Αιγές: Βρέθηκε μακεδονικός τάφος με χρυσή κορδέλα, δύο φιόγκους και πλούσια διακόσμηση

Ανασκαφή Φιλίππων: Μια ωραία κεφαλή αγάλματος Απόλλωνα, του 2ου ή αρχών του 3ου αι. μ. Χ.

Για τα νέα σπουδαία  ευρήματα, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη το 2023 στο άστυ και στη νεκρόπολη των Αιγών στη διάρκεια των σωστικών ανασκαφών, μίλησε  η επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων, Αγγελική Κοτταρίδη, στην 36η ετήσια Αρχαιολογική Συνάντηση για «το Αρχαιολογικό Έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη το 2023», που έγινε στη Θεσσαλονίκη.

Αγγελική Κοτταρίδη

Συγκεκριμένα η κυρία Κοτταρίδη τόνισε ότι πρόκειται για  ένα  ακόμα σημαντικό μακεδονικό τάφο, που κάποιου πλούσιου κατοίκου των Αιγών, ο οποίος ετάφη μαζί με τη γυναίκα του. Ο τάφος, που χρονολογείται μετά τον Μέγα Αλέξανδρο, στα χρόνια των Αντιγονιδών, στον 3ο π.Χ. αιώνα, βρίσκεται κοντά σε ανάλογο που ανέσκαψε το 1969 ο αείμνηστος Δημήτρης Παντερμαλής.

Η κ. Αγγελική Κοτταρίδη, νεαρή αρχαιολόγος  με τον αείμνηστο καθηγητή Μανόλη Ανδρόνικο (Προύσα, 23 Οκτωβρίου 1919 – Θεσσαλονίκη, 30 Μαρτίου 1992), ο οποίος στις  8 Νοεμβρίου 1977,  στη Βεργίνα έφερε στο φως ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία, τον ασύλητο μακεδονικό τάφο ΙΙ της Μεγάλης Τούμπας.

Ο νέος τάφος βρέθηκε στη βορειοδυτική πλευρά της νεκρόπολης των Αιγών και φέρει εντυπωσιακά κονιάματα στην είσοδο με χρυσή κορδέλα και δύο φιόγκους. Ο τάφος διαστάσεων 3.70Χ2.70 μέτρα, «χωράει μια κλίνη και μια πολύτιμη σαρκοφάγο που σίγουρα θα είχε», ενώ είναι συλημένος ήδη από την αρχαιότητα.

«Σε αυτή τη γωνιά της νεκρόπολης φαίνεται πως υπήρχε μια συστοιχία πλούσιων τάφων, με αυτούς τους δύο μακεδονικούς και άλλους τύμβους, που θα μπορούσαν να έχουν μακεδονικούς τάφους», σημείωσε  η κ. Κοτταρίδη.

Μέσα στο 2023 και στη διάρκεια των εργασιών για το δίκτυο αποχέτευσης, έγιναν ανασκαφές μέσα στο χωριό Βεργίνα και λίγο στο άστυ των Αιγών.

Στον δρόμο που ανεβαίνει προς το ανάκτορο των Αιγών βρέθηκε τάφος της Εποχής του Σιδήρου με ένα ξίφος, μια πλούσια ταφή των μέσων του 6ου π.Χ. αιώνα με πολεμιστή, ο οποίος φέρει κράνος στα πόδια του και κρατάει στο στήθος με το δεξί του χέρι το σπαθί, καθώς κι ένας ακόμη με επίσης ωραίο ξίφος και περόνη, η οποία στήριζε στο σώμα του πολεμιστή την χλαμύδα

Στις ταφές έχουν βρεθεί και έχουν συντηρηθεί εντυπωσιακά ανατολικά-ιωνικά ειδώλια και αγγεία, τα οποία, «θα πλουτίσουν το μουσείο μας», κατέληξε η κ. Κοτταρίδη.

* Οι Φωτογραφία είναι από το δημόσιο προφίλ της κ. Κοτταρίδη στο facebook

*****************************************************

Κεφαλή αγάλματος Απόλλωνα, του 2ου ή αρχών του 3ου αι. μ. Χ.

