Αύριο στο Νιχώρι του Βοσπόρου αρχίζουν τα «Θεοτόκεια 2024»

Όλα είναι έτοιμα στο χιλιοτραγουδισμένο Νιχώρι (Yenikοy) του Βοσπόρου, στην Πόλη, για την αυριανή έναρξη των εκδηλώσεων «ΘΕΟΤΟΚΕΙΑ 2024», που συνδιοργανώνουν  η Εφοροεπιτροπή του Ιερού Ναού Παναγίας Κουμαριώτισσας και αρμόδια Συντονιστική Επιτροπή  για έκτη χρονιά, με αφορμή την ετήσια (15 Αυγούστου) πανήγυρη του ομώνυμου Ιερού Ναού. Τα “Θεοτόκεια”,που έχουν γίνει πλέον θεσμός, εμπνεύστηκε ο πρώην πρόεδρος της Εφοροεπιτροπής, Λάκης Βίγκας. Περιλαμβάνουν  πολιτιστικές εκδηλώσεις,  που αναδεικνύουν την ιστορία, τον πολιτισμό και τη σύγχρονη παρουσία της ιστορικής Κοινότητάς  στην Κωνσταντινούπολη και τις παρακολουθούν με ενδιαφέρον Ρωμιοί και Τούρκοι. (ΦΩΤΟ ΕΠΑΝΩ: Το Νιχώρι , όπως φαίνεται από τον Βόσπορο)

Οι εκδηλώσεις  θα πραγματοποιηθούν και φέτος στον πανέμορφο, φιλόξενο και ολάνθιστο αυλόγυρο του Ναού της Παναγίας .

Στον κήπο του Ναού υπάρχει τα τελευταία χρόνια προτομή του ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη, ο οποίος έζησε στο Νιχώρι κάποια από τα χρόνια της νεότητας του και έγραψε  το ακόλουθο το  ποίημα: “Το Νιχώρι”

Ξένε, σαν δεις ένα χωριό όπου γελάει η φύσις,

κι εις κάθε πλάτανο κοντά που κρύπτεται μια κόρη

ωραία σαν το τριαντάφυλλο — εκεί να σταματήσεις·

έφθασες, ξένε, στο Νιχώρι.

5

Κι όταν το βράδυ έλθει, αν βγεις έξω να περπατήσεις

και βρεις εμπρός σου καρυδιές, στον δρόμο μη προχώρει

του ταξιδιού σου πια. Αλλού ποιόν τόπο θα ζητήσεις

καλύτερον απ’ το Νιχώρι.

Τέτοια δροσιά δεν έχουνε αλλού στον κόσμο οι βρύσεις,

10

των λόφων του την αρχοντιά αλλού δεν έχουν όρη·

και με της γης την μυρωδιά μονάχα θα μεθύσεις,

ολίγο αν μείνεις στο Νιχώρι.

Την πρασινάδα που θα δεις εκεί να μην ελπίσεις

που σ’ άλλο μέρος θα την βρεις. Απ’ το βουνό θεώρει

15

τους κάμπους κάτω και ειπέ πώς να μην αγαπήσεις

αυτό μας το μικρό Νιχώρι.

Πως αγαπώ υπερβολές, ω ξένε, μη νομίσεις.

Υπάρχουν τόποι εύφοροι πολλοί και καρποφόροι.

Πλην έχουν κάτι χωριστό, και συ θα ομολογήσεις,

20

καρποί και άνθη στο Νιχώρι.

Εάν στης Κουμαριώτισσας της Παναγίας θελήσεις

την εκκλησία να μπεις μ’ εμέ, φανατικός συγχώρει

αν είμ’ εκεί. Άλλην, θαρρώ, χάριν οι παρακλήσεις

έχουνε στο πιστό Νιχώρι.

25

Αν δε να μείνεις δεν μπορείς, πριν, ξένε, αναχωρήσεις

πρέπει να πας μια Κυριακή στην σκάλα στου Γρηγόρη·

ειρήνη, νιάτα, και χαρά θα δεις, και θα εννοήσεις

τί είναι αυτό μας το Νιχώρι.

[1885]

“ΘΕΟΤΟΚΕΙΑ 2024”-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 

Κυριακή, 4 Αυγούστου, Χοροστασία της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου στην Ιερά Παράκληση, ώρα 18:00.

-«Πρόσφυγες εξ Ανατολών και Μετανάστες της Δύσης», ώρα 19.00

Ομιλήτρια: Αγγελική Γιαννακίδου, Ιδρύτρια και Πρόεδρος του Ε.Μ.Θ.

-Έκθεση φωτογραφίας των διαγωνισμών «Νικόλαος Μαγγίνας».

Πέμπτη, 8 Αυγούστου, Συναυλία, ώρα 19:00.

«Μελωδίες από τις δύο πλευρές του Αιγαίου».

Νίκος  Ανδρίκος, Φωτεινή Ασινέθ Κοκκάλα, Erhan Bayram, Ομιλίες – Συζήτηση, ώρα 18:30.

Σάββατο, 10 Αυγούστου, Ομιλίες – Συζήτηση, ώρα 18:30.

«Ο ενοποιητικός ρόλος της Θεοτόκου στην Τέχνη».

Ομιλητές: Ανδρέας Ανδρεόπουλος, Καθηγητής Θεολογίας και Φιλοσοφίας.

Nihan Çetinkaya, Ιστορικός Τέχνης.

Vildan Papaker, Ιστορικός Τέχνης.

Ruhiye Onurel, Ιστορικός Τέχνης.

Συντονισμός: Ευαγγελία Σαρλάκ, Καθηγήτρια Ιστορίας Τέχνης

Τετάρτη, 4 Σεπτεμβρίου, Συναυλία, ώρα 19:00.

