Ο κόκκινος εθνικιστής κ. Δημήτρης Κουτσούμπας

Ξέχασε βέβαια να μας πει και κάτι άλλο ο κ. Κουτσούμπας. Ότι η απόρριψη έχει και άλλα ποδάρια. Ότι το ΚΚΕ είναι ένα βαθύτατα συντηρητικό κόμμα για να μην πούμε και εθνικιστικό. Ότι όσες φορές αναμείχθηκε στην Κύπρο το έκανε με πρόχειρο τρόπο μπουρδουκλώνοντας ακόμα και το ΑΚΕΛ. Ο κ. Κουτσούμπας ακολουθεί πιστά αυτή την παράδοση.

Το συντηρητικό ΚΚΕ

Ο πρόδρομος του ΑΚΕΛ το Κομουνιστικό Κόμμα Κύπρου, έχοντας μια συμπυκνωμένη εμπειρία εργατικής δράσης από τις αρχές της δεκαετίας του 1920 είχε αποκρυπτογραφήσει καλύτερα από όλους την πολιτική των Βρετανών στο Κυπριακό έχοντας ταυτόχρονα κατανοήσει τη δυναμική της συνεργασίας με τους Τουρκοκύπριους. Το σύνθημα της αυτοκυβέρνησης χωρίς να αποκλείεται στο μέλλον η Ένωση (που αποτελούσε το αίτημα της μεγάλης κοινότητας των Ελληνοκυπρίων στην Κύπρο) ήταν ό,τι πιο ρεαλιστικό και συνάμα προφητικό ακουγόταν στην Κύπρο τότε. Συνέπλεε, όλως παραδόξως, ακόμα και με την πολιτική του Ελευθέριου Βενιζέλου στο Κυπριακό. Η προσέγγιση αυτή της Αριστεράς άντεξε με μεγάλη δυσκολία έως και τη Διασκεπτική το 1947. Όλο αυτό το διάστημα η Εθναρχία της Κύπρου υπό τον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο κινήθηκε με το εθνικό σύνθημα Ένωση και μόνο Ένωση. Μετά τα τραγικά γεγονότα του Οκτωβρίου του 1931 ο κύβος για την πορεία των Ελλήνων της Κύπρου ερρίφθη. Οι ηγέτες του ΚΚΚ Βάτης και Σκελέας εξορίστηκαν από τους Βρετανούς και με παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης αποπέμφθηκαν από το κόμμα. Οι περιορισμένης αντίληψης Ελληνοκύπριοι εθνικιστές κατά τη διάρκεια της Παλμεροκρατίας απομονώθηκαν, αλλά παράμειναν αρκετά ισχυροί ώστε να αποτελέσουν τον αιμοδότη του αγώνα του 1955-59 αλλά και να επιβάλουν στην ηγεσία του κυπριακού κράτους του 1960 τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Την ίδια περίοδο οι Τουρκοκύπριοι με την ώθηση των Βρετανών άρχισαν να αποκτούν τουρκική εθνική συνείδηση. Στις 23 Απριλίου 1943 ο Φαζίλ Κιουτσούκ ίδρυσε το Κυπριακό Εθνικό Τουρκικό Λαϊκό Κόμμα (KMTHP), το οποίο στις 15 Αυγούστου 1955 μετονομάστηκε σε Εθνική Τουρκική Ένωση Κύπρου (τουρκικά: Kibris Milli Türk Birligi, KMTB). Το 1946 ο Κιουτσούκ ίδρυσε την πρώτη στην Κύπρο τουρκική εργατική συντεχνία. Μια σημαντική επιτυχία του, ύστερα από σκληρούς αγώνες 15 περίπου χρόνων, ήταν να ανατεθεί στην τουρκική κοινότητα της Κύπρου από τους Βρετανούς η διοίκηση του Εβκάφ που σήμαινε βασικά την οικονομική τους ενίσχυση. Άρχισε τότε να ανατέλλει και το άστρο του Ραούφ Ντενκτάς ο οποίος σε συνεργασία με τους εθνικιστές της Τουρκίας ξεκίνησε να παίζει το διαίρει και βασίλευε των Βρετανών στηρίζοντας το αίτημα για Τακσίμ (διχοτόμηση).