Στην ανασκαφική έρευνα που πραγματοποιεί η ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου στους Φιλίππους, υπό την διεύθυνση της καθηγήτριας Βυζαντινής Αρχαιολογίας Ναταλίας Πούλου και με άμεσους συνεργάτες τον επίκουρο καθηγητή Βυζαντινής Αρχαιολογίας Αναστάσιο Τάντση και τον ομότιμο καθηγητή Βυζαντινής Αρχαιολογίας Αριστοτέλη Μέντζο, η οποία ολοκληρώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, αναφέρεται ανακοίνωση του ΥΠΠΟ.

Μεταξύ των ευρημάτων που ξεχώρισαν ήταν η ανακάλυψη μιας ωραίας κεφαλής αγάλματος του 2ου ή αρχών του 3ου αι. μ.Χ. «που ανήκει σε μορφή αγένειου ανδρός με πλούσια κόμη την οποία επιστέφει ένα στεφάνι από φύλλα δάφνης» και η οποία «φαίνεται πως ανήκει σε άγαλμα του θεού Απόλλωνα».

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις πληροφορίες του υπουργείου Πολιτισμού, φέτος η ανασκαφή συνεχίστηκε ανατολικά της νότιας κύριας οδού (decumanus) στο σημείο που συναντά τον βόρειο άξονα της πόλης (τη λεγόμενη «Εγνατία»). Αποκαλύφθηκε η συνέχεια του μαρμαροστρωμένου δρόμου, στην επιφάνεια του όπου εντοπίστηκε νόμισμα (χάλκινος φόλλις) του αυτοκράτορα Λέοντος Στ’ (886-912), στοιχείο που βοηθά να προσδιοριστεί η διάρκεια χρήσης του δρόμου. Στο σημείο σύγκλισης των δύο οδών φαίνεται να διαμορφώνεται μία διεύρυνση (πλατεία) στην οποία κυριαρχεί ένα πλούσια διακοσμημένο οικοδόμημα. Τα στοιχεία της περσινής ανασκαφής οδήγησαν στη διατύπωση της υπόθεσης ότι επρόκειτο για μία κρήνη. Τα ευρήματα της φετινής έρευνας επιβεβαιώνουν την άποψη αυτή και βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση του σχήματος και της λειτουργία της.

Η έρευνα του 2022 έφερε στο φως τμήμα του πλούσιου διακόσμου της κρήνης με εντυπωσιακότερο το άγαλμα που εικονίζει τον Ηρακλή αγένειο με νεανικό σώμα. Η πρόσφατη ανασκαφική έρευνα (2023) αποκάλυψε την κεφαλή άλλου αγάλματος: ανήκει σε μορφή αγένειου ανδρός με πλούσια κόμη την οποία επιστέφει ένα στεφάνι από φύλλα δάφνης.

Η ωραία αυτή κεφαλή φαίνεται πως ανήκει σε άγαλμα του θεού Απόλλωνα. Όπως και το άγαλμα του Ηρακλή χρονολογείται κατά τον 2ο ή αρχές του 3ου αι. μ.Χ. και πιθανώς κοσμούσε την κρήνη, η οποία έλαβε την τελική της μορφή κατά τον 8ο έως τον 9ο αιώνα.

Γνωρίζουμε από τις πηγές αλλά και από τα αρχαιολογικά δεδομένα ότι στην Κωνσταντινούπολη αγάλματα κλασικής και ρωμαϊκής περιόδου κοσμούσαν κτήρια και χώρους δημόσιας χρήσης έως την ύστερη βυζαντινή περίοδο. Το εύρημα αυτό ενισχύει την υπόθεση που είχαμε διατυπώσει το 2022 σχετικά με τον τρόπο διακόσμησης των δημόσιων χώρων στις σημαντικές πόλεις της Βυζαντινής αυτοκρατορίας μεταξύ των οποίων και οι Φίλιπποι, προσθέτει η ίδια ανακοίνωση.

Στην ανασκαφή έλαβαν μέρος δεκαπέντε (15) φοιτητές του ΑΠΘ (11 προπτυχιακοί, 2 μεταπτυχιακοί και 2 υποψήφιοι διδάκτορες). Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από τον τακτικό προϋπολογισμό και την Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ. Η ανασκαφή θα συνεχιστεί και την επόμενη χρονιά.

Πηγή:ΑΠΕ-ΜΠΕ