Ευρωεκλογές 2024: Η Τζόρτζια Μελόνι «κρατάει τα κλειδιά» για την προεδρία της Κομισιόν

Mared Gwyn Jones*

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι έχει αναδειχθεί σε καθοριστικό παράγοντα ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου, καθώς την “φλερτάρουν” τόσο η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υποψήφια της κεντροδεξιάς όσο και η ισχυρή κυρία της γαλλικής ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν.

Την Κυριακή, η Μαρίν Λεπέν δήλωσε στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera ότι ζητάει την υποστήριξη της Μελόνι για να ενώσει τα “σκληροπυρηνικά” δεξιά κόμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε μια ακροδεξιά υπερ-ομάδα. Η ευρωπαϊκή ακροδεξιά είναι επί του παρόντος διαιρεμένη μεταξύ της ευρωομάδας “Ταυτότητα και Δημοκρατία” (ID), της οποίας ηγείται η Λεπέν και της ομάδας των εθνικιστών Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) της Μελόνι.

Οι δημοσκοπήσεις τις οποίες παρουσίασε το Euronews ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου δείχνουν ότι αυτές οι δύο ομάδες εξασφαλίζουν έως και 144 έδρες μαζί (χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) που αποβλήθηκε από το ID την περασμένη εβδομάδα) και, αν ενοποιηθούν, θα μπορούσαν να ξεπεράσουν την κεντροαριστερά και τους φιλελεύθερους και να γίνουν η δεύτερη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη του Κοινοβουλίου.

Αλλά την ίδια στιγμή, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υποψήφια για την Κομισιόν του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) εποφθαλμιά επίσης την υποστήριξη της Τζόρτζια Μελόνι και των βουλευτών του κόμματος «Αδέλφια της Ιταλίας» για να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία της στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Πρόσφατα κατέστησε σαφές ότι πιστεύει πως η Μελόνι έχει δείξει τα διαπιστευτήριά της υπέρ της ΕΕ και της Ουκρανίας από τότε που ανέβηκε στην εξουσία στην Ιταλία το 2022 μετά από μια έντονα ευρωσκεπτικιστική προεκλογική εκστρατεία, καθιστώντας το κόμμα της αξιόπιστο εταίρο στις Βρυξέλλες.

Το νέο δίλημμα της Μελόνι έχει διχάσει τους αναλυτές. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η Ιταλίδα πρωθυπουργός θα κληθεί άμεσα να επιλέξει μεταξύ Φον ντερ Λάιεν και Λεπέν.

“Η Μελόνι βρίσκεται με δύο απλωμένα χέρια (…) το ένα από τη Λεπέν, το άλλο από τη Φον ντερ Λάιεν. Και μπορεί να αγγίξει μόνο το ένα”, δήλωσε ο πολιτικός επιστήμονας Νικολάι φον Οντάρζα.

Η Φον ντερ Λάιεν έχει βάλει ρητά στη μαύρη λίστα το RN της Λεπέν για την ιστορικά ευνοϊκή στάση του απέναντι στη Ρωσία, κατακεραυνώνοντας τον Εθνικό Συναγερμό ως “μαριονέτα και εντολοδόχο του Πούτιν”. Αυτό σημαίνει ότι πιθανή συμπόρευση με τη Λεπέν θα μπορούσε κοψει τα φτερά της Μελόνι προς τον στόχο της μεγαλύτερης επιρροής στις Βρυξέλλες.

Ο Φον Οντάρζα υποστηρίζει ότι αν η Μελόνι αποδεχτεί την πρόσκληση της Φον ντερ Λάιεν  να “συνδιαμορφώσουν μαζί άμεσα την πολιτική της ΕΕ”, δεν έχει άλλη επιλογή από το να “απομακρύνει την Λεπέν, τον Όρμπαν και τους λοιπούς”.

Ο Φρανσέσκο Νικολι  του Bruegel δήλωσε στο Euronews ότι η Μελόνι θα επιδιώξει να κεφαλαιοποιήσει τον “πραγματισμό” της για να αποσπάσει τη μεγαλύτερη δυνατή πολιτική επιρροή, ανταποκρινόμενη τακτικά τόσο στις προτάσεις της Λεπέν όσο και της Φον ντερ Λάιεν.

“Από πολιτική άποψη, εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτές οι δύο επιλογές (Λεπέν και φον ντερ Λάιεν) στην πραγματικότητα δεν είναι απαραίτητα αντίθετες”, δήλωσε ο Νικολι.

Σύμφωνα με τον Νίκολι, είναι “απολύτως πιθανό” ο Μελόνι να ενώσει τις δυνάμεις της με τη Λεπέν για να σχηματίσουν μια ενισχυμένη ακροδεξιά ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τμήματα της ομάδας να “παράσχουν υποστήριξη” σε έναν συνασπισμό υπό την ηγεσία της Φον ντερ Λάιεν.

“Ακόμη και αν δημιουργήσουν μια κοινή ομάδα, αυτό δεν σημαίνει ότι η κοινή ομάδα θα ψηφίζει στη συνέχεια με συνοχή”, εξήγησε ο Νίκολι.

