Η ώρα της αλήθειας
Του Ανδρέα Παπαχαραλάμπους*
Είμαι υποχρεωμένος να βάλω τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση σε σχέση με τον θάνατο του οπλαδελφού Σωτήρη Αδάμου Κωνσταντίνου.
Υπηρέτησα στις Δυνάμεις Καταδρομών σε πολύ δύσκολους καιρούς και η Διοίκηση Καταδρομών με τίμησε με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού. Γνωρίζω το πνεύμα που διέπει τις μονάδες αυτές και πώς λειτουργούν. Το σίγουρο είναι ένα. Ποτέ δεν θ’ αφαιρέσει καταδρομέας την ζωή καταδρομέα.
Για το θέμα του Σωτήρη Αδάμου Κωνσταντίνου ενός από τους πιο αγαπητούς στο χώρο των καταδρομών δεν μπορώ να δεχτώ αυτόν τον μύθο και στρέβλωση της αλήθειας για λόγους παραταξιακούς.
Ο Σωτήρης Κωνσταντίνου κατατάχθηκε στις Μονάδες Καταδρομών τον Ιανουάριο 1973. Ανταποκρίθηκε στα πολύ αυστηρά της εποχής προαπαιτούμενα, τόσο για την επιλογή όσο και για την παραμονή του στις Καταδρομές. Του αποδόθηκε από τους άλλους καταδρομείς παρωνύμιο «Jason» γιατί είχε απίστευτη ομοιότητα με τον τότε ηθοποιό μια εβδομαδιαίας σειράς του ΡΙΚ, Jason Maccord.
Το κλίμα της εποχής στην Εθνική Φρουρά ήταν πολύ γνωστό. Τα συνθήματα επίσης γνωστότατα: «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» «Ελλάς Κύπρος Ένωσις» κ.τ.λ. Εξάλλου, σχεδόν τον απόλυτο έλεγχο είχε το ΓΕΕΦ, το οποίο ελέγχετο από την τότε πραξικοπηματική κυβέρνηση των Αθηνών. Οποιοσδήποτε αντιδρούσε τύγχανε της ανάλογης μεταχείρισης.
Στις Μονάδες Καταδρομών υπηρετούσαν παιδιά του πρόωρου εργατικού μόχθου και της αγροτιάς ως επί το πλείστον. Συνήθως τα παιδιά εύπορων οικογενειών, της υψηλής τάξης, υπηρετούσαν σε άλλα ολιγότερα επίπονα σώματα. Επίσης η διαλογή γινόταν από ένα αξιωματικό και δύο στρατιώτες μιας περιστασιακής ομάδας. Οποιοσδήποτε επιθυμούσε να αποχωρήσει απλώς και μόνο ύψωνε το χέρι του. Την επόμενη μέρα έφευγε μετάθεση για κάποιο άλλο όπλο ή σώμα της Εθνικής Φρουράς. Γεγονός είναι πως οι δοκιμασίες ήταν σκληρότατες οπότε και από τις κάποιες εκατοντάδες, παρέμενε τελικά το ένα δεύτερο.
Στις Μονάδες Καταδρομών, αντίθετα από αρκετά άλλα όπλα, όπως το Πυροβολικό, τα Τεθωρακισμένα, τις Διαβιβάσεις κ.τ.λ., εκπαιδευτές ήταν Κύπριοι και όχι Ελλαδίτες. Και η Κύπρος είναι πολύ μικρή γεωγραφικά και πληθυσμιακά οπότε όλοι γνώριζαν όλους.
Αν για οποιονδήποτε λόγο ο αδελφός Σωτήρης Κωνσταντίνου Αδάμου ένιωθε ανασφαλής, θα ζητούσε να αποχωρήσει. Αντίθετα ήταν πολύ αγαπητός σε όλους τους καταδρομείς, πνεύμα που διέπει όλους όσοι πέρασαν από τις Μονάδες Καταδρομών και γενικότερα τις Ειδικές Δυνάμεις. Υπήρχε και υπάρχει μέχρι σήμερα αυταπάρνηση, συντροφικότητα και αυτοθυσία, που ενδεχομένως να μην είναι σε θέση να κατανοήσουν όσοι δεν ευτύχησαν να υπηρετήσουν σε τούτο το σώμα.
Τη θλιβερή εκείνη μέρα της 15ης Ιουλίου του 1974, στο στρατόπεδο της 31ης Μοίρας Καταδρομών παρέμεινε μονάχα ο Ανθυπολοχαγός Σ.Ν. με αριθμό καταδρομέων του Λόχου Υποστηρίξεως ως φρουρά του στρατοπέδου, όταν η Μονάδα κίνησε για το πραξικόπημα. Μονάχα τρεις στρατιώτες του 12ου Λόχου Υποστηρίξεως παρέμειναν πλησίον του Διοικητηρίου και συγκεκριμένα μαζί με τον οδηγό του Λόχου Υποστηρίξεως της 1973Β ΕΣΣΟ.
Όλοι οι άλλοι καταδρομείς μετά και την αναφορά της Μοίρας από το στρατόπεδο της Αθαλάσσας αναχώρησαν. Ο 13ος Λόχος Κρούσεως για το Προεδρικό και οι 11ος και 12ος Λόχοι Κρούσεως για το Εφεδρικό. Στο αυτοκίνητο Bedford όπου επιβιβάστηκε ο Σωτήρης, εκείνο το πρωί για την επίθεση στο Εφεδρικό υπήρχαν είκοσι άλλα άτομα μάρτυρες της παρουσίας του.