Ζαχαριάδης

Το τελικό κτύπημα στη λογική της συνεννόησης των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο την έδωσε ο ηγέτης του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης. Διά του Ζαχαριάδη τον Νοέμβριο του 1948 το ΚΚΕ αποσυντόνισε και στη συνέχεια ακύρωσε ολόκληρη την ανάλυση του ΑΚΕΛ στο Κυπριακό για αυτoκυβέρvηση-έvωση, χαρακτηρίζοντάς την ως μια μορφή, «λιμπεραλισμoύ», δηλαδή φιλελευθερισμoύ. Εξώθησε με αυτό τον τρόπο το ΑΚΕΛ σε μια μορφή εθνικισμού. Πρώτον βάζοντας τα στελέχη του (μόλις έναν χρόνο μετά τη διασκεπτική) να κάνουν ακόμα και προπαγάνδα στους Τ/Κ υπέρ της Ένωσης, και δεύτερον σπρώχνοντας το κόμμα της Αριστεράς κάτω από τον έλεγχο της Εκκλησίας για την πραγματοποίηση του ενωτικού δημοψηφίσματος το 1950. Αυτό σταδιακά οδήγησε σε διάσπαση το κόμμα το οποίο διέγραψε κορυφαία στελέχη του όπως ο Πλουτής Σέρβας, ο Αδάμ Αδάμαντος και ο Φιφής Ιωάννου. Έκτοτε το ΑΚΕΛ παρέμεινε συνεπές σε ό,τι αφορά την εργατική του φιλοσοφία, ενώ στο Κυπριακό σε γενικές γραμμές επί Εζεκία Παπαϊωάννου μέχρι και το τέλος της θητείας του Δημήτρη Χριστόφια ακολούθησε μια γραμμή τουλάχιστον προβληματική.

Το ΑΚΕΛ Σήμερα

Σήμερα μας λένε το ΑΚΕΛ έχει ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Είναι αλήθεια ότι επί Άντρου Κυπριανού σταμάτησε τις επαμφοτερίζουσες προσεγγίσεις για μπετονιέρες και περί τσιμεντώματος της λύσης. Μια σύγχυση ωστόσο παραμένει περισσότερο κυρίως σε επίπεδο μελών. Ίσως γι αυτό -για να αποφευχθούν και παρεξηγήσεις εν μέσω προεκλογικής περιόδου- δεν προέκυψε καμιά ξεκάθαρη τοποθέτηση από την ηγεσία του απέναντι στις δηλώσεις Κουτσούμπα, ο οποίος θέλησε να εκμεταλλευθεί την κατάσταση, κυρίως θυμωμένος γιατί η ηγεσία του ΑΚΕΛ εδώ και χρόνια θεωρεί το ΚΚΕ ως γραφικό. Ο κ. Κουτσούμπας ήρθε επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο και πέρασε περισσότερο χρόνο με πρώην στελέχη των Νέων Οριζόντων και αντιομοσπονδιακούς νεολαίους που κινούνται στην περιφέρεια του ΕΛΑΜ, παρά με στελέχη του ΑΚΕΛ. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι το ΑΚΕΛ δεν επιτέθηκε στον κ. Κουτσούμπα για δύο λόγους:

* Πρώτον διότι η βάση του τελεί υπό καθεστώς σύγχυσης. Σε αυτό συντείνει ότι δεν έχει κάνει καμιά δημόσια αυτοκριτική. Η σύγχυση του ΑΚΕΛ ξεδιπλώθηκε σε σημείο απογοητευτικό την περίοδο 2004-2010. Το 2004 το κόμμα της Αριστεράς συμπορεύτηκε με τους ακροδεξιούς του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ για να καταψηφίσουν τη λύση ομοσπονδίας που πρότεινε το σχέδιο Ανάν, το δε 2010 με Πρόεδρο τον Δημήτρη Χριστόφια αρνήθηκε να κλειδώσει την εσωτερική πτυχή του Κυπριακού με βάση τις συγκλίσεις Ντάουνερ, παρά τις απεγνωσμένες εκκλήσεις του επίσης αριστερού Τ/Κ ηγέτη Μεχμέτ Αλί Ταλάτ.