«Βραδιά Ελληνικής Μουσικής».

Γιάννης  Κορδομενίδης, Πέτρος Ντιβαρτζί.

Παρασκευή, 6 Σεπτεμβρίου, Βιβλιοπαρουσίαση, ώρα 18:30

«Οι Μειονότητες», Εκδ. Οίκος Tarih Vakfı.

Ομιλητές:

Samim Akgönül, Καθηγητής Τμήματος Τουρκικών Σπουδών Στρασβούργου.

Özgür Kaymak, Καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών και Διεθνών Σχέσεων.

Συντονισμός: Elçin Maar,Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών

Κυριακή, 15 Σεπτεμβρίου, Προβολή ταινίας, ώρα 18:00.

«Ουδείς γεννάται, ουδείς αποθνήσκει άνευ της Απογευματινής».

Τιμητική Εκδήλωση για την 100ετηρίδα της εφημερίδας «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ»

Παραγωγός: Melike Çapan.

Το Νηχώρι βρίσκεται στην ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου, μεταξύ της Στένης (İstinye) και των Θεραπειών (Tarabya). Σύμφωνα με μια εκδοχή, ο συνοικισμός πήρε το όνομά του από τους Βλάχους, που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή αμέσως μετά την Άλωση, από την περιοχή Geni. Έτσι η περιοχή ονομάστηκε Geniköy, το οποίο μετατράπηκε με την πάροδο του χρόνου σε Γενίκιοϊ.

************************************************************

Ο ναός της Κοιμήσεως Θεοτόκου Κουμαριωτίσσης βρίσκεται στην οδό, που ανεβαίνει τον Άνω Βόσπορο στην αριστερή πλευρά. Πρέπει να οικοδομήθηκε το 1838. Η ονομασία Κουμαριώτισσα οφείλεται σε μια εικόνα που βρέθηκε μέσα σε μία κουμαριά. Στην περιοχή αυτή υπήρχε δάσος με πολλά κούμαρα και γι’ αυτό ονομαζόταν και Κόμαρον.

Το  χωριό( σήμερα προάστιο)  έχει  τρεις ενορίες. Την ενορία του Αγίου Νικολάου χώριζε από το συνοικισμό του Κεφαλαιοχωρίου, γύρω από το ναό της Παναγίας της Κουμαριώτισσας, ένα ρυάκι. Η ενορία του Αγίου Νικολάου ήταν από τις πλουσιότερες όλης της Αρχιεπισκοπής της Κωνσταντινούπολης. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου είναι κτίσμα του 1818. Στον περίβολο του ναού βρίσκονται οι τάφοι του Αλεξάνδρου και του Στεφάνου Καραθεοδωρή, σημαντικών προσωπικοτήτων της ορθόδοξης κοινότητας αλλά και του οθωμανικού κράτους.

Η τρίτη ενορία, που ήταν και η φτωχότερη, είχε συγκροτηθεί γύρω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που είναι  Αγιοταφικό μετόχι.

Το 1871 με δωρεά του Χρηστάκη Ζωγράφου ιδρύεται το Εθνικό Ζωγράφειο Παρθεναγωγείο. Το σχολείο αυτό μετέπειτα μετατράπηκε σε μεικτό και για πολλά χρόνια λειτούργησε ως δημοτική σχολή της κοινότητας του Νηχωρίου. Το 1884 η κοινότητα διέθετε ένα δημοτικό σχολείο, που ήταν γνωστό ως Ιωαννίδειο, και το οποίο είχε ιδρυθεί το 1843. Στο σχολείο αυτό φοιτούσαν 142 μαθητές. Παράλληλα, υπήρχε και μια Ελληνική Σχολή με 44 μαθητές και το Ζωγράφειο Παρθεναγωγείο με 140 μαθήτριες. Συνολικά, ο αριθμός των μαθητών και μαθητριών ανερχόταν σε 326. Όμως, το 1949 στο σχολείο της κοινότητας φοιτούσαν 80 μαθητές και μαθήτριες. Αργότερα, το 1955 η κοινότητα διέθετε ένα εξατάξιο δημοτικό σχολείο και ένα σχολικό συσσίτιο, που έτρεφε καθημερινά 38 μαθητές και 38 άπορες οικογένειες. Μετά τα γεγονότα της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου 1955 ανακαινίστηκε το κτήριο της Αστικής Σχολής Νηχωρίου, που είχε χτιστεί το 1870. Η Αστική Σχολή βοηθούνταν ήδη οικονομικά από το Σύνδεσμο προς ενίσχυση των Σχολών, που είχε στο μεταξύ δημιουργηθεί.

To Νηχώρι του Βοσπόρου, ένα απο τα πιο παλιά ελληνικά χωριά της περιοχής, σήμερα αποτελεί μια απο τις πιο κοσμικές περιοχές στην Κωνσταντινούπολη με πληθώρα επιλογών για νυχτερινή ζωή, αλλά και μέρη για περιπάτους.

Το Οτέλ Κάρλτον (Carlton Oteli) αποτελεί μια από τις πιο γνωστές γωνιές της περιοχής, όπου πολλά δρώμενα τόσο της κοινότηταςόσο και των κατοίκων έχουν διαδραματιστεί σε αυτό. 

Η περιοχή δεν γνώρισε μεγάλες καταστροφές κατά την περίοδο των Σεπτεμβριανών, αλλά στην συνέχεια σταδιακά βίωσε την απότομη μείωση των κατοίκων της.

Οι περισσότεροι από τους εναπομείνατες Ρωμιούς κατοίκους σήμερα κατοικούν σε οικήματα συμφερόντων της Ελληνικής κοινότητας.