκε ότι ο Μακάριος Δρουσιώτης στο βιβλίο του «Κράτος Μαφία» τα όσα αναφέρει είναι όλα συκοφαντίες. Χαίρομαι που ο Τέως ετοιμάζει το βιβλίο του ο Συκοφάντης. Παλαιότερα μας προετοίμασε ότι θα το παρουσίαζε τον Σεπτέμβριο μήνα και δεν το έπραξε.
Τον συμβουλεύω στο υπό εκκόλαψη βιβλίο του να περιλάβει και την δημοσκόπηση του Πολίτη. Έναν τοις εκατόν τιμιότητα. Επίσης τον συμβουλεύω ότι συκοφάντης είναι κάποιος που συκοφαντεί, που προσάπτει αστήρικτες κατηγορίες, που καταγγέλλει κάτι ανυπόστατο, κατηγορεί έναν αθώο.
Ερωτώ, πήγατε ή δεν πήγατε στις Σεϋχέλλες δίς; Βοηθήσατε στην έκδοση χρυσών διαβατηρίων; Διαπράξατε το αδίκημα της ψευδορκίας στην Ερευνητική Επιτροπή Νικολάτου;
Απολογούμαι. Δεν θα θέσω άλλα ερωτήματα και τούτο γιατί τα ισχυριζόμενα είναι κάτω από εξέταση.
Τελειώνω Τέως Πρόεδρε, «φωνή λαού, φωνή Θεού».
Το είπα και θα το ξαναπώ. Προτιμότερο να πεθάνει κάποιος παρά να ζεί μέσα στην ντροπή. «Τεθνάναι κρείττον ή ζήν εν αισχύνη». Τις σκέψεις και τις ενέργειές μας πρέπει να τις διέπει η φιλοπατρία, η δικαιοσύνη, η τιμιότητα, η αυτοσυγκράτηση και η φιλαλληλία.
*Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους.