Κατά την επίθεση και είσοδο εντός του θαλάμου του εφεδρικού τραυματίστηκε ο έφεδρος Ανθυπολοχαγός από περιοχή της Λευκωσίας (Δάλι) ΝΚ. Τότε προσπάθησε να εισέλθει ο Σωτήρης Κωνσταντίνου. Πίσω από την πόρτα υπήρχε αμυνόμενος του Εφεδρικού ο οποίος τον λόγχισε και τον πυροβόλησε εξ επαφής. Ο ιατροδικαστής παθολογοανατόμος που έφερε το κράτος κατόπιν επιθυμίας της οικογένειας του Σωτήρη Κωνσταντίνου το 2007 και λίγους μήνες προ των προεδρικών εκλογών του 2008, διαπίστωσε λογχίσματα στο αριστερό πίσω μέρος και πυρίτιδα στο σβέρκο από περίστροφο. Οι καταδρομείς δεν είχαν ξιφολόγχες ούτε περίστροφα. Αυτά τα όπλα και παρελκόμενα τα είχε το Εφεδρικό και μόνο. Για ποιους λόγους η τότε κυβέρνηση προεκλογικά ανακινούσε τέτοιο θέμα το αφήνω στην κρίση σας. Ήταν τότε που φημολογίες επικρατούσαν πως ο Δημήτρης Χριστόφιας θα κατέρχετο ως υποψήφιος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι δε ανακρίσεις είχαν ανατεθεί σε αξιωματικό της Αστυνομίας ο οποίος την τότε εποχή υπηρετούσε στο Εφεδρικό!!!
Όταν τελικά παραδόθηκαν τα μέλη του Εφεδρικού και εισήλθαν καταδρομείς στο θάλαμο, ο Σωτήρης Κωνσταντίνου εντοπίστηκε σε λίμνη αίματος από τον ΔΕΑ εκ Κυπερούντας Κ.Π. ο οποίος και κάλεσε το νοσοκόμο της Μοίρας από το Λευκόνοικο ο οποίος διαπίστωσε το θάνατό του.
Ο αδελφός του Σωτήρη Κωνσταντίνου, από το 1974 είχε την εντύπωση, ότι το Σωτήρη Κωνσταντίνου σκότωσαν εντός της Μοίρας γιατί εκείνος ήταν τερματοφύλακας στην Ομόνοια και άρα αριστερών φρονημάτων. Καταδρομείς από οικογένειες αριστερών φρονημάτων στην 31 Μοίρα Καταδρομών υπήρχαν ουκ ολίγοι. Εξάλλου από τις τάξεις αυτές ήσαν άτομα ικανά να ανταποκριθούν στις αυστηρές απαιτήσεις των εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Το καλοκαίρι του 2002, ο υπουργός Άμυνας Σωκράτης Χάσικος με επιστολή του που επέδωσε στους οικείους των πεσόντων κατά το πραξικόπημα. Η μητέρα του Σωτήρη κα Μάρθα και τα αδέλφια του παρέστησαν, παρέλαβαν την επιστολή και ευχαρίστησαν τον τότε Υπουργό Άμυνας.
Στο κάλεσμα οι καταδρομείς διέπονται από πνεύμα συντροφικότητας και μονάδος. Όσοι δεν πέρασαν δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν στον υψηλότερο βαθμό τη σχέση αυτή. Θυσιάστηκαν προκειμένου να διασώσουν συντρόφους τους από βέβαιο θάνατο και με πολύ μεγάλο προσωπικό κίνδυνο. Ακόμη και τους εχθρούς, εισβολείς που προέβησαν σε ανήκεστες βαρβαρότητες όταν τους συνέλαβαν τους αντιμετώπισαν με ανθρωπισμό και συμπόνια. Ο Σωτήρης Κωνσταντίνου ήταν αγαπητός στο στρατόπεδο, λόγω του καλού χαρακτήρα του και στους καταδρομείς συντρόφους του και στους αξιωματικούς του.
Αν πράγματι κάποιοι, εκτός καταδρομών, θέλουν να στρεβλώσουν τη δράση και τη μνήμη του για λόγους ιδιοτελείς, διαπράττουν μέγα λάθος.
Στο Εφεδρικό έχασαν τη ζωή τους εκτός από το Σωτήρη Κωνσταντίνου, ο Νικόλαος Κυνηγόπουλος, ο Ιωάννης Ιωάννου, ο Θωμάς Κάρκας, ο Ιωσήφ Σύμκασης και ο Κωνσταντίνος Κανέζος.
Αγαπητέ φίλε Στέφανε, ο Σωτήρης για μας τους καταδρομείς είναι ήρωας των ηρώων, δυστυχώς για σας είναι ένα καλοσχεδιασμένο πολιτικό λάβαρο χωρίς να σέβεστε την μνήμη αυτού του παλληκαριού.
Αν χρειαστεί θα επανέλθω.
Αντρέας Παπαχαραλάμπους
Έφεδρος Ανθυπολοχαγός 1974
Πρώην Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου
Παγκύπριου Συνδέσμου Εφέδρων Καταδρομέων
*Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους
