62 χρόνια από την ανέγερση του Τείχους του Βερολίνου

Της Δήμητρας Κυρανούδη,

ανταποκρίτριας της Ελληνικής Σύνταξης της DW στο Βερολίνο*

Hμέρα μνήμης σήμερα στο Βερολίνο και σε όλη τη Γερμανία. Σαν σήμερα πριν από 62 χρόνια, τη νύχτα της 12ης προς τη 13η Αυγούστου του 1961 άρχισε να κατασκευάζεται το Τείχος του Βερολίνου, μετά από απόφαση του Volkskammer, του κοινοβουλευτικού σώματος της Ανατολικής Γερμανίας, αποτελώντας τομή στη μεταπολεμική γερμανική ιστορία.

Μια τομή επίσης για τον μεταπολεμικό, ψυχροπολεμικό κόσμο, δεδομένου ότι η ανέγερση του Τείχους, αρχικά με συρματόπλεγμα κι έπειτα με ένα αρραγές σύνορο από μπετόν ύψους 2 μέτρων, επισφράγισε τον διαχωρισμό στα δύο του Βερολίνου, συμβολίζοντας έτσι την απομόνωση του Ανατολικού Μπλοκ υπό τη σοβιετική επιρροή από τη Δύση. Με μια λωρίδα θανάτου που συνόδευε το απροσπέλαστο Τείχος και με άμεση καταστολή από τους συνοριοφύλακες που βρίσκονταν σε μόνιμη επαγρύπνηση κάτω από ισχυρούς προβολείς, κατέστη εκ των πραγμάτων αδύνατη η ελεύθερη διέλευση των πολιτών προς την άλλη πλευρά.

Τιμώντας τα θύματα του Τείχους

Λουλούδια στη μνήμη των θυμάτων του Τείχους στην ιστορική Μπέρναουερ Στράσε στην καρδιά του Βερολίνου, επιμνημόσυνη δέηση στην Εκκλησία της Συμφιλίωσης, τελετή μνήμης στη Τσιμερστράσε για τον 18χρονο Πέτερ Φέχτερ που δολοφονήθηκε εν ψυχρώ προσπαθώντας να διαφύγει από τους Ανατολικογερμανούς συνοριοφύλακες τον Αύγουστο του 1962, έναν χρόνο ακριβώς μετά την ανέγερση του Τείχους. Αυτές είναι μερικές μόνο από τις εκδηλώσεις μνήμης της Κυριακής στη γερμανική πρωτεύουσα και σε άλλες γερμανικές πόλεις κατά μήκος των πρώην εσωτερικών συνόρων Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας.

Ήδη χθες ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς συναντήθηκε με μαραθωνοδρόμους που συμμετείχαν στον συμβολικό μαραθώνιο ειρήνης κατά μήκος μιας μεγάλης διαδρομής, μήκους περίπου 161 χιλιομέτρων, παράλληλης με τα ίχνη του Τείχους του Βερολίνου. Και το γειτονικό κρατίδιο του Βρανδεμβούργου τιμά τους νεκρούς του Τείχους στο Κανάλι Τέλτο καθώς και τη Γέφυρα Γκλίνικερ.

Από την πλευρά του ο αριστερός πρωθυπουργός της Θουριγγίας, πρώην ανατολικογερμανικό κρατίδιο, Μπόντο Ράμελοφ ανέφερε το πρωί της Κυριακής ότι το Τείχος «είχε διαλύσει οικογένειες και φιλίες, ξερίζωσε ανθρώπους από τους τόπους τους και προκάλεσε αδιανόητα δεινά». Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Οι σκέψεις μας σήμερα είναι στο πλευρό όλων εκείνων που επιδίωξαν την ελευθερία αλλά κατέληξαν να πέσουν θύματα κατασκοπίας, να υποστούν διώξεις και να φυλακισθούν».

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία από την ημέρα ανέγερσης του Τείχους του Βερολίνου μέχρι την Πτώση του Τείχους στις 9 Νοεμβρίου 1989 έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 140 άνθρωποι στην προσπάθειά τους να διέλθουν από το Ανατολικό στο Δυτικό Βερολίνο. Τα συνολικά θύματα που προσπάθησαν να διαφύγουν από την κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία στη Δύση στα 28 χρόνια «ζωής» του Τείχους υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε πάνω από 600. Η Γερμανική Επανένωση άργησε να έρθει πολλές δεκαετίες, στις 3 Οκτωβρίου του 1990.

Πηγή: DW