* Δεύτερον διότι διαχρονικά το ΑΚΕΛ έχει ένα εγγενές πρόβλημα το οποίο πηγαινοέρχεται. Είναι ένα κόμμα τριχοτομημένο. Υπάρχει μια μεγάλη ομάδα εντός (η πιο προβληματισμένη) που λειτουργεί και σκέφτεται με όρους ενός ευρωπαϊκού εργατικού κόμματος. Υπάρχει μια μερίδα η οποία αιθεροβατεί χαμένη στη δεκαετία του 1920, επιμένοντας σε έναν Μαρξισμό-Λενινισμό που επιχειρήθηκε να εφαρμοστεί στη Σοβιετική Ένωση πριν πεθάνει ο Λένιν και αναλάβει ο κόκκινος δικτάτορας Στάλιν. Τέλος, υπάρχει και μια σημαντική μερίδα η οποία ανήκει στις λεγόμενες πατριωτικές δυνάμεις η οποία άνετα θα μπορούσε να ψηφίζει και ΔΗΚΟ. Αυτό το είδαμε και στις βουλευτικές του 1985 όταν το ΔΗΚΟ του Σπύρου Κυπριανού για πρώτη και μοναδική φορά ξεπέρασε το ΑΚΕΛ. Αυτή την ομάδα την είδαμε να στηρίζει μέχρι τέλους Χριστοδουλίδη το 2023.

Περί ομοσπονδίας

Θα ήταν καλό να μαθαίναμε, αν ο φιλοσοβιετικός κ. Κουτσούμπας γνωρίζει ότι τη λύση ομοσπονδίας την πρότεινε για την Κύπρο η Σοβιετική Ένωση το 1965 σε συνεργασία με την Τουρκία. Τη θέση αυτή υιοθέτησε αμέσως μετά και ο Ραούφ Ντενκτάς. Το ερώτημα βέβαια που πρέπει να τεθεί στον κ. Κουτσούμπα, που συνομιλεί ελάχιστα με το ΑΚΕΛ, αλλά τα βρίσκει με το Κομουνιστικό Κόμμα Τουρκίας είναι τι λύση στο Κυπριακό θέλουν οι Τούρκοι συνοδοιπόροι του;

Ο καθένας σήμερα δικαιούται να υποστηρίζει όποια λύση θέλει στο Κυπριακό, ο κ. Κουτσούμπας βέβαια οφείλει να αναλογιστεί ότι η όποια δημοκρατική λύση προνοεί συμφωνία μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Σήμερα οι δύο κοινότητες ζουν ντε φάκτο υπό καθεστώς διχοτόμησης της χώρας. Πώς τολμά να υποστηρίζει ότι η λύση διζωνικής ομοσπονδίας θα οδηγήσει στη διχοτόμηση; Αν εννοεί ότι δεν θα βάλουμε την υπογραφή μας σε μια λύση διχοτομική, στην πράξη η θέση αυτή δεν διαφέρει από την προσέγγιση του Προέδρου Μακαρίου, του Σπύρου Κυπριανού και του Τάσσου Παπαδόπουλου. Οι οποίοι εθελοτυφλώντας μπροστά στη διχοτόμηση, αρνούνταν να υπογράψουν μια λύση που τουλάχιστον έδινε κάποιες ελπίδες επανένωσης. Αυτοί βέβαια ξεκάθαρα επέλεξαν τη διχοτόμηση ως την πιο ρεαλιστική λύση. Μήπως το ίδιο κάνει και ο κόκκινος εθνικιστής κ. Δημήτρης Κουτσούμπας;