Πρόσθεσε ότι η ακροδεξιά υπερ-ομάδα θα μπορούσε ακόμη και να σχηματιστεί μετά την ψηφοφορία στο κοινοβούλιο για την εκλογή του επόμενου προέδρου της Επιτροπής, που αναμένεται στα μέσα Σεπτεμβρίου, μια κίνηση που θα μπορούσε να επιτρέψει στην Φον ντερ Λάιεν να υπολογίζει στην υποστήριξη των παραδοσιακών κεντρώων και αριστερών εταίρων της, καθώς και των δεξιών βουλευτών της Μελόνι. Αλλά οι ιστορικοί σύμμαχοι, ιδίως από την κεντροαριστερά, έχουν πρόσφατα επαναλάβει τις προειδοποιήσεις τους προς τη Φον ντερ Λάιεν να μην φλερτάρει με την Μελόνι και την σκληροπυρηνική δεξιά.

Την Παρασκευή, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, ο οποίος ηγείται μιας τριμερούς κυβέρνησης συνασπισμού με την κεντροαριστερά και τους φιλελεύθερους, προειδοποίησε τη Φον ντερ Λάιεν να μην υπολογίζει σε ακροδεξιούς εταίρους κατά τον σχηματισμό της νέας Κομισόν.

Νωρίτερα τον Μάιο, οι παραδοσιακοί σύμμαχοι της φον ντερ Λάιεν – οι κεντροαριστεροί Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D), η φιλελεύθερη ομάδα Renew Europe και οι Πράσινοι – συνυπέγραψαν δήλωση στην οποία δεσμεύονται να μην συνεργαστούν ποτέ με την ακροδεξιά σε “οποιοδήποτε επίπεδο” και κάλεσαν την πρόεδρο της Επιτροπής να “απορρίψει αποφασιστικά κάθε εξομάλυνση, συνεργασία ή συμμαχία με τα ακροδεξιά και ριζοσπαστικά κόμματα”.

Η ακροδεξιά προσπαθεί να “καθαρίσει” από τους εξτρεμιστές

Ο ελιγμός της Λεπέν έρχεται σε μια περίοδο αναταραχής για την ομάδα “Ταυτότητας και Δημοκρατίας” (ID), η οποία απέβαλε μέλη της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) την περασμένη εβδομάδα για τα σχόλια του επικεφαλής υποψηφίου τους Μαξιμίλιαν Κραχ που ισχυρίστηκε ότι δεν ήταν “αυτόματα” εγκληματίες όλοι οι άνδρες των ναζιστικών SS.

Το ID – το οποίο φιλοξενεί επίσης τους κυβερνητικούς εταίρους της Μελόνι, τη Lega, καθώς και το Ολλανδικό Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) του Γκέερτ Βίλντερς – ήταν προηγουμένως δημοσκοπικά η τρίτη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στο νέο κοινοβούλιο, πολύ κοντά στους Φιλελεύθερους. Αλλά η αποπομπή του AfD σημαίνει ότι τα ποσοστά τους θα υποχωρήσουν κατά περίπου 17 έδρες, με αποτέλεσμα το ECR της Μελόνι να προηγείται του ID στις δημοσκοπήσεις.

Αλλά η αποχώρηση του AfD έχει επίσης ανοίξει διάπλατα το ενδεχόμενο ενός δεξιού ανασχηματισμού.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Αντερς Βιστισεν – ο επικεφαλής του ID στην προεκλογική εκστρατεία για τις ευρωπαϊκές κάλπες και σύμμαχος της Λεπέν – δήλωσε στο Euronews ότι η συγχώνευση των δύο σκληρών δεξιών παρατάξεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου “θα συμβεί κάποια μέρα”. Σύμφωνα με πηγή του RN, η Λεπέν εξετάζει το ενδεχόμενο να ενώσει τις δυνάμεις της με τον Βίκτορ Όρμπαν και το κυβερνόν ουγγρικό κόμμα του Fidesz, το οποίο είναι πολιτικά άστεγο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από τότε που εκδιώχθηκε από το κεντροδεξιό ΕΛΚ το 2021. Το Fidesz αναμένεται να κερδίσει περίπου 10 έδρες τον Ιούνιο.

Αλλά με τον Όρμπαν να συνεχίζει να εμποδίζει βασικές ευρωπαϊκές αποφάσεις για την Ουκρανία -συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την αγορά όπλων για τις ουκρανικές δυνάμεις και της επίσημης έναρξης των ενταξιακών συνομιλιών του Κιέβου με την ΕΕ- η κίνηση αυτή θα μπορούσε να εμποδίσει τη Λεπέν να απαλλαγεί από τους παραδοσιακούς δεσμούς της με τη Ρωσία του Πούτιν.

“Η Μαρίν Λεπέν έχει καταλάβει ότι αν θέλει να έχει μια πραγματική ευκαιρία να γίνει η επόμενη πρόεδρος της Γαλλίας, που είναι ο απώτερος στόχος της, η προσέγγιση με την Μελόνι είναι αυτή που πιθανώς της δίνει τις μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας”, εξήγησε ο Νίκολι.

*Πηγή:  gr.euronews.com